استفاده ایرنا از عکسی قدیمی برای یک خبر مربوط به اسرائیل

خبرگزاری ایرنا انگلیسی عکس در شبکه اجتماعی‌ X منتشر کرده و در توضیح عکس نوشته: «یک خودرو در تل آویو منفجر شد و در این انفجار چند نفر به شدت مجروح شدند. هنوز جزئیات بیشتری در دست نیست». (لینک بایگانی)

عکس، تصویر محوی از یک خودروی در حال سوختن را نشان می‌دهد. در تصویر دو نفر که به نظر می‌رسد یک زن و یک مرد باشند در کنار تابلوی خیابانی که بر روی آن به زبان عبری نوشته شده ایستاده‌اند.

با بالا گرفتن مجدد تنش میان اسرائیل و حزب‌الله لبنان در یکی دو روز اخیر، به نظر می‌رسد ایرنا این خبر را در قالب خبرهای این رویداد منتشر کرده است.

این عکس اما مربوط به تنش‌های اخیر نیست.

دقیقا همین عکس لااقل پیش از این یکبار در ۱۹ جولای (۱۰ روز پیش، ۴ مرداد) در رسانه‌های لبنانی با عنوان انفجار در تل آویو و پیش از آن هم در ۱۵ جولای (دو هفته پیش، ۳۱ تیر) به عنوان عکس تزیینی در وبسایت المصدر در خبری مربوط به ترور افراد حزب‌الله توسط اسرائیل منتشر شده بود.

از این رو این عکس قطعا مربوط به تنش‌ یکی دو روز اخیر نیست.

وب‌سایت فکت‌چکینگ D-FRAC در روز ۲۲ جولای (اول مرداد) تصاویر مشابهی را درستی‌سنجی کرد که در شبکه‌های اجتماعی انگلیسی دست به دست شده و گفته می‌شد حمله حوثی‌ها را به تل آویو نشان می‌دهد.

به نظر می‌رسد عکس درستی‌سنجی شده در D-FRAC عکس واضح‌تری از همان صحنه بالا و از زاویه دیگر باشد.

بر اساس این درستی سنجی، این تصویری از حمله حوثی‌ها به تل آویو هم نیست، در واقع اساسا در شهر تل‌آویو ثبت نشده. این عکس در ۲۸ ژوئن ۲۰۲۴ (۸ تیر ۱۴۰۳)، حدود یک ماه پیش، در هرتزلیا، شهری در شمال شهر تل آویو گرفته شده است و یک خودروی بمب گذاری شده را نشان می‌دهد که منفجر شده و راننده آن کشته شد.

تصویر اولین بار در اکانت عبری اسرائیل امروز (ישראל היום) در X همراه یک ویدیو منتشر شد.

مقایسه دو عکس و وجود عناصر مشترک، مانند نام خیابان، میله فلزی، ماشین در حال سوختن و ماشین‌هایی که در پشت ماشین در حال سوختن قرار دارد نشان می‌دهد که هر دو تصویر مربوط به یک واقعه، یعنی انفجار بمبی در یک ماشین در روز ۲۸ ژوئن ۲۰۲۴ در ژوئن ۲۰۲۴ در هرتزلیا است.

بنابراین فکت‌نامه به ادعای انتساب این عکس به انفجار خودرویی در تل آویو در دور جدید درگیری‌های حزب‌الله لبنان و اسرائیل نشان نادرست می‌دهد.

درباره خبر انفجار یک خودرو در تل‌آویو

آنچه تا زمان نوشته‌شدن این فکت‌چک (دوشنبه ۸ مرداد ۱۴۰۳) می‌دانیم، گزارش‌های غیررسمی رسانه‌های اسرائیلی از آتش‌گرفتن یک خودروی برقی در تل‌آویو است. رسانه‌های ایران نیز این خبر را به نقل از سایت العهد (نزدیک به جمهوری اسلامی ایران) نقل کرده‌اند.

مثلا کانال تلگرامی Israel Hayom با انتشار یک ویدئوی کوتاه از دود مربوط به یک آتش‌سوزی اعلام کرده یک خودروی برقی در مرکز تل‌آویو آتش گرفته است. به گزارش این رسانه اسرائیلی، دو نفر که در صحنه حضور داشته‌اند، آسیب دیده‌اند که حال آنها «متوسط-وخیم» گزارش شده است.

یک کانال تلگرامی عبری‌زبان دیگر، عکس دیگری از سوختن این خودروی برقی منتشر کرده است.

این در حالی است که خبر این آتش‌سوزی در برخی از رسانه‌های فارسی‌زبان، مثل خبر فوری، همراه با عکس‌هایی از انفجارهای بزرگ منتشر شده است که ارتباطی به این اتفاق ندارد.

ما در فکت‌نامه در صورت انتشار اطلاعات بیشتر درباره درباره این ادعا (گزارش‌های رسمی یا انتشار تصاویر درباره این ادعا) این فکت‌چک را به روز می‌کنیم.