توییترِ ایلان ماسک چه شکلی خواهد بود؟؛ نشر اکاذیب (۹)
این گزارش، شماره جدید از سلسله گزارش‌هایی است که فکت‌نامه با عنوان «نشر اکاذیب» منتشر می‌کند. در این گزارش‌ها، نمونه‌هایی از اخبار مربوط به درستی‌سنجی و مبارزه با اطلاعات نادرست را که اخیرا در سایت‌های درستی‌سنجی و نشریات معتبر دنیا منتشر شده‌اند بررسی و بازخوانی می‌کنیم.
توییترِ ایلان ماسک چه شکلی خواهد بود؟
از زمان اعلام خبر خرید سهام توییتر توسط ایلان ماسک، صاحب کمپانی تسلا و اسپیس ایکس، گمانه‌زنی‌های زیادی راجع به آینده این شبکه اجتماعی صورت گرفته است. اما به این دلیل که انتقال توییتر به ایلان ماسک هنوز به طور رسمی نهایی نشده، جزئیات برنامه‌های او برای این پلتفرم نیز به طور رسمی توسط این کمپانی ارائه نشده و تنها منبع اطلاعاتی برای پیشبینی راجع به آینده توییترِ ایلان ماسک، توییت ها و مصاحبه‌های خود او در چند روز گذشته است.
ایلان ماسک که خود را یک طرفدار مطلق آزادی بیان و اعتدال گرا معرفی می‌کند، اعتقاد دارد که توییتر پلتفرمی است که مهمترین مباحثه‌ها راجع به آینده بشریت بر روی آن صورت می‌گیرد و به همین دلیل باید از نظر سیاسی کاملا خنثی باشد و به آزادی بیان احترام بگذارد. از نظر ماسک یک سیاست ممیزی خوب برای توییتر باید هر دو طیف سیاسی راست و چپ افراطی را به یک اندازه ناخشنود کند. اما ماسک بر این باور است که سیاست کنونی توییتر این ویژگی را ندارد و متمایل به چپ است. برای مثال، سانسور کردن داستان لپ‌تاپ هانتر بایدن، پسر جو بایدن توسط توییتر که ممکن بود پرده از اتهامات فساد مالی او بردارد برای ماسک «اصلا قابل قبول نبوده.»
اما ایلان ماسک چه برنامه هایی برای توییتر دارد؟
- از کار انداختن ربات‌های ارسال‌کننده هرزنامه (Spam Bots)
- قرار دادن الگوریتم های ترویج یا سانسور محتوای توییتر روی سرویس میزبانی GitHub به شکل منبع باز
- کد گذاری پیام های خصوصی توییتر برای جلوگیری از درز آنها
- جایگزین کردن درآمد حاصل از تبلیغات با حق اشتراک ماهانه
- احراز هویت اشخاص واقعی
البته در روزهای اخیر پس از واکنش‌های منفی به گفته‌های ماسک راجع به احراز هویت اشخاص واقعی و عواقب این کار برای کنشگران سیاسی و اجتماعی در کشور های استبدادی مثل روسیه و ایران، ماسک موضع خود را در این باره کمی تغییر داد و در جواب توییت فرماندار سابق ایالت آرکانزاس در رابطه با همین موضوع گفت: «احراز هویت و ناشناس ماندن، هر دو مهم هستند؛ باید تعادل میان این دو حفظ شود.»
آیا ترامپ به توییتر برخواهد گشت؟
یکی دیگر از گمانه زنی‌ها بعد از خرید توییتر توسط ایلان ماسک، بازگشت دونالد ترامپ به توییتر یه سبب رابطه گرم او و ماسک بود. حتی در روزهای اخیر عکسی از یک توییت ساختگی از حساب کاربری دونالد ترامپ در شبکه‌های اجتماعی دست به دست شده که از ماسک برای برگشتش تشکر کرده است. وبسایت درستی سنجی Snopes این عکس را بررسی کرده و آن را ساختگی تشخیص داده است.
همچنین، خود ترامپ هم در مصاحبه‌ای با فاکس نیوز اعلام کرد که قصد بازگشت به توییتر را ندارد و به زودی در شبکه اجتماعی خود Truth Social حساب کاربری خود را افتتاح می کند. در ادامه، ایلان ماسک هم در چند نوبت تلاش کرده که از شایعات و حواشی راجع به تمایل او به راست افراطی، طیف سیاسی که ترامپ به آن تعلق می گیرد، خود را مبرا کند. او حتی در یک توییت، اسم شبکه اجتماعی ترامپ را مسخره کرد و گفت Truth Social بهتر بود Trumpet نامیده شود. با این تفاسیر، بازگشت ترامپ به توییتر محتمل به نظر نمی رسد.
