پخش اخبار جعلی درباره رویارویی زیردریایی‌های فلوریدا و فاتح

روز شنبه ۱۹ فروردین ۱۴۰۲، ناوگان پنجم دریایی ایالات متحده، مستقر در بحرین در بیانیه‌ای رسمی اعلام کرد که دو روز قبل زیردریایی فلوریدا (USS Florida SSGN-728) وارد خاورمیانه شده و در ۱۸ فروردین از کانال سوئز عبور کرده‌است.

این زیردریایی ۱۵۴ موشک کروز تاماهاوک حمل می‌کند که از مهم‌ترین تسلیحات متعارف زرادخانه ارتش آمریکا است. فرماندهی ستاد مرکزی ایالات متحده، سنت‌کام در یک رویداد نادر، تصویر عبور این زیردریایی از کانال سوئز را منتشر کرد که توجه بسیاری را جلب کرد.

در سه هفته گذشته، مقام‌های رسمی، رسانه‌های نزدیک به جمهوری اسلامی و حساب‌هایی در شبکه‌های اجتماعی که به عنوان ارزشی شناخته می‌شوند، ادعاهایی را در این‌باره در شبکه‌های اجتماعی منتشر کرده‌اند. در آخرین نمونه از این ادعاها، کاربری در توییتر نوشته که «فرمانده زیردریایی فلوریدا تنزیل درجه شد» در این رشته‌توییت آمده:

این زیردریایی که در حال ورود مخفیانه به خلیج فارس بود چند روز پیش توسط زیردریایی فاتح نیروی دریایی ارتش در آب‌های تنگه‌هرمز شناسایی و با اخطار زیردریایی فاتح مجبور به خروج از حالت پنهان‌کاری شد.
این شکست اطلاعاتی و شناسایی شدن این زیردریایی پنهانکار توسط زیردریایی ارتش باعث رسوایی بزرگی برای نیروی دریایی آمریکا شد و به همین‌علت فرمانده زیردریایی فلوریدا تنزیل درجه گردید.

نخست اینکه؛ تصویری که در این توییت استفاده شده، تصویر ناخدا گابریل انسیو (Capt. Gabriel Anseeuw) فرمانده فعلی زیردریایی فلوریدا که سال گذشته به این مقام منصوب شد، نیست. بلکه تصویر متعلق به حدود ده سال پیش (۲۸ تیر ۱۳۹۲) است. در این تصویر فرمانده وقت زیردریایی فلوریدا، ناخدا دیوید کرک (Gold's Capt. David Kirk) جایش را به ناخدا لوییس مِیِر چهارم (Capt. Louis E. Mayer, IV) می‌دهد. 

دوم اینکه؛ هیچ مدرکی در هیچ رسانه‌ای منتشر نشده که نشان دهد ناخدا گابریل انسیو، تنزل درجه پیدا کرده و مدعی هم هیچ منبعی برای ادعایش ذکر نکرده‌است.

ادعای ورود مخفیانه زیردریایی فلوریدا به خلیج فارس چقدر صحت دارد؟

اما ادعای ورود مخفیانه زیردریایی فلوریدا به خلیج فارس را یک هفته قبل، فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی اعلام کرد. امیر دریادار شهرام ایرانی، روز ۳۱ فروردین ۱۴۰۲ مدعی شد: 

زیر دریایی هسته‌ای آمریکا در سکوت کامل و در زیر آب در حال نزدیک شدن و عبور بود که زیردریایی تمام ایرانی فاتح آن را رصد کرده و با انجام مانورهای ایذایی آن را مجبور به آمدن به سطح آب کرد.
این زیردریایی که مقداری وارد آب‌های سرزمینی ما شده‌بود مجبور شد مسیر تنگه هرمز را از سطح آب طی کند که هشدارهای لازم نیز به آن داده شد.
زیردریایی فلوریدا به‌روزترین زیردریایی هسته‌ای آمریکایی‌ها بوده که یگان اسکورتی از جمله یک ناوشکن سنگین آن را همراهی می‌کرده‌است.

ساعتی بعد، سخنگوی ناوگان پنجم دریایی ایالات متحده، دریابان تیموتی هاوکینز، ادعای دریادار ایرانی را «اطلاعات نادرست» (disinformation) خواند و گفت: «امروز یا اخیرا، هیچ زیردریایی آمریکایی از تنگه هرمز عبور نکرده‌است» و حساب کاربری این ناوگان، متن زیر را توییت کرد:

بنابر قانون بین‌المللی دریایی تنگه هرمز براساس کنوانسیون حقوق دریاها، زیر‌دریایی‌ها هنگام عبور از دریای سرزمینی (یعنی آن بخش‌هایی از دریا که جز آب‌های آزاد نیست و متعلق به یک کشور است) ‌باید در سطح آب حرکت کنند و پرچم خود را برافراشته نگه دارند. کشتی‌های دولتی و جنگی در دریای سرزمینی از مصونیت مطلق برخوردارند و درصورت عدم رعایت مقررات کشور ساحلی در زمینه عبور بی‌ضرر و عدم اعتنا به تذکرات، کشور ساحلی تنها مجاز است از کشتی بخواهد تا هرچه زودتر دریای سرزمینی کشور ساحلی را ترک کند. در این حالت اگر توسط کشتی خارجی ضرری به کشور ساحلی برسد، کشور صاحب کشتی خارجی در مقابل کشور ساحلی مسئولیت بین‌المللی خواهد داشت (قانون عبور بی‌ضرر).

