رشد مصرف برق در ایران

محمد الله‌داد، معاون انتقال و تجارت خارجی توانیر، ۲۲ مردادماه ۱۴۰۲ در گفت‌وگو با ایسنا، گفت: «رشد مصرف برق ایران سه برابر میانگین جهانی است.»

این مقام وزارت نیرو در ادامه این گفت‌وگو رشد مصرف برق در ایران را ۸ درصد اعلام کرده است.

گزارش‌های رسمی بین‌المللی چه می‌گوید؟

آژانس بین‌المللی انرژی، در گزارشی که در ۲۹ تیرماه امسال منتشر کرد، از افزایش تقاضای جهانی برق خبر داده است. در این گزارش آژانس تصریح شده که در سال ۲۰۲۴ میلادی، تقاضای جهانی برق ۴ درصد افزایش خواهد یافت.

اگر بنا به گفته محمد الله‌داد، میزان رشد مصرف برق در ایران ۸ درصد باشد، مقایسه این دو عدد نشان می‌دهد مصرف برق در ایران دو برابر رشد سالانه تقاضای جهانی برق است.

از سویی دیگر در گزارش آژانس بین‌المللی انرژی آمده که مصرف برق جهانی تا سال ۲۰۲۵ میلادی ادامه خواهد داشت، اما پس از آن، رشد سالانه مصرف برق دوباره به حدود ۴ درصد خواهد رسید.

این آژانس در گزارش دیگری پیش‌بینی‌ کرده است که میانگین نرخ رشد تقاضای سالانه برق تا سال ۲۰۲۶ میلادی، ۳/۴ درصد باشد.

رشد سه‌برابر از کجا آمده است؟

آژانس بین‌المللی انرژی میزان رشد مصرف برق را در سال گذشته میلادی (سال ۲۰۲۳) ۲/۵ درصد اعلام کرده که احتمالا مبنای مقایسه معاون انتقال و تجارت خارجی توانیر با میزان رشد مصرف برق در ایران همین عدد بوده است.

دلایل رشد مصرف برق چیست؟

میزان رشد تقاضا یا مصرف برق به عوامل متعددی بستگی دارد که مهم‌ترین آنها رشد اقتصادی و میزان افزایش تولید ناخالص داخلی است. با این حساب رشد سالانه مصرف برق در کشورهای در حال توسعه بالاتر از کشورهای توسعه یافته است.

رشد مصرف برق در کشورهای توسعه یافته حتی می‌تواند منفی باشد که به توجه این کشورها به مسائل مربوط به حوزه بهره‌وری انرژی و ساخت و تولید وسایل برقی با بهره‌وری و راندمان بالاتر بازمی‌گردد.

بر اساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، هند تا سال ۲۰۲۶ میلادی بالاترین نرخ رشد تقاضای سالانه برق در میان اقتصادهای بزرگ دنیا را به خود اختصاص خواهد داد.

تقاضای برق در هند طی سال ۲۰۲۳ میلادی، هفت درصد افزایش یافت و این آژانس انتظار دارد تقاضای برق در هند تا سال ۲۰۲۶ میلادی به طور متوسط سالانه بیش از شش درصد رشد داشته باشد.

افزایش تقاضای برق در هند با رشد اقتصادی بالا در این کشور و همچنین گسترش سریع استفاده از دستگاه‌های تهویه مطبوع در ارتباط است.

تغییرات شرایط اقلیمی، کاهش یا افزایش شدید دمای هوا در کشورها و مناطق مختلف جهان، نیز از جمله عوامل موثر در افزایش سالانه مصرف برق است.

بر اساس اعلام آژانس بین‌المللی انرژی، تقاضای برق در کشور چین طی سال ۲۰۲۳ میلادی ۶/۴ درصد افزایش یافت اما با کاهش رشد اقتصادی چین، این آژانس پیش‌بینی می‌کند رشد تقاضای سالانه برق در این کشور در سال جاری میلادی به ۵/۱ درصد و به ترتیب در دو سال آینده به ۴/۹ و ۴/۷ درصد کاهش یابد.

محمد الله‌داد، معاون انتقال و تجارت خارجی توانیر، می‌گوید «رشد مصرف برق ایران سه برابر میانگین جهانی است.» و این رشد در ایران هشت درصد بوده است.

نگاهی به گزارش سالانه آژانس بین‌المللی انرژی نشان می‌دهد در سال ۲۰۲۴، تقاضای جهانی برق ۴ درصد افزایش خواهد داشت و بر این اساس، رشد مصرف برق در ایران، دو برابر متوسط جهانی است.

البته اگر مبنای مقایسه، سال گذشته میلادی باشد، مشاهده می‌کنیم که سال گذشته میلادی، میانگین رشد مصرف جهانی ۲/۵ درصد بوده است که با این حساب، رشد ۸ درصدی ایران بیش از سه برابر این میزان است.

بر اساس این گزارش، هند تا سال ۲۰۲۶ بیشترین نرخ رشد تقاضای سالانه برق را در میان اقتصادهای بزرگ دنیا خواهد داشت.

فکت‌نامه نیز با مقایسه آمارها و گزارش‌های رسمی به این گفته محمد الله‌داد نشان «نیمه‌درست» می‌دهد زیرا آمار، واقعیت دارد اما این توضیح مهمی که عنوان نشده این است که این مقایسه مربوط به سال گذشته بوده است.