ادعای دزدیده‌شدن چیپ‌ست‌های هوش مصنوعی از بدن نخبگان به دست حماس

این روزها ویدئویی حدودا پنج‌دقیقه‌ای از یک روحانی شیعه به نام محسن مجتهدزاده، بازتاب زیادی در رسانه‌های اجتماعی و سایت‌های خبری فارسی‌زبان داشته است.

او که با لقب شیخ قمی نیز شناخته می‌شود، در شبکه پیام‌رسان ایتا حدود ۷۰ هزار دنبال‌کننده دارد. این کلیپ که واکنش‌های زیادی در شبکه‌های اجتماعی داشته، روایت آقای مجتهدزاده از حمله روز ۷ اکتبر ۲۰۲۳ افراد مسلح تحت رهبری حماس به یک کنسرت موسیقی در اسرائیل است.

خلاصه ادعاهای مجتهدزاده چیست؟

او مدعی است حماس در این روز همراه یک گروه پزشکی وارد مرزهای اسرائیل شده و چیپ‌ست‌هایی را که مغز هوش مصنوعی و حاوی اسرار تمدن غرب هستند از بدن گروهی از جوانان نخبه از سراسر جهان درآورده است. به گفته او این نخبگان در پایگاهی امنیتی در اسرائیل بوده‌اند.

مجتهدزاده همچنین می‌گوید گروهی از مرزبانان اسرائیلی در قلعه‌هایی زندگی می‌کنند که به آنها کیبوتص گفته می‌شود و حماس می‌خواسته ۲۰ هزار نفر از ساکنان آنها را گروگان بگیرد. بر اساس ادعای او، اسرائیل پس از فهمیدن اینکه چیپ‌ست‌ها در حال انتقال به تونل‌های غزه است، با تانک و هلیکو‌پتر به محل کنسرت نووا حمله کرده و خودش شهروندان اسرائیلی را کشته است. او در پایان می‌گوید لو رفتن این چیپ‌ست‌ها باعث شده معاون رئیس جمهور آمریکا، اعلام کند پروژه هوش مصنوعی از دایره خارج شده است و این اتفاق باعث پایان اسرائیل و پایان تمدن غرب است.

واکنش خبرگزاری ایرنا به این سخنرانی

خبرگزاری ایرنا نیز روز ۱۳ آذر ۱۴۰۲، در واکنش به این ویدئو، مطلبی با عنوان ««هوش مصنوعی» یک سخنران، رکورد تولید فیک‌نیوز را شکست» منتشر کرد که ابتدا با تیتر «یک طلبه رکورد تعداد دروغ در دقیقه را جابه‌جا کرد» منتشر شده بود و بعدتر تغییر کرد.

نویسنده ایرنا، بخش‌های مختلفی از این اظهارات را بررسی کرده و هشدار داده که بیان صحبت‌هایی که این حجم از ادعاهای نادرست را در خود دارد، در درازمدت به زیان جبهه مقاومت است و باید جلوی این صحبت‌ها گرفته شود.

ما در این فکت‌چک ابتدا درباره ادعای «دزدیده‌شدن هوش مصنوعی اسرائیل از طریق خارج‌کردن آنها از بدن نخبگان اسرائیلی» توضیح می‌دهیم و در ادامه نیز دیگر ادعاهای مطرح‌شده در این ویدئو را مرور می‌کنیم.

درباره کنسرت سوپرنوا و شرکت‌کنندگان آن چه می‌دانیم؟

در ساعت‌های اولیه صبح روز ۷ اکتبر ۲۰۲۳ افرادی که تحت رهبری حماس، از غزه وارد خاک اسرائیل شده بودند در بخشی از حمله خود، به یک کنسرت موسیقی فضای باز حمله کردند و بر اساس گزارش‌ها ۳۶۴ غیرنظامی که در این کنسرت حضور داشتند کشته شدند.

