استفاده از ظرف و فویل آلومینیوم در آشپزی خطرناک نیست

در شبکه‌های اجتماعی ویدیویی پر بازدید از یک حساب اینستاگرام فعال در زمینه پزشکی و سلامت منتشر شده با این عنوان که «از آلومینیوم در آشپزی استفاده کنیم یا نه؟» در این ویدیو دو فردی که نام، تخصص و زمینه فعالیتشان مشخص نیست، می‌گویند:

(نفر اول):‌ تحقیقات نشان داده اگر در آشپزی از آلومینیوم استفاده کنی، مثل ظروف آلومینیومی یا فویل، مقدار آلومینیوم خونت نسبت به کسی که استفاده نمی‌کنه، دو برابر می‌شه.
با آزمایش میزان آلومینیوم را بررسی کرده‌اند، گلوبول‌های سفید نشان دادند که آسیب اکسیداتیو دیده‌اند. آسیب به DNA مثل زنگ‌زدگی می‌مونه. رادیکال‌های آزاد باعث آسیب دیدن سلول‌ها و DNA  می‌شه.
(نفر دوم): فویل آلومینیوم به‌نظر بی‌ضرر میاد. فکرش رو نمی‌کنی که وارد غذات بشه.
(نفر اول):‌ مطالعات نشون داده اگر دور گوشت یا غذای اسیدی یا نمکی فویل باشه، با اگه فویل رو با یک فلز دیگه‌ای ترکیب کنی، مثلا استیک رو توی سینی استیل بذاری و روش فویل آلومینیوم بکشی، این‌کار باعث میشه تا مقدار آلومینیوم غذات بیشتر بشه.
مقدار آلومینیوم غذا نسبت به غذایی که فویل دورش پیچیده نشده، می‌تونه تا ۴۰ برابر بیشتر بشه.
از خودت بپرس واقعا بهش نیاز داری؟ می‌خوای رطوبت رو حفظ کنی؟ با اگه به خاطر تمیز نکردن هست، بهتره دوباره درباره‌اش فکر کنی. چون تاثیرش روی سلامتیت طولانی مدته و به مرور جمع می‌شه.
کاغذ پوستی بدون سفید‌کننده شاید انتخاب بهتری باشه. اونها فلز ندارند و یک لایه سیلیکونی هستند. همچنین می‌تونی مستقیم روی سینی استیل بذاری.

این نخستین‌بار نیست که چنین ادعایی در محیط فارسی‌زبان اینترنت مطرح می‌شود (برای نمونه: عصر ایران). در این ادعا، چند بیماری مختلف اندام‌های گوناگون مانند بیماری‌های دستگاه عصبی همچون زوال عقل، آلزایمر، پارکینسون، سرطان و اختلالات طیف اوتیسم را به مصرف غذا با ظروف آلومینیوم منسوب می‌کنند.

اما این ادعا چقدر صحت دارد؟ آیا پخت‌وپز و مصرف غذا در ظروف و فویل آلومینیومی باعث سرطان، زوال عقل، آلزایمر، پارکینسون و اوتیسم می‌شود؟

آیا آشپزی و غذا خوردن در ظرف یا فویل آلومینیومی برای سلامت مضر است؟

تحقیقات نشان‌داده که هنگام پختن در فویل آلومینیومی یا در ظروف آلومینیومی، مقداری آلومینیوم وارد غذا می‌شود. این درست است. این اتفاق در غذاهای اسیدی بیشتر هم هست. اما این مقدار آلومینیوم باعث ایجاد هیچ گونه تاثیری بر سلامتی در انسان نمی‌شود.

بدن کمتر از یک درصد از آلومینیوم موجود در غذا یا آب آشامیدنی را جذب می‌کند. ۹۵ درصد آن با ادرار دفع می‌شود. بیشتر آلومینیوم محیطی که از طریق ظرف و فویل و … با یک وعده غذا وارد بدن شده در عرض ۲۴ ساعت دفع می‌شود. یک فرد بالغ به طور متوسط ​​روزانه ۷ تا ۹ میلی گرم آلومینیوم می‌خورد. این مقدار، در بزرگسالان سالم مشکل ایجاد نمی‌کند.

آلومینیوم در بسیاری از محصولات خانگی از جمله ظروف، فویل، بیکینگ پودر و داروهای بدون نسخه و … وجود دارد. آلومینیوم از رایج‌ترین فلزات در پوسته زمین است و ۸درصد جرم زمین را تشکیل می‌دهد. به همین دلیل، به معنای واقعی کلمه در همه‌جا وجود دارد، از جمله آب آشامیدنی و غذا. میوه‌های مانند مرکبات، منابع آلومینیوم هستند.

آلومینیوم طبیعی به ندرت در شکل فلزی و عنصری آن دیده می‌شود. به طور معمول، آلومینیوم در محیط به صورت نمک آلومینیوم یا سایر ترکیبات مانند سیترات آلومینیوم دیده می‌شود. غلظت آن در خون بزرگسالان به طور طبیعی ۳۰ تا ۵۰ میلی‌گرم است.

آسیب‌های شناخته‌شده آلومینیوم چیست؟

زوال عقل و انسفالوپاتی مرتبط با آلومینیوم در افراد مسن که عملکرد کلیه آنها اختلال دارد دیده‌می‌شود. توجه به این مساله برای افرادی که دیالیز می‌شوند مهم است.

