علی سعیدی شاهرودی
رئیس دفتر عقیدتی سیاسی فرماندهی کل قوا
امسال بانک جهانی اعلام کرده است که قدرت خرید مردم ایران از بین ۲۴۰ کشور رتبه ۲۱ است.
نادرست
ادعای نادرست درباره قدرت خرید مردم ایران
اگر وقت ندارید …
- برخی رسانه‌ها به نقل از علی سعیدی، رئیس دفتر عقیدتی سیاسی فرماندهی کل قوا نوشته‌اند طبق آمار بانک قدرت خرید مردم ایران در حال حاضر از بین ۲۴۰ کشور رتبه ۲۱ است.
- این آمار درست نیستند و اختلاف زیادی با واقعیت دارند. بر اساس داده‌های بانک جهانی در سال ۲۰۲۱ رتبه ایران در سرانه تولید ناخالص داخلی ایران با احتساب برابری قدرت خرید ۸۵ و بدون قدرت خرید ۱۳۹ است.
برخی رسانه‌های ایران مانند خبرآنلاین روز بیست و یکم بهمن ۱۴۰۱ به نقل از علی سعیدی، رئیس دفتر عقیدتی سیاسی فرماندهی کل قوا، نوشته‌اند:
«امسال بانک جهانی اعلام کرده است که قدرت خرید مردم ایران از بین ۲۴۰ کشور رتبه ۲۱ است.»
چنانکه رسانه محلی دیارمیرزا هم گزارش داده این ادعا در حین سخنرانی علی سعیدی به مناسبت «دهه فجر» در سپاه کربلا مطرح شده است.
دقیقا مشخص نیست منظور آقای سعیدی از قدرت خرید مردم چیست، اما نزدیک‌ترین شاخص برای اندازه‌گیری قدرت خرید مردم کشورهای جهان، سرانه تولید ناخالص داخلی بر حسب برابری قدرت خرید است.
بر اساس اطلاعات موجود در بانک داده‌های بانک جهانی، ایران در سال ۲۰۲۱ میلادی با سرانه ۱۵,۰۰۵ دلار بر حسب برابری قدرت خرید در میان ۱۹۶ کشوری که داده‌های آنها در دست است در رتبه ۸۵ قرار دارد.
برابری قدرت خرید (Purchasing Power Parity) که به اختصار در متون و ادبیات اقتصادی PPP نوشته می‌شود، با یکسان کردن قدرت خرید ارزهای متفاوت و حـذف اختلافات سطوح قیمتی در کشورهای مختلف، شاخص‌های قابل مقایسه‌ای را برای کشورها ارائه می‌دهد.
در این روش ارزش‌های یک سبد واحد کالا در دو کشور بر اساس میزان پول محلی در هر کدام سنجیده شده و ارزش اسمی این پول‌های محلی بر مبنای این سبد‌های واحد برابر در نظر گرفته می‌شود.
با استفاده از این برابری نسبی ارزش دو پول ملی، می‌توان شاخص‌هایی کلان همچون تولید ناخالص داخلی کشورها را بر یک مبنای واحد محاسبه و رده‌بندی کرد.
در واقع با استفاده از معیار برابری قدرت خرید می‌توان ارزش تولید ناخالص داخلی یا سرانه تولید ناخالص داخلی کشورهای مختلف را بدون مشکل انحراف قیمت و ارزش‌های اسمی کالاها و خدمات در این کشورها و ارزش‌های اسمی و نرخ برابری متفاوت پول‌های ملی آنها با یکدیگر سنجید.
به طور معمول کالاهای مبادله‌پذیر در اقتصادها با مشکل کمتری برای ارزش‌گذاری بین‌المللی مواجه می‌شوند، اما در ارزش‌گذاری کالاهای مبادله‌ناپذیر یا کالا و خدمات محلی با مشکل همگن بودن ارزش آنها و برابری قیمت‌ها در مقایسه با یکدیگر مواجه می‌شویم.
یعنی اگر یک ایرانی سبد کالا و خدمات یکسانی را که در ایران مصرف کرده بود، قرار بود در آمریکا و با دلار آمریکایی به دست بیاورد، چه میزان دلار باید برای آن می‌پرداخت یا برعکس یک آمریکایی با میزان دلاری که برای یک سبد یکسان کالا و خدمات در آمریکا می‌پردازد چه میزان از همان سبد یکسان را می‌تواند در ایران بخرد.
اگر برابری قدرت خرید را در نظر نگیریم سرانه تولید ناخالص داخلی ایران در سال ۲۰۲۱ میلادی ۴۰۹۱ دلار است و از این نظر ایران در رتبه ۱۳۹ قرار می‌گیرد.
