شبکههای اجتماعی
تلگرام، توییتر، اینستاگرام، فیسبوک،...
تصاویر «زندگی لاکچری رهبران حماس» ساخته و پرداخته هوش مصنوعی است.
نادرست
حنانیا نفتالی، اینفلوئنسر اسرائیلی روز ۲۸ مهر ۱۴۰۲ با انتشار تصاویری از خالد مشعل رئيس دفتر سیاسی حماس و اسماعیل هنیه از رهبران حماس در توییتر نوشت:
«در حالی که رهبران حماس زندگی مجللی دارند و از زندگی خوب لذت میبرند، از شما میخواهند که خود و فرزندانتان را قربانی کنید. حماس به فلسطینیها اهمیت نمیدهد. حماس دشمن مردم فلسطین است.»
Dear Palestinians,
— Hananya Naftali (@HananyaNaftali) October 20, 2023
While the leaders of Hamas are living luxurious lives enjoying good lives, they ask you to sacrifice yourselves and your children.
Hamas doesn't care for the Palestinians. Hamas is the enemy of the Palestinian people.
الى الفلسطينيين،
في الوقت الذي به قادة… pic.twitter.com/l30I0CDLcw
در مدت زمان کوتاهی این ادعا مورد توجه کاربران شبکههای اجتماعی، از جمله کاربران فارسیزبان قرار گرفت. در این میان برخی، حسابهای کاربری نیز احتمال ساختگی بودن این تصاویر را مطرح کردند، ادعایی که روز ۲۹ مهر ۱۴۰۲ از سوی گروه راستیآزمایی فکتیار تایید شد بعضی رسانههای دیگر هم بازتابش دادند.
جستجوهای ما شان میدهد این تصاویر دستکم از سال ۲۰۱۴ در فضای مجازی در دسترس همگان بودهاند. کافی است به این لینک مراجعه کنید تا تمامی عکسهایی که حنایا نفتالی منتشر کردهاست در کنار عکسهای دیگری که به نظر میرسد از افراد وابسته به حماس هستند، ببینید.
قدمت برخی از این تصاویر بیشتر از ۱۰ سال است. به عنوان نمونه نسخه نسبتا باکیفیت تصویر اسماعیل هنیه در هواپیما، در فوریه سال ۲۰۰۷ (بهمن ۱۳۸۵) در یک وبلاگ، در قالب گزارشی از فعالیتهای «نخستوزیر» دولت خودگردان منتشر شده است. هنیه تا اوایل تابستان سال ۲۰۰۷ نخستوزیر تشکیلات خودگردان فلسطین بود. تاریخ قدیمیترین نسخه آرشیو شده این وبلاگ نیز اوایل آوریل ۲۰۱۱ (فروردین ۱۳۹۰) است.*
ما از وضعیت مالی، رفاه و امکانات موجود در اختیار رهبران حماس اطلاع دقیقی نداریم. اما آنچه آقای نفتالی از آن به عنوان زندگی مجلل رهبران حماس معرفی کرده در واقع شامل تصاویری از یک اتاق با میز پینگپنگ، استفاده از سالن بدنسازی و سفر گروهی از افراد حماس با یک هواپیمای کوچک (احتمالا جت خصوصی) است.
در سوی دیگر گروهی از کاربران در شبکههای اجتماعی بدون بررسی منابع اصلی عکسهایی که حنانیا نفتالی منتشر کرده بود، تصاویر او را محصول هوش مصنوعی اعلام کردند. اینجا و اینجا.
این کاربران دو دلیل عمده برای جعلی دانستن تصاویر خالد مشعل و اطرافیانش داشتند:
۱- در هم ریختگی ظاهری چهره افراد و جزییات تصویر
کاربران بسیاری با تاکید بر روی تصاویر زیر که بزرگ شده تصاویر منتشر شده در توییتر نفتالی است، مدعی شدند که در همریختگی های درون این تصاویر حاصل خطاهای هوش مصنوعی است:
اما بررسیهای ما نشان میدهد این تصاویر تفاوتهایی با تصاویر اصلی که در سال ۲۰۱۴ منتشر شده دارد. به نمونههای بزرگشده تصاویر اصلی در سال ۲۰۱۴ دقت کنید:
از بررسی این تصاویر میتوان نتیجه گرفت که احتمالا تلاش شده تا کیفیت این تصاویر با استفاده از نرمافزارهای ویرایش تصویر بهتر شود؛
حنانیا نفتالی در ایمیلی به رسانه معتبر آمریکایی فوربز تایید کرده که عکسها را از گزارشی که در سال ۲۰۱۴ منتشر شده دانلود و برای بهتر کردن کیفیتشان از پلتفرمهای ارتقای کیفیت استفاده کرده است. عکسهایی که به گفته او از یک شبکه تلویزیونی هم پخش شده است.
پلتفرمهایی که وضوح تصاویر را افزایش میدهند در واقع از ابزارهای هوش مصنوعی برای بهتر جلوه دادن آنها استفاده میکنند و این برای افرادی که فناوری استفادهشده را درک نمیکنند، مشکل است. حتی ابزارهای آنلاین خوب نیز میتوانند تصاویری با وضوح پایین مانند این را جعلی جلوه دهند.
۲- نتیجه جستجوها با جویندههای هوش مصنوعی
برخی کاربران از سایتهایی که کارشان تشخیص تصاویر تولید شده توسط هوش مصنوعیست استفاده کردهاند و مدعی جعلی بودن تصاویر شدهاند. اما علاوه بر این که نتایج این سایتها خالی از خطا نیست، به نظر میرسد با تلاش نفتالی برای افزایش وضوح تصویر، سایتهایی که به دنبال ردی از هوش مصنوعی هستند فریب خوردهاند.
ما همچنین در جستجوهای خود به گزارشی رسیدیم که سال گذشته از شبکه تلویزیونی الحدث پخش شده است. در این گزارش هم میتوانید عکس خالد مشعل و اسماعیل هنیه و همراهانش در هواپیما را از مانیتوری که مجری به آن اشاره میکند ببینید.
پس از خبرساز شدن تصاویری که با عنوان «زندگی مجلل رهبران حماس» در شبکههای اجتماعی منتشر شده، ابهامهای درباره اصالت آنها مطرح و گفته شده این تصاویر، جعلی و ساخته و پرداخته هوش مصنوعیاند.
از وضعیت مالی، رفاه و امکانات موجود در اختیار رهبران حماس، اطلاع دقیقی در دست نیست. اما آنچه به عنوان زندگی مجلل رهبران حماس معرفی شده، تصاویری از یک اتاق با میز پینگپنگ، تجهیزات سالن بدنسازی و سفر گروهی از افراد حماس با یک هواپیمای کوچک است
این تصاویر نمیتوانند کار هوش مصنوعی باشند. سابقه انتشار عکسها دستکم به ۹ سال پیش (سال ۲۰۱۴ میلادی) بازمیگردد.
در روزهای گذشته حنانیا نفتالی، فعال رسانهای نزدیک به دولت اسرائیل، تصاویر را با نرمافزار افزایش کیفیت ویرایش و با عنوان «زندگی مجلل رهبران حماس در زمان جنگ» منتشر کرده است.
با این اوصاف فکتنامه این ادعا را که «تصاویر «زندگی لاکچری رهبران حماس» ساخته و پرداخته هوش مصنوعی است» نشان نادرست میدهد.
*این پاراگراف و عکس در تاریخ ۴ آبان ۱۴۰۲ به متن اضافه شد.