مطبوعات و رسانهها
نشریات چاپی و آنلاین
بودجه امسال کلینیک ترک بیحجابی ۲۵۵ میلیارد تومان است.
نادرست
در شبکههای اجتماعی و رسانههای داخلی و خارجی گزارش شده که دولت جمهوری اسلامی در سال ۱۴۰۳ مبلغ ۲۵۵ میلیارد تومان بودجه برای اجرای طرح «کلینیک ترک بیحجابی» اختصاص داده است.
به عنوان نمونه میتوان به انتشار این خبر در ایراناینترنشنال، دویچهوله در خارج از ایران و پایگاه خبری جماران، تجارتنیوز و رویداد ۲۴ در داخل ایران اشاره کرد.
منبع این خبر، گزارشی است که روز ۲۶ آبان ۱۴۰۳ با عنوان «کلینیک ترک بیحجابی یا مقدمه اجرای لایحه حجاب؟» در روزنامه اعتماد منتشر شده است. در سومین پاراگراف این گزارش نوشته شده:
«خیلی زود گفته شد که پشت این طرح فردی به نام "مهری دارستانی" نشسته است که البته خودش میگوید طرح با همکاری مختصصان و دغدغهمندان در "ستاد امر به معروف و نهی از منکر" تهیه شده است که در بودجه سال ۱۴۰۳ رقم ۱۵۵ میلیارد تومان بودجه از ردیف بودجه عمومی و ۱۰۰ میلیارد تومان بودجه اختصاصی دریافت کرده است!»
در جملهبندی این گزارش دو ابهام کلی وجود دارد: اول اینکه معلوم نیست مبالغ اعلام شده نقل قول «مهری دارستانی» است یا جملهای است که نویسنده به متن اضافه کرده است. دوم معلوم نیست، مبالغ ذکر شده بودجه طرح «کلینیک ترک بیحجابی» است یا بودجه ستاد امر به معروف و نهی از منکر است.
فاطمه کریمخان، نویسنده این گزارش همان روز در واکنش به توییت خبرگزاری هرانا، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت:
« ۲۵۵ میلیارد تومان مجموع بودجه عمومی و اختصاصی ستاد امر به معروف در سال ۱۴۰۳ است، کلینیک ترک بیحجابی هم فعلا در حد طرح است و جایی «افتتاح» نشده»
ادعای #هرانا هم در مورد بودجهی #کلینیک_ترک_بیحجابی هم در مورد ایجاد این کلینیک غلط است، ۲۵۵ میلیارد تومان مجموع بودجه عمومی و اختصاصی ستاد امر به معروف در سال ۱۴۰۳ است، کلینیک ترک بیحجابی هم فعلا در حد طرح است و جایی «افتتاح» نشده https://t.co/g5YrU0AFDu
— Fateme Karimkhan (@KarimkhanF) November 16, 2024
بررسی جدولهای قانون بودجه سال ۱۴۰۳ نیز نشان میدهد اعتبارات در نظرگرفته شده برای مجموعه ستاد امر به معروف و نهی از منکر در سال ۱۴۰۳ شامل ۳۰۴ میلیارد تومان است که ۱۵۵/۹ میلیارد تومان آن بودجه جاری، ۴۸/۸ میلیارد تومان آن بودجه عمرانی و ۱۰۰ میلیارد تومان نیز اعتبارات اختصاصی است. این ۱۰۰ میلیارد تومان اعتبارات اختصاصی نیز در واقع از هزینههای «شرکتهای دولتی و بانکها» تامین میشود که بر اساس تبصره ۱۳ قانون بودجه موظف باید یک درصد هزینههای خود را برای «ارتقای اخلاق و فرهنگ اسلامی، ترویج فرهنگ ایثار و شهادت، حمایت از تحکیم خانواده و جمعیت» هزینه کنند که از این میان سهم ستاد امر به معروف و نهی از منکر ۱۰۰ میلیارد تومان است.
با این حساب مجموع اعتبارات در نظر گرفته شده برای ستاد امر به معروف و نهی از منکر در بودجه امسال، بدون احتساب بودجه عمرانی حدود ۲۵۵/۹ میلیارد تومان است.
نه در سایت ستاد امر به معروف و نه در هیچ منبع دیگری گزارش عملکرد مالی ستاد امر به معروف و نهی از منکر منتشر نمیشود. دقیقا معلوم نیست این ستاد مبالغی را که از بودجه عمومی دریافت میکند، صرف چه اموری میکند. اما نگاهی به گزارشهای منتشر شده در وبسایت این نهاد نشان میدهد که بخش عمدهای از فعالیتهای آن مربوط به مساله حجاب است.
