ادعای درمان با «شبیه‌سازی ذهن»

یک اکانت اینستاگرامی فارسی به نام mind_e_center پستی منتشر کرده و در آن ادعاهای متعددی مطرح کرده که نیاز به درستی‌سنجی دارند. این صفحه بیش از ۶۰۰‌هزار دنبال کننده دارد و در توضیحات آن آمده است که صاحب اکانت فردی به نام مجتبی بیگدلی است که «مبدع درمان قطعی لکنت» است. در توضیحات اکانت همچنین ذکر شده که او «مبدع درمان با شبیه‌سازی ذهن» همراه با دکتر حمید کمرزرین است که «دارای تاییدیه آمریکا» هستند.

در یکی از پست‌های این صفحه که بیش از ۲۲۰ هزار بار لایک شده و بیش از ۵ میلیون بار دیده شده است، در ضمن نشان دادن صفی طولانی، این ادعاها مطرح شده:

«رکورد گینس شکسته شد، طولانی ترین صف برای درمان تشکیل شد.
درمان آسیب‌های نخاعی و عصب برای اولین بار در جهان.
درمان نوین CP فلج مغزی.
درمان اوتیسم برای اولین بار در جهان.
درمان قطعی لکنت و کلیه اختلالات گفتاری برای اولین بار در جهان.
درمان نوین و سریع کلیه مشکلات ذهنی و اختلالات روانشناختی برای اولین بار در جهان با متد شبیه‌سازی ذهنی بیگدلی».

وب‌سایتی هم به عنوان کلینیک ذهن و روان (شبیه‌سازی ذهن بیگدلی) وجود دارد که درباره فعالیت‌ها و سوابق این دو نفر، یعنی مجتبی بیگدلی و حمید کمرزرین بیشتر توضیح می‌دهد.

در صفحه درباره ما این وب‌سایت آمده است که «مجتبی بیگدلی روان‌شناس و مخترع در سال ۱۳۸۴ شبیه‌سازی ذهن را برای اولین بار در جهان ابداع و پایه گذاری کرد». در عین حال تاکید شده است که او تحقیقات خود را از دانشگاه چمران اهواز آغاز کرد و در سال ۱۳۸۸ موفق به دریافت تاییدیه از این دانشگاه شد.

در همین شرح آمده است که او «در سال ۱۳۹۳ با همکاری دکتر حمید کمرزرین پروژه شبیه‌سازی ذهن به صورت رسمی در قالب کلینیک روان شناسی آغاز شد و موفقیت‌های بزرگی را بدست آورد».

ادعا شده از جمله موفقیت‌های مجتبی بیگدلی «موفقیت در درمان کامل و بدون بازگشت لکنت افزایش ضریب هوشی و حافظه و اجرای موفق فوتبال هوشمند در باشگاه فوتبال فولاد خوزستان» بوده و تاییدیه‌هایی که گفته می‌شود دریافت کرده: «تاییدیه علمی از دانشگاه پیام نور، دانشگاه شهید بهشتی تهران، تاییدیه از پژوهشگاه تربیت بدنی ایران، فدراسیون فوتبال و تاییدیه رسمی از انجمن روانشناسان آمریکا برای درمان لکنت با اثربخشی بالای ۹۵ درصد در سال ۲۰۲۱ که در همان سال آقای بیگدلی و دکتر کمرزرین عنوان پژوهشگران برتر را در انجمن روانشناسان آمریکا دریافت کردند».

در صفحه اول این وبسایت هم گفته شده است که مجتبی بیگدلی، «مخترع برتر جهان در سال ۲۰۰۷» بوده و حمید کمر زرین «عضو هیئت علمی دانشگاه و پژوهشگر برتر جهان در سال ۲۰۱۵».

ادعاها و گزارش‌‌های مشابهی در مورد این مرکز در صدا و سیما و وب‌سایت‌های داخلی ایران هم منتشر شده است.

در این فکت‌چک ابتدا به بررسی سوابق علمی این دو نفر، مجتبی بیگدلی و حمید کمرزرین می‌پردازیم، روش شبیه‌سازی ذهن و نظر متخصصان را درباره آن توضیح می‌دهیم، در ادامه تحقیقات و «تاییدیه»‌های دریافتی آنان را بررسی می‌کنیم و بعد هم به ویدیوی منتشر شده، ادعای تشکیل صفی که رکورد گینس را شکست و درمان‌های ادعایی مطرح شده در این ویدیو می‌پردازیم.

