ماجرای رژه پیامبران

در روزهای اخیر ویدیویی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که توجه‌ها رو به خود جلب کرد و بسیاری از دیدن آن ابراز تعجب کردند.

این ویدیو که با عنوان «رژه پیامبران» دست به دست می‌شود مردانی را نشان می‌دهند با لباس‌هایی شبیه به آنچه بادیه‌نشینان می‌پوشند و ریش‌های مصنوعی که در یک ردیف راه می‌روند و هر کدام نشانی بر چوبدست‌های خود زده‌اند که روی هر کدام نام یک پیامبر نوشته شده: "حضرت اسحاق، حضرت ادریس، حضرت زکریا، حضرت یونس، حضرت شعیب و حضرت هود". پس از آن‌ها فردی با تابلوی «محمد رسول‌الله» دیده می‌شود که پیشاپیش شخصی در لباس سراسر سبز با صورت پوشیده و قرآن در دست راه می‌رود.

واکنش‌ها به این ویدیو توام با تعجب و تمسخر بود و به نظر می‌رسید اکثر کاربران تصور کرده‌اند که این بخشی از رژه بزرگ‌تری است که در آن تمام پیامبران شناخته شده در کتب مقدس در این مراسم نماینده داشته‌اند.

قدیمی‌ترین نسخه‌ای که ما از این ویدیوی کوتاه پیدا کردیم ۲۱ مرداد ۱۴۰۱ در شبکه‌های اجتماعی توسط چند اکانت ناشناس منتشر شد.

تقریبا بیشتر حساب‌ها، نسخه‌ای ۱۵ ثانیه‌ای را منتشر کرده‌اند که فقط تعدادی از پیامبران را نشان می‌دهد و همین باعث به وجود آمدن این باور شده که اساسا آنچه دیده می‌شود بخشی از یک رژه بزرگ‌تر پیامبران است.

با این وجود، یک نسخه‌ طولانی‌تر (۴۵ثانیه) هم از این مراسم وجود دارد که نشان می‌دهد بعد از مرد سبزپوش (پیامبر اسلام) بازیگرانی مشعل به دست با پوشش و صورت‌هایی که سیاه گریم شده راه می‌روند که در نمایش‌های تعزیه نماد لشکر جن‌ها هستند. پس از آنها بازیگرانی با لباس‌هایی سرتاپا سفید و بال‌‌های بزرگ سفید از جلوی دوربین می‌گذرند که نماینده فرشتگانی هستند که در روایت‌های واقعه کربلا گفته می‌شود که به همراه اجنه به کمک حسین بن علی آمدند ولی او کمک آن‌ها را نپذیرفت.

حضور بازیگران در نقش فرشتگان و اجنه نشان می‌دهد که این‌ها در واقع کاروان کربلا است که در حاشیه نمایش‌های تعزیه‌ برگزار می‌شود.

این ویدیو در کجای ایران گرفته شده؟

با جستجوهای بیشتر ما در شبکه‌های اجتماعی و البته کمک یکی از خوانندگان بالاخره متوجه شدیم این مراسم کجا فیلمبرداری شده است. ویدیوی جنجالی در واقع بخشی از مراسمی است موسوم به کاروان ظهرالولایه در شهر میبد در استان یزد که هر سال در هشتم محرم برگزار می‌شود. این کاروان مسیر امامزاده سید صدرالدین قنبر را به سمت حسینیه قمر بنی‌هاشم ده آباد را طی می‌کند و در آنجا نمایش‌های تعزیه اجرا می‌شود. در یکی از سایت‌های محلی میبد از قول یکی از اعضای هیات قمر بنی هاشم ده آباد محله آسیاب درباره این کاروان چنین توضیح داده شده:

این کاروان از سال ۹۴  تشکیل شده و رخدادهای روز اول محرم تا روز عاشورا به صورت نمادین با حرکت در خیابانهای میبد نشان می‌دهد. وی با اشاره به برگزاری مراسم تعزیه در حسینیه قمر بنی‌هاشم بعد از رسیدن کاروان به این مکان  افزود : حدود ۵۰۰ نفر که در نقش و لباس‌های مختلف در حرکت کاروان مشارکت دارند و هزینه کاروان را دکتر سید میرحسینی فوق تخصص قلب و عروق عهده‌دار است.

بر اساس عکس‌ها و ویدیوها از این کاروان در سال‌های متعدد، صف پیامبران بخش کوچکی از یک کاروان بسیار بزرگ‌تر است که به وقایع کربلا را بازسازی می‌کنند.

علیرغم ابراز شگفتی بعضی کاربران، حضور بازیگرانی در نقش پیامبران در چنین مراسمی بی‌سابقه نیست. در تصاویر سال‌های گذشته کاروان در میبد (کاروان سال ۹۴ وکاروان سال ۹۵ و کاروان سال ۹۷) و همچنین کاروان‌های مشابه در نقاط دیگر ایران (مثل استان اصفهان) شاهد صف پیامبران هستیم. حضور پیامبران مربوط است به برخی روایات در تشیع به خصوص بحارالانوار که حکایت از آگاهی پیامبران از واقعه کربلا دارد.

ویدیویی در شبکه‌های اجتماعی با عنوان رژه پیامبران دست‌به‌دست می‌شود و توجه‌ها را به خود جلب کرده است.

در این ویدیو بازیگرانی در لباس‌هایی شبیه بادیه‌نشینان عرب در یک صف پشت سر یکدیگر حرکت می‌کنند و هر کدام نشانی بر چوبدست خود دارند: "حضرت اسحاق، حضرت ادریس، حضرت زکریا، حضرت یونس، حضرت شعیب و حضرت هود" . بسیاری تصور کرده‌اند که این ابداع جدید است و کل مراسم به راهپیمایی بازیگرانی در نقش پیامبران است.

در واقع آنچه در این کلیپ کوتاه دیده می‌شود بخشی از "کاروان ظهرالولایه" در شهرستان میبد استان یزد است که هر سال در هشتم محرم برگزار می‌شود و از امامزاده سید صدرالدین قنبر در این شهر به سمت حسینیه قمر بنی‌هاشم ده آباد حرکت می‌کند و در آنجا نمایش‌های تعزیه اجرا می‌شود.

حضور بازیگران در نقش پیامبران در تعزیه و کاروان‌های محرم دستکم در سال‌های اخیر بی‌سابقه نیست. برمی‌گردد به برخی اعتقادات و روایت تشیع مبنی بر اینکه پیامبران از آدم تا محمد از سوی خدا نسبت به واقعه کربلا آگاه شده و سوگوارش بوده‌اند.

علاوه بر توضیحات بالا، از آنجایی که صف بازیگران در نقش پیامبران در مراسم عزاداری محرم صحت دارد ولی این موضوع که این پیامبران در واقع بخشی از یک رویداد بسیار بزرگ‌تری یعنی کاروان‌‌های تعزیه است گفته نشده به همین خاطر به «ویدیوی رژه پیامبران در مراسم محرم» نشان «نیمه‌درست» می‌دهیم.