ادعای نادرست سخنگوی هیات رئیسه مجلس: حقوق نمایندگان ماهانه ۲۵ میلیون تومان است

نظام‌الدین موسوی، سخنگوی هیات رئیسه مجلس، روز ۲۴ بهمن ۱۴۰۲، و در واکنش به اطلاعات منتشر شده در خصوص حقوق نمایندگان، پس از هک وب‌سایت مجلس شورای اسلامی به دست گروه هکری «قیام تا سرنگونی»، مدعی شد: «حقوق نمایندگان حدود ۲۵ میلیون تومان است». او با بیان اینکه اعدادی که بیش از این در فضای مجازی منتشر می‌شود، دروغ‌پردازی علیه نمایندگان و مجلس است، گفته:

«نمایندگان بابت وظایف نمایندگی و هزینه دفاتر در شهرستان‌ها نیز رقمی را که فقط مجاز به استفاده در حوزه مشخص دارند، دریافت می‌کنند.»

این در حالی است که اسنادی که هکرهای قیام تا سرنگونی منتشر کرده‌اند، نشان می‌دهد دریافتی نمایندگان چیزی معادل ده برابر رقمی است که سخنگوی مجلس اعلام کرده است.

فهرستی که سخنگوی هیات رئیسه در خصوص دریافتی نمایندگان مجلس منتشر کرده:

فهرستی که هکرهای قیام تا سرنگونی (کانال تلگرامی) در خصوص دریافتی نمایندگان مجلس منتشر کرده‌اند.

حقوق نمایندگان مجلس حدود ۲۵ میلیون تومان است یا ۲۵۰ میلیون تومان؟ کدام فهرست به واقعیت نزدیک‌تر است؟ «فکت‌نامه» در این گزارش می‌کوشد به این پرسش‌ها پاسخ دهد.

حقوق دریافتی نمایندگان مجلس شورای اسلامی

مطابق ماده ۸۰ قانون آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی، بودجه سالانه مجلس به پیشنهاد هیات رئیسه پس از مشورت با کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات و در موعد مقرر برای دولت ارسال می‌شود تا با رعایت اصل پنجاه و دوم قانون اساسی در بودجه سالانه کل کشور درج شود.

حقوق و مزایای نمایندگان مجلس، از محل ردیف بودجه مجلس در قانون بودجه سنواتی، پرداخت می‌شود. در قانون آیین‌نامه داخلی مجلس کف و سقف حقوق نمایندگان تعیین نشده و قاعدتا هیات رئیسه مجلس و کارپرداز مالی هیات رئیسه با در نظر گرفتن «قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت» حقوق نمایندگان و با در نظر گرفتن بودجه سالانه مجلس و کسر هزینه‌ها،‌ مزایای نمایندگان را محاسبه و پرداخت می‌کنند. 

حقوق و مزایای نمایندگان چقدر است؟

مطابق قانون مدیریت خدمات کشوری حقوق مبنای کارکنان دولت، براساس امتیاز شغلی آنها تعیین می‌شود. حداقل امتیاز شغلی ۲۰۰۰ و حداکثر ۶۰۰۰ امتیاز است. مدیران دولتی بین ۵۰۰ تا ۵۰۰۰ امتیاز بابت حق مدیریت دریافت می‌کنند. اما برای مشاغل سیاسی که مقام به حساب می‌آیند، امتیاز شغلی بالاتری در نظر گرفته شده است. امتیاز شغلی مشاغل سیاسی براساس ماده ۷۱ قانون مدیریت خدمات کشوری به این شرح است:

الف – رؤسای سه قوه (۱۸۰۰۰) امتیاز.

ب – معاون اول رئیس جمهور، نواب رئیس مجلس شورای اسلامی و اعضاء شورای نگهبان (۱۷۰۰۰) امتیاز.

ج – وزراء، نمایندگان مجلس شورای اسلامی و معاونین رئیس جمهور (۱۶۰۰۰) امتیاز.

د- استانداران و سفراء (۱۵۰۰۰) امتیاز.

ه– معاونین وزراء (۱۴۰۰۰) امتیاز.