بر اساس تحقیقی که مرکز دادههای باز ایران در ابتدای امسال انجام داده بود، ستاد احیای امر به معروف از سال ۱۳۹۶ تا پایان سال ۱۴۰۲حدود ۴۰۰ میلیارد تومان از منابع عمومی بودجه در اختیار داشته است. با احتساب ۳۰۴ میلیارد تومان بودجه امسال ارزش بودجه این ستاد طی هفت سال گذشته به حدود ۷۰۰ میلیارد تومان میرسد. با احتساب نرخ تورم رسمی و تغییرات متوسط ارزش شاخص بهای کالا و خدمات در هر سال به شاخص مهرماه ۱۴۰۳، ارزش این بودجه در حال حاضر بیش از ۱۷۰۰ میلیارد تومان است.
این ستاد احتمالا به منابع عمومی دیگری نیز دسترسی دارد. در ماده ۲۳ «قانون حمایت از آمران معروف و ناهیان از منکر» گفته شده:
«علاوه بر استفاده از ردیف بودجه… به دولت اجازه داده میشود از بودجه فرهنگی دستگاههای اجرایی ذیربط موضوع این قانون به امر به معروف و نهی از منکر اختصاص دهد.»
با این حال به رغم هزینه صدها میلیارد تومانی تاکنون گزارش عملکرد مالی شفافی از منابع و مصارف بودجه این نهاد منتشر نشده است.
پاسخ این سوال به نظر مثبت است. خود ستاد امربهمعروف هم در واکنش به انتقادها ، در این باره بیانیهای منتشر کرده و ضمن تاکید بر اینکه اسم «کلینیک ترک بیحجابی»» اهمیتی ندارد، تشکیل چنین مجموعههایی را تایید کرده است. متن این بیانیه به این شرح است:
«با توجه به تقاضا و تماسهای مکرر بسیاری از خانوادههایی که فرزندان دلبندشان گرفتار این حرام سیاسی و شرعی گردیده و کلیت خانواده خود را در خطر فروپاشی میبینند: با ملاحظه اصرار بر فرار انبوهی از دختران عفیفی که بدلایل ۱)همراهی ناخواسته با موج رسانهای دشمنان فرهنگ حیا و عفت این مرز و بوم، ۲)ترس از تمسخر یا انزوا در میان همسالان و اطرافیان ۳)ترس از محرومیت از شغل در برخی از موسسات خصوصی و فشار کارفرما، از این وضعیتی که خسارتهای دهشتناکی بر آنها وارد نموده: به منظور اجرائی نمودن پیشنهاد ستاد امر به معروف انجام گفتوگوهای آگاهی بخش بجای جریمه در مورد کسانی که بدلیل قانون شکنی به دادگاه دلالت داده میشوند: با در نظر گرفتن دغدغه رئیس جمهور محترم در خصوص برخورد امنیتی با ناقضان حرام سیاسی و شرعی بیحجابی: با توجه به تاکید رییس جمهور محترم و بسیاری از صاحب نظران مبنی بر اینکه حجاب قطعا یک موضوع تربیتی است و باید کار فرهنگی صورت پذیرد: ستاد امر به معروف و نهی از منکر در اجرای بند ۱۱ ماده ۱۶ قانون حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر با کمک تشکلهای امر به معروف آموزش دیده، به صورت داوطلبانه و جهادی محافلی را برای گفتوگو و پاسخ به سوالات و راهنمایی افراد درگیر با پدیده بد پوششی در اماکن متعدد بویژه برخی از بوستانهای شهری در تهران تدارک دیده است.
در این محافل زنان و دخترانی که در گذشته، خود بیحجابی و بد پوششی را تجربه نموده و دچار آسیبهای روحی و جسمی گردیده بودند و امروزه خود را به زینت حجاب آراستهاند به آگاهی بخشی و انتقال تجربیات خود میپردازند.
ستاد امر به معروف در راستای این اقدام که مورد توجه و تقدیر بسیار قرار گرفته و در پاسخ به دلسوزانی که به دلیل عنوان خبر بر اسم اشکال میگیرند و نگران بیمار تلقی شدن این افراد هستند تاکید میکند که بر سر اسم هیچ مناقشهای ندارد بلکه مهم نفس اقدام است تاکنون با استقبال بسیار زیاد مواجه شده و نتایج ارزشمندی را به همراه داشته است.»
در این بیانیه اشارهای به هزینههای آن نشده است.