ادعای نادرست اخراج و دیپورت سفرای ایران از ۱۶ کشور

اگر وقت ندارید …

طی روزهای اخیر در شبکه‌های اجتماعی فارسی، این ادعا مطرح شده است که «۱۶ کشور اروپایی و آسیایی سفرای ایران را اخراج و دیپورت کرده‌اند».
بررسی‌های فکت‌نامه نشان می‌دهد که طی روزهای اخیر هیچ گزارش موثقی در رابطه با اخراج یا دیپورت سفرای ایران از کشورهای اروپایی یا آسیایی منتشر نشده است.
برای ادعای مطرح شده منبعی ذکر نشده است.
حدود ۱۰ روز پیش روزنامه اعتماد گزارش مستندی منتشر کرده و خبر داد که «طی ۹ ماه ۱۶ کشور به اتباع خود گفته‌اند به ایران سفر نکنند».
به نظر می‌رسد خبر نادرست اخراج ۱۶ سفیر ایران از کشورهای مختلف خبری ساختگی با تغییر محتوای همین گزارش باشد.

طی روزهای اخیر در شبکه‌های اجتماعی فارسی، بالاخص در اینستاگرام این ادعا مطرح شده است که «۱۶ کشور اروپایی و آسیایی سفرای ایران را اخراج و دیپورت کرده‌اند» (لینک بایگانی). همچنین در ویدئوی منتشرشده همراه این ادعا آمده است: «به ایران سفر نکنید؛ هشدار ۱۶ کشور به خودداری از سفر به ایران، احتمالاً خبری در راه است». (لینک۱، لینک۲).

اما ادعای اخراج سفرای ایرانی تا چه اندازه صحت دارد؟

بررسی‌های فکت‌نامه نشان می‌دهد که طی روزهای اخیر هیچ گزارش موثقی در رابطه با اخراج یا دیپورت سفرای ایران از کشورهای اروپایی یا آسیایی منتشر نشده است. برای ادعای مطرح شده نیز منبعی ذکر نشده است.

آخرین خبر مربوط به درخواست اقدام به اخراج دست‌جمعی سفرای ایران از کشورهای مختلف مربوط به بیش از ۲ سال پیش است. پیش از این در سال ۲۰۲۲ (۱۴۰۱) کارزاری با هدف درخواست اخراج سفرای ایران از کشورهای گروه هفت شکل گرفت. در این درخواست از کشورهایی مانند بریتانیا، آمریکا، انگلستان، ایتالیا و ژاپن و… درخواست شده بود تا با توجه به برخورد خشونت‌آمیز حکومت ایران با معترضان، سفرای جمهوری اسلامی را از کشورهای‌شان اخراج کنند. این کارزار با حمایت گسترده‌ای روبه‌رو شد (حدود یک میلیون امضا)، اما این درخواست‌ها منجر به اخراج رسمی هیچ‌یک از سفرای جمهوری اسلامی ایران نگردید.

هشدار سفر ۱۶ کشور در رابطه با ایران

روزنامه اعتماد در چهارم دی ماه سال جاری (حدود ۱۰ روز پیش) در توصیف «وضعیت اسفناک گردشگری خارجی در ایران» گزارشی منتشر کرده و خبر داد که «طی ۹ ماه ۱۶ کشور به اتباع خود گفته‌اند به ایران سفر نکنند».

در ویدیویی که به همراه این گزارش منتشر شده به هشدار ۱۶ کشور برای سفر به ایران هم اشاره شده، به نظر می‌رسد خبر نادرست اخراج ۱۶ سفیر ایران از کشورهای مختلف خبر ساختگی با تغییر محتوای همین گزارش است.

این هشدارها بیشتر به دلیل وضعیت امنیتی، تنش‌های منطقه‌ای، و احتمال بازداشت‌های خودسرانه بوده‌اند.

کدام کشورها به اتباعشان هشدار دادند؟

هشدارهایی که در ماه‌های اخیر داده شده به تفکیک کشورهای مختلف به شرح زیر است:

فرانسه: در تاریخ ۳ اکتبر ۲۰۲۴، وزارت خارجه فرانسه ایران را منطقه قرمز اعلام کرد و از شهروندانش به دلیل تنش‌های منطقه‌ای و احتمال بسته شدن حریم هوایی خواست ایران را ترک کنند.
هلند: در تاریخ ۱۰ اکتبر ۲۰۲۴ وضعیت ایران را قرمز اعلام کرد و توصیه به خروج سریع شهروندان خود نمود.
پرتغال: در تاریخ ۲۲ دسامبر ۲۰۲۴ اعلام کرد که شهروندانش به ایران سفر نکنند یا در صورت امکان ایران را ترک کنند.
کانادا: هشدار مشابهی در تاریخ ۸ اکتبر ۲۰۲۴ منتشر کرد و از سفر به ایران به دلیل خطر بازداشت‌های خودسرانه و آدم‌ربایی منع کرد.
بریتانیا: در تاریخ ۲۶ اکتبر ۲۰۲۴ همراه داشتن پاسپورت بریتانیا را دلیل کافی برای بازداشت در ایران دانسته و به شهروندان خود توصیه کرد از سفر به ایران خودداری کنند.
ایالات متحده: در ۲۴ آگوست ۲۰۲۴، وزارت خارجه آمریکا به دلیل خطر بازداشت‌های خودسرانه و آدم‌ربایی هشدار جدی برای سفر به ایران صادر کرد
ایرلند: هشدار مشابهی با تأکید بر اجتناب از سفر به ایران صادر کرد.
نیوزیلند: اطلاعیه‌ای مشابه در تاریخ ۲۹ نوامبر ۲۰۲۴ منتشر کرد.
دانمارک: در ۱۳ نوامبر ۲۰۲۴ اعلام کرد شهروندانش باید فوراً ایران را ترک کنند.

از طرف دیگر وزارت خارجه هنگ‌کنگ ایران را در بالاترین رده خطر برای سفر اعلام نکرده است، بلکه کشورهای ایران، اسرائیل، ترکیه و پاکستان را از نظر خطر برای شهروندانش هم‌سطح عنوان کرده و بالاترین رده خطر را برای سوریه و لبنان در نظر گرفته است. کشورهای اسپانیا، هند، سنگاپور و ژاپن نیز تنها از شهروندانشان خواسته‌اند از سفرهای غیر ضروری اجتناب کنند. و یا بخشی از مناطق مرزی و تنها استان‌هایی همچون کردستان و سیستان و بلوچستان را در سطح قرمز معرفی کرده‌اند.

از این رو با توجه به اطلاعات موجود فکت‌نامه بحث بر سر هشدار بعضی کشورها در رابطه با سفر اتباعشان به ایران است و مه اخراج سفرای ایران. از این ر وفکت‌نامه به این ادعا که «۱۶ کشور اروپایی و آسیایی سفرای ایران را اخراج و دیپورت کرده‌اند»، نشان نادرست می‌دهد.