آمارهای رسمی نشان میدهد تا روز دوم اردیبهشت ۱۴۰۰ (۲۲ آوریل ۲۰۲۱) بیش از ۶۶۷,۲۰۲ دوز واکسن کرونا در ایران تزریق شده است. آغاز واکسیناسیون ممکن است سوالاتی را درباره شرایط افراد بعد از دریافت آن به وجود آورد. بخشی از سوالات مربوط به نگرانیها درباره واکسنهاست که پیش از این در فکتنامه، درباره اسپوتنیک و آسترازنکا، به این موضوع پرداختهایم. اما سوالات دیگری نیز ممکن است به وجود آید. مثلا اینکه آیا تزریق واکسن، جلوی انتقال ویروس کرونا را نیز میگیرد؟ آيا افراد بعد از دریافت واکسن میتوانند بدون ماسک یا بدون رعایت فاصله اجتماعی در جامعه حضور پیدا کنند؟ در این مطلب پنج سوال مربوط به شرایط بعد از دریافت واکسن کرونا را بررسی مرور میکنیم.
بله. واکسنهای کرونا علاوه بر اینکه در بدن افراد ایمنی ایجاد میکنند، باعث میشوند نرخ انتقال بیماری نیز به سایر افراد، کاهش پیدا کند. البته دانشمندان به دنبال یافتن پاسخ این سوالاند که واکسیناسیون کرونا، در مجموع چقدر میتواند از انتقال ویروس و ابتلای دیگر افراد در جامعه جلوگیری کند.
چهار ماه پس از آنکه واکسیناسیون کرونا در آمریکا آغاز شده، مرکز کنترل و پیشگیری بیماریهای آمریکا (CDC) دادههایی کافی در اختیار دارد که نشان میدهد واکسنها به میزان قابل توجهی از آلودهشدن افراد جلوگیری میکند. این یعنی افرادی که واکسن کرونا دریافت میکنند، کمتر از گذشته افراد دیگر را آلوده خواهند کرد.
وزارت بهداشت ایران در سایت خود توضیح میدهد که افراد بعد از دریافت واکسن نباید ماسک خود را بردارند:
«برای ایجاد ایمنی کافی باید دو نوبت واکسن به فاصله دو تا چهار هفته تزریق شود و مدت زمان تحریک و پاسخ مطلوب سیستم ایمنی هم حدود دو هفته بعد از واکسن خواهد بود لذا تا شش هفته بعد از تزریق اولین نوبت واکسن هنوز ایمنی کافی ایجاد نشده است. توصیه میشود افرادی که واکسن میزنند هم برای احتیاط، توصیههای پیشگیرانه عمومی را رعایت نمایند.»
همچنین بر اساس اعلام کلینیک مایو و بر اساس دادههای منتشر شده از سوی CDC، افرادی که به طور کامل واکسیناسیون میشوند، بعد از دو هفته، تا حد زیادی در برابر ابتلا به این بیماری ایمن خواهند بود. البته توصیه این است که این افراد، همچنان در مکانهای عمومی و همچنین در هنگام دیدار با افرادی که هنوز واکسن دریافت نکردهاند، ماسک بزنند و فاصله اجتماعی را رعایت کنند.
کلینیک مایو توصیه میکند هر چند احتمال ابتلای افرادی که هر دو دوز واکسن را دریافت کردهاند بسیار کم است اما ممکن آنها همچنان عامل انتقال ویروس به سایر افراد باشند؛ هر چند در ظاهر، هیچ علائمی را نیز نشان ندهند. باید توجه داشت که این توصیهها بر اساس دادههایی انجام میشود که در آمریکا به دست آمده است و ممکن است شرایط رعایت موارد بهداشتی، در کشورهای مختلف، متفاوت باشد.
هر چند احتمال ابتلا به کووید۱۹ پس از دریافت واکسن، بسیار کم است اما در پاسخ به این سوال باید گفت بله. علیرضا رئیسی سخنگوی ستاد ملی کرونا به این نکته اشاره میکند که افراد حتی پس از دریافت واکسن کرونا نیز ممکن است هم ناقل باشند و هم مبتلا شوند، هر چند شانس این اتفاق کمتر است.
واکسنهایی که تایید شدهاند بسیار موثرند اما هیچکدام صد در صد ایمنی ایجاد نمیکنند. به این معنی که تعداد بسیار کمی از افراد ممکن است پس از واکسیناسیون کامل به ویروس کرونا آلوده شوند.
خیر. مرکز کنترل و پیشگیری بیماری آمریکا میگوید این ادعا که افراد به دلیل دریافت واکسن کرونا، به این بیماری مبتلا میشوند، بیاساس و نادرست است. واکسنهای تایید شده کرونا، ویروس کرونا را وارد بدن افراد نمیکنند و افراد را به کووید ۱۹ مبتلا نمیکنند.
واکسیناسیون کامل وضعیتی است که سیستم ایمنی بدن نسبت به ویروس مقاوم شده و قویتر عمل میکند. این حالت حدودا دو هفته پس از دریافت هر دو دوز واکسن که ۲۱ روز فاصله بین آنها است و یا در مواردی مثل واکسن جانسون اند جانسون که تک دوز است، اتفاق میافتد. پس افراد به محض دریافت واکسن، به طور کامل واکسیناسیون نشدهاند و در این دوران تاکید میشود که کاملا مواد پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا را رعایت کنند.