مجتبی بیگدلی کیست؟

در اطلاعات منتشر شده در خبرنامه داخلی وبسایت ذهن و روان آمده که مجتبی بیگدلی مدرک لیسانس روانشناسی دارد. با وجود این نام دانشگاه او ذکر نشده است و فقط تاکید شده است که او «تحقیقاتش را دانشگاه چمران اهواز آغاز کرد» و سال ۱۳۸۸ از آنجا «تاییدیه» گرفت با وجود این مشخص نیست که آیا این بدان معناست که او مدرک لیسانس ادعایی را در این دانشگاه دریافت کرده است یا تاییدیه علمی برا تحقیقاتش در زمینه «شبیه‌سازی ذهنی» را.

جستجوی کلمات «مجتبی بیگدلی شاملو» و «شبیه‌سازی ذهنی» در وب سایت دانشگاه شهید چمران اهواز نتیجه‌ای در پی ندارد.

در مقاله‌ای که در سال ۱۳۹۵ با همکاری مجتبی بیگدلی نوشته شده و در سیویلیکا منتشر شده مدرک تحصیلی او «دانشجوی ارشد روانشناسی» عنوان شده، با وجود این نام دانشگاه‌ ذکر نشده است.

در مقالاتی که به انگلیسی منتشر شده و او در نوشتن آنها شرکت داشته، مجتبی بیگدلی دارای مدرک کارشناسی ارشد از دانشگاه پیام نور کرج و یا دانشگاه پیام نور تهران معرفی شده است.

مقاله‌ای به انگلیسی با نویسندگی مجتبی بیگدلی و زهرا اکبری و در سال ۲۰۲۱ در ریسرچ‌گیت منتشر شده که استاد راهنما در آن حمید کمرزرین است و ذکر شده پایان‌نامه کارشناسی ارشد است.

به صورت کلی و همچنین در ایران معمولا (به جز در وضعیت‌های خاص) نوشتن پایان‌نامه کارشناسی ارشد به‌صورت انفرادی انجام می‌شود. مشخص نیست این پایان نامه متعلق به کیست.

در ریسرچ‌گیت اطلاعاتی برای پروفایل مجتبی بیگدلی وجود ندارد.

مجتبی بیگدلی در سال ۱۳۹۴ کتابی با عنوان «دانش شبیه‌سازی ذهن، زبان ذهن، زبان برنامه‌نویسی ذهن، درمان قطعی لکنت و فوتبال هوشمند» در انتشارات موسسه فرهنگی آیات منتشر کرده که انتشاراتی عمدتا مذهبی در اهواز است.

نگاهی به سرفصل‌های این کتاب که مرجع تحقیقات بعدی او نیز هست نشان می‌دهد که کتاب، از معرفی قطعات کامپیوتر تا زبان‌های برنامه‌نویسی و نحوه کارکرد قلب و مغز و فوتبال هوشمند تا اختلالات هویت جنسی را بررسی کرده است.

در مقدمه کتاب هم تاکید شده که مجتبی بیگدلی تنها کسی در دنیا است که «زبان ذهن را فراگرفته» و می‌گوید «بنده به زبان ذهن تسلط کامل دارم و می‌توانم با ذهن تمام انسانها ارتباط برقرار کنم و هر گونه تغییر دلخواه را در ذهن آنها ایجاد کنم».

از این رو اطلاعات دقیقی از میزان تحصیلات و یا حتی دانشگاه محل تحصیل او در دست نیست، اما پرتکرارترین ادعا این است که او از دانشگاه پیام‌نور کرج مدرک کارشناسی ارشد دارد.

بیگدلی به جز همین کتاب که مشخصا ارزش علمی‌ای ندارد، نویسنده هیچ متن مستقلی و یا مقاله و تحقیق دانشگاهی نیست و در مقالاتی که منتشر شده معمولا نویسنده همکار بوده.

این ادعا که مجتبی بیگدلی، «مخترع برتر جهان در سال ۲۰۰۷» بوده هم به وضوح بی‌پایه و اساس است. اساسا چنین عنوانی وجود ندارد و کسی به عنوان «مخترع برتر جهان» انتخاب نمی‌شود.

