برو به محتوای اصلی
  • فکت‌نامه چیست؟
  • روش کار ما
English
پادکست
جستجو
خانهگزارش‌هاگزارش

واژه‌نامه دروغ‌پراکنی: «هیچ جای دنیا» مثل ایران آزادی نیست

گزارش

زمان خواندن: ۹ دقیقه

حکومت ایران نه تنها مدعی دستاوردهای «تاریخی» بی‌سابقه است، که دستاوردهای خود را «در سطح جهان» هم بی‌نظیر می‌داند.

در تبلیغات این حکومت، جمهوری اسلامی از نظر آزادی، دموکراسی، حکومت قانون، استقلال دستگاه قضایی، امنیت و بسیاری از چیزهای دیگر، بین تمام کشورهای دنیا بی‌رقیب است.

«هیچ کجای دنیا دموکراسی ایران را ندارد»

بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، دو سال بعد از پیروزی انقلاب می‌گوید: «شمایی که قیام کردید و قریب صد هزار کشته دادید… این متاعی که گیر شما افتاده است در دنیا نظیر ندارد.» خمینی ادامه می‌دهد: «آزادی‌ای که شما پیدا کردید، دیگران به آن نرسیدند». (۸ دی ۵۹) در این سخنان، البته ادعای مربوط به سطح آزادی و ادعای مرتبط با تعداد کشته‌شده‌ها، به یک اندازه اعتبار دارند. توضیح آنکه طبق آمار «بنیاد شهید»، در ۱۵ سال منتهی به ۲۲ بهمن ۵۷، حدود ۳۲۰۰ نفر کشته شده‌اند، و نه -مطابق روایت روح‌الله خمینی- «قریب صد هزار نفر».

به هر ترتیب، علی خامنه‌ای هم، جمهوری اسلامی را «مردمی‌ترین نظام دنیا» می‌داند که در جایی «نظیر ندارد». (۱۱ مرداد ۸۰) خامنه‌ای از جمله، رابطه جوان‌های ایرانی با خودش را، در جهان بی‌مانند می‌داند. به بیان رهبر: «رابطه‌ای که امروز بین این خدمتگزار شما و شما جوان‌ها... وجود دارد... یک چیز بدیع و جدید و بی‌سابقه و بی‌نظیری است. هیچ‌جا این‌طور نیست.» (۵ مرداد ۷۹)

در اظهارنظری دیگر، دادستان کل کشور تعریف می‌کند که آزادی موجود در ایران «در هیچ کجای دنیا دیده نمی‌شود». محمد موحدی آزاد مشخصاً تأکید دارد: «در هیچ کجا این مقدار آزادی برای نقد مسئولان وجود ندارد.» (۲۱ فروردین ۱۴۰۳)

مقایسه مشابه محمدرضا نقدی معاون هماهنگ کننده سپاه هم این است که: «ما در تمام این ۴۵ سال... آزادی‌ای داشتیم که در هیچ‌جای دنیا نظیر آن پیدا نمی‌شود و استقلالی داشتیم که در هیچ کجای دنیا نظیرش پیدا نمی‌شود. حتی ایالات متحده استقلال ندارد.» (اول اسفند ۱۴۰۲)

محمدعلی جعفری فرمانده سابق سپاه پاسداران، مقایسه را به حوزه دموکراسی هم گسترش می‌دهد و حکم می‌کند که «دموکراسی ایرانی در جهان نظیر ندارد». (۲۴ دی ۹۹) داستانی که عباسعلی کدخدایی سخنگوی سابق شورای نگهبان هم با آن موافق است، چون معتقد است «کشورهایی که مدعی دموکراسی هستند تنها در حد شعار است و مردمان‌شان اجازه فکر کردن ندارند». او گوشزد می‌کند: «آزادی‌ای که در ایران اسلامی وجود دارد در هیچ کشوری نیست.» (۲۱ بهمن ۱۴۰۲)

