برو به محتوای اصلی
  • فکت‌نامه چیست؟
  • روش کار ما
English
پادکست
جستجو
خانهگزارش‌هاگزارش

موسسه مصاف و ترویج سالانه یک نظریه توطئه ضد اسرائیلی؛ نشر اکاذیب (۱۲)

گزارش

زمان خواندن: ۹ دقیقه

نشر اکاذیب، مهم‌ترین رویدادهای اخیر دنیای فکت‌چکینک را برای شما بررسی و بازگو می‌کند. هدف از انتشار چنین محتوایی افزایش آگاهی مخاطبان فارسی زبان راجع به فضای رسانه‌ای بین‌المللی به خصوص در دنیای فکت‌چکینگ است. از این رو، هنگام انتخاب مطالب، ما نگاه ویژه‌ای به جنبه آموزشی آن‌ها داریم. تلاش ما بر این است که نشر اکاذیب را هر دوهفته یک بار منتشر شود.

موسسه مصاف و ناو جنگی یواس‌اس لیبرتی

اوایل ماه ژوئن، دو هشتگ USSLiberty# و MemorialDay# بر روی شبکه‌ اجتماعی توییتر برای مدتی توسط حساب‌های نزدیک به موسسه مصاف علی اکبر رائفی پور ترند شدند. این هشتگ‌ها مربوط حمله‌ جنگده‌های ارتش اسرائیل به ناو اطلاعاتی نیروی دریای آمریکا، یواس‌اس لیبرتی در جریان جنگ شش روزه‌ اعراب و اسرائیل در سال ۱۹۶۷ هستند.

روز هشت ژوئن سال ۱۹۶۷، زمانی که کشتی اطلاعاتی یو‌اس‌اس لیبرتی مشغول گشت زنی در آب‌های مدیترانه شرقی بود مورد حمله راکتی جنگنده‌ها و در ادامه قایق‌های تورپیدو ارتش اسرائیل قرار گرفت. در جریان این حمله ۳۴ ملوان آمریکایی کشته و ۱۷۳ نفر زخمی شدند و همینطور کشتی ۴۰ میلیون دلاری یواس‌اس لیبرتی قابلیت عملیاتی خود را برای همیشه از دست داد. بعد از این اتفاق مقامات اسرائیلی گفتند که یو‌اس‌اس لیبرتی به جای یک کشتی مصری هدف قرار گرفته و خواهان پرداخت غرامت شدند.

اما ابهامات زیادی راجع به نیت اصلی اسرائیل برای حمله به یو‌اس‌اس لیبرتی بی پاسخ باقی ماند. مدتی بعد از حادثه، دین راسک، وزیر امور خارجه آمریکا در آن زمان مدعی شد که عملیات هدف قرار دادن یواس‌اس لیبرتی به طور آگاهانه با دستور موشه دایان وزیر دفاع وقت اسرائیل برای مخفی نگه‌داشتن برنامه‌ ارتش تحت امرش برای تصرف بلندی‌های جولان از مقامات آمریکایی انجام صورت گرفته. تصرف بلندی‌های جولان و در ادامه پیشروی به سمت دمشق جز اهداف استراتژیک دایان بودند. اما این اهداف ممکن بود منجر به رویارویی مستقیم آمریکا و روسیه در منطقه شود و آمریکایی‌ها چنین چیزی را نمی‌خواستند.

همینطور، پیگیری‌های انجمن بازماندگان یواس‌اس لیبرتی در سال ۲۰۰۵ برای تحقیق بیشتر راجع به این حادثه با کارشکنی بخش حقوقی وزارت دفاع آمریکا رو به رو شد. با این وجود، تاکنون هیچ مرجع قضایی بین‌المللی یا آمریکایی ادعاها مبنی بر عمدی بودن این حادثه را تایید نکرده است.