این کنسرت همزمان با پایان جشن مذهبی یهودی «سوکوت» ‌و آغاز اولین روز جشن «سیمحاط تورا» در نزدیکی یک کیبوتص (منطقه مسکونی اشتراکی) به نام رعیم برگزار شد که حدود پنج کیلومتر با مرز نوار غزه فاصله دارد.

کنسرت سوپرنوا یک رویداد موسیقی در سبک ترنس (گونه‌ای از موسیقی الکترونیک برای رقصیدن) یک هفته‌ای است که از یک روز قبل از حمله نیروهای تحت رهبری حماس آغاز شده بود. نووا نام برگزارکننده این کنسرت است و نام گروه موسیقی‌ Astral Projection و هنرمندی بریتانیایی با نام هنری Man With No Name نیز در میان اجراکنندگان این کنسرت دیده می‌شود.

این حمله با نام «کشتار جشنواره موسیقی رعیم» نیز در رسانه‌ها شناخته می‌شود.

بر اساس برخی از گزارش‌ها، تعداد شرکت‌کنندگان در این کنسرت حدود ۳۰۰۰ نفر برآورد شده است.

بر اساس گزارش‌ها حدود ۴۰ گروگان از این کنسرت به نوار غزه منتقل شده‌اند.

هویت برخی از افراد گم شده در این کنسرت نیز اعلام شده است. مثلا شانی لوک، دختر ۲۲ ساله آلمانی-اسرائیلی بود که جسد او بعدتر در نوار غزه پیدا شد. در میان گم‌شدگان همچنین شهروندان برزیلی-اسرائیلی و بریتانیایی نیز بوده‌اند.

در میان گزارش‌ها هیچ نشانه‌ای وجود ندارد که مثلا نشان دهد این افراد، مهندسانی باشند که در اردوی نخبگان حضور داشته باشند.

کشتار حماس در کنسرت سوپرنوا

بر اساس گزارش‌های مستند و ویدئوهایی که در زمان برگزاری کنسرت ضبط شده، صدای نخستین راکت‌ها حدود ساعت ۶:۳۰ صبح در محل کنسرت شنیده می‌شود و افراد شبه‌نظامی مسلح از نوار غزه با موتور سیکلت، وانت و پاراگلایدرهای موتوری به کنسرت حمله می‌کنند و پس از محاصره کنسرت، به افرادی که در حال فرارند تیراندازی می‌کنند.

یکی از گزارش‌های مستند که در آن تعداد زیادی از ویدئوهای مربوط به این حمله وجود دارد، مربوط به گزارش روزنامه گاردین است. در این گزارش آمده که نیروهای شبه‌نظامی مسلح همچنین بسیاری از شرکت‌کنندگانی را که در پناهگاه‌های نزدیک به محل کنسرت، بوته‌ها و باغ‌های میوه اطراف پناه گرفته و پنهان شده بودند را به قتل می‌رسانند. گروهی دیگر از قربانیان نیز افرادی بودند که تلاش می‌کردند با خودروهای خود از محل حمله خارج شوند اما به دلیل ترافیک و بسته‌بودن راه‌ها گیر می‌افتند و، بر اثر شلیک حمله‌کنندگان کشته می‌شوند.

حمله به این کنسرت، بزرگترین حمله مسلحانه به شهروندان اسرائیل و پرتلفات‌ترین کشتار شهروندان آن در تاریخ کشور اسرائیل است.

گروه اورژانس داوطلبانه خدمات پزشکی اسرائیلی «زاکا» کشف دست‌کم ۲۶۰ جنازه را در محل کنسرت تایید می‌کند. پلیس نیز حدود ۴۰ روز بعد از این حمله، اعلام می‌کند ۳۶۴ نفر از جمله ۱۷ پلیس در این حمله کشته شده‌اند و ۴۰ نفر از شرکت‌کنندگان این کنسرت نیز گروگان گرفته شده‌اند.

