ادعاهای همشهری‌ آنلاین برای ترغیب به شرکت در انتخابات با عنوان «رای دادیم چی شد؟»

وب سایت همشهر آنلاین، مجموعه‌ای از پاسخ‌ها به پرسش فرضی «رای دادیم چی شد؟» را در قالب ویدیوهایی منتشر کرده که موضوع آنها چرایی شرکت در انتخابات است و محور شماری از این پرسش و پاسخ‌ها، تغییرات شاخص‌های اقتصادی است.

محتوای این پرسش و پاسخ‌ها در شبکه‌های اجتماعی از جمله شبکه X نیز، بازنشر شده است. همچنین از تصاویری که برخی کانال‌های تلگرامی منتشر گرده‌اند، چنین برمی‌آید که این محتوا در قالب تصویری از مباحثات مرسوم در شبکه‌های اجتماعی طراحی شده و به صورت بنرهایی در اماکن عمومی نیز نصب شده است.

با توجه به اینکه سلسله مطالب برای مجاب‌کردن رای دهندگان برای مشارکت در انتخابات مجلس شورای اسلامی است، قاعدتا می‌بایست مبنای مقایسه آغاز فعالیت مجلس یازدهم و پایان دوره فعالیت آن باشد، اما از محتوای پاسخ‌ها چنین برمی‌آید که عملکرد دولت ابراهیم رئیسی مبنای مقایسه‌ شاخص‌ها در پاسخ‌های منتشرشده است.

۱- آیا تورم ۶۰ درصدی در یک سال به ۴۰ درصد کاهش یافت؟

در یکی از این پست‌ها پرسیده شده « رای دادیم تورم چی شد؟» و در پاسخ این پرسش آمده: «طبق آمار بانک‌مرکزی، تورم ۶۰ درصدی در یک سال به ۴۰ درصد کاهش یافت.»

پیش از این فکت‌نامه ادعاهای مشابهی از این دست را به نقل از ابراهیم رئیسی بررسی کرده و به آنها نشان‌های نادرست داده است.

داده‌های مرکز آمار ایران، این کاهش ۲۰ واحد درصدی نرخ تورم را تایید نمی‌کنند، بانک مرکزی نیز آمار تورم را به طور منظم در قالب گزارش‌های رسمی منتشر نمی‌کند تا بتوان براساس آن تغییرات ادعا شده نرخ تورم را بررسی کرد.

بر اساس تصویری که احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد دولت سیزدهم پیش از این در حساب شخصی خود در شبکه ایکس منتشر کرده بود، نرخ تورم سالانه منتهی به شهریور ماه ۱۴۰۰، ۵۹.۳ درصد اعلام شده بود که در مردادماه سال ۱۴۰۱ این نرخ به ۴۰.۱ درصد رسید.

اما بر اساس جدولی که برخی رسانه‌ها در خردادماه ۱۴۰۲ از تغییرات شاخص بهای کالا و خدمات مصرفی به نقل از بانک مرکزی منتشر کردند نرخ تورم سالانه پس از تجربه یک دوره نزولی مجددا خیز برداشته و نرخ تورم نقطه به نقطه در فروردین‌ماه ۱۴۰۲ تا ۶۸.۷ درصد افزایش یافته بود.

همان زمان خبرگزاری ایرنا برای رد این ادعای رسانه‌ها که تورم به یک قدمی ۷۰ درصد افزایش یافته، نموداری را به نقل از بانک مرکزی روی خط خبری خود قرار داد که تورم نقطه به نقطه فروردین‌ماه ۱۴۰۲ را ۵۹.۲ درصد نشان می‌داد، جالب آنکه در همین نمودار منتشر شده از سوی خبرگزاری رسمی دولت، تورم سالانه شهریور ماه ۱۴۰۰، دیگر نزدیک به ۶۰ درصد نیست و تا حدود ۵۷ درصد کاهش یافته است که دلیل آن را باید در تغییر سال پایه از ۱۳۹۵ به سال ۱۴۰۰ توضیح داد.

