مقایسه رشد بخش صنعت در دولت روحانی و رئیسی

رضا فاطمی امین می‌گوید: «رشد تولید در ۶ فصل اول دولت رئیسی ۴ برابر میانگین رشد بخش صنعت در دولت‌های یازدهم و دوازدهم است»

مشاور ابراهیم رئیسی و وزیر پیشین صمت در ویدیویی که کانال تلگرامی و وب‌سایت نود اقتصادی منتشر کرده است، می‌گوید:

«در شش فصل از پاییز ۱۴۰۰ تا انتهای سال ۱۴۰۱ میانگین رشد فصلی بخش صنعت حدود ۸ درصد بود، در حالی که میانگین رشد فصلی این بخش در دوره ۸ ساله دو دولت یازدهم و دوازدهم، دو درصد بوده است. در واقع در این ۶ فصل، چهار برابر آن ۸ سال رشد تولید داشتیم.»

میانگین رشد اقتصادی بخش صنعت در ۶ فصل اول دولت رئیسی چقدر است؟

وزیر پیشین صنعت، معدن و تجارت در این ویدئو، میانگین رشد بخش «صنعت» در شش فصل نخست دولت رئیسی را حدود ۸ درصد اعلام کرده است، بررسی گزارش‌های بانک مرکزی نشان می‌دهد که میانگین حسابی عملکرد بخش «صنعت» از پاییز ۱۴۰۰ تا زمستان ۱۴۰۱، ۷٫۸ درصد و میانگین هندسی آن ۶٫۵ درصد است.

از سوی دیگر بررسی داده‌های بانک مرکزی در فاصله پاییز ۱۳۹۲ تا تابستان ۱۴۰۰ نشان می‌دهد میانگین حسابی رشد اقتصادی بخش صنعت ۲/۱ و میانگین هندسی آن ۱/۸ درصد است.

البته مقایسه رشد اقتصادی در یک دوره یک سال و نیمه با یک دوره ۸ ساله، مقایسه درست و دقیقی نیست. اگر ۶ فصل نخست فعالیت دولت اول روحانی را در فاصله پاییز ۱۳۹۲ تا زمستان ۱۳۹۳ را مبنا قرار دهیم میانگین حسابی و هندسی رشد بخش صنعت به ترتیب ۳/۶ و ۳/۵ درصد محاسبه می‌شود.

اختلاف آمار مرکز آمار و بانک مرکزی چقدر است؟

اختلاف آمار میان بانک مرکزی و مرکز آمار در محاسبه رشد اقتصادی بخش صنعت نیز قابل توجه است، در ۶ فصل منتهی به زمستان ۱۴۰۱ متوسط (میانگین هندسی) رشد مرکز آمار بیش از یک واحد درصد کمتر از بانک مرکزی است.

این اختلاف در دوره هشت ساله ریاست جمهوری روحانی بیشتر نیز هست، چنانکه متوسط نرخ رشد فصلی بخش صنعت در مرکز آمار کمتر از یک درصد و در بانک مرکزی نزدیک ۲ درصد است.

با این همه چنانکه در نمودار بالا پیدا است، هر دو مرجع آماری در محاسبه اختلاف میان دو دولت تفاوت معنی‌داری با یکدیگر ندارند.

رضا فاطمی‌امین، مشاور رئیس‌جمهوری و وزیر پیشین صمت: «در ۶ فصل اول دولت رئیسی ۴ برابر سال‌های دولت روحانی رشد تولید داشتیم.»

آنچه گفته شده اگرچه دقیق نیست، اما اختلاف چشمگیری با آمارهای بانک مرکزی ندارد.

محاسبه داده‌های بانک مرکزی نشان می‌دهد، متوسط (میانگین هندسی) رشد فصلی بخش صنعت در فاصله پاییز ۱۴۰۰ تا پایان سال ۱۴۰۱ حدود ۶/۵ درصد است، در حالی که متوسط رشد فصلی تولید در بخش صنعت در کل دوره ۸ ساله ریاست‌جمهوری حدود ۱/۸ درصد است. این نسبت در ۶ فصل نخست آغاز به کار روحانی در سال ۱۳۹۲ حدود ۳/۶ درصد است.

محاسبات مرکز آمار نیز اگرچه اختلاف قابل ملاحظه‌ای با آمار بانک مرکزی دارد، اما از نظر اختلاف میان دو دولت تقریبا مشابه است. مرکز آمار ایران متوسط رشد ۶ فصل نخست دولت رئیسی را ۵/۴ درصد محاسبه کرده است، در حالی که این رقم در کل دوران ریاست جمهوری روحانی کمتر از یک درصد و در شش فصل نخست آغاز به کار او کمتر از ۲ درصد است.

با این اوصاف فکت‌نامه به این گفته که «در شش فصل اول دولت رئیسی چهار برابر سال‌های دولت روحانی رشد تولید داشتیم»، نشان «نیمه‌درست» می‌دهد.