البته برای موسسه مصاف و شخص علی اکبر رائفی‌پور موضوع حمله به یو‌اس‌اس لیبرتی از جهت دیگر مورد اهمیت است. تحقیقات ما نشان می دهد که همزمان با سالگرد حادثه یواس‌اس لیبرتی، حساب‌های مرتبط با موسسه مصاف بر روی شبکه‌های اجتماعی مختلف از جمله تلگرام و توییتر، حجم زیادی از محتوا راجع به حادثه یو‌اس‌اس لیبرتی با استفاده از دو هشتگ USSLiberty# و MemorialDay# منتشر کرده‌اند. این اقدام حداقل در سال ۲۰۲۱ هم تکرار شده بود. بررسی محتوای منتشر شده نشان می‌دهد که این کارزار اطلاعاتی سالانه با اهداف یهود ستیزانه برپا می‌شود.

factchecking-world-12-1

ما همینطور متوجه شدیم که اکثر حساب‌های شرکت‌کننده در این کارزار اطلاعاتی حجم زیادی از توییت را با استفاده از دیگر هشتگ‌های ترند شده توسط رائفی‌پور منتشر کرده‌اند. از جمله این هشتگ‌ها: #سلبریتی_های_دوزاری و #گرین_کارتت_را_زمین_بگذار بود که به طور هدف‌مند بازیگران و فیلم‌سازانی را مورد هدف قرار می‌داد که در ماه‌های اخیر به وضعیت مملکت و حکومت اعتراض کرده بودند.

موسسه مصاف توسط علی اکبر رائفی‌پور پایه‌گذاری شده و اداره می‌شود و نقش کلیدی در واحد جنگ اطلاعاتی جمهوری اسلامی بازی می‌کند. سایت مصاف محتوای خود را این‌گونه معرفی می کند:

«این وب‌گاه با هدف روشنگری در فتنه‌های آخرالزمانی و آشنایی مسلمانان با موضوعات و معارف مهدوی تهیه و تدوین شده است.
مطالب این وب‌گاه با هدف روشنگری در فتنه‌های آخرالزمانی و آشنایی مسلمانان با موضوعات و معارف مهدوی تهیه و تدوین شده است. امیدواریم که این تلاش ناچیز ما در تعجیل فرج مولایمان، مهدی موعود ارواحنا فداه، مؤثر باشد.»

پیش‌تر، فکت‌نامه در یک مستند ۵۵ دقیقه‌ای به بررسی دیدگاه‌های رائفی‌پور و نقش او در برنامه‌ جنگ اطلاعاتی حکومت پرداخته است.

تاکتیک جدید کارزار‌های اطلاعات نادرست مربوط به پدیده‌ تغییرات آب و هوایی

یک پژوهش نشان می‌دهد که کارزار‌های اطلاعات نادرست که مسائل مربوط به تغییرات آب‌ و‌ هوایی را هدف قرار می‌دهند، از روش‌های پیچیده‌ تر و غیر قابل ملموس تری نسبت به گذشته برای ترویج روایت‌های مورد نظر خود استفاده می‌کنند. یافته‌های این پژوهش از تحلیل پست‌های شبکه‌های اجتماعی مربوط به بیست و ششمین کنفرانس تغییرات آب‌وهوایی سازمان ملل در گلاسکو اسکاتلند (cop26 #) به مدت ۱۸ ماه به دست آمده. بر اساس این پژوهش، یک گروه نسبتا کوچک از ایفلوئنسر‌های شبکه‌های اجتماعی با استفاده از پیشینه‌ علمی و دانشگاهی خود و همینطور سوءاستفاده از مسائل حساس فرهنگی، از جمله نظریه انتقادی نژادی، حقوق اقلیت‌های جنسی، سقط جنین و مسائل مربوط به واکسن‌ها تلاش می‌کنند تا روایات نادرست خود را راجع به پدیده‌ی تغییرات آب و هوایی زمین ترویج کنند.