سخنرانی اوباما در دانشگاه استنفورد: چالش‌های دموکراسی در عصر اطلاعات
روز ۲۱ آوریل، باراک اوباما در سخنرانی که به میزبانی مشترک دانشگاه استنفورد و بنیاد اوباما برگزار شد، به بررسی تاثیر اطلاعات نادرست بر دموکراسی پرداخت. شرکت کنندگان در این مراسم افراد شاغل در سیلیکون ولی و دانشگاهی بودند. در ابتدای این سخنرانی اوباما به تشریح وضعیت رو به افول دموکراسی در سراسر دنیا پرداخت و گفت:« جنگ طلبی پوتین قسمتی از یک جریان بزرگتر است. اتوکرات‌ها در همه جای دنیا، حتی اینجا در آمریکا–اشاره به اتفاقات بعد از انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۰–جسورتر شده اند. آنها قوانین بین المللی را نقض می‌کنند و فعالانه تلاش می‌کنند دموکراسی و حقوق بشر را تضعیف می‌کنند.»
به اعتقاد اوباما یکی از مهمترین دلایل ضعیف شدن دموکراسی، تغییر گسترده در نحوه ارتباطات و مصرف اطلاعات بعد از ظهور اینترنت و شبکه‌های اجتماعی است: « من از قدرت اینترنت شگفت زده‌ام. اینترنت میلیون‌ها نفر را در دنیا به هم متصل کرده، فرصت‌های جدید به وجود آورده، پیشرفت‌های پزشکی را تسریع کرده و به کنشگران اجازه بسیج کردن شهروندان را ضد نژاد پرستی و گرمایش زمین داده است.» او اضافه کرد: « ولی امروز ما در عصر جدید رسانه‌ای زندگی می‌کنیم که حجم زیادی از اطلاعات روزانه روی گوشی موبایل ما ظاهر می‌شود و ما را در معرض پدیده‌ای روانشناسی به نام «سوگیری تاییدی» یا “Confirmation Bias” قرار می‌دهد که به معنی تمایل ما به باور کردن اطلاعتی است که دیدگاه‌های پیشین ما را تایید و تقویت می‌کند و فیلتر کردن اطلاعاتی که در تضاد با دیدگاه‌های ما هستند. این پدیده همچنین باعث واکنش منفی ما به افرادی که اطلاعاتی غیر از اطلاعات مورد پسند ما را مصرف می‌کنند و در نتیجه عمیق‌تر شدن اختلافات دینی، فرهنگی و نژادی می‌شود. در نتیجه، گروه‌های مختلف مثل نیروهای امنیتی در کشورهای دیگرالگوریتم‌های این پلتفرم‌ها را به دست می‌آورند و آنها را در گسترش کارزارهای اطلاعات نادرست برای تضعیف دموکراسی به کار می‌برند.»
ویژگی جدید WhatsApp و تاثیر احتمالی آن بر پخش سریع‌تر اخبار نادرست
روز ۱۴ آپریل، WhatsApp اعلام کرد که به زودی ویژگی جدیدی به نام “Communities” به این اپلیکیشن اضافه خواهد شد. به گفته WhatsApp، ویژگی جدید این امکان را به سازمان‌هایی که از برای ارتباط درون سازمانی استفاده می‌کنند، می‌دهد که تعداد زیادی از گروه‌های مختلف را در قالب یک گروه بزرگتر یا کامیونیتی مدیریت کنند. برای مثال، در قالب یک کامیونیتی، مدیر یک مدرسه می‌تواند یک اطلاعیه مهم را برای همه ی اولیا بفرستد و یا اولیا را در گروه‌های جداگانه برای بحث راجع به مسائل مختلف مثل کلاس‌های تقویتی یا نیاز‌های داوطلبانه مدرسه دسته‌بندی کند.
اگرچه WhatsApp اعلام کرده که این ویژگی را بر اساس بازخورد‌های متعدد از کاربران خود و برای کمک به آنها برای مدیریت بهتر گروه‌های واتس‌اپی در نظر گرفته ولی ویژگی جدید همچنین می‌تواند به انتشار اطلاعات نادرست را کمک کند. در همین راستا، وبسایت برزیلی “Noticias” در مطلبی دلایلی را برای این موضوع مطرح کرده:
- ویژگی جدید سرعت انتشار اطلاعات را در WhatsApp تا ۱۰ برابر افزایش می‌دهد؛ برای مثال، ادمین یک کامیونیتی می‌تواند تنها با یک کلیک یک مطلب را برای ۲۵۶۰ نفر ارسال کند.
