ادعای نادرست درباره موافقت ۷۰ درصد زنان با قانون پوشش و حجاب

حسین سوزنچی، استاد دانشگاه باقرالعلوم می‌گوید: «بر اساس نظرسنجی‌ها ۷۰ درصد زنان بدحجاب و بی‌حجاب و بیش از ۸۰ درصد کل مردم موافق قانون حجاب اجباری‌اند.»

این گفته در جریان مناظره‌ای مطرح شده که ویدئوی آن روز ششم تیرماه ۱۴۰۲ در کانال یوتیوب «مدرسه آزاد» و شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است.

چنانکه در ویدئو پیدا است،‌ اظهارات آقای سوزنچی در دفاع از حجاب اجباری -به معنی وجود و اعمال قانون پوشش مو و بدن زنان- است. او در چند جای دیگر مناظره نیز با استناد به نظرسنجی‌ها تاکید دارد که اکثریت مردم ایران موافق حجاب اجباری‌اند.

اولین بار نیست که مقام‌های رسمی و مدافعان حجاب با استناد به «نظرسنجی‌»ها مدعی موافقت اکثریت مردم با حجاب اجباری می‌شوند.

به عنوان نمونه، محمد اسماعیلی، وزیر ارشاد اواسط فروردین امسال گفته بود:

«بر اساس پیمایش پژوهشگاه فرهنگ و هنر در تهران، شهرهای بزرگ و روستاها نزدیک ۸۰درصد مردم، موافق الزامات حجاب در جامعه‌اند.»

یا در نمونه دیگری، مجید امامی، دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور، وابسته به شورای عالی انقلاب فرهنگی اوایل خرداد ماه ۱۴۰۱ گفته بود:

«طبق بررسی‌های انجام شده ۷۵ درصد مردم ایران به حجاب اعتقاد دارند و پذیرای شاخص‌های عفاف و حجاب و پوشش ایرانی و اسلامی هستند»

اما این نظرسنجی‌ها، اگر واقعا برگزار شده باشند، به دلایل منطقی معتبر نیستند و طبیعتا استناد به آنها دست‌کم به چهار دلیل بی‌اعتبار است:

۱- چنانکه خود آقای سوزنچی نیز می‌گوید این نظرسنجی‌ها به طور عمومی منتشر نمی‌شوند و نتایج، روش تحقیق و اطلاعات این نظرسنجی‌ها در دسترس و قابل راستی‌آزمایی نیست. معلوم نیست از چه جامعه آماری چه سوالاتی پرسیده شده؟ آیا سوالات جهت‌گیری داشته‌اند؟ پاسخ‌ها چه بوده و…

۲- نتایج این «نظرسنجی‌»ها ضد و نقیض است. مثلا وزیر ارشاد، دبیر شورای فرهنگ عمومی و سازمان تبلیغات اسلامی هر کدام مدعی موافقت ۸۰، ۷۰ و ۹۰ درصد مردم با حجاب اجباری‌اند، در عین حال مرکز پژوهش‌های مجلس از بی‌اعتنایی ۷۰ درصد مردم به حجاب شرعی آمار منتشر می‌کند.

۳- ادعای موافقت ۷۰ تا ۹۰درصد مردم با حجاب اجباری، با شواهد و قرائن سازگار نیست. یکی از این شواهد تداوم طولانی‌مدت اعتراضات ۱۴۰۱، به رغم سرکوب خشونت‌بار آن است که نشان از ریشه‌دار بودن نارضایتی گروه بزرگی از مردم دارد.

۴- اغلب این نظرسنجی‌ها توسط نهادهایی برگزار می‌شوند که در زمینه حجاب ذی‌نفع محسوب می‌شوند. نهادهای آزاد و مستقل اجازه برگزاری نظرسنجی در داخل کشور ندارند، یا اگر این کار انجام شود نتایج آن به صورت عمومی منتشر نمی‌شود. اگر ادعاهای مطرح شده در نظرسنجی‌های حکومتی صحت داشته باشد، این سوال مطرح می‌شود که دلیل مخالفت قطعی با انجام نظرسنجی مستقل یا رفراندوم حجاب چیست.

پیش‌تر پیشنهاد برخی مقام‌های پیشین نظام برای همه‌پرسی در موضوعات مناقشه‌برانگیز با مخالفت قاطع روبه‌رو شده است.

علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی نیز روز ۲۹ فروردین ۱۴۰۲ در دیدار با دانشجویان بدون اشاره به حجاب، گفته بود:

«مسائل مختلف کشور قابل رفراندوم نیست… در کجای دنیا برای همه مسائل رفراندوم برگزار می‌کنند؟»

البته اشاره او به اینکه در بقیه نقاط دنیا نیز رفراندوم برگزار نمی‌شود، به وضوح خلاف واقعیت است.

با این اوصاف فکت‌نامه این گفته حسین سوزنچی، استاد دانشگاه باقرالعلوم را که «بر اساس نظرسنجی‌ها ۷۰ درصد زنان بدحجاب و بی‌حجاب و بیش از ۸۰ درصد کل مردم موافق قانون حجاب اجباری‌اند» بی‌اعتبار می‌داند و به آن نشان نادرست می‌دهد.