آیا رئیس جمهور آمریکا کیفی برای قطع اینترنت جهان دارد؟

در شبکه افق صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران که تحت هدایت سازمان هنری رسانه‌ای اوج، وابسته به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است، در یک برنامه تلویزیونی ادعا شد که رئیس جمهوری ایالات متحده، همیشه دو کیف حمل می‌کند «یک کیف دستور حمله نظامی هست، دیگری کیفی است که در آن دستور قطع اینترنت جهانی داده می‌شود.»

محمد لسانی که خود را با عناوینی همچون فعال و پژوهشگر رسانه، مشاور و مجری پروژه های نوآورانه ارتباطی معرفی می‌کند در یک گفت‌وگوی تلویزیونی ادعا کرده:

«اتفاقات روزمره مردم نباید لنگ اینترنت جهانی باشد. همراه رئیس جمهوری آمریکا همیشه دو کیف حمل می‌شود؛ یک کیف دستور حمله نظامی است و دیگری کیفی است که درش دستور قطع اینترنت جهانی داده می‌شود.
سه سرور از ۶ سرور جهانی در حوزه اینترنت در ایالات متحده قرار گرفته. رئیس جمهوری آمریکا هر زمان احساس بکند که اینترنت علیه او هست، میاد ورود میکنه. این مسئله خیلی مهمه.
بعضی ها میگن که ایران نگاهش به حوزه فناوری سیاسیه. من دارم میگم خود ایالات متحده رو ببینید چگونه طرحی که هست به عنوان کیل اینترنت یعنی کشتن اینترنت در اختیار رئیس جمهور آمریکاست به خاطر این که اگر احساس بکنه که تهدیدات حوزه تروریستی علیه ایالات متحده داره … میشه.»

آیا این موضوع واقعیت دارد؟ آیا رئیس جمهوری ایالات متحده اختیار و امکان قطع اینترنت [جهانی] را دارد؟ آیا رئیس جمهوری آمریکا کیفی برای قطع اینترنت به همراه دارد؟ منظور لسانی از Kill internet چیست؟ از Kill Switch چه می‌دانیم؟ این‌ها سوالاتی‌است که قصد داریم در این فکت‌چک به آنها پاسخ دهیم.

آیا رئیس جمهوری آمریکا اختیار قطع اینترنت این کشور را دارد؟ 

بله. طبق بخش ۶۰۶ قانون ارتباطات «قدرت‌های رئیس جمهوری در زمان جنگ» مصوب ۱۹ ژوئن ۱۹۳۴ رئیس جمهوری آمریکا این قدرت را دارد تا دستور خاموشی برخی از زیرساخت‌های ارتباطی به خصوص ارتباطات کابلی را در مواقع اضطراری صادر کند. 

در صورت تشخیص رییس‌جمهوری مبنی بر وجود جنگ و یا تهدید جنگ، یا وضعیت خطر عمومی، فاجعه و بلایا و یا سایر شرایط اضطرار ملی… رئیس‌جمهوری می‌تواند قوانین و مقررات مربوط به هر یک یا همه تأسیسات یا ایستگاه‌های ارتباط سیمی در قلمروی ایالات متحده را تعلیق یا اصلاح کند.

این قانون در زمان خودش (۸ سال قبل از آغاز جنگ جهانی دوم) برای مواجهه با وجود یا تهدید جنگ، خطر عمومی یا دیگر فوریت‌های ملی در نظر گرفته شده‌است، اما این اعتقاد وجود دارد که ممکن است امروز این قانون به عنوان اقدامی برای کاهش اعتراضات و نا آرامی های داخلی آمریکا مورد استفاده قرار گیرد.

آیا رئیس جمهور آمریکا کیف و یا امکان فنی ویژه‌ای برای قطع اینترنت به همراه دارد؟ 

خیر. کیفی برای قطع اینترنت همراه رئیس جمهوری آمریکا نیست. دکمه‌ای هم برای این کار در اختیار رئیس جمهور آمریکا نیست (Kill Switch). تنها یک چمدان موسوم به کیف هسته‌ای یا «فوتبال هسته‌ای» وجود دارد که همیشه همراه رئیس جمهوری آمریکاست.

این چمدان هم حاوی چهار چیز است. یک کتابچه سیاه‌رنگ، که فهرستی از گزینه‌های حمله را در خود دارد. یک کارت به اندازه ۷/۵ در ۱۲/۵ سانتی‌متر که کد احراز هویت رییس‌جمهوری است. فهرستی از پناهگاه‌های امن که رییس‌جمهوری آمریکا می‌تواند در آن پناه بگیرد و در آخر راهنمای استفاده از سامانه اضطراری پخش همگانی. 

فکت‌نامه پیشتر در مطلبی با عنوان ویدئوی انتقال «کیف هسته‌ای» برای تحویل به جو بایدن به این موضوع پرداخته است.

آیا قطع اینترنت در آمریکا باعث قطع اینترنت جهانی می‌شود؟

سرور‌های اصلی بسیاری از شرکت‌های مهم خدمات دهنده اینترنت در دنیا از آمازون تا گوگول در آمریکا قرار دارد. به عنوان مثال در Ashburn در نزدیکی شهر واشنگتن دی‌سی در ایالت ویرجینیا، یکی از مهم‌ترین سرورهای آمازون در جهان وجود دارد که هرگونه اختلال در اتصال این مجموعه به اینترنت جهانی می‌توان آسیب جدی به کاربران اینترنت در جهان بزند و سرویس‌هایی مختلفی همچون پست‌های الکترونیکی را از کار بیاندازد. 

