امیر اشرفی
پزشک و فعال ضد واکسن
۱۰ ادعا و توصیه درباره واکسن، درمان و پیشگیری از کرونا
شاخ‌دار
بررسی ادعاهای امیر اشرفی درباره کرونا؛ از داروی امام کاظم تا واکسن‌های «خودمنتشرشونده»
این روزها ویدئوهایی از فردی به نام دکتر امیرآذین حاجی اشرفی (مشهور به دکتر امیر اشرفی) در شبکه‌های اجتماعی مانند تلگرام دست‌به‌دست می‌شود که مجموعه‌ای از ادعاها را درباره بیماری کرونا و واکسن آن مطرح می‌کند. در یکی از آنها که حدودا یک ساعت است تعداد زیادی ادعای قابل‌بررسی مطرح شده است که ما در فکت‌نامه نمی‌توانیم همه آنها را فکت‌چک کنیم.
آقای اشرفی در ایران مدرک دکترای حرفه‌ای پزشکی دارد و تعدادی از فعالیت‌های پژوهشی او مرتبط با دپارتمان پاتولوژی بیمارستان Nepean در سیدنی استرالیا بوده است. او همچنین حسابی در اینستاگرام به نام خود داشت که در زمان نوشته شدن این گزارش، بسته شده است.
در این مطلب به چند نمونه از مواردی که امیر اشرفی به آنها اشاره کرده می‌پردازیم و تلاش می‌کنیم بررسی ادعاهای این فرد را به طور مفصل در هفته‌های آینده منتشر کنیم.
این ویدئو یک لایو اینستاگرامی است. دکتر امیرآذین حاجی اشرفی، در این ویدئو درباره راه‌های درمان کرونا توضیح می‌دهد و ادعا می‌کند می‌تواند این بیماری را با داروهای شیمیایی مثل تزریق ویتامین C و همچنین با داروی سنتی امام کاظم درمان کند. از نظر او کرونا یک سلاح جنگی در دست برخی دولت‌هاست و به بینندگان توصیه می‌کند ماسک و واکسن نزنند و در صورت ابتلا به کرونا تا جای ممکن به بیمارستان مراجعه نکنند.
بخشی از ادعاهای مطرح‌شده در این ویدئو را به طور خلاصه درستی‌سنجی می‌کنیم.
ادعای شماره ۱:
برای پیشگیری، بدن خود را از لحاظ طب سنتی گرم نگه دارید.
اشرفی در قسمتی از این ویدئو به سراغ راه‌های پیشگیری از ابتلا به کرونا بر اساس «طب سنتی» می‌رود و می‌گوید برای اینکه به ویروس کرونا مبتلا نشوید باید بدن خود را از «از لحاظ طب سنتی» گرم نگه دارید.
مفاهیمی چون گرمی، سردی، تری و خشکی مزاج هر چند در میان گروه‌هایی از مردم، معتقدانی دارد اما نگاه علمی نهادهای معتبر دانشگاهی و سلامت در دنیا، چنین دسته‌بندی‌هایی را به رسمیت نمی‌شناسند. جستجویی درباره عبارت Humorism می‌تواند فهرست مقالاتی را که در این زمینه منتشر شده، نشان دهد.
این موضوع به طور خاص درباره کرونا نیز وجود دارد. سازمان بهداشت جهانی و نهادهای پژوهشی چون کلینیک مایو در ایالات متحده تاکید می‌کنند که موثرترین راه‌های پیشگیری از ابتلا به کرونا، شستن دست‌ها، رعایت فاصله اجتماعی، استفاده از ماسک و البته دریافت واکسن‌های معتبر و تاییدشده است.
در هیچ کدام از منابع معتبر بین‌المللی و دانشگاهی، پژوهش و مطالعه‌ای وجود ندارد که نشان دهد «گرم‌نگه‌داشتن بدن به لحاظ طب سنتی» می‌تواند از ابتلا به این بیماری ویروسی که اغلب از طریق تنفس به دیگران منتقل می‌شود، جلوگیری کند. امیر اشرفی نیز در این ویدئو به هیچ پژوهش و مطالعه معتبری اشاره نمی‌کند که این ادعا از کجا آمده است.
ادعای شماره ۲:
ویتامین C تزریقی، درمان قطعی کروناست.
امیر اشرفی در بخش دیگری از این ویدئو، به صراحت اعلام می‌کند که راه درمان کرونا را می‌داند و آن هم تزریق ویتامین C به فردی است که مبتلا شده است. او ادعا می‌کند حتی کسی که ریه‌اش صد در صد درگیر شده هم با این تجویز، مداوا می‌شود.
