نقل قول نادرست از وزیر دفاع پیشین اسرائیل درباره خسارات حمله موشکی ایران

بسیاری از رسانه‌ها و سایت‌های خبری در ایران روز ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۴ خبری را با این مضمون منتشر کرده‌اند که یوآو گالانت، وزیر دفاع پیشین اسرائيل اعتراف کرده که بسیاری از موشک‌های ایران، در جریان حمله موشکی اول اکتبر جمهوری اسلامی به اهداف خود داخل اسرائیل اصابت کردند و خسارت‌های سنگینی به بار آورده‌اند.

به عنوان نمونه خبرگزاری مهر نوشت (لینک بایگانی):

«یواو گالانت وزیر جنگ سابق رژیم صهیونیستی حقایق ناگفته ای از عملیات وعده صادق فاش کرد و گفت که ایران ۲۰۰ موشک بالستیک به اسرائیل شلیک کرد که بسیاری از آن‌ها به اهداف اصابت کردند.

وزیر جنگ سابق رژیم صهیونیستی اذعان کرد: ایران بیش از ۲۰۰ موشک بالستیک به سمت اسرائیل شلیک کرده که برخی از آن‌ها حامل ۵۰۰ تا ۹۰۰ کیلوگرم مواد منفجره بوده‌اند.

گالانت گفت: بسیاری از این موشک‌ها در داخل اسرائیل منفجر شدند و ما موفق به رهگیری آن‌ها نشدیم. این موشک‌ها با اهدافی اصابت کرد و بر اثر ان خسارات سنگینی به بار آمد».

دقیقا همین عبارات در گزارش رسانه‌های دیگری مانند تسنیم، خبرگزاری صدا و سیما، خبرآنلاین، همشهری‌آنلاین و بسیاری دیگر از رسانه‌ها سایت‌های خبری در ایران منتشر شده‌اند.

رسانه‌های ایرانی منبع خود را المیادین، رسانه لبنانی معرفی کرده‌اند که ارتباط نزدیکی با جمهوری‌ اسلامی ایران و گروه‌های نیابتی ایران در منطقه دارد که تحقیقات ما نشان می‌دهد این خبر، همان روز در قالب «خبر فوری» در این شبکه و حساب‌های آن در شبکه‌های اجتماعی منتشر و پخش شده است.

در پست المیادین در شبکه‌ X، منبع این ادعا، «رسانه‌های اسرائیلی» معرفی شده‌، اما جست‌وجوهای ما به زبان‌های انگلیسی، عربی و عبری برای پیدا کردن نقل قولی به این مضمون در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی بی‌نتیجه ماند. نتیجه جست‌وجوی کلیدواژه‌های «گالانت» و «ایران» به زبان‌های انگلیسی، عبری و عربی در X نشان می‌دهد در فاصله روزهای ۱۶ تا ۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۴ (۶ تا ۸ مه ۲۰۲۵) پیش از المیادین هیچ جای دیگری چنین مطلبی را منتشر نکرده است.

اولین پستی که به این موضوع اشاره دارد، توییت خبر فوری المیادین است که ساعت ۴:۲۶ دقیقه بعد از ظهر ۱۶ اردیبهشت به وقت تهران، در توییتر «خبر فوری» المیادین بدون جزئیات منتشر شده و قبل و حتی بعد از آن هیچ حساب معتبری چنین خبری را به زبان عربی یا انگلیسی پوشش نداده است.

در ماه‌های اخیر اختلاف سیاسی بین یوآو گالانت و بنیامین نتانیاهو در اسرائیل خبرساز بوده است. در پی این اختلاف‌ها، گالانت روز ۱۵ آبان ۱۴۰۳ (پنجم نوامبر ۲۰۲۵) از مقام وزارت دفاع برکنار شد.

گالانت در زمان حمله موشکی جمهوری اسلامی به اسرائیل، که در ایران به نام «عملیات وعده صادق (۲)» معرفی می‌شود، وزیر دفاع بود و همان زمان رسما حمله ایران را به دلیل ردگیری اکثر موشک‌ها «شکست‌خورده» (failed) توصیف کرد.

