تکرار ادعای تشکیل داعش به دست آمریکا

ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه ایران با استناد به سخنرانی جدید رابرت اف کندی جونیور، برادرزاده جان‌ اف‌ کندی، (رئیس‌جمهور پیشین آمریکا) در توییتی گفت:

در اینکه #آمریکا خالق #داعش است، تردیدی نبود، اما برای کسانی که عمدا چشمها را بر حقیقت بستند؛ تصریح "رابرت اف کندی" برادر زاده جان اف کندی و کاندیدای ریاست جمهوری سال آینده آمریکا مبنی اینکه "ما داعش را ایجاد کردیم"، تاکید مجدد بر این حقیقت است که رژیم آمریکا، پدرخوانده داعش است.

خبرگزاری فارس، کانال تلگرامی مصاف آخر و همچنین صداوسیما با تاکید روی گفته‌های این نامزد انتخاباتی اعلام کردند که «داعش را آمریکا به وجود آورده است.»

رابرت اف کندی جونیور در سخنرانی روز ۳۱ فروردین ۱۴۰۲ رسما اعلام کرد که می‌خواهد برای انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات متحده ۲۰۲۴ کاندیدا شود.

او که مجری رادیو، وکیل و فعال در حوزه محیط زیست است و به عنوان یکی از چهره‌های مشهور ضد واکسیناسیون و همچنین طرفدار تئوری‌های توطئه شناخته می‌شود، در بخشی از سخنرانی خود، در انتقاد به سیاست‌های ایالات متحده در عراق گفت: «ما میلیون‌ها عراقی را در این کشور کشتیم. هیچ‌کس عدد دقیق کشته‌ها را نمی‌داند. عراق امروز یک کشور از هم‌گسیخته است که شیعه و سنی همدیگر را در خیابان‌ها می‌کشند، حاکمیت فاسد است، پلیس فاسد است. ما داعش را ساختیم. ما دو میلیون پناهنده رو با اروپا روانه کردیم.»

پیشینه رابرت اف کندی در فکت‌نامه

ما پیش از این در فکت‌نامه مطلبی را با عنوان «رابرت اف کندی جونیور؛ ستاره دنیای ضد واکسیناسیون» منتشر کردیم. در آنجا نشان دادیم که او برای مقابله با واکسیناسیون چه فعالیت‌هایی می‌کند.

نام او در یکی دیگر از فکت‌چک‌های ما به چشم می‌خورد. خبرگزاری تسنیم در خرداد ۱۳۹۹ به نقل از او مطلبی منتشر کرد که ادعا می‌کرد «۳۵۰ هزار کودک هندی بخاطر واکسن‌های بنیاد خیریه بیل گیتس فلج شدند.»؛ ادعایی که نادرست بود.

مسئولان نظام و ادعای ساخته‌شدن داعش به دست آمریکا

ادعای ساخته‌شدن داعش به دست آمریکا یکی از پرتکرارترین گفته‌هایی است که در سال‌های گذشته از زبان مسئولان جمهوری اسلامی شنیده می‌شود.

ما در آبان ۱۴۰۰ به این گفته رهبر جمهوری اسلامی که «دموکرات‌های آمریکا صریحا گفته‌اند داعش را ما به وجود آورده‌ایم.» نشان شاخ‌دار دادیم.

علی خامنه‌ای در اردیبهشت و تیر ۱۳۹۴ و همچنین در نماز جمعه و دیدار مجمع عالی فرماندهان سپاه این موضوع را تکرار کرده است.

در آن فکت‌چک توضیح دادیم که استناد طرفداران جمهوری اسلامی برای اینکه بگویند «دموکرات‌ها» به این موضوع اعتراف کرده‌اند، استناد به مدارکی ساختگی است؛ استناد به «یک سخنرانی هیلاری کلینتون»، «ایمیل‌های لو رفته از او» و همچنین استناد به کتاب خاطرات کلینتون.

سخنرانی هیلاری کلینتون مربوط به سال ۱۳۸۸ است که ارتباطی به داعش ندارد و سال‌ها قبل از تاسیس داعش طرح شده و به انتقاد از خروج آمریکا از افغانستان در پایان دهه ۱۹۸۰ میلادی می‌پردازد. نقل قول از کتاب خاطرات نیز به کلی ساختگی است و او اصلا چنین چیزی در این باره نگفته است. (مراجعه کنید به فکت‌چک خاطره‌ای که در کتاب کلینتون نیست!) در میان ایمیل‌های لو رفته از او هم هیچ نشانه‌ای از ارتباط دولت آمریکا با داعش وجود ندارد.