هیچ مطالعه و پژوهشی منتشر نشده که نشان دهد تزریق ویتامین C یا به طور کلی استفاده از یک دارو بتواند درمان کرونا باشد. داروها و شیوه‌های درمان کرونا هنوز در مراحل آزمایشی است. نه سازمان بهداشت جهانی با زنجیره گسترده‌ای از متخصصان و مسئولان بهداشتی در سراسر جهان و نه هیچ کمپانی داروسازی، بیمارستان و مرکز پژوهشی‌ای تا کنون، درمانی برای کووید۱۹ پیدا نکرده است. در حال حاضر تنها راه، پیشگیری از ابتلا به کروناست که با حفظ فاصله اجتماعی، شستن دست‌ها، استفاده از ماسک و واکسیناسیون به دست می‌آید.
در این مورد نیز امیر اشرفی به هیچ سند یا مطالعه‌ای اشاره نمی‌کند که در آن تاثیر تزریق ویتامین C بر بیماران مبتلا به کرونا بررسی شده باشد. کرونا هنوز از آمریکا تا روسیه و چین و بسیاری از کشورهای جهان قربانی می‌گیرد و بعید به نظر می‌رسد دانش درمان آن در دست امیر اشرفی باشد و هیچ کدام از مراکز پژوهشی با بودجه‌های میلیارد دلاری و صرف تلاش‌های شبانه‌روزی، متوجه نشده باشند که تزریق یک ویتامین می‌تواند چنین بحرانی را به طور کلی از بین ببرد.
ادعای شماره ۳:
بعد از ابتلا، هر چه دیرتر به بیمارستان بروید شانس زنده‌ماندنتان بیشتر است.
بخش دیگری از ادعاهای اشرفی در این ویدئو مربوط به بستری شدن در بیمارستان است. او در این ویدئو می‌گوید بیمارستان محل خطرناکی است. به عقیده او آنها با موادی سمی ضدعفونی می‌شود و البته می‌گوید درمان‌هایی که در بیمارستان‌ها انجام می‌شود برای افراد کشنده است. مثلا به استفاده از ماسک اکسیژن در بیمارستان‌ها اشاره می‌کند و آن را برای افراد مضر می‌داند.
این ادعا علاوه بر اینکه نادرست است، گفته‌ای خطرناک است که ممکن است به طور جدی جان برخی افراد را تهدید کند.
آنچه در همه توصیه‌های ملی، بین‌المللی و از میان پژوهش‌ها به دست آمده این است که پزشک یا مسئول سلامت هر فرد، صلاحیت این موضوع را دارد که در این باره اظهارنظر کند. بسته به شرایط بیمارستان، شرایط بیمار و وضعیت همه‌گیری و بسیاری از عوامل دیگر مربوط به سلامت فرد، پزشک در نهایت توصیه می‌کند که فرد مبتلا به بیماری کرونا آیا نیاز به بستری‌شدن دارد یا نه. گاهی اوقات شرایط به گونه‌ای است که فرد با استراحت در خانه می‌تواند سلامت خود را به دست آورد و گاهی اوقات اما نیاز است که به سرعت بستری شده و از کمک‌های بیمارستانی بهره ببرد.
این توصیه که اگر کرونا گرفتید تا جای ممکن دیرتر به بیمارستان بروید، توصیه‌ای نادرست است و ممکن جان افراد را به خطر بیندازد.
ادعای شماره ۴:
ساختار واکسن‌ها میکروچیپ دارد و از طریق نسل پنجم (5G) می‌تواند کنترل شود.
بخش دیگری از صحبت‌های امیر اشرفی در این ویدئو، تکرار تئوری‌های توطئه مشهوری است که سال‌هاست درباره واکسن‌ها شنیده می‌شود. ما پیش از این هم در فکت‌نامه توضیح داده‌ایم که چرا ادعای ضدواکسن‌ها مبنی بر وجود میکروچیپ در واکسن، بی‌اساس است. تئوری توطئه کارگذاشتن نسل پنجم گیرنده‌های موبایلی (5G) هم یکی از محبوب‌ترین ادعاهای بی‌اساسی است که در میان مروجان تئوری توطئه علیه واکسن رواج دارد.
آنها به طور خلاصه می‌گوند در ساختار واکسن، ذراتی وجود دارند که می‌توان با آن از راه دور افراد را کنترل کرد یا موقعیت جغرافیایی آنها را فهمید.
