خبر جعلی بازداشت مدیر کانال «نئوطالبان» در ایران

برخی سایت‌های خبری و حساب‌های کاربری در شبکه‌های اجتماعی شایعه کرده‌اند عبدالحمید نورزایی، مدیر کانال تلگرامی «حکمرانی نئوطالبان» به اتهام قتل و آدم‌ربایی در ایران بازداشت شده است.

به طور مشخص خبرگزاری رکنا روز سوم اردیبهشت ۱۴۰۴ در گزارشی نوشته است:

«سرهنگ کیانوش محمدی فرمانده انتظامی ملارد در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار رکنا با تشریح اتهام آدم ربایی مدیر کانال تلگرامی حکمرانی نئو طالبان گفت:این فرد در جریان آدم ربایی یکی از هم ولایتی های خود دستگیر شد ». (لینک بایگانی)

در این گزارش تصویر و بخش‌هایی از مصاحبه آقای نورزایی با سایت «انصاف‌نیوز» منتشر و گفته شده:

«این متهم قبلا در اعتراض به اخراج افغان های بدون مجوز اقامت از ایران و تهدید شناختن افغان‌ها در ایران در مصاحبه با یک رسانه سیاسی و خبرنگار افغان در این رسانه به بازگردانده شدن افغان ها توسط ایران به کشورشان ایراد گرفته بود و مرتب هشدار داده بود اخراج مهاجرین باعث تنش میان ایران و افغانستان می شود. و افغان هراسی را یک الگوی سیاسی خوانده بود».

این عکس تصویر پست خبرنگار رکنا در شبکه X است که تا زمان تنظیم این خبر بیش از ۳۰ هزار بار دیده شده و در مقیاس نسبتا گسترده‌ای مورد توجه قرار گرفته است.

آیا این خبر درست است؟

خیر. علاوه بر اینکه خود عبدالحمید نورزایی این مساله را تکذیب کرده است. بلکه منبع و منشاء اصلی این خبر هم اذعان کرده که خبر درست نیست.

او در یک پست تلگرامی به تاریخ دوم اردیبهشت ۱۴۰۴ (پیش از انتشار این خبر در سایت رکنا و پخش وسیع آن در سایت پایگاه‌های خبری و شبکه‌های اجتماعی) در کانال خود نوشته:

«بدون هیچ شک و شبهه ای تمام افتراهای منتشر شده از سمت خبرگزاری‌ها و رسانه ها و صفحات مجازی را در دادگاه پیگیری خواهم کرد و قطعا از #تاجر_ دیپلمات‌های #ناکام و #اخراجی‌های تاریخ مصرف گذشته شروع میکنم اگر قرار بر حرف زدن باشد حرفهای زیادی برای گفتن دارم بخصوص از #نفت_گیت و#گاز_گیت!!»

آقای نورزایی دقیقا توضیح نداده که منظورش از «تاجر دیپلمات‌های ناکام» کیست، اما به احتمال زیاد اشاره او به نزدیکان «حسن کاظمی‌قمی» سفیر پیشین ایران در افغانستان و نماینده ویژه ابراهیم رئیسی‌ در امور افغانستان است.

نسخه اولیه این خبر جعلی، اولین بار در سایتی منتشر شده که معاون رسانه‌ای کاظمی‌قمی اداره می‌کند. ای در سایت «ایراف» روز اول اردیبهشت ۱۴۰۴۰ در یک «گزارش اختصاصی» نوشت:

«یک منبع معتبر به ایراف گفت که عبدالحمید نورزایی؛ فعال رسانه‌ای شناخته شده طالبان در ایران به اتهام قتل یک شهروند ایرانی بازداشت شده است.به گفته منبع، اگرچه هنوز صحت اتهام وارده بر این روزنامه‌نگار افغان طرفدار طالبان، مشخص نیست و کارآگاهان پرونده در حال تحقیق در این زمینه هستند؛ اما او از چند روز پیش در بازداشت پلیس آگاهی شهرستان ملارد به سر می‌برد». (لینک بایگانی)

این سایت، سه روز بعد (چهارم اردیبهشت) یک «تصحیح» کوتاه با این مضمون منتشر کرد:‌

«پایگاه خبری تحلیلی ایراف، به تاریخ اول اردیبهشت، خبری را به نقل از منابع منتشر کرد که براساس آن، عبدالحمید نورزایی؛ فعال رسانه‌ای طالبان در ایران و مدیر کانال تلگرامی «حکمرانی نئوطالبان» به اتهام قتل بازداشت شده است. ایراف البته تصریح کرده بود که «به طور مستقل، قادر به تایید این خبر نیست». هرچند بررسی های بعدی ایراف خبر بازداشت این فرد را تایید می‌کند؛ اما وی هم اکنون آزاد شده؛ ولی اتهام وارده ای که منتج به بازداشت وی شده نیز قتل نبوده است».

