سالهاست که دستهای از ادعاهای شبهعلمی با استفاده گمراهکننده و نابهجا (خارج از بافتار) از واژههایی که تعریف علمی دقیق دارند مانند انرژی، نوسان، امواج، ارتعاش، فرکانس و … سعی در جذب مخاطب دارند. این دسته از ادعاهای شبهعلمی که «طب ارتعاشی» نام دارد، بهطور کلی در دسته بزرگتر «انرژی درمانی» قرار میگیرند که خود نوعی «طب جایگزین» است.
برای نمونه کانالی با عنوان «آگاهی قرن | خرد جمعی | آگاهی فردیت یافته» در اینستاگرام با انتشار ویدیویی درباره «فرکانس بدن یک انسان سالم» نوشته:
ارتعاش بدن انسان؟
بدن همه موجودات زنده الکتریسیته تولید میکنند و هر نوع جانوری یک فرکانس مشخص دارد حتی اشیا نیز به علت جنبش ذرات اتمی آن دارای فرکانس هستند. اگر امروز میبینم بیمارهای مثل سرطان و دیوانگی، خرابی اعصاب و کم خونی، سقط جنین و سردرد و… افزایش یافته است مربوط به برهم خوردن فرکانس طبیعی در بدن انسان است.
فرکانس طبیعی یک انسان چقدر است؟
فرکانس بدن یک انسان سالم بین ۶۲ تا ۷۸ (هرتز) مگاهرتز در ۲۴ ساعت است یعنی در هر ثانیه بدن شما با تواتری متوسط حدود ۶۸ هرتز در ثانیه میلرزد.
فرکانس بدن انسان چرا مهم است؟
اگر فرکانس بدن انسان به ۴۲ هرتز برسد شخص مبتلا به سرطان می شود وقتی مرگ انسانی فرا برسد ناگهان فرکانس بدن او به ۲۵ میرسد.
کاهش فرکانس بدن به معنی کاهش فعالیت سلولهاست که سرانجامی جز کاهش قدرت سیستم ایمنی و ابتلا به سرطان ندارد.
آیا اجسام اطراف ما هم فرکانس دارند؟
بله همه جامدات مایعات و اشیا و حیوانات فرکانس دارند.
زمانی که ما ایستادیم و فقط پای ما با زمین در تماس است کمترین میزان انتقال فرکانس بین بدن ما و زمین وجود دارد.
به خاطر همین گفته می شود که اگر انسانها زیاد دراز بکشند و به مدت طولانی خوابیده یا بستری شوند بیشتر مریض میشوند زیرا فرکانس بدن آنها کاهش یافته و سیستم ایمنی بدن انسان ضعیف میشود.
کسانی که زیاد راه می روند و یا میدوند سالمترند زیرا بدن آنها در تبادل فرکانس کمتری با زمین است.
#ارتعاش #فرکانس #عصب #آگاهی #بیداری#سلامتی
کانال «🧘 چاکرا آرامش 🧘» در اینستاگرام درباره «فرکانس افراد سمی» مینویسد:
دیدید ی سری افراد هستند میگن اونا با ما هم سطح نیستند؟ چون طرز فکر ما با اونا متفاوته تضاد میاره دقیقا همینه وقتی ارتعاش شما بالا بره نیازی نیس با افراد سمی درگیر باشید خود به خود از زندگیتون خارج میشن تنها کاری شما باید انجام بدید اینکه ارتعاشتون رو بالا ببرید.
همیشه سعی کنید حالتون رو خوب نگه دارید نزارید انرژی خواری کنن ازتون.
