ادعای نادرست درباره سوخت ناوگروه ۸۶ نیروی دریایی در سفر دور دنیا

در روزهای اخیر، منابع رسمی نزدیک به حکومت ایران خبر از «سفر هشت ماهه ناوگروه ۸۶ نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران به دور دنیا» مطرح کرده و نکاتی در مورد آن منتشر کرده‌اند.

در ادامه کاربرانی در شبکه‌های اجتماعی در مورد ابهام آمریکایی‌ها در مورد سیستم پیشران و نحوه تامین سوخت ناوگروه در طول سفر ادعاهایی مطرح کرده‌اند. 

با جست‌جوی کلیدواژه «ناوگروه ۸۶ سوخت» تعداد زیادی توییت با این مضمون دیده می‌شود. 

با بازگشت ناوگروه ۸۶ به ایران، این ادعا از سوی فرمانده نیروی دریایی ارتش، امیر دریادار شهرام ایرانی مطرح شد و توسط رسانه‌ها به طور گسترده بازتاب پیدا کرد (خبرگزاری ایسنا، روزنامه ایران، خبرگزاری تسنیم، خبرگزاری فارس). دریادار ایرانی، فرمانده نیرو دریایی ارتش روز جمعه ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۲ در برنامه بی‌کرانه با اجرای داریوش ارجمند، گفت:

«آمریکایی‌ها بسیار تلاش کردند که بگویند طی این مسیر تنها با پیشران هسته‌ای ممکن است و دو هفته ما را رصد کردند با همه سنسورها اما دیدند این طور نیست و برایشان مبهم بود که چطور سوخت مورد نیاز تأمین می‌شد و در این ابهام باقی ماندند. انشاالله با همین ابهام به درک واصل بشوند.»

شواهد درباره سیستم پیشران ناو‌های ناوگروه ۸۶ چه می‌گوید؟

ناوگروه ۸۶ در سفر دور دنیا متشکل از دو ناوچه دنا و ناو پشتیبانی مکران بود. ناوچه دنا که بر اساس ناوچه بریتانیای الوند ساخته شده، چهارمین ناوچه از کلاس جماران یا موج است و ۱۵۰۰ تن وزن، ۹۵ متر طول، ۱۱ متر عرض و ۲۰ متر ارتفاع دارد. دنا در صنایع شهید درویشی وزارت دفاع بندرعباس ساخته شده و نهایتا در سال ۱۴۰۰، چهارده سال پس از شروع ساختش، وارد خدمت شد.

از تسلیحات و امکانات ناوچه دنا می‌توان به رادار آرایه فازی عصر، سامانه دفاع نزدیک کمند و موشک‌های دفاع هوایی محراب اشاره کرد.

سیستم پیشران مورد استفاده در ناوچه دنا مانند ناوچه‌های سهند و تفتان، دیگر ناوچه‌های کلاس جماران، شامل چهار پیشرانه پنج‌هزار اسب بخاری دیزلی «بنیان ۴» (در مجموع ۲۰هزار اسب بخار قدرت) ساخت شرکت دیزل سنگین ایران است. پس قاعدتا سوخت مورد نیاز دنا دیزل است. 

ناو پشتیبانی مکران اما ابعاد و کاربری متفاوتی نسبت به دنا دارد. ناو پشتیبانی مکران که ۱۲۰ هزار تن وزن، ۲۲۸ متر طول و ۴۲ متر عرض دارد، حاصل تغییر کاربری یک نفتکش کره‌ای به نام خلیج فارس توسط صنایع کشتی‌سازی ایران است.

سوخت مصرفی ناو پشتیبانی مکران، سوخت متداول نفت‌کش‌ها، از جمله نفت سنگین است. مکران قابلیت حمل بالگرد، پهپاد، سوخت برای سه سال دریانوردی بی‌وقفه و دیگر امکانات برای پشتیبانی ناوهای جنگی دیگر را دارد. 

حتی خبرگزاری ایرنا، فیلمی از لحظه سوخت‌گیری ناوچه دنا از ناو بندر مکران را منتشر کرده‌است.

از این رو، تصاویر، چه از گذشته‌های دور در زمان ساخت سیستم پیشران دنا و چه ویدیوهای سوخت‌گیری در سفر اخیر به دور دنیا، گویا است که ناوچه دنا سوخت دیزل را از ناو پشتیبانی مکران، دریافت می‌کرده‌است. با توجه به اندازه مخازن ناو مکران که در گذشته نفتکش بوده، این ناو نیازی به سوخت‌گیری برای تامین سوخت لازم خود و ناوچه دنا برای مسیرهای طولانی ندارد. 