گزارش هاآرتس و تکذیب پلیس اسرائیل

در کنار ویدئوها، گزارش‌ها و اسنادی که نشان می‌دهد صدها نفر در این حمله به دست نیروهای تحت رهبری حماس کشته شده‌اند، روزنامه هاآرتس به نقل از یک منبع در پلیس اسرائیل اعلام کرد «احتمالا هلی‌کوپترهای ارتش اسرائیل که در حال شلیک به سمت نیروهای شبه نظامی حماس بوده‌اند، برخی از افراد غیر از حماس را نیز هدف قرار داده باشند». پلیس اسرائیل گزارش هاآرتس را تکذیب کرد و به طور رسمی اعلام کرد شواهدی وجود ندارد که نشان دهد عملیاتی هوایی در آن منطقه انجام شده باشد.

فکت‌نامه پیش‌تر بررسی کرده بود ویدئویی سبز رنگ که با عنوان حمله ارتش اسرائیل به کنسرت سوپرنوا منتشر شده، ارتباطی با محل کنسرت ندارد و مربوط به بخش‌هایی در نوار غزه است.

«مغز هوش مصنوعی» و اسرار تمدن غرب

در هیچ کدام از ویدئوها، روایت شاهدان و آنچه پس از این حمله باقی مانده، نشانه‌ای از حضور تیم پزشکی حماس یا ادعایی مبنی بر خارج‌کردن چیپ‌ست از بدن افراد دیده نمی‌شود. در عوض، آنچه در تصاویر مشخص است، حمله افراد شبه نظامی به کنسرتی است که منجر به کشته‌شدن، گروگان‌گرفته‌شدن و زخمی‌شدن شرکت‌کنندگان در یک کنسرت موسیقی است.

ضمن اینکه مشخص نیست آقای مجتهدزاده بر چه اساسی تصور می‌کند هوش مصنوعی، فناوری‌ای است که در چیپ‌ست‌هایی در بدن افراد قرار دارد.

هوش مصنوعی، هوشی است که ماشین‌ها از خود نشان می‌دهند و به صورت کلی در مقابل هوش طبیعی که هوش جانداران است تعریف می‌شود. به طور کلی وقتی یک سامانه به طور منطقی فکر کند، به طور منطقی عمل کند، مانند انسان فکر کند یا مانند انسان عمل کند، می‌توان آن سامانه را مجهز به نوعی از هوش مصنوعی دانست.

ما نمی‌دانیم آقای مجتهدزاده چه تعریف و تصوری از هوش مصنوعی دارد اما می‌دانیم هوش مصنوعی نه محدود به کشورهای آمریکا و اسرائیل است و نه محدود به چند شرکت یا نهاد مشخص. بسیاری از نهادهای پژوهشی، دانشگاه‌ها، شرکت‌های فناوری در حوزه‌های مختلف از این ابزار برای فعالیت‌های خود در زمینه‌های مختلف استفاده می‌کنند؛ از چین و ژاپن و روسیه تا کشورهای اروپایی و مراکز پژوهشی در آمریکای جنوبی. این تصور که هوش مصنوعی چیزی است که می‌توان آن را در چند چیپ‌ست ریخت و یک گروه پزشکی می‌توانند با خارج‌کردن این چیپ‌ست‌ها از بدن چند نفر، مغز هوش مصنوعی غرب را در اختیار بگیرند و به اطلاعات فوق محرمانه غرب دسترسی پیدا کند، نسبتی با واقعیت ندارد.

درباره یگان ۸۲۰۰ ارتش اسرائیل چه می‌دانیم؟

اشاره آقای مجتهدزاده به یگان ۸۲۰۰ ارتش اسرائیل به عنوان یک یگان امنیتی در ارتش اسرائیل، بی‌سابقه نیست. نگاهی به سایت‌های فارسی‌زبان رسمی چون مشرق، فارس و تسنیم در سال‌های گذشته نشان می‌دهد آنها نیز مطالبی را در این باره منتشر کرده‌اند.