رویه تمجید از «دموکراسی» نظام به آنجا می‌رسد که حتی بعد از ثبت شدن پایین‌ترین رکورد مشارکت در انتخابات مجلس در تاریخ جمهوری اسلامی، فرمانده سپاه استان قزوین آن انتخابات را در جهان بدون رقیب می‌داند. رستمعلی رفیعی آتانی می‌گوید «در دنیا نظیر ندارد» که با وجود تبلیغات آمریکا و اسرائیل علیه انتخابات، ملتی «این‌گونه مقتدرانه» جواب دشمنان را بدهد. (۱۵ اسفند ۱۴۰۲)

«استقلال دستگاه قضایی ایران در هیچ جای دنیا نظیر ندارد»

ادعاهای مقامات نظام در مورد سطح آزادی و دموکراسی در کشور، شامل روایت‌های متنوعی می‌شوند که شاید در بعضی موارد، راحت نشود باور کرد که کسی واقعاً آنها را  بر زبان رانده باشد.

یوسف طباطبایی‌نژاد نماینده ولی فقیه در اصفهان می‌گوید در هیچ کجای دنیا جز ایران مقامات ارشد را برای از دست دادن صفت‌های لازم برای مسئولیت‌شان برکنار نمی‌کنند. او معتقد است که در کشور، مجلس خبرگان چنین نقشی را در مورد رهبر ایفا می‌کند. (۹ اسفند ۱۴۰۲)

محمدرضا مدرسی یزدی فقیه منصوب رهبر در شورای نگهبان، امکاناتی که اقلیت‌ها در جمهوری اسلامی دارند را در دنیا بی‌مانند می‌داند. او از کسانی که ممکن است موافق نباشند می‌پرسد: «کجای دنیا چنین حقوقی برای اقلیت‌ها وجود دارد؟» (۴ آبان ۹۶)

کاظم صدیقی خطیب جمعه پایتخت، حتی «اهمیتی» که در جمهوری اسلامی به دختران داده می‌شود را «بی‌نظیر» می‌داند. صدیقی، چند ماه بعد از اوج سرکوب اعتراضات «زن، زندگی، آزادی» اعلام می‌کند: «در هیچ جای دنیا چنین جایگاهی برای دختران منظور نشده است.» (۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۲)

در اظهاراتی از همین نوع، صادق لاریجانی در زمان ریاستش بر قوه قضاییه اصرار می‌کندکه «استقلال» این قوه «در هیچ جای دنیا نظیر ندارد». (۱۷ مهر ۹۲) همان‌طور که عزت الله ضرغامی در زمان ریاست بر صدا و سیما می‌گوید: «در هیچ‌ کجای دنیا مانند ایران [تریبون] رسانه ملی به شکل رایگان در اختیار همه قرار نمی‌گیرد.» (۲۸ خرداد ۹۲)

محمود احمدی‌نژاد هم در زمان شهرداری تهران خبر می‌دهد اساسا «در هیچ کجای دنیا»، به اندازه ایران «حقوق شهروندی» وجود ندارد. (۲۴ فروردین ۸۴)

«پاک‌ترین دستگاه اطلاعاتی دنیا در جمهوری اسلامی است»

بخشی از آشناترین ادعاهای مسئولان کشور در مورد بی‌رقیب بودن حکومت‌شان، به حوزه امنیت مربوط می‌شوند.

قاسم سلیمانی فرمانده سابق نیروی قدس، زمانی در همین ارتباط می‌گوید: «امنیت و آرامش جمهوری اسلامی قابل قیاس با هیچ نظامی در دنیا نیست.» (۱۴ اردیبهشت ۹۵) محمود علوی در زمان تصدی وزارت اطلاعات تعریف می‌کند «امنيتی كه در كشور وجود دارد» را در «هیچ‌جای جهان» نمی‌شود پیدا کرد. (۲۷ مهر ۹۵) غلامحسین اسماعیلی هم در زمان ریاست کل دادگستری استان تهران گزارش می‌دهد: «امنیت امروز ایران اسلامی در جهان بی‌نظیر است.» (۲۳ بهمن ۹۵)

به علاوه، اسماعیل احمدی مقدم در زمان فرماندهی نیروی انتظامی، ایران را «تنها کشور دنیا در روند کاهش جرم» معرفی می‌کند. او مشخصاً مدعی می‌شود در دوران مسئولیتش، جمهوری اسلامی تنها کشوری بوده که در طول یک دهه «همه آمارها» در زمینه وقوع جرم را کاهش داده است. (۲۴ تیر ۹۱)

