حمله به سفارت بریتانیا و عاقبت بطری‌های مشروبات الکلی

برخی از کاربران شبکه‌های اجتماعی می‌گویند جک استراو، وزیر امور خارجه پیشین بریتانیا، در کتاب The English job با اشاره به واقعه حمله به سفارت بریتانیا در ایران در ۸ آذر ۱۳۹۰ نوشته: «همه چیز را خرد کرده و شکسته بودند الا شیشه‌های مشروب که سالم برده بودند».

این گفته به نقل از کتاب جک استراو پیش از این هم در سال ۱۳۹۹ در شبکه‌های اجتماعی فارسی دست به دست شده بود.

اما آیا جک استراو در کتابش چنین چیزی گفته؟ اگر آری اصل این ادعا تا چه اندازه صحت دارد؟

در سال ۱۳۹۸ (۲۰۱۹) جک استراو، وزیر امور خارجه اسبق بریتانیا، کتابی به نام The English Job، درباره مناسبات سیاسی ایران و بریتانیا در دوره‌های مختلف، به چاپ رساند.

بررسی کتاب نشان می‌دهد او در کتاب خود، ادعایی را که کاربران شبکه‌های اجتماعی می‌گویند مطرح کرده و این ادعا درست است.

استراو در صفحه ۲۷۵ کتاب با اشاره به حمله به سفارت بریتانیا در پاییز ۱۳۹۰ می‌نویسد:

«اوباش سپس به باشگاه سفارت رفتند و تمام مشروبات الکلی را دزدیدند؛ حتی یک بطری هم خالی یا شکسته نشد (که برای این بسیجان متدین و امثال آنها، نکته قابل‌توجهی است). میز بیلیارد شکسته شد؛ یکی از کارکنان هرگز سرنوشت توپ نقطه‌سبز (کیوبال سفیدرنگی که روی آن نقطه سبز وجود دارد) را فراموش نکرده است، که یک تکه بزرگ از آن کنده شده بود؛ نشانه‌ای از خشمی که این جوانان در درون خود انباشته بودند.»

استراو همچنین در بخش نتیجه‌گیری کتاب در صفحه ۳۳۰ دوباره به این موضوع تاکید می‌کند:

«بسیجیانی که در سال ۲۰۱۱ به مجتمع‌های بریتانیا حمله کردند، بیشتر چیزهایی را که می‌توانستند، از جمله تزئینات، نقاشی‌ها و مبلمان، شکسته و ویران کردند، اما مشروبات الکلی را بدون شکستن بطری‌هایشان دزدیدند. قطعاً دلیلی برای این کار داشتند.»

از این رو در این که جک استراو در کتابش به این موضوع اشاره کرده درست است.

در ایران هم این کتاب جک استراو در همان سال ۹۸ با دو ترجمه مختلف به بازار آمد. یکی به نام «همیشه پای انگلیس در میان است»، انتشارات کوله‌پشتی و با ترجمه امیرحسین فاضلی ‌مقدم و دیگری با عنوان «کار کار انگلیسی هاست» در انتشارات بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه و با ترجمه علی مجتهدزاده چاپ شد.

حمله‌کنندگان به سفارت با شیشه‌های مشروب چه کردند؟

فکت‌نامه به طور مستقل نمی‌تواند گزارش‌هایی را که از سوی خود حمله‌کنندگان به سفارت منتشر شده، تایید کند و به همین دلیل، این سوال جوابی قطعی ندارد. اما در عین حال، دست‌کم یک عکس وجود دارد که قطعیت اظهارنظر استراو را زیر سوال می‌برد. استراو نوشته بود: «حتی یک بطری هم خالی یا شکسته نشد».

در همان زمان حمله به سفارت خبرگزاری مهر عکسی از حمله‌کنندگان منتشر کرد که در آن یکی از این افراد در حال شکستن دو بطری است که به نظر می‌رسد بطری‌های مشروبات الکلی است.

در حال حاضر، اصل عکس در خبرگزاری مهر در دسترس نیست اما بازنشر آن را در رویداد ۲۴ موجود است. مشرق نیوز هم در همان زمان (قبل از انتشار کتاب استراو) عکس را با توضیح «شکستن شیشه مشروب در لانه روباه» منتشر کرد.

اینکه بطری‌های در آستانه شکستن که در دست این فرد است از کلاب سفارت برداشته شده یا نه را نمی‌دانیم. اما با توجه به این عکس می‌توان گفت که احتمالا بعضی از بطری‌های به دست آمده از سفارت شکسته شده، البته این مساله به این معنا نیست که بطری‌های دیگری دزدیده نشده باشد.

در گزارش مستقیم خبرنگار سایت فردا از محل این اتفاق هم تاکید شده: «در بررسی ساختمان سفارت علاوه بر یک سری اسناد مقادیر زیادی مشروبات الکلی هم کشف و توسط دانشجویان امحا شد».

از این رو فکت‌نامه به این گفته که جک استراو، در کتابش درباره حمله به سفارت بریتانیا در ایران نوشته: «همه چیز را خرد کرده و شکسته بودند الا شیشه‌های مشروب که سالم برده بودند»، نشان درست می‌دهد؛ با این توضیح که حداقل یک عکس وجود دارد که این ادعای جک استراو را زیر سوال می‌برد.