پس روشن است که نمایندگان مجلس پس از روسای سه قوه، بالاترین حقوق دریافتی را دارند. این حقوق هم‌تراز حقوق دریافتی وزرا و معاونین رئیس جمهور است. اما نکته اصلی این است که مطابق ماده ۷۶ قانون خدمات کشوری سقف مزایا و حقوق کارکنان دولت حداکثر می‌تواند ۷ برابر حداقل حقوق و مزایا باشد. یعنی اگر حداقل حقوق و مزایای یک کارمند ساده ۵ میلیون تومان باشد، یک نماینده مجلس حداکثر می‌تواند ۳۵ میلیون تومان حقوق و مزایا دریافت کند. دیوان محاسبات کشور، سقف حقوق و مزایای قانونی مقامات شامل نمایندگان مجلس در سال ۱۳۹۵ را معادل ۲۰ میلیون تومان اعلام کرده بود. این رقم با در نظر گرفتن ضریب افزایش حقوق کارکنان دولت در قوانین بودجه سالانه سال‌های ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۲، سقف حقوق سالانه نمایندگان باید در سال ۱۴۰۲ باید چیزی حدود ۵۳ میلیون تومان باشد (۷ برابر حداقل حقوق و مزایای یک کارمند ساده دولت که می‌شود نزدیک ۷ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان).

دریافتی واقعی نمایندگان چقدر است؟

روز ۷ تیر ۱۴۰۲ فیش حقوقی یکی از نمایندگان مجلس افشا شد. مالک شریعتی نماینده تهران که فیش حقوقی‌اش سر از رسانه‌ها در آورد، در واکنش به این اقدام، مبلغ دریافتی را تایید و تنها اعتراضش به این بود که چرا از میان ۲۸۶ نماینده مجلس که فیشی شبیه به هم دارند، فیش حقوقی او منتشر شده است.

براساس اطلاعات مندرج در این فیش حقوقی، خالص دریافتی نماینده تهران پس از کسر کسورات، معادل ۹۳ میلیون و ۶۲ هزار و ۶۸۰ تومان اعلام شد. جمع مزایا ۱۰۵ میلیون و ۲۷۲ هزار و ۵۸۰ تومان و جمع کسورات ۱۲ میلیون و ۲۰۹ هزار و ۹۰۰ تومان اعلام شد.

اما در این فیش حقوقی اشاره‌ای به «حقوق مبنا» نشده، چراکه مزایا عددی است مازاد بر حقوق پایه. حقوق پایه مالک شریعتی چقدر است؟

شریعتی حقوق پایه خود و سایر نمایندگان مجلس را چیزی حدود ۲۰ تا ۲۴ میلیون تومان عنوان کرده و گفته: «بنده حقوق هیات علمی می‌گیرم و مابه‌التفاوت را مجلس می‌دهد.» این ادعا می‌تواند توجیه مناسبی برای عدد اعلام شده در فهرست حقوق نمایندگان باشد. چراکه در فهرستی که سخنگوی هیات رئیسه مجلس منتشر کرده به طور میانگین حقوق نمایندگان حدود ۲۵ میلیون تومان است اما حقوق برخی خیلی پایین‌تر است مثل مالک شریعتی که کل حقوق دریافتی‌اش ۳ میلیون و ۳۲۴ هزار و ۹۴۰ تومان است، رقمی که از حداقل حقوق یک کارمند ساده دولت هم کمتر است و دلیل‌اش می‌تواند همانی باشد که خود عنوان کرده. این رقم کل حقوق دریافتی نیست بلکه مابه‌التفاوت حقوق نمایندگی مجلس و استادی دانشگاه است. در واقع شریعتی چون از وزارت علوم به مجلس مامور شده، حقوق خود را از وزارت علوم دریافت و مابه‌التفاوت آن که حدود ۳ میلیون تومان است را از مجلس دریافت می‌کند. در فهرست منتشر شده، حقوق دریافتی تعداد دیگری از نمایندگان نیز خیلی کمتر از بقیه عنوان شده مثلا حسین رجائي‌ریزی نماینده لنجان ۵ میلیون و ۲۸۹ هزار تومان، معصومه پاشایی ۱۰ میلیون و ۸۵ هزار تومان و محمد پاک‌مهر ۱۴ میلیون و ۸۸ هزار تومان دریافت می‌کنند که آنها نیز احتمالا مابه التفاوت حقوق‌شان با حقوق سازمانی که از آن به مجلس مامور شده‌اند، این رقم شده است.