فرزین ندیمی، کارشناس مسائل نظامی «موسسه واشنگتن در سیاستگذاری خاور نزدیک» با توجه به اظهار نظر دریابان هاوکینز می‌گوید: «نیروی دریایی آمریکا هرگونه گذر زیردریایی خود از تنگه هرمز را تکذیب کرد ولی اصل رویارویی با زیردریایی ایرانی را رد نکرد.»

او همچنین در توییتی به جنبه دیگری ادعای دریادار ایرانی اشاره کرد:

اینکه زیردریایی فاتح با سونار خود فلوریدا را پیدا کرده‌باشد اتفاق عجیبی نیست، ولی اینکه چگونه با «مانورهای ایذایی» آن را وادار به آمدن روی آب و عبور از تنگه کرده‌باشد ادعای عجیبی است که باید با فیلم ثابت شود.

ساعاتی بعد، صدا و سیما تصویری را در تاریکی شب منتشر کرد که مدعی شد مربوط به همین عملیات است. خبرنگار صدا و سیما مدعی است که این اتفاق در حوالی ساعت ۲۳:۳۰ روز ۳۰ فروردین ۱۴۰۲ افتاده است. اما در هیچ‌جای فیلم، شاهدی که تایید کند این «نور چراغ‌ها از عرشه زیردریایی فلوریدا» است، در ویدیو و صداهای پس زمینه دیده یا شنیده نمی‌شود.

همچنین در ویدیو منتشر شده بالا، نور چراغ‌ها به رنگ سفید معمولی دیده می‌شود:

صدا و سیما همچنین عکسی را هم نشان می‌دهد که نور عرشه زیردریایی در آن قرمزتر اس و زاویه قرارگیری منابع نور نیز متفاوت است.

از جزئیات زیرسیستم‌های زیردریایی فاتح و به‌خصوص سونار سروش (ساخت صاایران) اطلاعات زیادی در دست نیست که بتوان تایید کرد که آیا توانایی کشف زیردریایی‌های ایالات متحده را دارد یا نه. 

فعالیت‌های قبلی دریایی ایالات متحده مانند عبور زیردریایی جورجیا که از هر نظر شبیه زیردریایی فلوریدا است، در اول دی‌ماه ۱۳۹۹ نشان می‌دهد رویه نیروی دریایی ایالات متحده در عبور زیردریایی‌هایش از تنگه هرمز، عمل به قانون عبور بی‌ضرر و حرکت بر روی سطح آب است اما سابقه عبور غوطه‌ور از تنگه هرمز را هم در گذشته داشته‌اند (سال ۲۰۰۷ و ۲۰۰۹).

در پایان لازم به ذکر است که ادعای دریادار ایرانی که «یگان اسکورتی از جمله یک ناوشکن سنگین زیردریایی فلوریدا را همراهی می‌کرده» ادعای دیگر او مبنی بر اینکه «زیردریایی هسته‌ای آمریکا در سکوت کامل و در زیر آب در حال نزدیک‌شدن و عبور بود» را نقض می‌کند.

پس از اعلام خبر عبور زیردریایی آمریکایی فلوریدا، از کانال سوئز به سمت خلیج فارس، توسط سنتکام، در ۳ هفته گذشته پیوسته اخبار جعلی زیادی درباره این زیردریایی منتشر شده‌است. زیردریایی فلوریدا  قادر به حمل و پرتاب ۱۵۴ موشک کروز تاماهاوک است.

برخی کاربران هوادار جمهوری اسلامی با انتشار تصویری نوشته‌اند: «شناسایی زیردریایی فلوریدا توسط زیردریایی فاتح ارتش باعث رسوایی نیروی دریایی آمریکا شد و فرمانده زیردریایی تنزیل درجه شد». 

عکسی که برای این ادعا استفاده شده قدیمی، مربوط به ۱۰ سال پیش و مراسم تصویر ناخدا دیوید کرک فرمانده پیشین زیردریایی فلوریدا است. 

هیچ مدرکی در هیچ رسانه‌ای منتشر نشده که نشان دهد ناخدا گابریل انسیو، تنزل درجه پیدا کرده و مدعی هم هیچ منبعی برای ادعایش ذکر نکرده‌است.

کل ماجرای شناسایی زیر دریایی فلوریدا توسط ارتش جمهوری اسلامی که دو هفته پیش توسط فرمانده نیروی دریایی ارتش اعلام شد، مبهم و محل تردید است.

آمریکایی‌ها می‌گویند در تاریخ مورد اشاره مقام‌های ایرانی زیردریایی‌شان اصلا از تنگه هرمز عبور نکرده است. 

طرف ایرانی نیز تاکنون به جز ویدئویی مبهم که در صدا و سیما منتشر شده، سندی در اثبات ادعای رویارویی با زیردریایی آمریکایی منتشر نکرده‌ است. 

تصاویری که صداوسیما منتشر کرده‌است هیچ علامت و یا شاهدی ندارد که اثبات کند این زیردریایی فلوریدا است.

دو ادعای فرمانده نیروی دریایی که «یگان اسکورتی از جمله یک ناوشکن سنگین زیردریایی فلوریدا را همراهی می‌کرده» و «زیردریایی هسته‌ای آمریکا در سکوت کامل و در زیر آب در حال نزدیک‌شدن و عبور بود» همدیگر را نقض می‌کنند.

بنابراین این ادعا که «شکست اطلاعاتی و شناسایی شدن این زیردریایی پنهانکار توسط زیردریایی ارتش باعث رسوایی بزرگی برای نیروی دریایی آمریکا شد و به همین‌علت فرمانده زیردریایی فلوریدا تنزیل درجه گردید» نشان «نادرست» می‌گیرد.