۲- آبا با تولید یک میلیون واحد مسکونی، رشد ۱۰ برابری قیمت مسکن متوقف شد؟

همشهری در یکی دیگر از این پرسش‌های انتخاباتی، در پاسخ به پرسش «رای دادیم مسکن چی شد؟» نوشته: «با تولید یک میلیون واحد مسکونی، رشد ۱۰ برابری قیمت مسکن متوقف شد.»

بخش نخست این پاسخ، در واقع ساخت یک میلیون واحد مسکونی را امری قطعی و به نتیجه رسیده تصویر می‌کند که با انجام آن فرآیند افزایش قیمت مسکن متوقف شده است، اما حتی بر اساس گزارش پایگاه اطلاع رسانی دولت و به نقل از روح‌الله اکبری، دستیار ویژه وزیر راه و شهرسازی و دبیر کارگروه نهضت ملی مسکن «ساخت یک میلیون و ۹۰۰ هزار واحد مسکونی از مجموع ۴ میلیون واحد طرح نهضت ملی مسکن در سراسر کشور آغاز شده و مردمی‌سازی طرح نهضت ملی مسکن در قالب واگذاری برون‌ساخت در دستور کار قرار گرفته است.»

حتی با فرض درست بودن این ادعا، آغاز فرایند ساخت واحدهای مسکونی طرح نهضت ملی مسکن در آذرماه ۱۴۰۲، چگونه توانسته‌اند بر توقف روند افزایش قیمت‌ها اثر گذاشته باشند.

بررسی گزارش‌های بانک مرکزی از تحولات بازار مسکن شهر تهران در دو مقطع شهریورماه ۱۴۰۰ و آذرماه ۱۴۰۲ نشان می‌دهد که از ابتدای آغاز به کار دولت سیزدهم تا آذر ماه ۱۴۰۲، میانگین قیمت هر مترمربع آپارتمان مسکونی در پایتخت، حدود ۱۳۴ درصد رشد کرده و از ۳۱ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان به بیش از ۷۴ میلیون تومان افزایش یافته که به معنای ۲.۳ برابر شدن میانگین قیمت مسکن در شهر تهران در این دوره زمانی است.

۳- رشد اقتصادی منفی بعد از روی کار آمدن رئیسی به ۷ درصد رسید؟

پرسش درباره رشد اقتصادی و اینکه «رای دادیم رشد اقتصادی چی شد؟» نیز یکی دیگر از سلسله مطالب همشهری با محور اقتصادی است که در پاسخ به آن آمده «رشد اقتصادی در سال جاری به ۴.۲ درصد بدون نفت و به ۷.۱ درصد با نفت رسید.»

احتمالا اشاره روزنامه همشهری به گزارش مرکز آمار درباره رشد اقتصادی فصل تابستان امسال است. اما نکته اینجا است که رئیسی دولت را با نرخ رشد اقتصادی منفی تحویل نگرفته است.

نمودار زیر تغییرات رشد اقتصادی را در ۹ فصل پیش و پس از ریاست‌جمهوری ابراهیم رئیسی نشان می‌دهد. چنانکه پیدا است نرخ رشد اقتصادی با احتساب نفت ۱۵ ماه پایانی دولت روحانی از منفی درآمده و حتی در بهار ۱۴۰۰ به بالای ۹ درصد رسید. اما به هر حال متوسط رشد در ۹ فصل اخیر تقریبا دو برابر گذشته است. اما اگر رشد اقتصادی بدون نفت را در نظر بگیریم خواهیم دید اوضاع تغییری نکرده و متوسط نرخ رشد اقتصادی در این دولت با دولت قبلی تفاوت معناداری ندارد.

به وضوح روشن است، اداهای روزنامه همشهری درباره بهبود شاخص‌های تورم، قیمت مسکن و رشد اقتصادی نه‌تنها با آمارهای رسمی دولت همخوانی ندارد، بلکه شواهد و قرائن نشان می‌دهد اوضاع در دو شاخص تورم و افزایش قیمت مسکن، در دولت رئیسی بحرانی‌تر از قبل شده است.

به همین دلیل فکت‌نامه به این ادعا که «با رای مردم به دولت رئیسی تورم ۶۰ درصدی در یک سال به ۴۰ درصد کاهش یافت، رشد اقتصادی منفی به ۷ درصد رسید و رشد قیمت مسکن متوقف شد» نشان شاخ‌دار می‌دهد.