شبکههای اجتماعی
تلگرام، توییتر، اینستاگرام، فیسبوک،...
خبرگزاری آناتولی گفته «افغانها میتوانند تا سه سال آینده نژاد اول در ایران شوند».
شاخدار
منبع: ایرنا
در رسانهها و شبکههای اجتماعی ایران خبری به نقل از خبرگزاری آناتولی ترکیه منتشر شده که در رسانهها و شبکههای اجتماعی ایران خبری به نقل از خبرگزاری آناتولی ترکیه منتشر شده که میگوید: «افغانها میتوانند تا سه سال آینده نژاد اول در ایران شوند» همچنین گفته شده در حال حاضر در ایران ۱۱ میلیون افغانستانی زندگی میکنند.
این خبر همچنین به نقل از حسین موسویان دیپلمات سابق و سفیر پیشین ایران در آلمان هم در رسانههای ایران منتشر شده است.
در این خبرها به نقل از خبرگزاری آناتولی آمده است:
«در ایران ۱۱ میلیون افغانی وجود دارد، اگر هر خانواده افغان تا سه سال آینده ۷ فرزند بدنیا آورند سال ۱۴۰۶ به ۷۷ میلیون خواهند رسید و با روند منفی جمعیت در ایران افغان نژاد اول در ایران خواهند شد و کشور ایران را تصاحب خواهند کرد.
گفته میشود هر خانواده افغانی در ایران ۵ تا ۷ فرزند دارد. طبق قانون اگر هر نژادی به بالای ۵۰ درصد جمعیت در آن کشور برسد، باید مسئولیتهای سیاسی در دولت آن کشور و حتی در انتخاباتها شرکت کند.»
اما این ادعاها تا چه اندازه صحت دارد؟ آیا خبرگزاری آناتولی این خبر را منتشر کرده؟ آیا ۱۱ میلیون افغانستانی در ایران زندگی میکنند؟ آیا آنان تا سه سال آینده نژاد اول ایران میشوند؟
خیر. این خبر در خروجی وب سایت و شبکههای اجتماعی این خبرگزاری نیامده است. منابعی که به نقل از آناتولی این خبر را کار کردهاند هم لینک یا تصویر اسکرینشاتی از خبری که مدعی هستند از این خبرگزاری نقل شده، منتشر نکردهاند.
ما پیش از این در خرداد ۱۴۰۲ این ادعا را که جمعیت افغانستانیهای حاضر در ایران بین ۱۰ تا ۱۵ میلیون نفر است، درستیسنجی کرده و به آن نشان شاخدار داده بودیم. عدد ۱۱ میلیون هم در همین بازه قرار دارد.
آمار دقیق تعداد مهاجران افغانستانی در ایران مشخص نیست. همه آنچه وجود دارد برآورد و گمانهزنی است.
آخرین آمارهای رسمی اعلام شده هم مربوط به سال ۱۴۰۲ است.
حسن کاظمی قمی، نماینده ویژه رئیسجمهور ایران در امور افغانستان در اسفند ۱۴۰۲ درباره تعداد مهاجران افغان که پس از روی کار آمدن طالبان وارد ایران شدهاند، گفت: «قبل از حکمرانی طالبان آماری که گفته میشد حدود ۴ میلیون نفر بود و آماری که الان گفته میشود و برای ما قابل احصا است، حدود ۶ میلیون نفر است».
احمد وحیدی، وزیر کشور هم در تیر ماه ۱۴۰۲ گفته بود: «برآوردها درباره تعداد مهاجرین افغانستانی در ایران بیش از ۵ میلیون نفر است».
در آبان سال ۱۴۰۲ هم سازمان ملی مهاجرت ایران در بیانیهای اعلام کرده بود این سازمان تنها مرجع رسمی تعداد اتباع خارجی در کشور است بر اساس این بیانیه، آمار اتباع افغانستانی در ایران همان پنج میلیون نفر است.
از این رو آمار رسمی حداکثر به ۶ میلیون نفر میرسد.
با وجود این ما در درستیسنجی قبلی هم توضیح دادیم که چرا رقمهایی مانند ۱۰ تا ۱۵ میلیون نفر مهاجر افغانستانی در ایران نمیتوانند درست باشند.
در صورت پذیرش صحت این آمار باید بپذیریم که حدود ۳۰ درصد جمعیت کشور افغانستان، به ایران مهاجرت کردهاند و به ازای هر ۷ نفر یک مهاجر افغانستانی در ایران زندگی میکند، در حالی که طبق قانون اقامت و حتی تردد اتباع افغانستانی در مناطق بزرگی از ایران محدود و ممنوع است. از این رو به نظر میرسد که آمار ۱۱ میلیونی هم که تقریبا دو برابر آخرین آمار اعلام شده از سوی یک مقام رسمی است، نمیتواند درست باشد.
قطعا نه. حتی با فرض درستی این خبر نادرست از منبع غیر موثق، به صورت منطقی این امکان وجود ندارد که افغانستانیها تا سه سال آینده نژاد اول ایران شوند.
در متن منتشر شده در شبکههای اجتماعی گفته شده اگر هر خانواده افغان تا سه سال آینده ۷ فرزند بدنیا آورند سال ۱۴۰۶ به ۷۷ میلیون خواهند رسید، چنین چیزی، افزایش ۷۰ میلیون نفر جمعیت در سه سال از هر نظر غیرممکن است. حتی با در نظر گرفتن فرضیات نادرست مانند جمعیت ۱۱ میلیونی افغانستانیها، امکان منطقی چنین چیزی وجود ندارد. اولا همه مهاجران افغانستانی زنان در سن باروری نیستند. دوم حتی اگر نیمی از جمعیت هم زنان در سن باروری باشند باید هر زن طی سه سال ۱۲ فرزند به دنیا بیاورند که چنین چیزی هم غیرممکن است.
با فرض (غلط) اینکه در حال حاضر در ایران ۱۱ میلیون افغانستانی زندگی میکنند، برای تحقق این ادعا گفته شده جمعیت آنان برای اینکه «نژاد اول ایران» بشوند در طول ۳ سال آینده باید به ۷۷ میلیون نفر برسد. این بدان معناست که هر فرد افغانستانی فارغ از زن یا مرد بودنش باید در طی سه سال آینده بهطور متوسط ۶ فرزند به دنیا بیاورد. یا به عبارتی (با فرض اینکه همه مهاجران در سن باروری باشند و تعداد زنان و مردان برابر باشد) هر خانواده افغانستانی باید طی ۳ سال ۱۲ فرزند به دنیا بیاورد و این وضعیت به وضوح ناممکن است.
بنابراین فکتنامه به این ادعا به نقل از خبرگزاری آناتولی که «افغانها میتوانند تا سه سال آینده نژاد اول در ایران شوند» نشان شاخدار میدهد.
شاخدار
گفته یا آمار، به قدری نادرست و مضحک است که حتی مرغ پخته هم به خنده میافتد!
درباره نشانهای میرزاروش کار ما