نام اسرائیل از نقشه‌های آنلاین چین حذف نشده است.

در شبکه‌های اجتماعی تصویری از یک نقشه به زبان چینی (ماندارین) منتشر شده با این ادعا که چین نام اسرائیل را از نقشه‌های خود حذف کرده است.

کانال تلگرامی موسوم به قرارگاه سایبری عمار در همین زمینه پستی منتشر کرده و به نقل از وال استریت ژورنال نوشته:

«با افزایش وخامت درگیری در غزه، چین، نام اسرائیل را از نقشه‌های آنلاین خود حذف کرده است.»

وال استریت ژورنال در مقاله‌ای با عنوان «اسرائیل در نقشه‌های آنلاین چین بی نام می‌ماند» به تاریخ اول نوامبر ۲۰۲۳ به این موضوع پرداخته است:

«کاربران اینترنت در چین ابراز شگفتی می‌کنند که نام اسرائیل در نقشه‌های دیجیتالی آنلاین بایدو و علی بابا دیده نمی شود، ابهامی که با دیپلماسی مبهم پکن در منطقه مطابقت دارد در حالیکه با علاقه و توجه چین به نقشه ها به طور کلی در تضاد است.

نقشه‌های آنلاین چینی بایدو، مرزهای شناخته شده بین‌المللی اسرائیل و همچنین سرزمین‌های فلسطینی، به‌علاوه شهرهای کلیدی را مشخص می‌کنند، اما نام کشور را به وضوح مشخص نمی‌کنند. همین امر در مورد نقشه های آنلاین تولید Alibaba’s Amap صادق است، جایی که حتی کشورهای کوچکی مانند لوکزامبورگ به وضوح مشخص شده‌اند.»

به گزارش این نشریه هیچ یک از این دو شرکت به سوالاتی که در این زمینه تاکنون مطرح شده پاسخ نداده‌اند. هنوز مشخص نیست که آیا این توسعه‌ای جدید است یا خیر.

مشابه این ادعا را کانال یوتیوبی TIMES NOW هم در گزارشی تصویری مطرح کرده است.

خبرگزاری CNN هم در گزارشی نوشت نام کشور «اسرائیل» در حال حاضر روی نقشه‌های برنامه‌های تلفن همراه محبوب پلتفرم جستجوی پیشرو Baidu یا Amap تحت حمایت علی‌بابا ظاهر نمی‌شود.

نقشه وب سایت چینی بایدو از خاورمیانه

ما با مشاهده وضعیت امروز نقشه ها می توانیم به برخی پرسش ها پاسخ دهیم. در ادامه تصاویری از نقشه بایدو از غرب خاورمیانه را با هم مرور می کنیم. همان طور که در تصویر زیر مشاهده می شود نامی از اسرائیل و فلسطین در این نقشه وجود ندارد.

اگر مقیاس نقشه را کاهش دهیم نام مهمترین شهرهای منطقه نمایش داده می‌شود در این بخش هم اثری از اسرائیل یا فلسطین دیده نمی‌شود.

با کاهش مجدد مقیاس نقشه نام کشورهای قبرس، عراق، سوریه و اردن در کنار شهرهای دمشق، حیفا، امان و قاهره دیده می‌شود. در این تصویر نقطه چین‌های قرمز رنگی هم دیده می‌شود که نشان دهنده مرز میان کرانه باختری و نوار غزه با اسرائیل است.

و در نهایت هر چه مقیاس نقشه را کاهش می‌دهیم با نام برخی شهرهای اسرائیل همچون تل آویو، اورشلیم و حیفا مواجه می‌شویم. همانگونه که مشاهده می کنید در این نقشه‌ها هم نه نامی از اسرائیل دیده می‌شود نه فلسطین. در این مقیاس، دیگر حتی مرز نقطه‌چین نوار غزه و کرانه باختری هم دیده نمی‌شوند.

جستجو نام کشورها در نقشه

اگر چه بر روی نقشه‌ها نامی از دو کشور اسرائیل و فلسطین دیده نمی‌شود اما اگر نام این کشورها را به زبان چینی در این نقشه‌ها جستجو کنیم با نتایج زیر مواجه می‌شویم:

جستجوی نام اسرائیل:

باز هم اسمی از اسرائیل دیده نمی‌شود اما نقشه مستقیما شما را به منطقه غربی خاورمیانه هدایت می‌کند. نکته قابل توجه اینکه تنها وقتی نام اسرائیل را جستجو می‌کنیم مناطق مرزی کرانه باختری و نوار غزه را با خط چین نشان می‌دهد.