در تصویر زیر می‌توانید نحوه اتصال شبکه کابل‌های فیبر نوری جهان را مشاهده کنید آنچه که مشخص است در صورت قطع ارتباط میان آمریکا و دیگر کشورها، بخش قابل توجهی از فضای آنلاین، خاموش خواهد شد. چرا که بسیاری از زیرساخت‌های ارتباطاتی در این کشور قرار دارد اما این به معنای قطع کلی اینترنت جهانی نیست.

Kill Internet چیست؟

محمد لسانی در این برنامه به طرحی به نام Kill internet اشاره می‌کند، طرحی به این نام وجود ندارد. او بعدتر در توییتر و در پاسخ به انتقادها درباره دکمه قطع اینترنت جهانی، تصویری از تیتر مقاله Devin Coldewey در وب سایت تک‌کرانچ به تاریخ ۲۳ اکتبر ۲۰۲۰ را با عنوان زیر منتشر می‌کند:

«نمایندگان طرح محدود کردن اختیارات ریاست جمهوری در استفاده از «کلید قطع» اینترنت را ارائه می‌دهند»

این مقاله به طرحی اشاره می‌کند که دو سال پیش از سوی دو نماینده از احزاب جمهوری خواه Morgan Griffith و دموکرات Anna Eshoo با عنوان «منع قطع ناموجه ارتباطات» یا Preventing Unwarranted Communications Shutdowns Act of 2020 به شماره H.R.8659  به کنگره آمریکا ارائه شده است. عنوان رسمی این طرح عبارت است از:

«اصلاح قانون ارتباطی سال ۱۹۳۴ برای تأمین شرایط لازم برای اعمال اختیارات اضطراری رئیس جمهوری تحت بخش ۷۰۶ این قانون و برای اهداف دیگر.»

و در خلاصه طرح آمده: 

«این طرح اختیارات رئیس جمهوری را برای برخی اعمال قدرت‌های اضطراری مربوط به ارتباطات محدود می‌کند (به عنوان مثال، تعلیق یا اصلاح قوانین و مقررات مربوط به تسهیلات یا ایستگاه‌های ارتباطات کابلی).»

آنچه از مطالعه طرح بر می‌آید تلاش نمایندگان برای ایجاد محدودیت‌های قانونی است تا روسای جمهوری آمریکا نتوانند بی قید و شرط از اختیار قطع ارتباطات استفاده کنند. در این طرح محدودیت‌هایی برای اجرای چنین دستوراتی پیش‌بینی شده‌است.

به عنوان مثال؛ رئیس جمهوری پیش‌تر و تا ۱۲ ساعت بعد از چنین اقدامی می‌بایست رهبران احزاب و مقام‌های ارشد دولت را آگاه کند. یا در نمونه دیگر، مدت زمان خاموشی اینترنت با دستور رئیس جمهوری ۴۸ ساعته در نظر گرفته شده و در صورت نیاز به تمدید می‌بایست به تصویب ۳/۴ کنگره برسد.

سرنوشت این طرح به کجا رسید؟ 

براساس اطلاعات موجود در وب‌سایت کنگره آمریکا، این طرح از زمان ارائه تا امروز مسکوت مانده و تاریخچه‌ای از روند بررسی و تایید یا رد آن توسط کنگره موجود نیست.

از سابقه Kill Switch در قانونگذاری آمریکا چه می‌دانیم؟

در سال ۲۰۱۰ سه سناتور آمریکایی طرحی ارائه دادند تا حفاظت از فضای مجازی به عنوان یک دارایی ملی قانونی شود. این طرح از سوی رسانه‌ها به Kill Switch شهرت یافت. اگر این طرح قانونی می‌شد به رئیس جمهوری اختیارات اضطراری برای قطع اینترنت اعطا می‌کرد. اما بدون دریافت رای این طرح منقضی شد.

محمد لسانی فعال رسانه‌ای، در برنامه‌ای در شبکه افق ادعا کرده که رئیس جمهوری آمریکا همیشه دو کیف حمل می‌کند «یک کیف دستور حمله نظامی هست، دیگری کیفی است که درش دستور قطع اینترنت جهانی داده میشه.»

کیفی که همیشه همراه رئیس جمهور آمریکا است، کیف هسته‌ای نام دارد و شامل  فهرستی از گزینه‌های حمله، کد احراز هویت رییس‌جمهوری، فهرستی از پناهگاه‌های امن و راهنمای استفاده از سامانه اضطراری پخش همگانی است. 

طبق قوانین آمریکا، در سال ۱۹۳۴ این اختیار به رئیس جمهوری داده شده تا در شرایطی مانند تهدید و جنگ و … قوانین و مقررات مربوط به هر یک یا همه تأسیسات یا ایستگاه‌های ارتباط سیمی در قلمروی ایالات متحده را تعلیق یا اصلاح کند.

هر چند نمایندگان کنگره تلاش کرده‌اند تا با ارائه طرح‌هایی این قدرت رئیس جمهوری برای مواقع حساس را تحت کنترل درآورند اما تا امروز این طرح‌ها به نتیجه نرسیده‌اند.

بنابراین در فکت‌نامه به این ادعای منتشر شده در شبکه افق که «رئیس جمهوری آمریکا دو کیف همراه دارد یکی برای دستور حمله نظامی و دیگری دستور قطع اینترنت جهانی» نشان شاخ‌دار می‌دهد.