در سطح بین‌المللی، جوایز و رتبه‌بندی‌هایی برای مخترعان برجسته وجود دارد. بعضی از مهمترین نهادها و جوایز مرتبط با مخترعان شامل؛ سازمان جهانی مالکیت فکری (WIPO) یا نمایشگاه‌های بین‌المللی اختراعات مانند IENA آلمان یا نمایشگاه بین‌المللی اختراعات ژنو (Geneva Inventions Expo) است و از جمله مهمترین این جوایز، جایزه لِمولسون (Lemelson–MIT Prize) برای مخترعان نوآور در حوزه فناوری و جایزه مخترع اروپایی (European Inventor Award) که مجتبی بیگدلی هیچ یک از این جوایز را نبرده. در حوزه روانشناسی هم معمولا پژوهشگر برتر سال (Researcher of the Year) روان‌شناس برجسته سال (Outstanding Psychologist) در کشورهای مختلف یا مثلا در اتحادیه اروپا انتخاب می‌شود. (لینک۱، لینک۲)

خبر این «ابداع» در رسانه‌‌های داخلی

در شهریور ۱۴۰۱ خبرگزاری آنا خبری منتشر کرد و از «ابداع شبیه‌سازی ذهن برای اولین بار در جهان توسط دانشمندان ایرانی علم شبیه‌سازی» خبر داد.

در این خبر متن تاییدیه‌ای که گفته می‌شد از دانشگاه چمران اهواز گرفته شده منتشر شد. در این گواهی که به درخواست بیگدلی صادر شده بود تاکید شده که طرح او با عنوان «شبیه‌سازی ذهنی با شیوه القای الگوهای ذهن در ضمیر ناخودآگاه» داوری شد.

در این خبر او در کنار علیرضا پناهیان، واعظ شناخته شده دیده می‌شود.

این خبر به صورت گزارش مفصلی در صدا و سیما هم منتشر شد. و در بخش‌های مختلف برنامه‌‌های صدا و سیما مصاحبه‌های متعددی با این دو نفر انجام شد. (لینک)

در سایت رسمیو سابقه ثبت موسسه شبیه‌سازی ذهن بیگدلی (لینک بایگانی) منتشر شده است. تاریخ ثبت موسسه سال ۱۳۹۷ است. مرتضی بیگدلی شاملو و علیرضا بیگدلی شاملو مدیرعامل و عضو هیات مدیره شرکت هستند و در این سند نامی از مجتبی بیگدلی شاملو نیست.

حمید کمرزرین کیست؟

برخلاف مجتبی بیگدلی، سابقه تحصیلی و شغلی حمید کمرزرین قابل ردیابی است.

کمرزرین بر اساس اطلاعات موجود در وبسایت شخصی‌اش و پورتال دانشگاه پیام نور کرج از دانشگاه مسلمان Aligarh هند مدرک دکترای روانشناسی دارد. او مدرک فوق لیسانس خود را از دانشگاه شیراز و مدرک لیسانس‌اش را از دانشگاه اصفهان گرفت.

در وب‌سایت کلینیک ذهن و روان گفته شده کمرزرین « پژوهشگر برتر جهان در سال ۲۰۱۵» بوده‌است. همچنین تاکید شده که در سال ۲۰۲۱ به همراه مجتبی بیگدلی عنوان پژوهشگران برتر را از انجمن روانشناسان آمریکا دریافت کردند.

هیچ عنوان رسمی به اسم «پژوهشگر برتر جهان» وجود ندارد. فهرست‌هایی مانند اسامی پژوهشگران پراستناد در سال‌های مختلف وجود دارد که به‌عنوان یک معیار معتبر برای شناسایی پژوهشگران با بیشترین تأثیر علمی در رشته‌های خود منتشر می‌شود. این فهرست را سالانه وب‌سایت Clarivate منتشر می‌‌کند. نگاهی به کارنامه علمی کمرزرین‌ در پایگاه گوگل اسکالر، نشان می‌دهد که مقالات او به لحاظ Citations یعنی میزان استنادات در رده بسیار پایینی قرار دارد و فقط در مجموع ۱۷۶ بار به مقالات او استناد شده است. در حالی که این رقم برای روانشناسان پراستناد مانند استیون سی. هِیز، استاد دانشگاه نوادا، حدود ۱۵۰ هزار استناد است. از این رو او به وضوح در میان این پژوهشگران قرار ندارد.

