مقایسه رشد اقتصادی ایران با آمریکا و اروپا

سرتیپ پاسدار محمدرضا نقدی، معاون هماهنگ کننده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی روز چهارشنبه ۲۴ خردادماه ۱۴۰۲ در همایش جهاد تبیین بسیج اقشار خوزستان گفت: «نگاهی به آمار بانک جهانی نشان می‌دهد که رشد اقتصادی ایران در سال گذشته از آمریکا بیشتر بوده است و این مسائل واقعیتی است که باید افکار عمومی نسبت به آن آگاه شوند.»

به گفته نقدی «آمار بانک جهانی ۱۰۰ درصد صهیونیستی ضد ایرانی می‌گوید رشد اقتصادی ایران در سال ۲۰۲۲ به میزان ۴/۷ درصد، رشد اقتصادی آمریکا ۰/۹ درصد، اروپا ۱/۷ درصد و ژاپن ۱/۳ درصد است که این آمار توسط دشمن اعلام شده و ساخته ما نیست و همه می‌توانند آن را در سایت بانک جهانی مشاهده کنند.»

آیا طبق آمارهای بانک جهانی رشد اقتصادی ایران بیشتر از آمریکا، اتحادیه اروپا و ژاپن است؟

خیر هیچ‌کدام از اعداد و ارقام گفته شده با داده‌های بانک جهانی هم‌خوانی ندارند.

آخرین داده‌های بانک جهانی از نرخ رشد اقتصادی کشورهای جهان در وب سایت این سازمان، مربوط به سال ۲۰۲۱ میلادی است، بر اساس این داده‌ها نرخ رشد اقتصادی ایران در سال ۲۰۲۱ میلادی ۴/۷ درصد برآورد شده است، بانک جهانی نرخ رشد اقتصادی ایالات متحده را در همان سال ۵.۹ درصد گزارش کرده است که ۱/۲ واحد درصد بالاتر از نرخ رشد اقتصادی ایران در سال ۲۰۲۱ میلادی است. نرخ رشد اتحادیه اروپا و ژاپن هم به ترتیب ۵/۴ درصد و ۱/۷ درصد اعلام شده‌اند.

برای اطمینان برآورد گزارش اخیر «چشم‌انداز اقتصاد جهانی» بانک جهانی از رشد اقتصادی کشورها در سال ۲۰۲۲ میلادی را هم بررسی کردیم. بر این اساس نرخ رشد اقتصاد ایران در سال ۲۰۲۲ میلادی ۲/۹ درصد تخمین زده شده که حدود ۰/۸ درصد بیشتر از رشد اقتصادی آمریکا (۲/۱ درصد) است. در این گزارش نرخ رشد اقتصادی منطقه اروپا در سال ۲۰۲۲ میلادی ۳.۵ و نرخ رشد ژاپن یک درصد برآورد شده است. روشن است اعداد و ارقام این گزارش حتی نزدیک به آمار اعلام شده از سوی آقای نقدی نیست.

آیا مقایسه رشد اقتصادی ایران به رشد اقتصادی کشورهای توسعه‌یافته درست است؟

مقایسه نرخ رشد اقتصادهایی با شرایط مختلف و ابعاد متفاوت حائز معنا و مفهوم خاصی نیست.

به طور معمول امکان ایجاد رشد اقتصادی به معنای افزایش تولید ناخالص داخلی در یک سال و مقایسه آن با دوره مشابه قبلی، در اقتصاد کشورهایی که هنوز ظرفیت‌های تولید در آنها تکمیل نشده و اقتصاد ظرفیت‌هایی خالی دارد، آسان‌تر اتفاق می‌افتد.

از همین روست که طی دهه‌های اخیر، اقتصاد کشورهای در حال توسعه و نوظهور به طور معمول رشدهایی بالاتر از اقتصادهای کشورهای توسعه‌یافته را تجربه کرده‌اند.

نمودار زیر میزان رشد اقتصادی کشورهای با درآمد بالا و درآمد متوسط و پایین را در دو دهه گذشته نشان می‌دهد. چنانکه پیدا است متوسط نرخ رشد اقتصادی در کشورهای کمتر توسعه‌یافته بین ۲ تا ۶ واحد درصد بیشتر از کشورهای توسعه‌یافته است.

محمدرضا نقدی، معاون هماهنگ کننده سپاه می‌‌گوید: نرخ رشد اقتصادی ایران در سال ۲۰۲۲ بیشتر از آمریکا، اتحادیه اروپا و ژاپن است.

او می‌گوید بانک جهانی اعلام کرده نرخ رشد اقتصادی ایران در سال گذشته میلادی ۴/۷ درصد، و نرخ رشد آمریکا، اتحادیه اروپا و ژاپن به ترتیب ۰/۹ درصد، ۱/۷ درصد و ۱/۳ درصد است.

هیچ کدام از این اعداد و ارقام درست نیستند. در آخرین گزارش چشم‌انداز بانک جهانی، نرخ رشد اقتصاد ایران در سال ۲۰۲۲ میلادی ۲/۹ درصد تخمین زده شده که حدود ۰/۸ درصد بیشتر از نرخ رشد اقتصادی آمریکا (۲/۱ درصد) است. در این گزارش نرخ رشد اقتصادی منطقه اروپا در سال ۲۰۲۲ میلادی ۳.۵ و نرخ رشد ژاپن یک درصد برآورد شده است.

این آمار البته برآوردهای غیر قطعی است، طبق آخرین آمار در سال ۲۰۲۱ نرخ رشد اقتصادی ایران (۴/۷ درصد) از آمریکا (۵/۹ درصد) و اروپا (۵/۴ درصد) کمتر و از ژاپن (۱/۷) بیشتر است.

از این فراتر، حتی اگر اعداد ارقام اعلام شده از سوی آقای نقدی درست هم بودند، باز هم مقایسه رشد اقتصادی ایران با کشورهای پیشرفته مقایسه درستی نبود. با توجه به موقعیت کشورهای توسعه‌یافته طبیعی است نرخ رشد اقتصادی در کشورهای در حال توسعه بیشتر از آن‌ها باشد، چنانکه در دو دهه گذشته همواره نرخ رشد کشورهای با درآمد متوسط و پایین بین ۲ تا ۶ واحد بیشتر از کشورهای با درآمد بالا بوده است.

با این اوصاف فکت‌نامه گفته‌ها و آمارهای محمدرضا نقدی، معاون هماهنگ‌کننده سپاه را به وضوح خلاف واقع می‌داند و به آن نشان شاخ‌دار می‌دهد.