ادعای نادرست رهگیری بمب‌افکن ب۲ به دست پهپاد ایرانی یا پدافند ارتش

در شبکه‌های اجتماعی (اینستاگرام۱، اینستاگرام۲، اینستاگرام۳، توییتر، یوتیوب) و سایت‌های خبری ویدیویی منتشر شده که که مدعیست پهپاد ایرانی یا پدافند ارتش، در نزدیکی مرزهای ایران بمب‌افکن ب۲ را رهگیری کرده‌است. در ویدیو، تصاویر سیاه‌سفیدی را می‌بینیم که به نظر می‌رسد یک سامانه پدافندی، یک جنگنده را هدف گرفته است.

این ادعا چقدر صحت دارد؟

آیا پدافند هوایی ارتش یا پهپاد ایرانی، بمب‌افکن B2 را رهگیری کرده‌‌است؟

ویدیو، تصویر هواگردی است که ظاهر آن شبیه بمب‌افکن B2 است.

از تصویر پیداست که فیلم‌برداری با دوربین حرارتی انجام شده‌است. زیرا خروجی اگزوز موتورهای هواپیما به روشنی دیده می‌شود:

با این‌حال جستجوی معکوس تصاویر نشان می‌دهد که این ویدیو قدیمی است. قدیمی‌ترین رد این ویدیو در یوتیوب به هشت سال پیش برمی‌گردد:

کانال تلگرامی پرمخاطبی که «اخبار سپاه قدس» نام دارد نیز این ویدیو را بازنشر کرده و توضیح داده‌است:

فیلمی که اخیرا به عنوان رهگیری بمب افکن B-۲ منتشر میشه، در واقع مربوط به پرواز بمب افکن B-۲ در نمایشگاه هوایی Farnborough میباشد که از فاصله نه چندان دور توسط ردیاب حرارتی سامانه Rapier/Jernas شرکت BAE Dynamics ردیابی شد. این تصاویر توسط Flight International منتشر شد و باعث جنجال شد، بطوری که حتی Flight International اطلاع داد که به مجله گفته شده بود که این تصاویر را بازنشر یا منتشر نکند.

فارنبورو در همپشایر، شهری در جنوب بریتانیا است که چندین مرکز تحقیقات هوایی در آن مستقر است همچنین نمایشگاه هوایی بین‌المللی نیز به‌صورت دوسالانه، در این شهر برگزار می‌شود. جستجو با این کلیدواژه‌ها ما را به تصویری در یک فروشگاه عکس اینترنتی می‌رساند که در شرح آن آمده:

تصویری ویدیویی از بمب افکن رادارگریز B2 هنگام پرواز بر فراز نمایشگاه هوایی فارنبورو در روز دوشنبه، و با موفقیت توسط سیستم موشکی Rapier FSC که در نمایشگاه هوایی به نمایش گذاشته شده است، ردیابی شد.

تاریخ ثبت تصویر، ۵ سپتامبر ۱۹۹۶ (پنج‌شنبه، ۱۵ شهریور ۱۳۷۵) درج شده‌است؛ حدود ۲۹ سال پیش.

براساس اطلاعات یک فروم نظامی و یک وبسایت غیررسمی، سه روز قبل از این تاریخ، در ۲ سپتامبر بمب‌افکن B-2 به شماره سریال 88-0332 (با نام واشنگتن) که از میسوری در خاک آمریکا برخاسته بود، در نمایشگاه هوایی فارنبورو در آسمان ظاهر شده و یک دور زد.

همچنین در یک فروم نظامی دیگر ادعا شده در زمان عبور این هواپیما در آسمان نمایشگاه هوایی، یک سرجوخه نیروی هوایی سلطنتی (ریچارد وارلو) که جمعی یک گردان پدافند هوایی Rapier بود، با استفاده از سیستم جدید ردیابی هوافضای بریتانیا روی حرارت خروجی موتورهای این بمب‌افکن قفل کرده و ۸ دقیقه آن را رهگیری کرد.

فکت‌نامه پیشتر در بررسی دارایی های پدافندی ایران، در آغاز جنگ ایران عراق در یک راستی‌آزمایی از جواد ظریف، درباره سامانه Rapier که پیش از انقلاب برای پدافند هوایی ایران خریداری‌شده بود، گزارش داد:

اما باید توجه کرد:

۱) ادعا شده که این رهگیری با یک سامانه ریپیر ارتقا یافته و دوربین حرارتی جدید انجام شده.

۲) بمب‌افکن در حال عملیات نظامی نبوده بلکه برای نمایشگاه هوایی آمده بوده و قصد پنهان کاری نداشته و مسیر آن مشخص بوده‌است.

۳) ویدیو مربوط به سال ۱۹۹۶ است و از آن زمان تاکنون چندین‌بار بمب‌افکن‌های ب۲ ارتقا پیدا کرده‌اند که همه این اطلاعات مخفی است.

بمب‌افکن استراتژیک ب۲ اسپریت (با قابلیت حمل بمب اتمی) از مهم‌ترین دارایی‌های ارتش آمریکا و یکی از گران‌ترین ابزارهای جنگی دنیاست که در دهه ۱۹۸۰ برای مهار اتحاد شوروی ساخته شد. ایالات متحده، ۲۰ بمب‌افکن ب۲ دارد که ارزش هر کدام بیش از ۲ میلیارد دلار (به دلار امروز) تخمین زده می‌شود. گزارش‌های تاییدشده نشان می‌دهد هم‌اکنون شش عدد از این بمب‌افکن‌ها در منطقه سنتکام در پایگاه دیگو گارسیا مستقر شده و ادعا شده در عملیات‌های اخیر علیه شبه‌نظامیان انصارالله در یمن شرکت کرده‌اند.

به غیر از قدیمی بودن ویدیو و اینکه ارتباطی با ارتش ایران ندارد، چنین ادعایی که پهپاد ارتش ایران، این جنگنده را رهگیری کرده، نه در رسانه‌های رسمی ایران و نه در هیچ منبع دیگری دیده نمی‌شود.

بنابراین فکت‌نامه به ادعای رهگیری بمب‌افکن پنهانکار ب۲ به دست پدافند ارتش یا پهپاد ایرانی، نشان نادرست می‌دهد.