نام کمرزرین و بیگدلی در میان برندگان جوایز علمی سال APA ،۲۰۲۱ هم به چشم نمی‌خورد.

هر چند این ادعاها در وب‌سایت کلینیک ذهن و روان منتشر شده اما حمید کمرزرین در وبسایت شخصی خود که در آن سابقه تحصیلات و دستاوردهای علمی خود را ذکر کرده، به هیچ کدام از این موارد اشاره نکرده است.

«شبیه ­سازی ذهن» چیست؟

در خبرنامه کلینیک ذهن و روان در تعریف شبیه‌سازی ذهنی آمده:

«شبیه‌سازی نسخه‌ای از بعضی وسایل حقیقی یا موقعیّت‌­های کاری است و تلاش دارد تا بعضی از جنبه­‌های رفتاری یک سیستم فیزیکی یا انتزاعی را به وسیلۀ رفتار سیستم دیگری نمایش دهد که در بسیاری از متون؛ شامل مدل‌های سیستم­‌های طبیعی و سیستم‌­های انسانی است».

در بخش دیگری از این معرفی نوشته شده:

«دانش شبیه­‌سازی ذهن ترکیبی از علم کامپیوتر و روانشناسی است. همۀ شما با سیستم­‌های دیجیتالی و هوشمند نظیر انواع موبایل، تبلت، لپ تاپ و کامپیوترها کار کرده و آشنایی دارید. سه عامل اصلی در این سیستم­ها وجود دارد: الکتریسیته یا همان برق، سخت ­افزار و نرم ­افزار. انسان هم از سه عامل اصلی: روح، جسم و ذهن تشکیل شده است. روح مانند جریان برق در سیستم است که انرژی اصلی را برای حیات و فعّالیّت ایجاد میکند. جسم و مغز ما سخت افزار است که دستورات را از نرم افزار ذهن دریافت کرده و رفتارها و فعّالیّت­های فیزیکی ما را انجام می­دهد. ذهن ما نرم ­افزار است که خواسته­ های ما را به صورت دستوراتی به سخت افزار منتقل می­کند. پس تمامی اتّفاقات از ذهن شروع می­شوند».

موسسات موازی و شبیه به کلینیک مغز و ذهن

در مقاله‌ای که در سال ۱۳۹۵ با عنوان «اثربخشی درمان لکنت زبان با استفاده از شبیه‌سازی ذهن» که به سومین کنفرانس بین‌المللی نوآوری‌های روانشناسی فرستاده شد، بیگدلی نویسنده همکار فرد دیگری به نام محمد احسان تقی‌زاده است.

جستجوی نام این فرد نشان می‌دهد که تقی‌زاده نیز یک «مرکز تخصصی» به نام «توانمندسازی ذهن» دارد و ادعا می‌کند «اولین و تنها مرکز تخصصی درمان قطعی و بدون بازگشت لکنت با شبیه‌سازی ذهن در جهان» است. بررسی پروفایل محمد احسان تقی‌زاده موضوع این مقاله نیست. در اینجا به تاکید به همین موضوع بسنده می‌کنیم که این «متد» مدعیان دیگری هم دارد و صدا و سیما با او نیز گفتگوهای متعددی انجام داده‌است.

نظر متخصص درباره روش شبیه‌سازی ذهن

مدرسه لکنت، وبسایت تخصصی تشخیص و درمان لکنت در ایران مقاله‌ای درباره ادعاهای مطرح شده درباره «روش شبیه‌سازی ذهن» برای درمان قطعی لکنت با این روش نوشته و توضیح داده است که هر روش درمانی از هنگام ارائه تا تایید در مجامع معتبر مسیر علمی خاصی را جهت ارزیابی علمی و مبتنی بر شواهد یک روش درمانی (EBP) طی می‌کند و روش ادعایی «شبیه‌سازی ذهن» برای درمان لکنت این مسیر را طی نکرده است.

