عبدالملکی و سرمایه‌ ۷ تریلیون درهمی امارات

پس از درستی‌سنجی ادعای حجت‌الله عبدالملکی، دبیر شورای عالی مناطق آزاد تجاری و مشاور ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری ایران، درباره تمایل اتاق سرمایه‌گذاری خارجی امارات برای سرمایه‌گذاری ۱۰۰ میلیارد دلاری در مناطق آزاد و بالا گرفتن واکنش‌ها به این اظهارات، عبدالملکی در ویدیویی توضیحاتی درباره این سخنان خود ارائه کرد.

مشاور ابراهیم رئیسی و دبیر شورای عالی مناطق آزاد تجاری، در این ویدیو، می گوید:

«خب اینها [اتاق سرمایه‌گذاری خارجی امارات] روی خود وب سایت‌اشون اخیرا به اصطلاح گزارشی را گذاشتند از ارزیابی میزان سرمایه‌هایی که اینها خارج از امارات الان دارند که به قول خودشان ۷ تریلیون درهم که با نرخ برابری دلار و درهم تقریبا ۱۹۰۰ تریلیون تا ۲ هزار تریلیون دلار می‌شود.»

او در ادامه با تکرار ادعای قبلی خود، توضیح داده، عددی که اماراتی‌ها به عنوان تمایل سرمایه‌گذاری ۱۰۰ میلیارد دلاری در مناطق آزاد ایران اعلام کردند الزاما به این معنا نیست که قصد دارند این میزان سرمایه‌گذاری را برای یک سال، دو سال یا حتی پنج سال انجام دهند و ممکن است در برنامه‌های بلندمدت باشد، همانطور که ایران با چین برنامه ۲۵ سال دارد.

احتمالا اشاره حجت‌الله عبدالملکی به گزارشی درباره ۷تریلیون درهم «سرمایه‌ای» که به گفته او اتاق سرمایه‌گذاری خارجی امارات بیرون از این کشور دارد، خبری است که در بهمن ماه پارسال در وب سایت «شورای سرمایه‌گذاران بین‌المللی امارات» منتشر شد.

این خبر گزارشی از سی‌ و سومین نشست هیات مدیره شورای سرمایه‌گذاران بین‌المللی امارات است که در ساختمان وزارت اقتصاد این کشور برگزار شده و در جریان آن نشست، عبدالله بن‌طوق المری، وزیر اقتصاد امارات و رئیس افتخاری شورای سرمایه‌گذاران بین‌المللی امارات درباره اهداف و برنامه‌های آتی شورای سرمایه‌گذاران بین‌اللمللی امارات سخن گفته است.

وزیر اقتصاد امارات در بخشی از سخنان خود در این نشست اشاره کرده است که ارزش دارایی‌های تحت مدیریت این شورا در سال ۲۰۲۲ میلادی ۷ تریلیون درهم تخمین زده می‌شود که به رغم چالش‌های اقتصاد جهانی نسبت به سال ۲۰۲۱ میلادی، ۲۵ درصد رشد داشته است.

چنانکه پیدا است، اشاره آقای المری به ارزش کل «دارایی‌» (Assets) تحت مدیریت این شورا است، نه سرمایه‌گذاری‌های جاری (Investment) که در زمان مشخصی در خارج از کشور صورت می‌گیرد.

این دارایی‌ها شامل مانند املاک و مستغلات، سهام شرکت‌ها و سرمایه‌گذاری‌هایی است که طی سال‌ها انجام شده و ارزش آنها در حال حاضر به رقم ۷تریلیون درهم رسیده رسیده. مقایسه آن با پدیده سرمایه‌گذاری‌ جاری که در دوره‌ زمانی مشخصی انجام می‌شود، مقایسه «گمراه‌کننده‌»ای است.

چنانکه در درستی‌سنجی فکت‌نامه گفته شد، بر اساس گزارش‌ سالانه آنکتاد (کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل متحد) ارزش سرمایه‌گذاری خارجی انجام شده از سوی سرمایه‌گذاران اماراتی در سال ۲۰۲۲ میلادی، ۲۴/۸ میلیارد دلار بوده است.

میزان کل جذب سرمایه‌گذاری خارجی در ایران نیز در سال گذشته میلادی ۱/۵ میلیارد دلار و در طول ۲۳ سال گذشته ۵۸/۵ میلیارد دلار است.

با این اوصاف ابهام‌های منطقی پیشین نسبت به ادعای مطرح شده درباره سرمایه‌گذاری ۱۰۰ میلیارد دلاری امارات در مناطق آزاد ایران همچنان برقرار است. یعنی باید برای قبول کردن حرف آقای عبدالملکی فرض‌های غیرمنطقی پیشین را به اضافه یک فرضیه عجیب و غریب دیگر را بپذیریم:

۱- اماراتی‌ها به آقای عبدالملکی گفته‌اند قصد دارند سرمایه‌ای به ارزش ۴ سال سرمایه‌گذاری‌شان در کل دنیا را، در مناطق آزاد ایران سرمایه‌گذاری کنند.

۲- اماراتی‌ها به آقای عبدالملکی گفته‌اند، قصد دارند در یک بازه زمانی چند ساله به اندازه ۴۰ سال تاریخچه سرمایه‌گذاری خارجی در ایران، در مناطق آزاد سرمایه‌گذاری کنند.

۳- و این فرضیه عجیب را باور کنیم که اماراتی‌ها به آقای عبدالملکی گفته‌اند یک بیستم کل دارایی‌هایشان را در سراسر دنیا، که طی دهه‌ها سرمایه‌گذاری و فعالیت اقتصادی، ارزش آن به ۷ تریلیون درهم رسیده، واگذار کنند و پول آن را در مناطق آزاد ایران سرمایه‌گذاری کنند.

گفته آقای عبدالملکی درباره ارزش ۷ تریلیون درهمی سرمایه‌گذاری خارجی اماراتی‌ها دقیق نیست، اما اگر دقیق هم بود این نه‌تنها ابهامی را از گفته‌های پیشین او برطرف نمی‌کند، بلکه ابعاد غیرمنطقی حرف قبلی او را بزرگ‌تر می‌کند.