پیشتر این موضوع را احمد امیرآبادی فراهانی نماینده مردم قم و عضو هیات رئیسه این طور توضیح داده داده: «نمایندگان دو حساب دارند که حقوق‌شان به یک حساب و هزینه‌های دفترشان به حساب دیگر آنها واریز می‌شود.» پس همانطور که اشاره شد فیش منتشر شده مالک شریعتی، فیش دوم دریافتی او است که به اسم هزینه‌های دفتر به او پرداخت شده در ریز مزایای دریافتی هم روشن است که ۱۰۰ میلیون دریافتی بابت هزینه دفتر، مسکن، تلفن، همراه و ایاب و ذهاب است. قاعدتا مبلغ فیش دوم که مربوط به مزایاست برای همه نمایندگان یکسان نیست و تفاوت‌هایی شامل مساحت حوزه انتخابیه، دوری و نزدیکی حوزه انتخابیه به مرکز و … متفاوت است. امیرآبادی گفته: «مجموع واریزی نماینده‌های مجلس به طور متوسط از ۸۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان خواهد که تنها حدود ۲۰ میلیون تومان از این مبلغ برای حقوق شخصی نماینده‌ها است و مابقی هزینه دفاتر و مشاورین و مسوولین دفتر و هزینه‌های جاری مانند رفت و آمدها و ... است.» عددی امیر‌آبادی در تیر ۱۴۰۲ اعلام کرده با فیش مزایای دریافتی مالک شریعتی (با در نظر گرفتن کسورات که می‌تواند برای هر نماینده متفاوت باشد،) تقریبا نزدیک است ولی به طور کامل هم‌خوانی ندارد. 

به رغم شبهات موجود در فهرست سخنگوی هیات رئیسه مجلس، از جمله انتشار سندی بدون شماره و تاریخ، می‌توان گفت:

۱- نمایندگان دو دریافتی جداگانه دارند، یک حقوق که براساس قانون نظام هماهنگ پرداخت محاسبه می‌شود، دوم هزینه‌های دفتر، مسکن، تلفن، همراه و ایاب و ذهاب است. مجموع این دو دریافتی حدود ۱۲۰ میلیون تومان عنوان شده است.

۲- سخنگوی هیات رئیسه مجلس و نمایندگان مصاحبه کننده، نگفته‌اند مزایای شغلی نمایندگان چگونه و به چه میزان پرداخت می‌شود، چراکه مطابق قانون مدیریت خدمات کشوری، سقف حقوق و مزایای نمایندگان به عنوان مقام سیاسی می‌تواند تا ۷ برابر کف حقوق و مزایای کارکنان دولت باشد. ضمن اینکه در بخشنامه نحوه محاسبه مؤلفه‌های پرداخت نظام هماهنگ پرداخت و قانون استخدام کشوری، در راستای ایجاد وحدت رویه اداری در محاسبه حقوق و مزایای کارکنان مشمول پیش بینی شده است. مؤلفه‌های پرداخت از جمله: حقوق مبنا، حقوق، فوق‌العاده، فوق‌العاده شغل، فوق‌العاده جذب و فوق‌العاده ویژه، و ترمیم حقوق مندرج در قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت به شرح جدول زیر پیش‌بینی شده و می‌تواند بخشی از دریافتی نمایندگان مجلس را شامل شود:

۳- دریافتی‌های متفرقه نمایندگان مثل وجوهی که هر از گاهی ریاست مجلس از محل بودجه‌های در اختیار، جهت کمک به حوزه‌های انتخابیه به حساب نمایندگان واریز می‌کند، مشخص نیست.