حمید کریمی، عضو انجمن علمی گفتار درمانی ایران و دکترای تخصصی از مرکز تحقیقات لکنت دانشگاه سیدنی در این مقاله روش «شبیه‌سازی ذهن» مورد ادعا را، از مراحل ارائه و تایید روش درمانی تا چگونگی اجرای مراحل درمان و ارزیابی علمی روش درمان و نحوه نمایش نتایج درمانی، نقد و رد می‌کند.

آیا هیچ نهاد معتبری این روش را تایید کرده؟

در وب‌سایت کلینیک ذهن و روان آمده است: «مرکز ذهن و روان در سال ۲۰۲۱ «انجمن روانشناسان آمریکا APA » پذیرفته و تایید شده است» و « دارای تاییدیه‌های علمی داخلی و خارجی متعدد از جمله انجمن روانشناسان آمریکا می‌باشد».

تنها اثری که از این روش درمان و آقایان کمرزرین و بیگدلی، در وب‌سایت APA، انجمن روان‌شناسی American Psychological Association آمریکا وجود دارد مربوط به لیست مقاله‌های دریافتی این انجمن برای کنوانسیون سالانه‌اش در سال ۲۰۲۱ است. و هیچ اثری از «تاییده علمی» یا پذیرش این کلینیک به عنوان عضو این انجمن نیست. (انجمن روان‌پزشکی آمریکا (American Psychiatric Association - APA) و انجمن روان‌شناسی آمریکا (American Psychological Association - APA) آمریکا دو نهاد متفاوت هستند).

عضویت عمومی افراد در APA دشواری خاصی ندارد و از دانش‌آموزان دبیرستان تا افرادی که دارای مدرک دکترای این رشته یا رشته‌های مرتبط هستند در سطوح مختلف می‌توانند عضو این انجمن شوند و متناسب با سطح علمی این افراد، این عضویت می‌تواند اصلی یا عضویت وابسته و … باشد. از این طریق افراد می‌توانند از امکانات انجمن مانند دسترسی به منابع آموزشی، تخفیف در رویدادها و دسترسی به برخی از مجلات APA بهره‌مند شوند. این عضویت مختص افراد حقیقی است و مراکز درمانی (مانند کلینیک، بیمارستان یا موسسه درمانی) نمی‌تواند عضو انجمن روانپزشکی آمریکا شود.

همچنین یک کمیسیون اعتباربخشی وابسته به این نهاد هم وجود دارد که برنامه‌های آموزشی را اعتباربخشی می‌کند، نه مؤسسات یا افراد را.

درستی‌سنجی ویدیو و ادعاهای مطرح شده در آن

گفتیم که در یکی از پست‌های صفحه mind_e_center که بیش از ۲۲۰ هزار بار لایک شده و بیش از ۵ میلیون بار دیده شده است، در ضمن نشان دادن صفی طولانی، این ادعاها مطرح شده است:

«رکورد گینس شکسته شد، طولانی‌ترین صف برای درمان تشکیل شد.

درمان آسیب‌های نخاعی و عصب برای اولین بار در جهان.

درمان نوین CP فلج مغزی.

درمان اوتیسم برای اولین بار در جهان.

درمان قطعی لکنت و کلیه اختلالات گفتاری برای اولین بار در جهان.

درمان نوین و سریع کلیه مشکلات ذهنی و اختلالات روانشناختی برای اولین بار در جهان با متد شبیه‌سازی ذهنی بیگدلی».

۱. صف ادعایی از کجا تا به کجا کشیده شده است؟

بر اساس ویدیوی منتشر شده در این پست نقطه پایانی صف که گوینده آن را طی می‌کند تا به محل کلینیک ذهن و روان برسد، در خیابان شریعتی، پایین‌تر از تقاطع آن با خیابان معلم قرار دارد.

در همان ابتدای ویدیو یک ایستگاه اتوبوس و بلافاصله تابلوی «اتو سفیران» و «باشگاه اندیشه» را می‌بینم که در همان خیابان شریعتی از شمال به جنوب بعد از تقاطع آن با خیابان معلم قرار دارد. محل کلینیک بر اساس آدرسی که در وبسایت ذهن و روان قرار دارد، در تهران شریعتی شمالی بعد از خیابان مطهری نبش کوچه حمید(جنب پمپ بنزین) ساختمان کانون زبان طبقه دوم و سوم قرار دارد. ساختمان کانون زبان دقیقا جنب باشگاه اندیشه است. فاصله ایستگاه اتوبوسی که در ویدیو دیده می‌شود تا محل ساختمان کلینیک حدود ۴۰ متر فاصله دارد.

