رتبه ایران میان کشورهای مناسب برای زنان

کانال تلگرامی «سهام‌نیوز» مطلبی با عنوان «بهترین کشورها برای زنان/ایران در رتبه ۸۵» (لینک بایگانی) منتشر کرده است. در این پست تلگرامی با انتشار نام و رتبه کشورها توضیح داده شده که «این رتبه‌بندی برگرفته از پاسخ‌های نزدیک به ۹۰۰۰ زن از سراسر دنیاست و کشورها را با توجه به برداشت پاسخ‌دهندگان درباره برابری جنسیتی و برابری درآمد، اینکه آیا کشور مترقی و امن است و اینکه چقدر به حقوق بشر اهمیت می‌دهد، مورد توجه قرار داده است.» منبع این اطلاعات در سهام‌نیوز «US News and World Report» معرفی شده است.

مخاطبان فکت‌نامه از ما خواستند این پست را درستی‌سنجی کنیم و ببینیم آیا اساسا چنین نظرسنجی‌ای وجود دارد یا نه؟

با جستجوی کلمات کلیدی این گزارش به همراه آدرس سایت US News and World Report گزارش مورد اشاره پیدا می‌شود.

US News and World Report یک نهاد رسانه‌ای و نظرسنجی آمریکایی است که در کنار انتشار مجلات و فعالیت در حوزه‌های خبری، به طور مرتب، رده‌بندی‌های مختلفی را منتشر می‌کند. یکی از مشهورترین رده‌بندی‌های این مرکز، رده‌بندی دانشگاه‌ها و کالج‌های ایالات متحده است. این موسسه با کمک گرفتن از نهادهای پژوهشی و دانشگاهی، رده‌بندی‌های مختلفی را از کشورهای مختلف منتشر می‌کند.

در توضیح این نظرسنجی در سایت موسسه یو‌اس‌نیوز آمده است:

«رتبه‌بندی بهترین کشورها برای زنان در سال ۲۰۲۳ از پاسخ‌های نظرسنجی جهانی تقریباً ۹ هزار زن به دست آمده است. کشورها بر اساس دریافت شرکت‌کنندگان در مورد برابری جنسیتی، برابری درآمد و اینکه آیا کشور مورد سوال پیشرفته و امن هست یا نه و به حقوق بشر اهمیت می‌دهد یا خیر رتبه‌بندی می‌شوند.»

در شاخص «کشور مناسب برای زنان» از بین ۸۷ کشور، ایران قبل از گواتمالا و قزاقستان در رتبه ۸۵ قرار گرفت. در سال ۲۰۲۲ رتبه ایران ۸۰ بود و بر اساس این نظرسنجی طی یک سال، ۵ رتبه سقوط کرد.

برای این بخش خاص، یعنی مقایسه وضعیت کشورها برای زنان متدولوژی (روش‌شناسی) خاصی ذکر نشده، اما با کمی گشت و گذار در این سایت می‌توان دریافت که بررسی این شاخص بخشی از پروژه بزرگ‌تر تعیین «بهترین کشورها» در سال ۲۰۲۳ بوده است که ایران در آن در رتبه آخر یعنی ۸۷ ام قرار گرفته است.

در این نظرسنجی، کشورها بر اساس شاخص‌های متنوع سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی سنجیده می‌شوند، متدولوژی این تحقیق هم در یو‌اس‌نیوز به طور کامل توضیح داده شده است.

در پروفایل ایران در نظرسنجی تعیین «بهترین کشورها»، رتبه ایران در هر یک از شاخص‌های عمده از جمله؛ ماجراجویی، سازگارپذیری، تاثیرگذاری فرهنگی، کارآفرینی، میراث (ثروت‌های ملی)، محرک‌ها، میزان گشودگی برای کسب و کار، قدرت، کیفیت زندگی و هدف اجتماعی مشخص شده‌است:

در این میان بهترین رتبه ایران، ۱۸ در شاخص Power است که در نمودار زیر سنجه‌های آن نشان داده شده است:

در ادامه نیز وضعیت ایران در سایر زیرشاخص‌ها نشان داده شده که بر اساس این نظرسنجی ایران در اکثر شاخص‌ها، بالاخص شاخص‌های مرتبط با اقتصاد در میان ۸۷ کشور رتبه آخر را دارد. چنانچه می‌بینیم وضعیت زنان یکی از زیر مجموعه‌های این بخش است که رتبه ایران در آن ۸۵ است.

بر اساس این نظرسنجی موسسه یو‌اس‌نیوز، در سال ۲۰۲۳ بهترین کشور جهان، سوئیس بوده و بعد از آن هم کانادا، سوئد، استرالیا و ایالات متحده قرار دارند. در میان کشورهای آسیایی ژاپن با رتبه ۶ پیشتاز بوده و در منطقه خلیج‌فارس، امارات با جایگاه ۱۹ بهترین بوده است.