یکی از موارد جالب هم استناد سایت رسمی رهبر جمهوری اسلامی به یک توییت دونالد ترامپ خطاب به باراک اوباما در این باره است. ترامپ بعدا از ادعای خود عقب‌نشینی کرد و گفت شوخی کرده است. سایت رهبر جمهوری اسلامی در مطلبی با عنوان «۱۰ دلیل محکم برای ارتباط بین آمریکا و داعش» در لینک‌های مربوط به این گفته، یکی از درستی‌سنجی‌های سایت Politifact را به عنوان سند معرفی کرده است؛ مطلبی که در آن ادعای ترامپ به عنوان یک دروغ بزرگ (نشان Pants On Fire) معرفی شده است. سایت درستی‌سنجی Factcheck.org نیز ادعاهای ترامپ درباره ارتباط اوباما با داعش را نادرست می‌داند.

البته به جز رهبر جمهوری اسلامی، حسن روحانی، رئیس‌جمهور پیشین ایران نیز در مهر ۱۳۹۸ ادعای نادرستی درباره کمک تسلیحاتی داعش به اسرائیل بیان کرده است.

این بار استناد مسئولان جمهوری اسلامی و رسانه‌های نزدیک به حکومت، سخنان رابرت اف کندی است.

آیا آمریکا داعش را تاسیس کرده است؟

رابرت اف کندی جونیور در سخنرانی خود مشخص نکرده که بر چه اساسی این ادعا را مطرح کرده است. درباره داعش و ریشه‌های آن، پژوهش‌های مختلفی انجام شده و کتاب‌های مختلفی نوشته شده است. به عنوان مثال کتاب «پرچم‌های سیاه» که به فارسی نیز ترجمه شده، برنده جایزه پولیتزر و یکی از مهم‌ترین آثار درباره این گروه تروریستی است. کتاب «سال‌های ترور» نیز به طور مشخص شکل‌گیری داعش را از زمان فعالیت‌های رهبران اولیه این گروه در القاعده، بررسی می‌کند.

اما به طور خلاصه، داعش را می‌توان شاخه‌ای از مجاهدین سلفی دانست که ریشه‌های آن به گروه القاعده و به طور خاص «ابومصعب الزرقاوی» بازمی‌گردد که در اواخر دهه ۱۹۹۰ میلادی از القاعده جدا شد. الزرقاوی پس از طراحی چند عملیات تروریستی، در سال ۲۰۰۶ در عراق به دست نیروهای ارتش آمریکا کشته شد.

داعش از سال ۲۰۱۴ به دنبال هدف تشکیل «خلافت اسلامی» بود و خود را نایب بر حق پیامبر اسلام می‌دانست. آنها به رهبری ابوبکر البغدادی به دنبال گسترش خلافت خود بر تمام سرزمین‌های مسلمانان بودند. ابوبکر البغدادی هم در سال ۲۰۱۹ در یکی از عملیات‌های نظامی به رهبری ارتش آمریکا کشته شد.

ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در توییتی با استناد به سخنرانی جدید رابرت اف کندی جونیور گفت: «آمریکا خالق داعش است و اظهارات رابرت کندی، تاکید بر این حقیقت است.»

رابرت اف کندی چهره‌ای خبرساز، طرفدار تئوری‌های توطئه است که پیش از این ادعاهای نادرستی درباره واکسیناسیون مطرح کرده بود.

ادعای بی‌پایه و اساس تاسیس داعش به دست آمریکا نیز بارها از زبان رهبر جمهوری اسلامی و دیگر مسئولان ایران بیان شده بود. استناد آنها به منابعی بود که درستی آنها زیر سوال رفته است.

به جز خاطرات جعلی منسوب به هیلاری کلینتون، ویدئوهای تقطیع‌شده با شرح نادرست و «شوخی‌»های انتخاباتی ۷ سال پیش دونالد ترامپ‌ و برخی ادعاهای بی‌پایه و اساس نظریه‌پردازان توطئه، هیچ سندی برای اثبات این ادعا وجود ندارد.

ما از «پشت پرده خبر» نداریم، اما طبق پژوهش‌های معتبر داعش شاخه‌ای از مجاهدین سلفی است که ریشه‌های آن به گروه القاعده و به طور خاص «ابومصعب الزرقاوی» بازمی‌گردد. این گروه در اواخر دهه ۱۹۹۰ میلادی رسما از القاعده جدا شد و در سال ۲۰۱۳ رسما اعلام موجودیت کرد.

فکت‌نامه نیز به این ادعای بی‌اساس سخنگوی وزارت خارجه که ادعا می‌کند داعش را آمریکا به وجود آورده نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.