ادعای نادرست معامله کیلویی پول ایران در عراق

ویدیویی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده که ادعا می‌کند پول ایران به صورت کیلویی در عراق معامله می‌شود. (لینک۱، لینک۲، لینک۳)

این ویدیو ادعا می‌کند پول ایران به حدی بی‌ارزش شده که در عراق به صورت کیلویی معامله می‌شود و کسی به آن دستبرد هم نمی‌زند. این ادعا علاوه بر شبکه‌های اجتماعی در برخی خبرگزاری‌ها و سایت‌های داخلی نیز از جمله خبرآنلاین و ساعدنیوز بازنشر شده است.

این ادعا نادرست است.

در ویدیو چه می‌بینیم؟

با توجه به تابلوهای قابل مشاهده در ویدیو، نام یک صرافی به نام «نووسینگه‌ی ئاسو، کومپانیای دیناری عیراقی» مشهود است. شماره تلفن‌های روی تابلوها ما رو به صفحه فیس‌بوک این صرافی رساند که از صرافی‌های بزرگ و شناخته شده در اربیل کردستان و در جایی موسوم به «بازار دلار» است.

مردی که در ویدیو حضور دارد چند بسته بزرگ اسکناس را روی یک ویترین شیشه‌ای و نه یک «ترازو» قرار می‌دهد. او به زبان ترکی استانبولی می‌گوید:

«Gördüğünüz gibi burada hiç polis yok, çünkü neden? Burası bu şekilde yıllardır, hiçbir hırsızlık olmamış. Şu alanda 20 bin dolar para var. Para pazarından herkese selamlar arkadaşlar».

ترجمه فارسی متن:

«همان‌طور که می‌بینید اینجا اصلا پلیسی نیست، چرا؟ اینجا سال‌هاست به همین شکل است و هیچ دزدی‌ای اتفاق نیفتاده. اینجا که می‌بینید ۲۰ هزار دلار پول وجود دارد. از بازار پول به همه سلام دوستان».

در نتیجه این ویدیو ادعای مطرح شده را ثابت نمی‌کند.

آیا می‌توان پول را به جای شمارش وزن کرد؟

وزن کردن اسکناس از نظر فنی ممکن است و در دنیا به عنوان یک روش «شمارش بر پایه وزن» وجود دارد، اما این به معنای «معامله کیلویی» به عنوان عرفی رایج بازار نیست. در واقع «وزن کردن»، در صورت هم‌ارزش بودن اسکناس‌ها، می‌تواند یک شیوه‌ شمارش سریع محسوب شود. شرکت‌هایی مانند Tellermate و Safescan خدماتی در حوزه شمارش پول بر پایه وزن ارائه می‌دهند.

شواهدی مبنی بر این که این شیوه به عنوان شیوه رایج در بازار ارز اربیل به کار گرفته شود، وجود ندارد. در طرف مقابل گزارش‌هایی مبنی بر استفاده از دستگاه‌های پول شمار عادی در بازار اربیل وجود دارد.

ارزش پول ملی در ایران در سال‌ها و ماه‌های گذشته کاهش قابل توجهی داشته است. در آذرماه سال جاری قیمت هر دلار آمریکا به مرز ۱۳۲ هزار تومان رسید. اما شواهدی مبنی بر این که پول ایران به صورت کیلویی در عراق معامله شود وجود ندارد.

بنابراین فکت‌نامه به این ادعا که پول ایران در عراق به صورت کیلویی معامله می‌شود نشان «نادرست» می‌دهد.