ادعای شاخ‌دار فروش زنان هندو در بنگلادش به عنوان برده

در شبکه‌های اجتماعی ایران ویدیویی از رویدادهای اخیر بنگلادش دست به دست می‌شود و ادعا شده که در این کشور «مسلمانانی که به قدرت رسیدند در حال فروختن زنان هندو» هستند. (لینک بایگانی)

در این ویدیو می‌بینیم تعدادی از زنان باحجاب و بدون حجاب، دو زن را که حجاب بر سر ندارند به ستونی بسته‌اند و با آنها بدرفتاری می‌کنند.

ایندیپندنت فارسی هم در شبکه اجتماعی X با بازنشر این ویدیو نوشته: «…انتشار تصاویری از چند زن مسلمان که چند زن هندو را با طناب می‌بندند، کاربران شبکه‌های اجتماعی را شوکه کرد.»

کاربر دیگری با انتشار این ویدیو نوشته: «زنان ایزدی که توسط داعش به عنوان برده فروخته شدند را به خاطر دارید؟ الان در بنگلادش مسلمانانی که به قدرت رسیده اند همین کار را می کنند!»

ادعای مطرح شده تلویحا به این معناست که بعد از اعتراضات اخیر در بنگلادش و فرار و استعفای نخست‌وزیر این کشور، خانم شیخ حسینه، «مسلمانان» حاکم شدند و این خشونت‌ها علیه «هندو»ها اتفاق افتاده است.

این ویدیو با ادعای مشابه پیش از شبکه‌های اجتماعی فارسی‌زبان، به زبان انگلیسی منتشر شده و پربازدید شده بود. (لینک۱، لینک۲)

اما این ادعاها تا چه اندازه صحت دارد و این ویدیو چه چیزی را به ما نشان می‌دهد؟

جستجوی معکوس تصویر اسکرین‌شاتی از این ویدیو ما را به خبرهایی در روز ۱۷ جولای ۲۰۲۴ (۲۷ تیر ۱۴۰۲) می‌رساند. یعنی حدود ۳ هفته پیش و قبل از فرار شیخ حسینه در روز ۱۵ مرداد و سقوط دولت در این کشور.

وبسایت خبری بنگلادشی JagoNews24 در همان روز با انتشار این ویدیو شرح وقایع آن روز را نوشت.

گزارش می‌گوید دانشجویان معترض کالج دولتی زنان Begum Badrunessa در داکا، دو تن از کارمندان این دانشگاه که اعضای حزب چهاترا بنگلادش (BCL)، شاخه دانشجویی «عوامی لیگ» (Awami League)، حزب حاکم بودند را محاصره کرده و آنان را بستند. بنابر این گزارش این اتفاق در خوابگاه این کالج روی داد. این درگیری در بعدازظهر روز ۲۷ تیر اتفاق افتاد و چند ساعت بعد این زنان با پادرمیانی استادان کالج، خوابگاه دانشجویان را ترک کردند.

در همان روز، کشته شدن ۶ دانشجو در جریان درگیری‌ها با نیروهای دولتی گزارش شده بود. به دنبال آن از دانشگاه‌های دیگری نیز گزارش‌های مشابهی مبنی بر حمله دانشجویان به کارمندان حزب (BCL) در دانشگاه‌ها، که گویا قدرت زیادی در ساختار محیط‌های آموزشی داشتند، منتشر شد. حمله دانشجویان Begum Ruqayyah Hall دانشگاه داکا نیز از جمله این گزارش‌ها بود. بر اساس این گزارش در این دانشگاه دانشجویان شبانه، ۱۱ عضو این حزب را کتک زدند و آنها در نهایت به وسیله آمبولانس از دانشگاه فرار کردند.

از این رو به وضوح پیداست که ویدیو هیچ ربطی به درگیری میان هندوها و مسلمانان و فروش زنان هندو به عنوان برده ندارد و اساسا در این دور از درگیری‌ها چنین چیزی گزارش نشده است. ویدئو برخورد دانشجویان خشمگین مخالف دولت را با کارمندان احزاب دولتی در دانشگاه‌ها نشان می‌دهد.

آیا درگیری‌های اخیر بنگلادش زمینه مذهبی داشت؟

جرقه آغاز درگیری‌های اخیر بنگلادش که به سرنگونی دولت خانم شیخ حسینه انجامید در نتیجه اعتراضات دانشجویی بود که بیش از یک ماه پیش آغاز شده بود.

دانشجویان معترض بنگلادشی خواستار پایان سیستم سهمیه‌بندی دولتی بودند که معتقد بودند تبعیض‌آمیز و به نفع حامیان حزب حاکم «عوامی لیگ» است. بر اساس این سیستم سهمیه‌بندی نزدیک به ۳۰ درصد از مشاغل پرطرفدار به بستگان جانبازان و سربازانی اختصاص داشت که بیش از ۵۰ سال پیش در جنگ استقلال‌طلبی بنگلادش از پاکستان جنگیده بودند. نخست وزیر مستعفی، شیخ حسینه، هم از همین نسل و دختر شیخ مجیب الرحمان، بنیانگذار بنگلادش مدرن بود.

با وجود عقب‌نشینی شیخ حسینه از این سهیمه‌بندی، این تظاهرات در نهایت به کشتار حدود ۳۰۰ نفر از تظاهرکنندگان و فراهم آوردن مقدمات برای تشکیل دولت موقت محمد یونس، کارآفرین و بانکدار ۸۴ ساله و برنده جایزه نوبل صلح منجر شد.

از این رو هیچ زمینه مذهبی یا قومی در این درگیری‌ها وجود نداشت.

از این رو فکت‌نامه به این ادعا که در بنگلادش مسلمانانی که به قدرت رسیدند زنان هندو را به عنوان برده می‌فروشند، نشان شاخ‌دار می‌دهد.