#ارتعاش #ارتعاش_مثبت #فرکانس #مدار #آگاهی #رشد #معنویت#بیداری #خودشناسی
یک کانال اینفلوئنسر اینستاگرام با عنوان «انرژی مثبت |حال خوب |قانون جذب| پانیذ علیدخت» که مدعیست «اولین پیج آموزشی که تو«شبکه تلویزیون جهانی»معرفی شده» درباره ارتعاشات احساسات مینویسد:
کانال اینستاگرامی با عنوان مژدهبانو «مربی توسعه فردی با رویکرد قرآنی| ذهنیت | آگاهی» درباره «۷ نشانه که نشان میدهد ارتعاش شما بالاست…!» مینویسد:
کانالی دیگر با عنوان «یوگا/مدیتیشن/پاکسازی چاکرا/آگاهی/تیآرایکس/دنس» مدعی شده که «فرکانس ارتعاشات زمین بالا رفته» و این قضیه علت مشکلات بشری بوده و با انتشار ویدیوی زیر نوشته:
همچنین کانالی که ویدیوهای «باب پراکتور|مربی توسعه فردی» را ترجمه میکند در مورد رابطه ارتعاش و موفقیت با انتشار ویدیویی با عنوان «چگونه ارتعاش مثبت بفرستیم» مینویسد:
شاید خیلیاتون بدونین که برای رسیدن به خواسته باید ارتعاش مثبت برا همون خواسته رو به کائنات بفرستم ولی اینکه چجوری باید این کارو کنین رو نمیدونستین، با دیدن این کلیپ مطمئنن با راه ارتعاش مثبت آشنا میشین.اگه سوالی داشتین تو کامنتا بپرسین تا همه بتونن جوابتونو بدن.😍
در ادامه انواع این ادعاها در مورد «ارتعاش» را بررسی میکنیم. اما پیش از هر چیز باید گفت همه ادعاهای فوق شبهعلمی و بدون سند و مدرک و بدون راستیآزمایی و آزمایش ابطالپذیر بوده و همگی ادعاهای «شاخدار» هستند که در دستهبندی مشهور «طب جایگزین» (Alternative Medicine)در برابر مراقبتهای پزشکی مرسوم (Conventional Medical Care) قرار میگیرند.
براساس پژوهشهای زیادی که در طی سالیان گذشته برای پیدا کردن راههای مختلف برای درمان یا پیشگیری از بیماریها انجام شده، چیزی به اسم «طب جایگزین» (Complementary and Alternative Medicine) بیاعتبار است و روشهای درمانی مرسوم که حاصل تجربه علمی بشری هستند، جایگزین یا آلترناتیو معتبر ندارند.
کیارش آرامش، پزشک ایرانی، استادیار و مدیر موسسه اخلاق زیستی دانشگاه پنسیلوانیا وسترن در اینباره در گفتوگویی با عنوان «طب جایگزین یا شبهعلم پزشکی» میگوید:
واژه طب جایگزین یک واژه غلطانداز است و ما چیزی به نام Alternative Medicine نداریم. به همین دلیل است که اولین موسسهای که واژه Alternative Medicine را حذف کرد، NIH (موسسه ملی سلامت آمریکا) بود؛ چون آنها بر این باور بودند که استفاده از این کلمه ممکن است این برداشت را به وجود بیاورد که ما یک پزشکی رسمی داریم و یک پزشکی سنتی و یک پزشکی هومیوپاتی و یک انرژی درمانی که همه با هم موازی هستند و میتوانند جایگزین همدیگر باشند.
در واقع ما فقط یک پزشکی معتبر داریم که در آن هر روش درمانی، چه گیاهدرمانی باشد که از دوهزار سال پیش رواج داشتهاست و چه واکسن کرونا باشد که تازه ابداع شدهاست، در همه اینها اول باید مستندات پژوهشی اثربخشی و کارآمدیشان را نشان بدهد. اگر اثربخشی و کارآمدیشان تایید شد معتبر هستند و در غیر این صورت بخشی از پزشکی معتبر نیستند و تجویزشان تحت هر عنوان و اسمی نادرست است. بنابراین، ما چیزی به نام پزشکی جایگزین یا Alternative Medicine نداریم، بلکه در کنار پزشکی معتبر که روشهایش را به طور علمی بررسی میکند، مجموعهای داریم که میخواهد از این روشها فرار کند و روشهایش را بدون ارزیابی علمی، اعمال کند و نامش همان شبه علم یا Pseudoscience است.
… نمیتوان گفت که واقعا و به طور معتبر و علمی ما یک پزشکی رایج علمی داریم و در کنارش با همان اعتبار و جایگاه، یک طب جایگزین هومیوپاتی یا طب مزاجی داریم؛ چون اینها با هم برابر نیستند. پزشکی علمی از روشهای معتبر علمی استفاده میکند، درمانهایش اثربخشی و ایمنی آزمودهای دارند که این درمانها ممکن است از هر جایی از جمله منابع سنتی و یا منابع گیاهی، گرفته شدهباشند و مابقی شبه علم هستند. مگر اینکه به صورت فرضیه مطرح شوند، خودشان را به آزمون بگذارند و اگر از آزمون سربلند بیرون آمدند، میتوانند که جزئی از پزشکی رایج و معتبر باشند.