در مورد ارتباط آلزایمر و اوتیسم با آلومینیوم، هیچ شاهد قطعی وجود ندارد. مشخص نیست که آلومینیوم چه نقشی در آلزایمر دارد یا اینکه آیا اصلاً نقش مستقیمی دارد. آلومینیوم جزء رایج واکسن‌ها است. منشأ ادعای نادرست ارتباط بین اوتیسم و ​​آلومینیوم از جنبش شبه‌علمی ضد واکسن سرچشمه گرفته‌است.

در مورد ارتباط آلومینیوم با پارکینسون و ام‌اس نیز هیچ شاهدی وجود ندارد و نقش آن نامشخص است. هیچ مدرک علمی برای اینکه آلومینیوم باعث این اختلالات می‌شود وجود ندارد.

ادعاهای سرطان (اکسید شدن و آسیب دیدن DNA و …) ارائه شده در ویدیو نیز نادرست است. نقش آلومینیوم هرگز در سرطان ثابت نشده‌است.

مدعی کیست و چقدر اعتبار دارد؟

فردی که در این ویدیو توصیه به عدم استفاده از آلومینیوم می‌کند، «ویویان چن» نام دارد. او پزشک عمومی در بریتانیا بوده و هشت سال به‌عنوان پزشک خانواده کار کرده اما هم‌اکنون در منطقه خلیج سانفرانسیسکو در ایالات متحده زندگی می‌کند و کسب‌وکاری با نام Plateful.Health راه‌اندازی کرده و در زمینه «سم‌زدایی یا سم‌گریزی از محیط‌ زندگی و به خصوص آشپرخانه» فعالیت اینفلوئنسری دارد. علت این تغییر علاقه و حوزه‌کاری را مشکلات فرزندش در بدو تولد عنوان می‌کند.

این ویدیو، بریده‌ای از یک مصاحبه یک‌ساعته دکتر چن با یک پادکستر برزیلی در زمینه سلامت و تغذیه است (بخش آلومینیوم از ۰۸:۵۰ تا ۱۰:۵۰):

در این ویدیو می‌بینیم که بخش‌های بریده‌شده و قطع‌شده گفته‌های دکتر چن (دقیقه ۹:۲۵ تا ۹:۲۵) بسیار مهم هستند. در آن جملات، او می‌گوید ما نمی‌دانیم که آنچه مشاهده شده چطور باعث بیماری می‌شود اما برای او به‌عنوان یک پزشک، این چیز خوبی به نظر نمی‌رسد. بنابراین در مجموع آن قسمت از گفته‌های دکتر چن که قطعیت ادعایش را بسیار کم رنگ کرده و آن را در حد تصمیم شخصی پایین آورده را در ویدیو حذف کرده‌اند، طوری که انگار اثبات شده که آلومینیوم قطعا باعث چنین آثار ناگواری برای سلامت انسان می‌شود.

در شبکه‌های اجتماعی ویدیویی پر بازدید از یک حساب اینستاگرام فعال در زمینه پزشکی و سلامت منتشر شده با این عنوان که «از آلومینیوم در آشپزی استفاده کنیم یا نه؟» در این ادعا، چند بیماری مختلف اندام‌های گوناگون مانند بیماری‌های دستگاه عصبی همچون زوال عقل، آلزایمر، پارکینسون، سرطان و اختلالات طیف اوتیسم را به مصرف غذا با ظروف آلومینیوم منسوب می‌کنند.

تحقیقات نشان‌داده که هنگام پختن در فویل آلومینیومی یا در ظروف آلومینیومی، مقداری آلومینیوم وارد غذا می‌شود. این درست است. این اتفاق در غذاهای اسیدی بیشتر هم هست. اما این مقدار آلومینیوم باعث ایجاد هیچ گونه تاثیری بر سلامتی در انسان نمی‌شود.

بدن کمتر از یک درصد از آلومینیوم موجود در غذا یا آب آشامیدنی را جذب می‌کند. ۹۵ درصد آن با ادرار دفع می‌شود. بیشتر آلومینیوم محیطی که از طریق ظرف و فویل و … با یک وعده غذا وارد بدن شده در عرض ۲۴ ساعت دفع می‌شود. یک فرد بالغ به طور متوسط ​​روزانه ۷ تا ۹ میلی گرم آلومینیوم می‌خورد. این مقدار، در بزرگسالان سالم مشکل ایجاد نمی‌کند.

آلومینیوم به معنای واقعی کلمه در همه‌جا وجود دارد، از جمله آب آشامیدنی و غذا. میوه‌های مانند مرکبات، منابع آلومینیوم هستند. آلومینیوم طبیعی به ندرت در شکل فلزی و عنصری آن دیده می‌شود. به طور معمول، آلومینیوم در محیط به صورت نمک آلومینیوم یا سایر ترکیبات مانند سیترات آلومینیوم دیده می‌شود. غلظت آن در خون بزرگسالان به طور طبیعی ۳۰ تا ۵۰ میلی‌گرم است.

در مورد ارتباط آلزایمر و و اوتیسم با آلومینیوم، هیچ شاهد قطعی وجود ندارد. در مورد ارتباط آلومینیوم با پارکینسون و ام‌اس نیز هیچ شاهدی وجود ندارد و نقش آن نامشخص است. هیچ مدرک علمی برای اینکه آیا آلومینیوم باعث این اختلالات می شود وجود ندارد. ادعاهای سرطان (اکسید شدن و آسیب دیدن DNA و …) ارائه شده در ویدیو نیز نادرست است. نقش آلومینیوم هرگز در سرطان ثابت نشده‌است.

بنابراین فکت‌نامه به ادعای شبکه‌های اجتماعی که آشپزی و غذا خوردن با ظرف یا فویل آلومینیومی برای سلامت مضر است نشان نادرست می‌دهد.