جستجوی دقیق‌تر در اینترنت: توصیه‌هایی برای "سرچ گوگل"

ابزارهای جستجوی اینترنتی، باعث دسترسی بسیار آسان‌تر مردم به اطلاعات مختلف شده‌اند. ولی برای استفاده موثر از این ابزارها، باید بتوانیم نتایج مرتبط و معنی دارِ جستجو را از نتایج نامرتبط و گمراه‌کننده تفکیک کنیم.

از آنجا که ظاهرا رایج‌ترین جستجوگر اینترنتی در ایران گوگل است، در این مطلب چند نکته ساده را یادآوری می‌کنیم که هنگام "سرچ گوگل"، به دردمان می خورند. نکاتی که ممکن است بعضی‌شان را بدانید، اما لزوما نه همه آنها را.

محدود کردن ابتدایی نتایج

با جستجوی یک کلمه یا عبارت، معمولا نتایج فراوانی ظاهر می‌شوند که به موضوع کنجکاوی ما ربط ندارند. در چنین مواقعی، می‌توان با استفاده از روش های مختلف، نتایج جستجو را محدودتر کرد.

در درجه اول، وقتی عبارتی را در سایت گوگل تایپ می کنیم و کلید Enter را می‌زنیم، در زیر عبارت جستجو شده گزینه‌های متعددی همچون All (همه نتایج)، News (اخبار رسانه ها)، Images (تصاویر)، Videos (ویدیوها)، Books (کتاب ها) ظاهر می‌شوند. با انتخاب این گزینه ها، به گوگل می فهمانیم چه "نوع" نتایجی را نشان‌مان دهد.

مثلا اگر به دنبال "ویدیوهایی" در مورد "زلزله رودبار" باشیم، پس از تایپ این عبارت در گوگل، گزینه Video را انتخاب می‌کنیم.

با استفاده از گزینه Tools (ابزارها) می‌توانیم جستجو را باز هم دقیق‌تر کنیم. یکی از مهمترین کاربردهای این گزینه آن است که از گوگل بخواهیم که کلمه یا عبارتی خاص را، در یک بازه زمانی مشخص پیدا کند.

مثلا اگر بخواهیم گوگل، مطالبی را نشان دهد که در ۱۲ماه گذشته درباره زلزله‌های ایران منتشر شده‌اند، بعد از انتخاب گزینه Tools، از فهرست زمان‌های پیشنهادی گزینه Past year (سال گذشته) را انتخاب می کنیم. در این صورت، گوگل به جای جستجوی خودکار مطالب مرتبط در همه زمان ها (Any time) مطالبی را نشان می‌دهد که طی 12 ماه اخیر روی اینترنت قرار گرفته‌اند.

در همین مثال، می‌شد به جای جستجوی نتایج مورد نظر در سال اخیر، این نتایج را در میان مطالب منتشر شده در اینترنت در یک ساعت اخیر (Past hour)، ۲۴ ساعت اخیر (Past 24 hours)، هفته اخیر (Past week) یا ماه اخیر (Past month) جستجو کنیم. همچنین، می‌توانستیم با انتخاب گزینه Custom range، بازه زمانی خاصی را با مشخص کردن شروع و پایان آن تعریف کرد. یعنی از گوگل خواست مطالب منتشر شده در همان بازه مشخص را نشان دهد.

از سوی دیگر، با قرار دادن کلمات مورد جستجو در علامت نقل قول یا کوتیشن، می توانیم به گوگل ‌بفهمانیم به دنبال مطالبی بگردد که در آنها "دقیقا" آن کلمات–با همان ترتیب که نوشته ایم- وجود دارند. مثلا نوشتن "زلزله رودبار و منجیل" یعنی دنبال سایت‌هایی می گردیم که این سه کلمه را در کنار هم استفاده کرده‌اند.

فرمول‌های جستجو در گوگل

برای جستجوی باز هم دقیق‌تر مطالب، می‌شود در صفحه گوگل، فرمول‌های مختلفی را تایپ کرد.

از میان این فرمول‌ها، شاید مفیدترینشان این باشد که برای جستجوی عبارت X در سایتی با آدرس Y کاربرد دارد: X site:Y

مثلا برای جستجوی عبارت "زلزله رودبار" در سایت خبرگزاری ایرنا یا irna.ir از فرمول زیر استفاده می‌کنیم -باید توجه داشت در این فرمول، بین زلزله و site یک فاصله یا space وجود دارد:

زلزله رودبار site:irna.ir

هنگام نوشتن آدرس یک سایت در این فرمول، از نوشتن قسمت ابتدایی آدرس یعنی www. یا https://www. خودداری می‌کنیم. به عنوان مثال به جای نوشتن www.irna.ir یا htttps://www.irna.ir فقط می‌نویسیم: irna.ir

موقع استفاده از فرمول اخیر، اگر در انتهای فرمول علامت منفی (-) بیاوریم و بعد کلمه‌ای را تایپ کنیم، به گوگل می‌فهمانیم تنها نتایجی را نشان دهد که آن کلمه در آنها وجود نداشته باشد. مثلا اگر در سایت ایرنا، به دنبال مطالب مرتبط با رودبار بگردیم که در مورد زلزله "نباشند"، این طور می‌نویسیم:

در مورد فرمول اخیر، این را هم لازم است بدانیم که در گوگل انگلیسی، ترتیب قرار گرفتن اجزای فرمول فرق می‌کند. یعنی کلمه‌ای که با استفاده از علامت منفی قصد استثنا کردنش را از نتایج جستجو داریم، قبل از کلمه site می‌آید، و نه مانند گوگل فارسی، بعد از آن. مثلا اگر در سایت انگلیسی ایرنا، دنبال مطالب مرتبط با رودبار می‌گردیم که در مورد زلزله نیستند، این طور می‌نویسیم:

یک فرمول ساده دیگر، استفاده از + یا کلمه AND -با حروف بزرگ- بین دو کلمه است. این فرمول به گوگل می‌فهماند که "هر" دو کلمه باید در نتایجی که نشان‌مان می دهد وجود داشته باشند. در هنگام استفاده از این فرمول، باید در دو طرف + یا AND یک فاصله یا space باشد.

به همین ترتیب، استفاده از کلمه OR -با حروف بزرگ- بین دو کلمه به گوگل می‌فهماند کافی است یکی از دو کلمه در نتیجه جستجو وجود داشته باشد. در هنگام استفاده از این فرمول هم، باید در دو طرف OR فاصله باشد.