پیش از مراجعه به توضیحات مدعیان انرژی درمانی و طب ارتعاشی، باید ببینیم معنی علمی «ارتعاش» (یا نوسان) و فرکانس چیست و چه ربطی به انرژی دارد.
میدانیم در علم فیزیک، انتقال انرژی با استفاده از امواج صوتی و الکترومغناطیسی امری شناختهشده است. در طبیعت (علم فیزیک) دو نوع موج شناخته شده داریم که انرژی را با خود حمل میکنند:
البته در فیزیک ذرات بنیادی، نوسان و میدانهایی با ماهیت دیگری نیز مطالعه میشود اما محدوده اثر آن نیروها، ملکولها و اتمها (بیوشیمی بدن انسان) نیست.
در امواج فیزیکی که در بالا اشاره شد، چیزی دچار ارتعاش (نوسان) میشود یعنی از جای خود حرکت کرده و دوباره بهجای خود باز میگردد و در اثر اینکار، انرژی، در یک جهت خاص از فضا-زمان، منتقل میشود. مثلا طنابی را در نظر بگیرید که یک سر آن را در جهت بالا و پایین ارتعاش میدهیم. به این ترتیب اجزای آن شروع به حرکت بالا و پایین میکنند، اما نتیجه این حرکت، موجی است که در جهت عمود حرکت ذرات، و رو به جلو منتشر میشود و انرژی را با خود حمل میکند.
ارتعاش (نوسان) را با کمیتی بهنام فرکانس (تواتر) میسنجند که معکوس زمان است و واحد اندازهگیری آن در دستگاه SI، هرتز (Hz) است. مثلا اگر هر رفت و برگشت ۱ ثانیه طول بکشد، فرکانس ارتعاش ۱ هرتز است و اگر هر رفت و برگشت دو ثانیه طول بکشد، فرکانس نیم هرتز و اگر هر رفت و برگشت نیم ثانیه طول بکشد، فرکانس، ۲ هرتز است؛ حالا هرچه می خواهد نوسان کند چه ماده باشد (موج صوتی) یا میدان الکترومغناطیسی (مثل امواج نوری).
فرکانس رابطه مستقیم با انرژی دارد. یعنی فرکانس هر موج الکترومغناطیسی ضربدر یک ضریب (ثابت پلانک) برابر انرژی آن موج است. پس هر چقدر فرکانس بیشتر باشد، انرژی هم بیشتر است.
«انرژی درمانی» (Energy Medicine - Energy Healing) شاخهای از «طب جایگزین» است. مدعیان و مطرحکنندگان این ادعا، برخلاف نظریهپردازی علمی، گذارههایی با دقت کافی و براساس شواهد آزمونپذیر مطرح نمیکنند. بلکه تلاش میکنند با بیان شباهتهای ظاهری، دستهای از بیان و بروز تجربیات درونی انسانها را کنار هم قرار بدهند.
از مهمترین شباهتهای ظاهری از این دست، بین مکاتب مختلف انرژی درمانی، این باور باستانی (با ریشههای شمنیزم در ملل مختلف) است که یک «انرژی شفابخش» در منبعی خارجی وجود دارد (از انسانی دیگر گرفته تا طبیعت و کائنات و …) و به طریقی میتوان آن انرژی را به داخل بدن یک فرد هدایت کرده و نتایج مثبتی در سلامت فیزیکی و روانی آن فرد گذاشت (از درمان سرطان تا احساس قناعت).
با این حال حتی تعریف دقیقی از ماهیت آنچه به عنوان «انرژی» در این پروسه منتقل میشود معلوم نیست. همچنین در «طب ارتعاشی» معلوم نیست چه چیزی نوسان میکند، گاهی از ماده صحبت میشود و گاهی از امواج الکترومغناطیسی، گاهی ترکیب آنها و گاهی هم مفهومی روحانی و معنوی که اصلا به دقت بیان نمیشود.