متدولوژی نظرسنجی

بر اساس توضیحات موجود در سایت، تحقیق با مشارکت U.S. News & World Report، شرکت خدمات بازاریابی و ارتباطات WPP، و همکاری دانشکده وارتون دانشگاه پنسیلوانیا انجام شده‌است.

این تحقیق برای سنجش ویژگی‌های کیفی‌ای شکل گرفته که پتانسیل‌های اقتصادی را اندازه می‌گیرد و بر اقتصاد تاثیر دارد؛ مانند تجارت، سفر و سرمایه‌گذاری. از این رو باید در نظر داشت که این تحقیقی تخصصی درباره وضعیت زنان در دنیا نیست.

این بررسی بر اساس نظرات بیش از ۱۷ هزار نفر از سراسر جهان انجام شده و افراد در مورد ویژگی‌های مختلف کشورها نظر دادند.

پاسخ‌دهندگان به طور مشخص ۱۷,۱۹۵ نفر از ۳۶ کشور در آمریکا، آفریقا، آسیا و اروپا بودند. از شرکت‌کنندگان، ۸,۲۶۷ نفر از گروه‌های تحصیل‌کرده (که تحصیلات دانشگاهی دارند و حداقل ۴ روز در هفته خبر می‌خوانند)، ۴,۶۲۲ نفر از تصمیم‌گیران و صاحبان کسب و کارها و ۷,۴۰۲ نفر از عموم مردم بودند.

سرمایه‌گذاری، زندگی مدرن، تأثیر فرهنگی و کارآفرینی، جزو شاخص‌های بررسی‌شده در این پژوهش برای کشورهای مدرن به شمار می‌روند. امتیاز هر کشور بر اساس نظرات افراد جمع‌آوری شده و با بقیه کشورها مقایسه شده است. شرکت‌کنندگانی که نام کشور مورد نظر را نشنیده بودند از نظرسنجی درباره آن کشور مشخص حذف می‌شدند.

در انتخاب کشورهایی که بررسی شده‌اند (۸۷ کشور، از جمله ایران) هم ۴ معیار در نظر گرفته شده بود:

۱. بالاترین ۱۰۰ کشور از نظر تولید ناخالص داخلی در هر سال، از ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱، بر اساس داده‌های بانک جهانی باشند.

۲. بالاترین ۱۰۰ کشور از نظر جریانات سرمایه‌گذاری خارجی مستقیم در هر سال، از ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱، بر اساس داده‌های بانک جهانی باشند.

۳. بالاترین ۱۰۰ کشور از نظر درآمدهای گردشگری بین‌المللی یا ورودی‌های گردشگری در هر سال از ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱، بر اساس داده‌های بانک جهانی باشند.

۴. بالاترین ۱۵۰ کشور از نظر شاخص توسعه انسانی سازمان ملل در هر سال از ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ باشند.

مد نظر قرار دادن این معیارها خود بخود بسیاری از کشورها را خارج از این دایره قرار می‌دهد.

کانال تلگرامی «سهام‌نیوز» مطلبی با عنوان «بهترین کشورها برای زنان، ایران در رتبه ۸۵» منتشر کرده است. منبع این مطلب نظرسنجی سال ۲۰۲۳ سایت موسسه یو‌اس‌نیوز «US News and World Report» است. بر اساس این نظر‌سنجی در شاخص کشور «مناسب برای زنان»، ایران از بین ۸۷ کشور در رتبه ۸۵ قرار گرفت.

این نظرسنجی بخشی از یک نظرسنجی بزرگتر است که هر سال با هدف سنجش شاخص‌های اقتصادی در این موسسه انجام می‌شود. پیمایش در سال ۲۰۲۳ با نظرسنجی از بیش از ۱۷ هزار نفر در سراسر دنیا صورت گرفت و متدولوژی مشخصی دارد.

در برآورد شاخص‌های کلی در سال ۲۰۲۳، ایران در بین ۸۷ کشور رتبه آخر را داشت. در سال ۲۰۲۳ بهترین کشور جهان با در نظر گرفتن همه شاخص‌ها، سوئیس بود. کانادا، سوئد، استرالیا و ایالات متحده در جایگاه بعدی قرار داشتند. در میان کشورهای آسیایی ژاپن با رتبه ۶ پیشتاز بوده و در منطقه خلیج‌فارس، امارات با جایگاه ۱۹ بهترین بوده.

با توجه به اطلاعات موجود، فکت‌نامه به این مطلب سهام نیوز که «در میان بهترین کشورها برای زنان ایران در رتبه ۸۵ قرار دارد.» نشان «درست» می‌دهد.