جستجوی نام فلسطین:

با جستجوی نام فلسطین به زبان چینی نقشه شما را به موقعیت زیر هدایت می‌کند. جایی که نام شهرهای مختلفی از اسرائیل هم دیده می شود اما نه نامی از فلسطین وجود دارد نه مرز نوار غزه و کرانه باختری مشخص شده‌اند. به نظر می‌رسد در این نقشه فلسطین، نه نام یک کشور بلکه نام یک سرزمین است.

آیا ناپدید شدن نام اسرائيل و فلسطین از نقشه های چین اتفاق تازه‌ای است؟

جستجوهای دو روزنامه نگار چینی هم نشان می‌دهد که دستکم از سال ۲۰۲۱ گزارش‌هایی در این باره در رسانه‌های اجتماعی چین منتشر شده است. در یک نمونه کاربری در ۱۱ می ۲۰۲۱ گزارش داده بود که:

«من معتقدم که بسیاری از مردم این شک را خواهند داشت. من از Amap و Baidu Map برای بررسی این منطقه استفاده کردم و یک چیز مشترک پیدا کردم، این که هیچ یک از شرکت‌ها به وضوح کلمات دولت اسرائیل یا فلسطین را علامت گذاری نکرده‌اند.»

کاربر دیگری هم در نوامبر ۲۰۲۲ با انتشار پستی در شبکه اجتماعی X به این ماجرا اشاره کرده است.

واکنش چین به این ادعاها

روز سه شنبه اول نوامبر ۲۰۲۳ وانگ ونبین، سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سوال که چرا نام اسرائیل در نقشه‌های آنلاین ارائه شده توسط دو شرکت بزرگ چینی دیده نمی‌شود، با رد این ادعا اعلام کرد که چین و اسرائیل روابط دیپلماتیک عادی دارند و اسرائیل به وضوح در نقشه‌های استاندارد که به تایید مقامات ذیصلاح چین رسیده‌است مشخص شده است.

به گزارش CNN علی بابا هنوز پاسخی به این سوال‌ها نداده است. اما سخنگوی بایدو به این رسانه گفته که «در جایی که فضا محدود است، نقشه‌های ما ممکن است نام یا پرچم برخی از مناطق را نمایش ندهند. کاربران می‌توانند کشورها یا مناطق مربوطه را در Baidu Maps به سادگی با استفاده از امکان جستجوی نقشه پیدا کنند.»

آیا در نقشه‌های رسمی دولت چین هم اثری از اسرائیل و فلسطین دیده نمی‌شود؟

بایدو و علی‌بابا هر دو شرکت‌های خصوصی هستند که سهام آنها در بازار عمومی ارائه شده است. به همین دلیل حتی با در نظر گرفتن تسلط دولت مرکزی بر کسب و کارهای خصوصی نمی‌توان داده‌های آنها را معادل نظرات دولت چین تلقی کرد. نقشه‌ای که در پلتفرم خدمات عمومی اطلاعات جغرافیایی ملی چین وجود دارد نام اسرائیل و فلسطین را نشان می‌دهد.

در شبکه‌های اجتماعی خبری منتشر شده که چین نام اسرائیل را از نقشه‌های خود حذف کرده است. کانال تلگرامی موسوم به قرارگاه سایبری عمار در همین زمینه عکسی منتشر کرده و به نقل از وال استریت ژورنال نوشته با افزایش وخامت درگیری در غزه، چین، نام اسرائیل را از نقشه‌های آنلاین خود حذف کرده است. آنچه وال استریت ژورنال مطرح کرده خبری به نقل از کاربران چینی است که دیده نشدن نام اسرائیل در نقشه‌ها را گزارش کرده‌اند. جستجو‌های ما نشان می‌دهد که با مراجعه به نقشه‌های آنلاین بایدو و علی بابا، نام کشورهای اسرائیل و فلسطین دیده نمی‌شود اما اگر نام این کشورها را به زبان چینی جستجو کنیم این نقشه‌‌ها ما را به محدوده این کشورها در غرب خاورمیانه هدایت می‌کنند.

از طرفی می‌دانیم که این اتفاق تازه‌ای نیست، پیشتر در سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ کاربران دیگری در چین و خارج از چین، دیده نشدن نام کشورهای فلسطین و اسرائیل در برخی نقشه‌ها مانند بایدو و علی‌بابا را گزارش داده‌اند. بایدو و علی‌بابا شرکت‌های خصوصی هستند و مواضع آنها را نمی‌توان هم‌وزن مواضع رسمی دولت چین دانست. دولت چین هم این ادعا را رد کرده است.

همچنین نام فلسطین و اسرائیل در نقشه‌ای که پلتفرم خدمات عمومی اطلاعات جغرافیایی چین نمایش می‌دهد دیده می‌شود.

بنابراین ما به این ادعا که چین نام اسرائیل را از نقشه‌های آنلاین حذف کرده نشان «شاخ‌دار» می‌دهیم.