گزارش‌هایی وجود دارد که تایید می‌کند یک یگان سایبری در ارتش اسرائیل با نام یگان ۸۲۰۰ وجود دارد که بر اساس برخی شواهد، در حوزه کدگذاری و فناوری‌های پیشرفته امنیتی- سایبری فعال است.

هر چند به‌دست‌آوردن اطلاعات دقیق و دست‌اول از مشخصات دقیق این یگان، دشوار است اما می‌توان به برخی از گزارش‌های رسانه‌های معتبر درباره یگان ۸۲۰۰ اشاره کرد. مثلا گزارش روزنامه Financial Times به سراغ جوانانی رفته که در این واحد مشغول به کار بوده‌اند و آنها نیز پروژه‌هایی را که در آن اجرا کرده‌اند، معرفی می‌کنند.

اما این یگان کجاست؟

در گزارش لوموند دیپلماتیک آمده که یگان ۸۲۰۰ اسرائیل در پایگاه Urim در صحرای نگب در حدود ۳۰ کیلومتری شهر بئرشبع در استان جنوبی اسرائیل است. نگاهی به نقشه اسرائیل نشان می‌دهد این پایگاه با محل برگزاری کنسرت روز ۷ اکتبر در کیبوتص رعیم، ۱۲ کیلومتر فاصله دارد.

مجتهدزاده اما در سخنرانی خود اشاره می‌کند این پایگاه در منطقه عفرین قرار دارد. عفرین در اسرائیل نیست و یکی از شهرهای کردنشین استان حلب در سوریه است که طبیعتا ارتباطی با محل یگان ۸۲۰۰ ارتش اسرائیل ندارد.

بر این اساس، ابهام‌هایی در این بخش از صحبت‌های آقای مجتهدزاده هم وجود دارد که مهم‌ترین آنها، فاصله مکانی بین پایگاه یگان ۸۲۰۰ با محل برگزاری کنسرتی است که حماس به آن حمله کرده است.

آیا کیبوتص، قلعه مرزی اسرائیل است؟

بخش دیگری از ادعاهای آقای مجتهدزاده درباره حمله نیروهای تحت رهبری حماس به کیبوتص‌ها است. در سناریویی که او ترسیم می‌کند، هدف این حمله، گروگان‌‌گرفتن ۲۰ هزار نفر و پخش کردن آنها در سراسر نوار غزه با هدف جلوگیری از حمله اسرائیل است. او می‌گوید کیبوتص قلعه‌ای است که مرزبانان اسرائیلی به همراه خانواده خود در آن زندگی می‌کنند.

پیشتر نیز رهبر جمهوری اسلامی در یک سخنرانی عمومی گفته بود ساکنان این شهرک‌ها، غیرنظامی نیستند که فکت‌نامه به این ادعا نشان «شاخ‌دار» داد.

کیبوتص، یک جامعه اشتراکی است که در اسرائیل وجود دارد و به طور سنتی بر پایه کشاورزی بنا شده است. ارزش‌های اصلی این جوامع، سوسیالیستی است و عموما بر پایه ارزش‌های زندگی اشتراکی بنا شده است. برخی از کیبوتص‌ها به مرور به جوامع صنعتی تبدیل شده‌اند.

برخلاف آنچه آقای مجتهدزاده گفته، کیبوتص قلعه نیست بلکه منطقه‌ای شبیه به یک روستا یا شهرک مسکونی کوچک است.

کیبوتص‌ها در مناطق مختلف اسرائیل و همچنین در برخی از نقاط «سرزمین‌های اشغالی» قرار دارند و به همین دلیل، اینکه مرزبان‌ها در آن حضور دارند، ادعای درستی نیست.