- سال ۲۰۲۰ WhatsApp اعلام کرد که پیام‌هایی که پنج بار یا بیشتر از مبدا اولیه خود بازنشر یا “forward” می‌شوند با نشانه‌گذاری خواهند شد ولی این کمپانی هنوز اعلام نکرده که آیا این قابلیت به کامیونیتی‌ها هم اضافه خواهد شد یا نه؛ لازم به ذکر است که در سال‌های اخیر این قابلیت به شدت به فکت‌چکرها برای اولویت‌بندی اطلاعات برای درستی‌سنجی کمک کرده است.
- هیچ محدودیتی برای نامگذاری یک کامیونیتی وجود ندارد و هیچ موتور جست‌وجو‌گری به شما این امکان را نمی دهد که متوجه شوید چند کامیونیتی با یک اسم وجود دارد؛ با این شرایط کلاهبرداران می‌توانند کامیونیتی جعلی برای مثال تحت نام یک بانک معروف بسازند، اعتماد شما را جلب کنند و از شما کلاهبرداری کنند.
آیا جو بایدن در حال دست دادن با یک موجود خیالی بود؟
در روزهای اخیر ویدئویی از جو بایدن در شبکه‌های اجتماعی بارها همرسانی شد. در این ویدئو که در دانشگاه کشاورزی و تکنیکال ایالتی کارولینای شمالی ضبط شده است، این گونه به نظر می‌رسد که بایدن بعد از اتمام سخرانیش برای حاضران بر می‌گردد و تلاش می‌کند با یک موجود خیالی دست بدهد. از افرادی که این ویدئو را همرسانی کردند می‌توان به سناتور جمهوری خواه تد کروز و نماینده کنگره جمهوری خواه مارجری تایلر گرین اشاره کرد:
اما واقعیت چیست؟ وبسایت درستی‌سنجی معروف Politifact این ویدئو را از زوایای مختلف بررسی کرده است و به این نتیجه رسیده است که بایدن بعد از اتمام سخرانیش برمی‌گردد و به گروهی که پشت سر او نشسته‌اند و او را تشویق می‌کنند اشاره می‌کند. در این ویدئو که از کانال C-Span پخش شده گروهی که پشت سر بایدن نشسته‌اند کاملا مشخص هستند. وبسایت Politifact به این ادعا که بایدن در تلاش برای دست دادن با یک موجود خیالی بوده نشان نادرست زده است.
مستند ضد واکسن Watch the Water
بعد از مستند Plandemic که بدون نشان دادن مدارک موثق ادعا می‌کرد ویروس کرونا ساخته دست بشر است، مستند مشابهی به نام Watch the Water در آمریکا پخش شد که ادعا می‌کند ویروس کرونا یک ویروس نیست بلکه نوعی سم مار است که در آزمایشگاه و به طور مصنوعی توسط نیروهای شیطانی تهیه شده. این مستند همچنین ادعا می‌کند این نیروها سم را از طریق قرص ضد ویروس رمدسیویر و واکسن به افراد منتقل می‌کنند تا آنها رو به موجوداتی دوگانه، نیمی انسان و نیمی شیطان تبدیل کنند. طبیعتا، وبسایت Politifact به این ادعا نشان نادرست داده است.
کوتاه از همه جا
- نهمین کنفرانس جهانی درستی‌سنجی که به طور سالانه برگزار می‌شود امسال تابستان با حضور روزنامه نگاران، فکت چکر‌ها، سیاست گذارها و افراد شاغل در زمینه ی فناوری در اسلو نروژ برگزار می‌شود.
- شبکه جهانی درستی‌سنجی (IFCN) و کمپانی META مجموعا مبلغ ۸۰۰ هزار دلار کمک هزینه را در پرداخت‌های ۵۰ و ۲۵ هزار دلاری برای مبارزه با اطلاعات نادرست منتشر شده روی WhatsApp در اختیار سازمان‌های درستی‌سنجی قرار می‌دهند.
- بعد از اشغال اوکراین توسط روسیه و تبدیل شدن تلگرام به میدان نبرد اطلاعاتی بین دو کشور، جدید ترین حربه روس‌ها برای ترویج اطلاعات نادرست روی این پلتفرم، معرفی فکت‌چکر‌های تقلبی است که سعی در کتمان حقیقت و تغییر روایات جنگ به نفع روس‌ها دارند.