این حرف نادرست است. در ترکیبات هیچ کدام از واکسن‌های تاییدشده کرونا (و دیگر واکسن‌ها) چنین ترکیب‌هایی وجود ندارد. تا کنون بیش از چهار میلیارد دز واکسن کرونا در جهان تزریق شده و میلیون‌ها پژوهشگر، نهاد نظارتی و آزمایشگاه، در مراحل مختلف آزمایش‌های بالینی و سپس در مرحله واکسیناسیون سراسری، مطالعاتی بر روی ترکیب‌های این واکسن‌ها انجام داده‌اند. هیچ کدام از این نهادها وجود چنین چیزی را اعلام نکرده‌اند.
اگر حتی تصور کنیم بشر توانایی تولید چنین موادی را داشته باشد، باید زنجیره طولانی‌ای از افرادی که در کار ساختن واکسن‌ها هستند، کسانی که دارند آن را تولید انبوه می‌کنند، تمام نهادهای نظارتی و همچنین نهادهای فرضی که تجهیزات مخابراتی و ارتباطی این تئوری توطئه را ساخته و مدیریت می‌کنند، همه کارهای خود را به صورت مخفیانه انجام دهند؛ تصوری که به روشنی با واقعیت فاصله دارد. نظارت بر واکسیناسیون کرونا به قدری است که با مشاهده چند مورد غیرعادی لخته خون در میان میلیون‌ها دوز، موضوع به سرعت شناسایی، اطلاع‌رسانی و بررسی می‌شود.
چنین حرف‌هایی بیشتر به سناریوهای فیلم‌های علمی-خیالی شبیه است و هیچ مطالعه، پژوهش یا نظر معتبری وجود ندارد که وجود نانوچیپ، 5G و هر گونه وسیله کنترل‌کننده‌ای را در واکسن‌ها تایید کند.
ادعای شماره ۵:
ثابت شده که زدن واکسن فایزر می‌تواند باعث ایجاد بیماری مسری شود.
یکی از قسمت‌های ویدئوی امیر اشرفی درباره واکسن کرونا فایزر است. او ادعا می‌کند در بدن افرادی که این واکسن را می‌زنند، پروتئینی تولید می‌شود که در نهایت می‌تواند بیماری را به افراد دیگر هم منتقل کند. او ادعا می‌کند که در بروشور فایزر هم گفته شده کسانی که واکسن زده‌اند نباید خون بدهند و تا مدتی نیز نمی‌توانند MRI کنند. او می‌گوید این مطلب در مقالات مجله نیچر نیز اعلام شده است.
تمام این ادعاها، نادرست و شاخ‌دار است. هیچ نشانهای وجود ندارد که پس از تزریق صدها میلیون واکسن فایزر، در بدن افراد بیماری ایجاد شده باشد. شواهدی هم مشاهده نشده که دریافت‌کنندگان واکسن، بیماری را به صورت مسری به دیگران منتقل کنند. این ادعا به کل بی‌اساس است و برای آن هم هیچ شواهدی ارائه نمی‌شود.
این ادعا هم که در بروشور واکسن فایزر آمده که افراد نباید پس از دریافت خون بدهند یا MRI کنند، یکی از تئوری‌های توطئه مشهور درباره واکسن است. مروجان ضد واکسن با اعلام این موضوع تلاش می‌کنند واکسن را به عنوان ماده‌ای سمی یا دارای ترکیب‌های فلزی خطرناک معرفی کنند. نه فایزر چنین بروشوری دارد و نه در هیچ کدام از توصیه‌ها چنین مساله‌ای گفته شده است. افراد می‌توانند در صورت لزوم در هر زمانی پس از دریافت واکسن کرونای فایزر یا هر واکسن کرونای دیگری، خون بدهند یا در آزمایش MRI را انجام دهند. مشخص نیست آقای اشرفی این ادعاها را از چه منبعی اعلام کرده است. ضمن اینکه در مجله نیچر نیز مقالات زیادی وجود دارد که نشان می‌دهد واکسن کرونا، راهی امن برای پیشگیری موثر از ابتلا به بیماری کروناست.
اشرفی در این ویدئو نمی‌گوید از چه طریقی «ثابت شده» که چنین مواردی درباره فایزر وجود دارد.
ادعای شماره ۶:
در جهان، واکسن‌های «خود منتشر شونده» درست شده است که واکسن را به کسانی که دریافت نکرده سرایت بدهد.