۴- وام‌ها، حواله خودرو و زمین‌های شهری که در اختیار تعاونی مسکن نمایندگان قرار می‌گیرد و در سال‌های اخیرا مسائلی ایجاد کرده، از جمله شکایت جمعی از نمایندگان مجلس از ۳ نماینده عضو تعاونی مسکن کوثر و … از دیگر دریافتی‌های نمایندگان است که سخنگوی هیات رئیسه مجلس مشخص نکرده که اینها چقدر است و چگونه پرداخت می‌شود. در فیش حقوقی افشا شده مالک شریعتی مشخص است که او یک وام به مبلغ ۷۰ میلیون تومان و یک ودیعه مسکن به ارزش ۴۷ میلیون تومان دریافت کرده است. حواله‌های خودروهای شاسی بلند دریافتی ۷۵ نماینده مجلس که از سوی نماینده تبریز افشا شد، علاوه بر حواله خودرویی است که همه نمایندگان در ابتدای هر دوره دریافت می‌کنند.

بنابراین سندی در رد یا اثبات سندی که گروه هکری قیام تا سرنگونی منتشر کرده در دست نیست ولی آنچه روشن است اینکه سخنگوی هیات رئیسه مجلس تنها گوشه‌ای از حقوق نمایندگان را علنی کرده و از انتشار رقم دقیق دریافتی نمایندگان خودداری کرده است.

نظام‌الدین موسوی، سخنگوی هیات رئیسه مجلس، می‌گوید: «حقوق نمایندگان حدود ۲۵ میلیون تومان است».

این ادعا در پاسخ به مطالبی مطرح شده که پس از هک شدن مجلس و افشا شدن اسناد دریافتی‌های ۲۰۰ تا ۲۵۰ میلیونی برخی نمایندگان، در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها منتشر شده‌اند.  

ما دقیقا نمی‌دانیم دریافتی نمایندگان چقدر است، اما می‌دانیم رقم ۲۵ میلیون، نه با قوانین و دستورالعمل‌های پرداخت حقوق و دستمزد همخوانی دارد نه با شواهد و قرائنی که خود نمایندگان ارائه کرده‌اند. 

۱- طبق قانون مدیریت خدمات کشوری، بعد از روسای سه قوه، نمایندگان مجلس، معاون اول رئیس‌جمهور، نواب رئیسه مجلس و اعضای شورای نگهبان، بالاترین حقوق کارکنان دولت را دارند که طبق ماده ۷۶ قانون خدمات کشوری سقف آن معادل ۷ برابر حداقل حقوق، یعنی حدود ۵۳ میلیون تومان در ماه است. 

۲- دیوان محاسبات کل کشور، سقف حقوق و مزایای قانونی مقام‌ها شامل نمایندگان مجلس شورای اسلامی، در سال ۱۳۹۵ را ۲۰ میلیون تومان اعلام کرده که با احتساب ضریب افزایش حقوق در سال‌های ۹۶ تا الان باید همان حدود ۵۳ میلیون تومان باشد. 

۳- نمایندگان علاوه بر حقوق و دستمزد مستقیم، هر ماه مبالغی را با عنوان «وظایف نمایندگی» و «هزینه دفاتر» دریافت می‌کنند. 

۴- در ماه‌های گذشته نمایندگان مجلس، از جمله احمد امیرآبادی فراهانی، عضو هیات رئیسیه و مالک شریعتی نماینده تهران تایید کرده‌اند که دریافتی ماهیانه آنها با احتساب هزینه‌ «وظایف نمایندگی» حدود ۱۰۰ میلیون تومان است. 

۵- شواهد معتبری وجود دارد که نشان می‌دهد نمایندگان به جز «حقوق» و هزینه «وظایف نمایندگی»، منابع مالی دیگری نیز مانند وام قرض‌الحسنه، آپارتمان، حواله خودرو و… دریافت می‌کنند. به جز این هر از گاهی، وجوهی از طرف رئیس مجلس از محل بودجه‌های در اختیار، تحت عنوان کمک به حوزه‌های انتخابیه دریافت می‌کنند. 

بنابراین «فکت نامه» این ادعای نظام‌الدین موسوی، سخنگوی هیات رئیسه مجلس را که «حقوق نمایندگان حدود ۲۵ میلیون تومان است»، خلاف واقعیت می‌داند و به آن نشان «نادرست» می‌دهد.