اگر این مسیر را ۵۰ متر در نظر بگیریم و فرض کنیم که صف هم سه نفره و کاملا فشرده است و برای هر نفر حدود نیم متر در نظر بگیریم در این فضا در نهایت حدود ۳۰۰ نفر می‌توانند در صف بایستند.

به فرض صحت این ادعا و ساختگی نبودن صفی که در این ویدیو می‌بینیم این ادعا که طول این صف رکورد گینس را برای صف درمانی شکسته بی‌اساس و شاخ‌دار است.

اول اینکه در حال حاضر، رکورد گینس رسمی برای طولانی‌ترین صف درمانی (مانند صف برای درمان‌های روان‌شناختی یا فیزیکی) ثبت نشده است که حالا بخواهد شکسته شود.

اما رکوردهایی نزدیک به حوزه درمان وجود دارد که در گینس ثبت شده باشد مثلا:

طولانی‌ترین صف کیت‌های کمک‌های اولیه: در ۱۸ دسامبر ۲۰۱۸، در دبی، ۳٬۸۰۷ کیت کمک‌های اولیه در یک صف طولانی قرار گرفتند که در گینس به‌عنوان «طولانی‌ترین صف کیت‌های کمک‌های اولیه» ثبت شده است.

طولانی‌ترین زنجیره ماساژ: در ۱۶ مه ۲۰۱۴، در بوراکای فیلیپین، ۱٬۶۰۰ نفر در یک رویداد ماساژ گروهی شرکت کردند که در گینس به‌عنوان «طولانی‌ترین زنجیره ماساژ» ثبت شده است.

از این رو این ادعا به کلی رد می‌شود.

۲. درمان قطعی لکنت و کلیه اختلالات گفتاری برای اولین بار در جهان

اصلی‌ترین ادعای این مجموعه یافتن روشی نوین برای درمان قطعی لکنت و اختلالات گفتاری است. مقالات محدودی که از آنها در یکی دو وب‌سایت عموما نامعتبر منتشر شده هم بر این موضوع متمرکز است.

در این باره نام مجتبی بیگدلی در چند مقاله فارسی و انگلیسی به عنوان نویسنده همکار در کنار کمرزرین و یکی دو نفر دیگر دیده می‌شود. (لینک۱، لینک۲، لینک۳، لینک۴)

در یکی از آخرین این مقالات که به قلم کمرزرین‌، بیگدلی و فلاحی در سال ۲۰۲۵ روی وب سایت «انجمن پزشکان اروپایی» منتشر شده گفته شده که ««شبیه‌سازی ذهنی» Mind Simulation Method یکی از روش‌هایی است که ممکن است در کاهش شدت لکنت و برخی مشکلات مرتبط مانند نگرش منفی نسبت به ارتباط مؤثر واقع شود».

گفته شده که نمونه این مطالعه شامل گروهی از ۳۰ کودک و نوجوان دارای لکنت بود که در سال ۲۰۲۴ به مرکز خدمات روانشناسی ذهنی مراجعه کرده بودند. در مجموع ۳۰ نفر (در بازه سنی ۷ تا ۱۶ سال، شامل ۹ دختر و ۲۱ پسر) بودند که به مدت سه ماه تحت درمان با روش شبیه‌سازی ذهنی قرار گرفتند و نتایج تحلیل داده‌ها نشان داد بین مراحل پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری در شدت لکنت تفاوت معناداری وجود دارد.

می‌بینیم که در آخرین مقاله «علمی» منتشر شده به دست بیگدلی و کمرزرین هم صحبت از امکان کاهش لکنت با استفاده از روش «شبیه‌سازی ذهنی» است و نه درمان قطعی لکنت و اختلالات گفتاری.