درباره سفر دور دنیا ناوگروه ۸۶ نیروی دریایی ارتش

شهریور سال ۱۴۰۱، ناوگروه ۸۶ نیروی دریایی ارتش، شامل ناوچه دِنا و ناو‌ پشتیبانی مکران، از بندرعباس حرکت خود را به سمت اقیانوس آرام برای یک سفر هشت ماهه به دور دنیا آغاز کرد و پس از طی ۶۵هزار کیلومتر روز ۳۰ اردیبهشت به ایران بازگشت. هدف از انجام این ماموریت حضور در آب‌های بین‌المللی و حفاظت از شناورهای ایرانی اعلام شده‌بود. اما آسوشیتد پرس به نقل از رسانه‌های ایران، سفر دور دنیا ناوگروه ۸۶ را در راستای به چالش کشیدن هژمونی آمریکا اعلام کرده‌است.

در مسیر دریایی خود، ناوگروه ۸۶ در بنادر مومبای هند، جاکارتا اندونزی، ریودوژانیرو برزیل، کیپ‌تاون آفریقای جنوبی و صلاله عمان پهلوگیری کرد.

در طول سفر هشت ماهه ناوگروه ۸۶، ناوچه دنا و ناو پشتیبانی مکران مرتبا توسط نیروهای دریایی کشورهای دیگر, از جمله فرانسه، استرالیا و آمریکا رصد می‌شدند. همینطور، دولت آمریکا تلاش کرد تا با فشار بر دولت برزیل مانع از پهلوگیری ناوگروه ۸۶ در ریو دو ژانیرو شود، اما دولت برزیل در نهایت اجازه پهلوگیری به ناوگروه ایرانی را داد. 

در حین سفر ناوگروه ۸۶، دولت آمریکا ناوچه دنا و ناو پشتیبانی مکران، سردار علیرضا تنگسیری، فرمانده نیروی دریایی سپاه و هشت مدیر مرتبط با شرکت پرآور پارس، به دلیل نقش این شرکت در برنامه تولید پهپاد‌های شاهد تحریم شدند. ارتباط میان شرکت پرآور پارس و ناو مکران، حمل و استفاده از پهپادهای شاهد توسط مکران در حین سفر به دور به دنیا بود.

امیر دریادار شهرام ایرانی، فرمانده نیروی دریایی ارتش، گفت: «برای آمریکایی‌ها مبهم بود که چطور سوخت ناوگروه ۸۶ در سفر دوردنیا تامین می‌شد و در این ابهام باقی مانده‌اند.»

در طول این سفر ناوگروه ایران مرتبا توسط نیروی‌های دریایی کشورهای دیگر، از جمله فرانسه، استرالیا و آمریکا رصد می‌شدند. 

سیستم پیشران مورد استفاده در ناوچه دنا شامل چهار پیشرانه پنج‌هزار اسب بخاری دیزلی «بنیان ۴» ساخت شرکت دیزل سنگین ایران است و طبیعتا سوخت مورد نیاز دنا دیزل است.

ناو پشتیبانی مکران نیز که حاصل تغییر کاربری یک نفتکش کره‌ای به نام خلیج فارس توسط صنایع کشتی‌سازی ایران است، از سوخت‌های متداول نفت‌کش‌ها، مانند نفت سنگین، استفاده می‌کند. 

به گفته رسانه‌های ایران، ناو مکران توانایی حمل سوخت کافی برای سه سال دریانوردی بی وقفه و پشتیبانی از ناو‌ها کوچک‌تر را دارد. 

همینطور، در گزارش تصویری که خبرگزاری ایرنا از این سفر منتشر کرده است، می‌توان عملیات سوخت‌گیری بین دو ناو پشتیبان مکران و ناوچه دنا را مشاهده کرد. 

بنابراین ادعای امیر دریادار شهرام ایرانی، فرمانده نداجا که «نحوه سوخت‌گیری و تامین سوخت ناوگروه ۸۶ برای آمریکایی‌ها مبهم بوده و هنوز در ابهام هستند» در حالی که خبرنگار، از روی عرشه ناوچه دنا، ویدیو نحوه سوختگیری را منتشر کرده، نادرست است.