در سایت بیمارستان جانز هاپکینز، وابسته به دانشکده پزشکی جانز هاپکینز، در مقالهای تلاش شده که شاخههای مختلف ادعایی طب جایگزین، در شش دسته جدا، دستهبندی شود. یکی از این دستهها شامل «انتقال انرژی خارجی» میشود و طب ارتعاشی هم زیرمجموعه آن قرار میگیرد. در این مقاله آمده:
انرژی خارجی: برخی از مردم معتقدند انرژیهای خارجی از اشیاء یا منابع دیگر به طور مستقیم بر سلامت فرد تأثیر میگذارد. نمونه ای از انرژی درمانی خارجی عبارتند از: درمان الکترومغناطیس (بیورزونانس)، ریکی و چیگونگ.
ریکی (Reiki) طب سنتی ژاپنی در زمینه ارتعاش و انرژی است. در این روش، از کف دست برای انتقال «انرژی جهانی» ارتعاش برای درمان جسمی یا روحی بیمار استفاده میشود. براساس پژوهشها هیچ اثری در مورد اثربخشی درمان ریکی در مقایسه با دارونما برای سرطان، دیابت و … وجود ندارد. (لینک۱، لینک۲، لینک۳، لینک۴).
چیگونگ (QiGong) طب سنتی چینی در زمینه ارتعاش و انرژی است. در این روش، با تمرینهای هنرهای رزمی «انرژی زندگی» (چی Qi) را بهطور متوازن در بدن به جریان میاندازند تا در درمان جسمی، روحی و پرورش اندام در هنرهای رزمی بهکار رود. براساس پژوهشها هیچ اثری در مورد اثربخشی درمان ریکی در مقایسه با دارونما وجود ندارد. (لینک۱، لینک۲، لینک۳، لینک۴).
مرکز ملی سلامت مکمل و یکپارچه (NCCIH) ایالات متحده، نهادی علمی است که بهطور تخصصی به این ادعاهای پزشکی میپردازد (این همان نهادی است که مقامات بهداشتی آمریکا نام آن را از «طب جایگزین» تغییر دادند). این مرکز تلاش کرده در مقالهای، مفاهیم درمانی به وسیله انتقال انرژی را به دو دسته تقسیم کند تا تمایز بین واژه «انرژی» در آنها مشخص شود:
بنابراین دستهبندی کلی «طب ارتعاشی» شامل آن دسته از ادعاهای شبه علمی میشود که در آنها انرژی (چه به معنی علم فیزیک چه به معنی معنوی آن) از طریقی غیر از تماس، منتقل میشود. دو سویه از این ادعاها در ایران بسیار رایج است:
۱) فرادرمانی در عرفان حلقه: بخشی که درباره ارسال انرژیهای مثبت و منفی صحبت میکند که در حقیقت نوع سادهشده ادعای شبهعلمی «قطبیت درمانی» (Polarity Therapy) است که رندالف استون، در اوایل قرن بیستم مطرح کرد و محمدعلی طاهری آن را ترویج میدهد. در مقاله جمعبندی انجمن سرطان آمریکا «شواهد علمی موجود از ادعاهای مبنی بر اینکه قطبیت درمانی در معالجه سرطان یا هر بیماری دیگر مؤثر است، پشتیبانی نمی کند.»
۲) روانشناسی موفقیت (زرد) و انگیزشی (قانون جذب / فرکانس ثروت): بیان میکند همه موجودات زنده و اشیاء، دارای انرژی و ارتعاشات مخصوص به خود هستند. مدعیان ارتعاش در موفقیت معتقدند که سلامت انسان با هماهنگی و تعادل این ارتعاشات انرژی در بدن مرتبط است. در این چارچوب، بیماریها نتیجه اختلال یا عدم تعادل در این ارتعاشات طبیعی بدن هستند.
هیچ تحقیق معتبری وجود ندارد که نشان دهد ارتعاشات خاصی میتوانند یه روشهای فوق بر سلامت بدن و روان تأثیر بگذارند.
در بین دستهبندیهای مختلف طب ارتعاشی که در بالا گفتهشد، بیورزونانس درمانی (Bioresonance Therapy) یک نظریه شبهعلمی است که بر اساس این باور استوار است که بدن انسان امواج الکترومغناطیسی خاصی تولید میکند و هر بیماری یا اختلال در بدن باعث تغییر در این امواج میشود. طبق این ادعا، میتوان با استفاده از «دستگاههای خاصی» که امواج الکترومغناطیسی بدن را اندازهگیری و تنظیم میکنند، مشکلات سلامت را تشخیص داده و درمان کرد.