با این حال هنوز خبر جعلی علاوه بر شبکه‌های اجتماعی، با همان عنوان روی سایت «ایراف» در دسترس است و روی آن هیچ توضیحی اضافه نشده است. از سوی دیگر در نسخه «تصحیح» خبر هم باز ادعا شده که عبدالحمید نورزایی در دوره‌ای بازداشت و سپس آزاد شده است، اما هیچ اشاره‌ای به جزئیات مهمی مانند تاریخ یا دلیل بازداشت او نشده است؛ با این حال بررسی‌های فکت‌نامه نشان می‌دهد در طول

سایت ایراف اواخر سال ۱۴۰۲ تاسیس شده و به گفته خود روی موضوع افغانستان و مهاجران افغانستانی در ایران تمرکز دارد. مدیر مسئول این سایت میثم مهدی‌پور است که تا چند ماه پیش با عنوان «معاون رسانه‌ای نماینده ویژه رئیس‌جمهور در امور افغانستان» در رسانه‌ها معرفی می‌شد. او از کاربران فعال هوادار حکومت (موسوم به ارزشی) در شبکه‌های اجتماعی است که علاوه بر موضوع افغانستان، در ستایش از رهبر جمهوری اسلامی، دولت ابراهیم رئیسی، سیاست‌های منطقه‌ای و گروه‌های نیابتی جمهوری اسلامی مطالب زیادی تولید و منتشر می‌کند.

عبدالحمید نورزایی کیست؟

عبدالحمید نورزایی، مدیر کانال تلگرامی «حکمرانی نئوطالبان» است که درباره مسائل افغانستان بعد از بازگشت طالبان به قدرت محتوا تولید می‌کند. او از حامیان حکومت فعلی افغانستان یا به قول او «نئوطالبان»‌ است و می‌گوید این گروه «طالبان دهه ۹۰ میلادی نیست» و دولتی «تکنوکرات»، «پراگماتیک (عمل‌گرا)»، «مصلحت‌اندیش» و «پایبند هنجارهای داخلی و خارجی» است. آقای نورزایی از پنج سال پیش با سایت انصاف‌نیوز همکاری دارد و با عناوینی مانند «پژوهشگر افغان» معرفی می‌شود. در آرشیو این سایت از فروردین ۱۳۹۹ تا کنون نزدیک ۳۰ مطلب وجود دارد که یا او نویسنده است یا با او مصاحبه شده است.

برخی سایت‌های خبری و حساب‌های کاربری در شبکه‌های اجتماعی شایعه کرده‌اند عبدالحمید نورزایی، مدیر کانال تلگرامی «حکمرانی نئوطالبان» به اتهام قتل و آدم‌ربایی در ایران بازداشت شده است.
علاوه بر اینکه خود عبدالحمید نورزایی این خبر را تکذیب کرده است. بلکه منبع و منشاء اصلی این خبر هم اذعان کرده که اتهام قتل یا آدم‌ربایی صحت ندارد.
این خبر اولین بار در سایتی به نام «ایراف» منتشر شده که نزدیکان سفیر سابق ایران در افغانستان و نماینده ویژه دولت ابراهیم رئیسی در امور این کشور اداره‌اش می‌‌کنند.
بازنشر این خبر جعلی در خبرگزاری رکنا، باعث شد این شایعه در مقیاس گسترده‌ای در سایر پایگاه‌های خبری و شبکه‌های اجتماعی بازتاب گسترده‌ای داشته است.
عبدالحمید نورزایی، مدیر کانال تلگرامی «حکمرانی نئوطالبان» و از حامیان حکومت طالبان در ایران است. او در سال‌های گذشته به عنوان نویسنده و پژوهشگر افغان با برخی سایت‌های خبری ایران، از جمله انصاف‌نیوز همکاری داشته است.
اما صرف از نظر مواضع آقای نورزایی این شایعه که او به جرم قتل یا آدم‌ربایی بازداشت شده، آنچه مشخص است واقعیت ندارد و به همین دلیل فکت‌نامه به آن نشان «نادرست» می‌دهد.