تعجبی ندارد که بخشی از تبلیغات حکومت در زمینه امنیت، در تمجید از تشکیلات اطلاعاتی باشند. اسماعیل خطیب وزیر اطلاعات مدعی است که در سطح دنیا، «مشتری‌های زیادی» می‌خواهند از «موفقیت‌های» این وزارتخانه درس بگیرند. او معتقد است این موفقیت‌ها، از نظر «فناوری سخت‌افزاری و نرم‌افزاری» و همچنین در زمینه «شگردهای اطلاعاتی و عملیاتی» هستند. (۲۷ شهریور ۱۴۰۲)

ارزیابی مشابه حسین سلامی فرمانده کل سپاه این است که «کار‌های وزارت اطلاعات، در دنیا نظیر ندارد». (۴ خرداد ۱۴۰۰)

در عین حال، مسئولان حکومتی نه تنها کارهای اطلاعاتی این وزارتخانه، که رفتار آن را هم الگوی جهان می‌دانند. مدیرکل اداره اطلاعات قم در دولت اول حسن روحانی، که اسمش در خبرها ذکر نشده، تأکید دارد: «وزارت اطلاعات ایران تنها سیستم امنیتی مردم‌گرا و اخلاق‌محور در سطح جهان است». (۱ آبان ۹۳)

پیش از آن، محمود احمدی‌نژاد در زمان ریاست جمهوری خود خبر داده بود: «امروز پاک‌ترین دستگاه اطلاعاتی دنیا سیستم اطلاعاتی جمهوری اسلامی ایران است.» (۱۵ اسفند ۸۸) این قضاوت، البته حدود یک سال قبل از شروع اختلافات احمدی‌نژاد با وزارت اطلاعات بیان می‌شود.

به همین ترتیب، محمد خاتمی در اواخر ریاست جمهوریش تعریف می‌کند: «وزارت اطلاعات، سالم‌ترین دستگاه اطلاعاتی جهان است.» (۵ مرداد ۸۴) خاتمی به علاوه، وزارت اطلاعات را از «دوست‌داشتنی‌ترین وزارتخانه‌ها» در دولتش می‌داند.

«تنها کشوری که شرط رهبری آن دانشمند بودن است»

مسئولان ایرانی، علاوه بر ادعای پیشتازی در امنیت و دموکراسی و آزادی و حقوق بشر، در زمینه علم هم ادعاهای جهانی دارند.

علی خامنه‌ای مدعی است بعضی از «پیشرفت‌های شگفت‌آورِ علمی» جمهوری اسلامی «در دنیا بی‌سابقه» هستند. خامنه‌ای ابراز تعجب می‌کند که چطور ممکن است افرادی منکر این پیشرفت‌ها بشوند؟ (۱۹ شهریور ۸۷) رهبر در اظهاراتی جداگانه، برای قبولاندن ادعاهایش در زمینه پیشرفت‌های جهانی، مدعی رکوردزنی در زمینه‌های مختلف می‌شود. او جمهوری اسلامی را «رکورددار در شتاب پیشرفت‌های علمی، رکورددار در رسیدن به رتبه‌های بالا در دانش‌ها و فناوری‌های مهم از قبیل هسته‌ای و سلول‌های بنیادی و نانو و هوافضا و امثال آن و سرآمد در گسترش خدمات اجتماعی» معرفی می‌کند. (۲۲ بهمن ۹۷)

طبیعتا خود خامنه‌ای هم از نظر پیروانش، جایگاه علمی ویژه‌ای دارد. مثلاً محمدرضا نقدی معاون هماهنگ‌کننده سپاه معتقد است «جمهوری اسلامی ایران تنها کشور دنیاست که شرط رهبری در آن دانشمند بودن است». (۲۲ شهریور ۱۴۰۳) یا محمد سعیدی نماینده ولی فقیه در قم، رهبر را فردی «تحصیل‌کرده» می‌داند که «در دنیا نظیر ندارد». (۱۷ دی ۹۶)

در چنین حال و هوایی، مسئولان اجرایی مکرراً در مورد مدیریت علمی نظام ادعاهای بزرگ مطرح می‌کنند. دوره همه‌گیری کرونا در ایران، شاهد برجسته‌ترین نمونه‌های این رویه است. در این دوره،  مسئولان گزارش‌های متنوعی می‌دهند که از اساس بی‌مبنا هستند.