یکی از ادعاهایی که امیر اشرفی در این ویدئو به آن اشاره می‌کند پدیده‌ای است که از آن با عنوان «واکسن‌های خودمنتشرشونده» نام می‌برد. او می‌گوید تحقیقاتی در چند کشور دنیا از جمله ایالات متحده انجام شده و واکسن‌هایی تولید شده‌اند که عوارض و خصوصیات خود را به صورت خودکار به دیگر افرادی نیز منتقل می‌کند. یعنی اگر یک نفر آن واکسن را دریافت کند، اطرافیان او نیز به صورت مسری، واکسینه می‌شوند.
چنین ادعایی پایه و اساس علمی ندارد. هیچ واکسنی نیست که چنین خصوصیاتی داشته باشد. آنچه به صورت علمی و معتبر بر اساس یافته‌های پژوهشگران می‌دانیم این است که واکسنی مثل واکسن کرونا، در عمل به دلیل پادتن‌هایی که در بدن افراد دریافت‌کننده ایجاد می‌کند، می‌تواند تا حد قابل ملاحظه‌ای جلوی انتشار ویروس را بگیرد. واکسن دیگری نیز وجود ندارد که عوارض آن به صورت مسری به دیگر افراد منتقل شود. این ادعا نیز پایه و اساس علمی ندارد و یکی از تئوری‌های توطئه درباره واکسیناسیون است.
ادعای شماره ۷:
راهی برای فهمیدن واقعی‌بودن واکسن کرونا وجود ندارد.
بخشی از دلایلی که امیر اشرفی بر اساس آن توصیه می‌کند افراد واکسن نزنند، این است که معلوم نیست واکسن از چه ترکیب‌هایی درست شده و آیا اصلا واقعی است یا نه. او می‌گوید دولت‌ها و شرکت‌های دارویی به دلایل مختلف، در واکسن‌ها تقلب می‌کنند و افراد هم راهی ندارند که متوجه شوند واکسنی که زده‌اند چه قدر واقعی است.
این ادعا نیز نادرست است. واکسن‌های تاییدشده کرونا در بسیاری از کشورها، با نظارت نهادهای معتبر ملی و بین‌المللی توزیع می‌شوند. اگر هم به هر دلیل گروه، دولت یا بخشی بخواهد تقلبی در این زمینه انجام دهد (مانند رویدادی که گفته می‌شود در ایران برای واکسن‌های تقلبی آسترازنکا رخ داد) راه‌های روشنی برای فهمیدن آن وجود دارد.
واکسن‌ها از روش‌های مختلف در بدن، پادتن (آنتی‌بادی) تولید می‌کنند. آزمایش‌هایی وجود دارد که می‌توان میزان این آنتی‌بادی‌ها را بعد از دریافت واکسن تشخیص داد. اگر فردی آب‌مقطعر گرفته باشد یا واکسنی زده باشد که به هر دلیل کارایی ندارد، می‌تواند پس از این آزمایش‌ها از این موضوع مطلع شود.
بنابراین این ادعا که راهی برای فهمیدن واقعی‌بودن واکسن وجود ندارد، ادعایی عجیب و نادرست است.
ادعای شماره ۸:
تا جای ممکن زیر بار زدن ماسک نروید زیرا مواد سمی در آن وجود دارد.
بخشی از ادعاهای اشرفی درباره ماسک است. او چند بار در این ویدئو می‌گوید ماسک خطرناک است و نباید آن را استفاده کرد. توصیه او به بینندگان این است که تا جایی که ممکن است از زدن ماسک‌های یک بار مصرف خودداری کنند زیرا در ماسک موادی وجود دارد که سمی است و استنشاق آن باعث بروز بیماری می‌شود.
ما پیش‌تر در فکت‌نامه به موضوع ماسک و تئوری‌های توطئه درباره آن اشاره کردیم. آنچه باید بدانیم این است که ماسک هم مانند هر وسیله بهداشتی دیگر، اگر استانداردهای قانونی را داشته باشد، وسیله خطرناکی نیست.
توصیه سازمان بهداشت جهانی، وزارت بهداشت ایران و همچنین نهادهای ملی و بین‌المللی دیگر سلامت نیز استفاده از ماسک برای پیشگیری از ابتلا به ویروس کروناست؛ ویروسی که می‌تواند به همراه ذرات معلق در هوا، از طریق مجاری تنفسی وارد بدن افراد شود و آنها را مبتلا کند. پژوهش‌ها نشان می‌دهد استفاده از ماسک می‌تواند تا حدی جلوی این انتقال را بگیرد و البته در کنار آن لازم است فاصله اجتماعی و شستشوی دست‌ها با صابون نیز انجام شود. این اقدامات در کنار واکسیناسیون عمومی توانسته پیشگیری قابل توجهی از بیماری کرونا به وجود آورد.