او اما پس از برکناری در مصاحبه‌هایی ماجرا را به گونه‌ای دیگر توصیف کرد. او به طور مشخص در یک مصاحبه‌ای با پادکست «Call me Back» که حدود سه ماه پیش از نوشتن این فکت‌چک منتشر شده گفت:

«ایرانی‌ها ما را با ۲۰۰ موشک بالستیک هدف قرار دادند. خوش‌شانس بودیم که تلفات جانی نداشتیم، اما در چندین مکان خسارت زیادی وارد شد.»

او به جز این جمله به جزئیات دیگری، نظیر آنچه در خبر المیادین آمده (مانند وزن بمب‌ها یا اینکه چند تا از آنها به هدف خورده‌اند) اشاره نکرده است.

ابعاد خسارت حمله موشکی جمهوری اسلامی به اسرائیل چقدر بود؟

تقریبا تمام گزارش‌های که تاکنون در رسانه‌های بین‌المللی منتشر شده تاکید دارند که پدافند گنبد آهنین، با همکاری ارتش آمریکا، اکثر قریب به اتفاق موشک‌ها را ردگیری و منهدم کرده‌اند. با این حال گزارش‌هایی در دست است که از اصابت موشک یا بقایای موشک‌هایی که در هوا منهدم‌ شده‌اند، در داخل خاک اسرائیل حکایت دارند.

در تمام گزارش‌ها تاکید شده که این حمله در داخل اسرائیل تلفات انسانی نداشته، اما برخی منابع اسرائیلی با استناد به گزارش‌های دریافتی اداره مالیات اسرائیل، خسارت وارده را بین ۴۰ تا ۵۳ میلیون دلار آمریکا برآورد کرده‌اند. گزارشی در دست نیست که نشان دهد، خسارت‌ها بیشتر از این باشد.

برخی رسانه‌ها در ایران به نقل از شبکه المیادین نوشته‌اند «یوآو گالانت، وزیر دفاع پیشین اسرائیل بعد از هشت ماه اعتراف کرده اکثر موشک‌های ایران در داخل اسرائیل به اهداف اصابت کرده و خسارات سنگینی به بار آورده‌اند».
المیادین، رسانه نزدیک به حزب‌الله لبنان، این ادعا را روز ۱۶ اردیبهشت در قالب «خبر فوری» به نقل از «رسانه‌های اسرائیلی» منتشر کرده، اما در روزهای اخیر چیزی به این مضمون در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی اسرائیلی خبرساز نشده است.
گالانت در زمان حمله موشکی دوم جمهوری اسلامی به اسرائیل (موسوم به وعده صادق ۲) وزیر دفاع اسرائیل بود. او آن زمان حمله ایران را «شکست‌خورده» توصیف کرد، او بعد از برکناری از مقام خود، در مصاحبه‌هایی گفت این همه تلفات انسانی نداشته، اما در بعضی‌ جاها «خسارت‌های زیادی» به بار آورد.
ادعای اصابت «اکثر موشک‌ها» به داخل اسرائیل بی‌اساس است. تقریبا تمام گزارش‌هایی که تاکنون در منابع رسانه‌ای معتبر منتشر شده‌اند تاکید دارند اکثر موشک‌های ایران، پیش از ورود به آسمان اسرائیل ردگیری و منهدم شده‌اند، اما گزارش‌های مستندی هم نشان می‌دهند چند موشک یا بقایایی موشک منهدم شده، به برخی نقاط داخل خاک اسرائیل برخورد کرده‌اند.
قضاوت درباره ابعاد خسارت‌، بستگی به تعریف و تفسیر هر شخص از بزرگی یا کوچکی خسارت‌ها دارد. برخی منابع در داخل اسرائیل خسارت‌های وارده را ۴۰ تا ۵۰ میلیون دلار برآورد کرده‌اند، گزارشی در دست نیست که نشان دهد ابعاد تخریب و خسارت‌ها، از این ارقام بیشتر باشد.
با این اوصاف فکت‌نامه به این ادعا «وزیر دفاع پیشین اسرائیل بعد از هشت ماه اعتراف کرده که اکثر موشک‌های ۵۰۰ تا ۹۰۰ کیلویی ایران در داخل اسرائیل به اهدافشان در اسرائیل اصابت کردند» نشان «نادرست» می‌دهد.