کامالا هریس و هوش مصنوعی

جستجوی سخنرانی‌ها و مصاحبه‌های کامالا هریس، معاون رئیس‌جمهور ایالات متحده نیز نشان می‌دهد او در یک سخنرانی در سفارت این کشور در شهر لندن، از جامعه بین‌الملل خواسته توجه بیشتری به طیف کاملی از خطرات هوش مصنوعی کنند. اساسا نه هریس و نه شخص دیگری در جهان نمی‌توانند «هوش مصنوعی را از دایره خارج» کنند. این فناوری در اختیار کشورهای مختلفی است و البته سیاستمداران و افراد مختلفی تلاش می‌کنند برای نسل‌های جدید این فناوری، مقررات و محدودیت‌هایی را در نظر بگیرند؛ شبیه آنچه که در زمینه ژنتیک نیز وجود دارد.

آیا حماس با اسرائیل صلح کرده بود؟

آقای مجتهدزاده در بخش دیگری از صحبت‌هایش می‌گوید دلیل اینکه هوش مصنوعی را در چیپ‌ست‌هایی در اسرائیل قرار می‌دهند این است که اسرائیل از آمریکا امن‌تر است. او می‌گوید حماس اعلام صلح کرده بوده و با این حمله، اسرائیل را غافلگیر کرده است.

حماس گروهی است که از ابتدای تاسیس، هدف خود را به صورت رسمی، از بین بردن کشور اسرائیل دانسته است. البته عبارت از بین‌بردن اسرائیل در منشور بازنگری‌شده سال ۲۰۱۷ حماس دیده نمی‌شود ولی در این منشور نیز به این نکته اشاره شده که از دید حماس، اسرائیل موجودیتی غیرقانونی است. به جز این اسناد، اخبار رسمی و حتی غیررسمی وجود ندارد که نشان دهد حماس در سال‌های اخیر با اسرائیل صلح کرده باشد. معلوم نیست آقای مجتهدزاده بر چه اساسی می‌گوید حماس با اسرائیل صلح کرده بوده است.

درباره امنیت اسرائیل به نسبت آمریکا نیز ابهام‌هایی وجود دارد. در واقع سوال اینجاست که چگونه ممکن است کل جهان غرب، «مغز هوش مصنوعی و اسرار تمدن» خود را در محلی واقع در ۱۲ کیلومتری مرز منطقه‌ای قرار دهد که یک گروه شبه‌نظامی که از سوی اروپا و ایالات متحده جزو گروه‌های تروریستی است، سال‌هاست حکومت بر آن را بر عهده دارد.

محسن مجتهدزاده مشهور به شیخ قمی، در یک سخنرانی ادعاهای مختلفی را درباره حمله روز ۷ اکتبر حماس به اسرائیل مطرح کرده است. او می‌گوید حماس به همراه پزشکانی به یک یگان امنیتی اسرائیل حمله کرده و چیپ‌ست‌های هوش مصنوعی را از بدن نخبگان آن خارج کرده است. او همچنین می‌گوید اسرائیل با مطلع‌شدن از خروج چیپ‌ست‌ها، این افراد را کشته است.

بر اساس آنچه در تصاویر و گزارش‌ها وجود دارد، حمله حماس به یک کنسرت موسیقی سبک ترنس بوده که طی این حمله مسلحانه، ۲۶۰ نفر کشته می‌شوند و تعدادی نیز به عنوان گروگان به نوار غزه منتقل می‌شوند. یگانی که مجتهدزاده به آن اشاره می‌کند ۱۲ کیلومتر با محل حمله حماس فاصله دارد و ادعاهای او درباره همراه‌داشتن پزشک، خروج چیپ‌ست‌ها از بدن نخبگان و همچنین ادعای از دایره خارج‌شدن هوش مصنوعی پس از این حمله از سوی کامالا هریس نیز ادعاهای نادرستی هستند.

فکت‌نامه نیز به این ادعا که حماس در روز هفتم اکتبر در حمله به اسرائیل چیپ‌ست‌های هوش مصنوعی را از بدن نخبگان دزدیده و خارج کرده نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.