به‌عنوان نمونه حسن روحانی، رئیس‌جمهور وقت، ایران را تنها کشوری معرفی می‌کند که سیستم درمانی‌اش از بیماران کرونایی هیچ پولی نمی‌گیرد. او با اطمینان می‌گوید: «یک جای دنیا را پیدا کنید که در آن درمان کرونا تمامش مجانی باشد.» (۵ شهریور ۹۹)

روحانی در سخنرانی دیگری مدعی می‌شود که در ایران برخلاف کشورهای اروپایی، «مردم پشت در بیمارستان نماندند و به جای تخت بیمارستان، روی چمن حیاط بیمارستان نخوابیدند». (۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۰) داستانی که از طرف سعید نمکی وزیر وقت بهداشت هم، با این عبارات تکرار می‌شود: «ایران تنها کشور دنیا در جریان شیوع ویروس کرونا است که در آن هیچ بیماری پشت در بیمارستان‌ها سرگردان نشد.» (۸ تیر ۱۴۰۰)

در واکنشی جداگانه، علیرضا مرندی در مصاحبه با سایت رهبر جمهوری اسلامی خبر می‌دهد «واکسن داخلی» کرونا آن‌قدر خوب است که «بسیاری از کشورها» به دنبالش هستند. مرندی بدون معرفی آن کشورها می‌گوید «این واکسن از بهترین واکسن‌های موجود در دنیاست». (۴ تیر ۱۴۰۰)

البته چند ماه بعد، بهرام عین‌اللهی وزیر بهداشت ابراهیم رئیسی، لازم می‌بیند گزاره «از بهترین واکسن‌های دنیا»ست را کمی جذاب‌تر کند. عین‌اللهی گزارش می‌دهد که در زمینه کرونا، «بهترین واکسن‌های دنیا» در ایران تولید می‌شوند. (۴ آذر ۱۴۰۰)

«هم دنیا را آباد می‌کنیم و هم آخرت را»

چند هفته بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، روح‌الله خمینی در سخنرانی معروفی می‌گوید جمهوری اسلامی ایرانی‌ها را مرفه می‌کند، ولی ملت «دلخوش به این مقدار نباشند». خمینی وعده می‌دهد که حکومت جدید «هم دنیا را آباد می‌کند و هم آخرت را»، فقط مردم «یک قدری باید تحمل کنند». (۱۰ اسفند ۵۷)

وضعیت کشور بعد از انقلاب، البته با چنین وعده‌هایی تفاوت عظیم داشته است. وضعیتی که مسئولان برای توجیه آن، از روش‌های ساده‌ای استفاده کرده‌اند: از جمله، تکرار روایت‌هایی که مطابق‌شان، تمام چیزهایی که روح‌الله خمینی وعده داده بود، و حتی فراتر از آنها، محقق شده‌اند.

بر اساس این روایت‌ها، نه تنها حکومت ایران بهترین نظام قابل تصور در جهان است، بلکه همه دنیا، حسرت آن را می‌خورند.

به بیان ساده‌تر، در «هیچ کجای دنیا»، وضعیت به خوبی جمهوری اسلامی ایران نیست.

فکت‌نامه اولین سایت درستی‌سنجی (فکت‌چکینگ) سیاسی درباره ایران است.پیشنهاد سوژه
فکت‌نامه اولین سایت درستی‌سنجی (فکت‌چکینگ) سیاسی درباره ایران است.پیشنهاد سوژه
پرش به فهرست

فکت‌نامه

فکت‌نامه اولین سایت درستی‌سنجی (فکت‌چکینگ) سیاسی درباره ایران است.

درباره ما

  • فکت‌نامه چیست؟
  • روش کار ما
  • نشان‌های میرزا
  • تیم ما

پروژه‌ای از

حریم خصوصی

این وبسایت تحت پروانه کریتیو کامنز اختیار-غیرتجاری اشتراک همانند 4.0 بین المللی است.