یافته‌ها نشان می‌دهد که کارزار‌های اطلاعات نادرست تمایل کمتری برای آشکارا انکار کردن وجود پدیده‌ تغییرات آب و هوایی دارند و تمرکز آنها بیشتر بر ایجاد اختلال در استراتژی کشور‌های مختلف برای مهار این پدیده سوق پیدا کرده است. بر این اساس، آنها همواره تلاش می‌کنند تا نیاز فوری برای به کارگیری راهبردهای مقابله‌ با پدیده‌ی گرمایش زمین را برای مخاطبانشان غیرقابل اجرا، بیش از حد گران، مخرب یا ریاکارانه جلوه دهند. گفتمان این کارزار‌ها عمدتا به سه دسته تقسیم می‌شود:

  • نخبه گرایی و ریاکاری: تمرکز این گفتمان بر ثروت و استاندارد‌های دوگانه کشور‌های پیشرو در مبارزه با پدیده‌ گرمایش زمین است. در برخی مواقع، این گفتمان پدیده‌ تغییرات آب و هوایی را بخشی از نظریه‌های توطئه همچون گلوبالیزم و نظم نوین جهانی قلمداد می‌کند.
  • معافیت: این گفتمان سعی بر معاف کردن یک کشور خاص از هرگونه مسئولیت در قبال تغییرات آب و هوایی به دلیل همکاری نکردن کشور‌های دیگر از جمله چین و هند دارد.
  • سوخت‌های تجدیدپذیر غیرقابل اعتماد: هدف این گفتمان نیز زیر سوال بردن اثر بخشی و فایده‌ استفاده از سوخت‌های تجدید پذیر است.

در انتها، این پژوهش خواستار یک تعریف جامع بین‌المللی از انواع مختلف اطلاعات نادرست در حوزه تغییرات آب و هوایی شده و از شرکت‌های فناوری خواسته تا تبلیغات خود را از کمپانی‌های تولید کننده سوخت‌های فسیلی و گروه‌ها یا افراد شناخته‌شده‌ای که از این استاندارد پیروی نمی کنند، محدود کنند.

بازگشت یک خبر جعلی قدیمی پس از ۱۵ سال در میانه‌ بحران قانون حق مالکیت سلاح در آمریکا

factchecking-world-12-2

پاتریشیا هرینگتون، دختر ۱۱ ساله‌ اهل مونتانا دو مهاجر غیر قانونی به نام‌های رافائل دسیندز ۲۳ ساله و انریکو گارزا ۲۶ ساله، را پس از ورود بی اجازه به خانه‌اش به ضرب گلوله کشت. با تشکر از فاکس نیوز برای گزارش این خبر.

خیر! چنین اتفاقی هرگز رخ نداده و فاکس نیوز هم آن را گزارش نکرده بلکه این یک خبر جعلی است که بعد از ۱۵ سال بر روی شبکه‌های اجتماعی از جمله توییتر، فیس‌بوک و تروث‌سوشال دوباره ظاهر شده است.

سال ۲۰۰۷، سازمان فکت‌چکینگ Snopes برای اولین بار این داستان را بررسی کرد. در آن زمان، آنها آرشیو روزنامه‌ها و دیگر اسناد تاریخی را جست‌جو کردند اما نتوانستند هیچ مدرکی برای تایید داستان پاتریشیا پیدا کنند.

دلیل بازگشت این خبر جعلی در این برهه‌ زمانی چیست؟

در ماه‌های اخیر جامعه‌ آمریکا شاهد چندین مورد از تیراندازی‌های گسترده با تلفات جانی بالا توسط شهروندانش بوده است. هرساله جراحات ناشی از سلاح گرم جان هزاران آمریکایی را می‌گرد. یک پژوهش آماری نشان می‌دهد که تنها در سال ۲۰۲۰، ۴۵،۲۲۲ شهروند آمریکایی جان خود را به دلیل جراحات ناشی از سلاح گرم از دست داده‌اند. از این رو، مناظره‌های عمومی برای تعیین وضعیت و نقش سلاح در جامعه‌ آمریکا پر شدت‌تر از همیشه در جریان است. همینطور، به تازگی قانون گذاران آمریکایی طرحی را تصویب کردند که منجر به نظارت بیشتر بر تهیه و حمل سلاح توسط شهروندان این کشور می‌شود.

تحقیقات Snopes نشان می‌دهد که عده‌ای با استفاده از داستان ساختگی پاتریشیا در صدد توجیه مواضع خود بر ضد نظارت بیشتر بر حق مالکیت سلاح در آمریکا بوده‌اند.