بنابراین ادعای امیر اشرفی که می‌گوید ماسک‌ها سمی است، ادعایی نادرست است و توصیه او نسبت به ماسک نزدن، هیچ پایه و اساس علمی ندارد. آنچه می‌دانیم این است که استفاده از ماسک‌های استاندارد، شانس ابتلا به کرونا را کاهش می‌دهد.
ادعای شماره ۹:
کرونا یک ابزار جنگی در دست دولت‌هاست.
یکی دیگر از ادعاهای امیر اشرفی این است که کرونا، یک ابزار جنگی در دست برخی دولت‌هاست و آنها با این روش می‌خواهند به گروه‌های دیگر صدمه وارد کنند. این تئوری توطئه را نیز پیش‌تر در فکت‌نامه بررسی کرده‌ایم. محمود احمدی‌نژاد نیز در اظهارنظر مشابهی گفته بود که کرونا ساخته دست بشر است. رهبر جمهوری اسلامی ایران نیز در سخنرانی‌های عمومی خود گفته است آمریکا متهم به ساختن ویروس کروناست.
آنچه می‌دانیم این است که هیچ کدام از پژوهش‌هایی که بر روی ویروس کرونا انجام شده، نشان از دست‌کاری شدن ویروس نمی‌دهد. آنچه تا کنون از سوی نهادهای معتبر منتشر شده و در ژورنال‌های علمی قابل دسترس است، نشان از طبیعی‌بودن ویروس کرونا دارد. البته سوالات و ابهاماتی درباره نقطه شروع این بیماری وجود دارد. برخی معتقدند این ویروس از آزمایشگاهی در ووهان بیرون آمده و گروهی دیگر منشا آن را خارج از چین می‌دانند. اما آنچه می‌دانیم این است که منشا این ویروس هر جایی بوده، این ویروس ساخته دست بشر نیست و شواهدی وجود ندارد که کشور یا گروهی توانسته باشد روی عملکرد این ویروس مانند یک سلاح کنترل داشته باشد. ویروس کرونا می‌تواند باعث بیمار شدن همه افراد شود و راه مبتلا نشدن نیز پیشگیری (ماسک، شستن دست‌ها، فاصله اجتماعی و واکسیناسیون عمومی) است. این تئوری‌ها که یک کشور یا گروه این ویروس را درست کرده‌اند یا این توانایی را دارند که فرایند ابتلای عمومی کرونا را کنترل کرده و از آن به عنوان سلاحی برای ضربه زدن به دیگران استفاده کنند، ادعایی بی‌اساس است.
ادعای شماره ۱۰:
اگر یک بار واکسن بزنید، تا ابد در بانک داده هستید و باید واکسن بزنید.
یکی دیگر از تئوری‌های توطئه‌ای که امیر اشرفی مطرح می‌کند، اصرار به این موضوع است که حتی یک بار هم برای زدن واکسن اقدام نکنید. او می‌گوید حتی اگر فقط یک بار خود را به دست واکسن بسپارید، دیگر راه برگشتی وجود ندارد، تا ابد در دیتابیس هستید و مجبورید به واکسیناسیون برای همیشه ادامه دهید.
مشخص نیست اشرفی این ادعا را از کجا مطرح کرده است. یکی از نشانه‌هایی که نادرست‌بودن این ادعا را نشان می‌دهد، تفاوت نرخ دریافت واکسن در دوزهای اول و دوم است. بسیاری از افراد به دلایل مختلف، پس از زدن دوز اول، دوز دوم خود را دریافت نکرده‌اند. در بسیاری از کشورها نیز زدن واکسن برای عموم مردم امری کاملا اختیاری است. البته دولت‌ها ممکن است تشویق‌ها و شرایط خاصی را برای افرادی که واکسن زده‌اند در نظر بگیرند اما اینکه بگوییم چون یک نفر واکسن زده، مجبور است برای همیشه این کار را ادامه دهد، درباره برنامه واکسیناسیون بسیاری از کشورها وجود ندارد. این موضوع اجباری نیست و افراد در حال حاضر می‌توانند انتخاب کنند که واکسن کرونا بزنند یا نه.
شاخ‌دار
گفته یا آمار، به قدری نادرست و مضحک است که حتی مرغ پخته هم به خنده می‌افتد!
درباره نشانهای میرزاروش کار ما