علاوه بر این، در اعتبار «انجمن پزشکی اروپا» (European Society of Medicine یا ESMED) که این مقاله در وبسایت آن منتشر شده هم تردید‌هایی جدی وجود دارد. مثلا بر اساس گزارشی در وبلاگ‌ دانشگاه کالج لندن (UCL Blogs)، این احتمال وجود دارد که این سازمان جعلی باشد یا در فعالیت‌هایی با اعتبار مشکوک شرکت داشته باشد. نگرانی‌هایی هم در مورد عدم شفافیت آن در خصوص هزینه‌ها و روند داوری مقالات در نشریات این سازمان مطرح شده است.

در مقاله دیگری هم که به قلم همین دو نفر، کمرزرین و بیگدلی در سال ۲۰۲۴ در وب سایتی به نام proudpen منتشر شده نتایج مشابهی گزارش و گفته شده درمان با شبیه‌سازی ذهنی به‌طور معناداری شدت لکنت و میزان کلی سازگاری، سازگاری شغلی و سازگاری عاطفی را بهبود بخشیده است.

در مقالات فارسی، مانند مقاله‌ای که کمرزرین و بیگدلی با آن در سال ۱۴۰۰ در پنجمین کنگره ملی نقش علوم انسانی در روانشناسی شرکت کردند هم به معرفی روش شبیه‌سازی ذهن و پتانسیل این روش در درمان سریع لکنت پرداختند.

درمان قطعی و دائمی لکنت وجود ندارد

از سوی دیگر بر اساس منابع علمی قابل اتکا در حال حاضر، امکان درمان دائمی و قطعی لکنت وجود ندارد، اما با درمان مناسب، پیگیری مداوم، و حمایت روانی و خانوادگی، می‌توان لکنت را تا حد زیادی کنترل و مدیریت کرد و کیفیت زندگی را بهبود بخشید.

از جمله روش‌های موثر و تایید شده درمان لکنت عبارتند از:

گفتاردرمانی: رایج‌ترین روش درمان است که با آموزش تکنیک‌های روان‌گویی و بهبود مهارت‌های ارتباطی انجام می‌شود. مداخله زودهنگام در کودکی بسیار مؤثرتر است.

تکنیک‌های بازسازی گفتار: روش‌هایی مانند گفتار کشیده (Prolonged Speech) یا آغاز نرم گفتار (Gentle Onset) نتایج قابل‌توجهی در کاهش لکنت داشته‌اند.درمان شناختی-رفتاری (CBT): برای مدیریت اضطراب، ترس از صحبت‌کردن و کاهش نگرش منفی نسبت به لکنت بسیار مؤثر است.

درمان‌های نوین عصبی (Neuromodulation): روش‌هایی مانند تحریک مغناطیسی فراجمجمه‌ای (TMS) یا تحریک الکتریکی مستقیم مغز (tDCS) در حال بررسی هستند. این روش‌ها نیازمند تحقیقات بیشتر هستند. روش «شبیه‌سازی ذهن» هم می‌تواند در صورت اثبات اثر‌گذاری زیر مجموعه این روش‌ها باشد.

از این رو ادعای درمان قطعی لکنت که در تبلیغات اینستاگرامی و وب سایت این مرکز منتشر شده بی‌پایه و اساس است و به فرض علمی بودن این روش، موثر بودن آن باید در محافل علمی معتبر به اثبات برسد تا بتواند به عنوان یکی از روش‌های پذیرفته شده درمان لکنت به رسمیت شناخته شود.

• از جمله ادعاهای دیگر مطرح شده در این ویدیو که با فیلم‌هایی از افراد خوشحال که «درمان» شده بودند همراه بود:

درمان آسیب‌های نخاعی و عصب برای اولین بار در جهان.

درمان نوین CP فلج مغزی.

درمان اوتیسم برای اولین بار در جهان.

هیچ‌کدام از موارد نام‌برده شده در این ادعا؛ آسیب‌های نخاعی و عصب، اوتیسم و فلج مغزی، درمان قطعی ندارند. هیچ گزارش معتبری هم از درمان این بیماری‌های و اختلالات «برای اولین بار در جهان» در ایران و در این مرکز در منابع موثق منتشر نشده. خبر پیشرفت در مسیر درمان و بهبود هر کدام از این بیماری‌ها بسیار مهم است و قطعا تا مدت‌ها محافل علمی مرتبط را به خود مشغول می‌کند.