واکسن کرونا و شایعه ارتباطش با سندروم رمزی هانت

در ماه‌های اخیر، جاستین بیبر، خواننده‌ پاپ کانادایی و همسرش هیلی درگیر مشکلات سلامتی عجیب و غریبی بودند. جاستین بیبر با پست یک ویدیو اعلام کرد که دچار سندروم رمزی هانت شده و به همین دلیل نصف صورتش موقتا فلج شده. پیش از آن نیز هیلی بیبر که دچار نارسایی قلبی مادرزادی است دچار یک «مینی سکته» به دلیل وجود لخته خونی در مغزش شده بود. این دو خبر برای کاربران شبکه‌های اجتماعی کافی بود تا این دو مشکل را به عوارض واکسن کرونا ربط دهند.

سندروم رمزی هانت چیست؟

سندروم رمزی هانت از ویروس varicella-zoster یا ویروس مولد آبله مرغون به وجود می‌آید. این بیماری دقیقا همان بیماری زُنا یا Shingles است با این تفاوت که ویروس آبله مرغون پس از دوباره فعال شدن در بدن این بار به سلول‌های عصبی صورت حمله می‌کند و باعث فلج موقت عضلات صورت می‌شود. اکثر افرادی که به این بیماری مبتلا می‌شوند پس از درمان توانایی‌های خود را بازیابی می‌کنند.

ارتباط واکسن کرونا و فعال شدن دوباره ویروس آبله مرغون

حدث و گمان راجع به تاثیر واکسن کرونا بر فعال شدن دوباره ویروس آبله مرغون در بدن بسیار است، اما نتیجه‌ تحقیقات راجع به این رابطه‌ ضد و نقیض بوده و قطعا به تحقیق بیشتر برای رسیدن به یک نتیجه قابل اعتماد نیاز است. اگرچه که تعداد کمی از پژوهش‌ ها از ارتباط میان واکسن کرونا و فعال‌ شدن دوباره ویروس آبله مرغون خبر می‌دهند، تعداد بیشتری چنین رابطه‌ای را رد می‌کنند. همینطور، مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌ها امریکا تا کنون وجود چنین رابطه‌ای را به دلیل نبود شواهد کافی رد کرده و اعلام کرده که به تحقیق در این باره ادامه می دهد.

ویدیوی یک حشره که ادعا می‌شد یک ریز‌پهباد در اختیار ارتش آمریکا است

ویدیویی از یک حشره نسبتا بزرگ همراه با یک کپشن گمراه کننده در هفته‌های اخیر بارها بر روی شبکه‌های اجتماعی مختلف بازدید شده است. کپشن این ویدیو می‌گوید که این حشره یک ریز پهباد پلی‌مری است که توسط ارتش آمریکا استفاده می‌شود. البته چنین موضوعی واقعیت ندارد. ویدیوی مذکور مربوط به یک حشره به نام Cuterebra ruficrus است.

البته این به این معنا نیست که ارتش آمریکا از ریز پهباد‌ها استفاده نمی‌کند. می‌توانید ریز پهباد هفت اینچی Black Hornet مورد استفاده در ارتش آمریکا را در ویدئوی زیر ببینید.

فکت‌نامه اولین سایت درستی‌سنجی (فکت‌چکینگ) سیاسی درباره ایران است.پیشنهاد سوژه
فکت‌نامه اولین سایت درستی‌سنجی (فکت‌چکینگ) سیاسی درباره ایران است.پیشنهاد سوژه
پرش به فهرست

فکت‌نامه

فکت‌نامه اولین سایت درستی‌سنجی (فکت‌چکینگ) سیاسی درباره ایران است.

درباره ما

  • فکت‌نامه چیست؟
  • روش کار ما
  • نشان‌های میرزا
  • تیم ما

پروژه‌ای از

حریم خصوصی

این وبسایت تحت پروانه کریتیو کامنز اختیار-غیرتجاری اشتراک همانند 4.0 بین المللی است.