ادعاهای بیورزونانس درمانی عبارتند از:
بیورزونانس تراپی به عنوان یک روش درمانی معتبر در علم پزشکی شناخته نمیشود و شواهد علمی کافی برای تأیید کارایی آن وجود ندارد. ادعای «فرکانس ارتعاش طبیعی بدن انسان در محدوده ۶۲ تا ۷۸ هرتز» از باورهای شبهعلمی مرتبط با بیورزونانس تراپی است. طبق این ادعاها:
تحقیقات نشان دادهاند که تأثیر این روش بیشتر به اثر پلاسیبو (دارونما) شبیه است. علاوه بر این، استفاده نادرست از دستگاهها و نبود معیارهای دقیق علمی برای اندازهگیری ارتعاشات، از دلایل دیگر نقد این روش است (لینک۱، لینک۲، لینک۳، لینک۴، لینک۵). حتی اداره غذا و داروی ایالات متحده (FDA) بعضی از این دستگاههای بیورزونانس را ممنوع کردهاست.
سالهاست که دستهای از ادعاهای شبهعلمی با استفاده گمراهکننده و نابهجا (خارج از بافتار) از واژههایی که تعریف علمی دقیق دارند مانند انرژی، نوسان، امواج، ارتعاش، فرکانس و … سعی در جذب مخاطب دارند. این دسته از ادعاها که «طب ارتعاشی» نام دارد، بهطور کلی در دسته بزرگتر «انرژی درمانی» قرار میگیرند که خود نوعی «طب جایگزین» است.
اساس انرژی درمانی بر این باور نادرست و باستانی (شمنیزم) است یک «انرژی شفابخش» در منبعی خارجی وجود دارد (از انسانی دیگر گرفته تا طبیعت و کائنات و …) و به طریقی میتوان آن انرژی را به داخل بدن یک فرد هدایت کرده و نتایج مثبتی در سلامت فیزیکی و روانی آن فرد گذاشت (از درمان سرطان تا احساس قناعت).
با این حال حتی تعریف دقیقی از ماهیت آنچه به عنوان «انرژی» در این پروسه منتقل میشود معلوم نیست. همچنین در «طب ارتعاشی» معلوم نیست چه چیزی نوسان میکند، گاهی از ماده صحبت میشود و گاهی از امواج الکترومغناطیسی، گاهی ترکیب آنها و گاهی هم مفهومی روحانی و معنوی که اصلا به درستی بیان نمیشود.
در بین دستهبندیهای مختلف طب ارتعاشی، بیورزونانس درمانی یک نظریه شبهعلمی است که بر اساس این باور استوار است که بدن انسان امواج الکترومغناطیسی خاصی تولید میکند و هر بیماری یا اختلال در بدن باعث تغییر در این امواج میشود.
طبق ادعای بیورزونانس درمانی میتوان با استفاده از «دستگاههای خاصی» که امواج الکترومغناطیسی بدن را اندازهگیری و تنظیم میکنند، مشکلات سلامت را تشخیص داده و درمان کرد.
مدعیان بیورزونانس درمانی میگویند فرکانس ارتعاش طبیعی بدن انسان در حالت سلامتی، در محدوده ۶۲ تا ۷۸ هرتز است و بیماریها باعث کاهش فرکانس بدن میشوند. مثلا هنگام سرماخوردگی یا آنفلوانزا، فرکانس بدن به حدود ۵۸ هرتز کاهش مییابد یا ادعا میشود که بیماران مبتلا به سرطان فرکانسی نزدیک به ۴۲ هرتز دارند.
تحقیقات نشان دادهاند که تأثیر این روش بیشتر به اثر پلاسیبو (دارونما) شبیه است. علاوه بر این، استفاده نادرست از دستگاهها و نبود معیارهای دقیق علمی برای اندازهگیری ارتعاشات، از دلایل دیگر نقد این روش است. حتی اداره غذا و داروی ایالات متحده (FDA) بعضی از این دستگاههای بیورزونانس را ممنوع کردهاست.
هیچ مدرک علمی برای اندازهگیری فرکانس بدن انسان به این شکل وجود ندارد و همچنین هیچ مدرکی که بیماریها با فرکانسهای خاص مرتبط باشند. استفاده از واژه «فرکانس» در این نظریه از فیزیک الهام گرفته شده اما بهصورت نادرستی استفاده میشود.