آیا قطار ۱۳۴ مترو، دوربین مدار بسته ندارد؟

۹ مهر ۱۴۰۲ آرمیتا گراوند، دختر ۱۶ ساله‌ای که در تهران قصد سوار شدن به قطار مترو در ایستگاه شهدا را داشت چند ثانیه پس از ورود به قطار ۱۳۴ بر روی زمین افتاد. از آن زمان تا کنون آرمیتا در بیمارستان فجر و تحت تدابیر امنیتی شدید نگهداری می‌شود. پس از این حادثه گمانه‌زنی‌هایی درباره دلیل به زمین افتادن و به کما رفتن آرمیتا مطرح شد. از جمله اینکه؛ او بعد از برخورد فیزیکی یکی از «حجاب‌بانان» به زمین افتاده و به سرش ضربه وارد شده است. در روایت جمهوری اسلامی اما آرمیتا دچار افت فشار شده، بی‌هوش شده، به زمین افتاده و به سرش ضربه وارد شده است.

با طرح این روایت از سوی رسانه‌های نزدیک به حاکمیت، افکار عمومی منتظر انتشار تصاویر دوربین‌های مدار بسته مسیر سوار شدن آرمیتا به مترو و همچنین دوربین‌های درون واگن‌های مترو بود. ویدیوهای مسیر ورود او به مترو کمابیش منتشر شد اما برای درون واگن این ادعا مطرح شده که قطاری که آرمیتا قصد سوار شدن به آن را داشت، دوربین نداشته است.

مصاحبه‌ای در خبرگزاری صدا و سیمای جمهوری اسلامی با راهبر مترو ۱۳۴ در تاریخ ۱۳ مهر ۱۴۰۲ از صدا و سیما منتشر شد. در این گفتگو راهور قطار می‌گوید:

«دوربین توی قطار ما، داخل قطار نداشتیم، قطار سری ۱۰۰ است و قطار ۱۳۴ فاقد دوربین است»

مشابه این ادعا را آمنه سادات ذبیح‌پور، خبرنگار صدا و سیما و تهیه کننده این گزارش هم در توییتر خود منتشر کرده است. او در توییتی نوشته است:

«برخی‌ها در ماجرای بی‌هوش شدن آرمیتا در مترو پرسیدن که چرا فیلمی از داخل واگن منتشر نشده؟ پرس و جو کردیم گفتند قطارهای سری ۱۰۰ دوربین ندارند.»

متروی تهران چند سری قطار دارد؟

جستجوهای ما نشان می‌دهد که هم‌اکنون در شبکه ریلی متروی تهران حداقل ۸ سری متفاوت از قطارهای شهری فعال‌اند.

۱- سری CH-EM 1100:

از این مجموعه بین سال‌های ۱۳۷۵ تا ۱۳۸۰ سه سری تولید شده است که به ترتیب ۱۱۰۱، ۱۱۰۲، ۱۱۰۳ نام دارند.

۲- سری TWM-EM 1200

از این مجموعه بین سالهای ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۵ سری‌های ۱۲۰۱، ۱۲۰۲، ۱۲۰۳، ۱۲۰۴، ۱۲۰۵ و ۱۲۰۶ تولید شده است.

۳- سری TWM-EM 1300

از این مجموعه در سال ۱۳۹۳ تنها ۱۲ واگن با عنوان سری ۱۳۰۱ تولید شده است.

۴- سری TWM-EM 1400

از این مجموعه در سال ۱۳۹۴ تنها ۱۰۰ واگن با عنوان سری ۱۴۰۱ تولید شده است.

۵- سری TWM-EM 1500

از این مجموعه در سال‌های ۸۶، ۹۳و ۹۶ سه سری واگن با عنواین ۱۵۰۱، ۱۵۰۲ و ۱۵۰۳ تولید شده است.

۶- سری TWM-EM 1600

از این مجموعه در سال ۱۳۹۷ حداقل ۶۳۰ واگن با عنوان سری ۱۶۰۱ تولید شده است.

۷- سری TWM-EM 1700

از این مجموعه در سالهای ۱۳۹۸ و ۱۴۰۰ دو سری با عناوین ۱۷۰۱ و ۱۷۰۲ تولید شده است.

۸- سری TWM-EM 1800

از این مجموعه در سال ۱۴۰۰ تنها ۸ واگن با عنوان سری ۱۸۰۱ تولید شده است.

از قطارهای سری ۱۰۰ چه می‌دانیم؟‌

قطارهای سری ۱۰۰ در واقع همان مجموعه CH-EM 1100 است که در فاصله سال‌های ۷۵ تا ۸۰ حدود ۲۹۴ واگن از آن به شبکه مترو تهران تزریق شده است. این قطارها در زمان ساخت فاقد دوربین‌های مدار بسته بوده‌اند. تصاویر این سه مدل را می‌توانید در ادامه ببینید.

قطاری که آرمیتا گراوند در آن دچار حادثه شده از کدام سری است؟

در تصویر زیر قطاری که رسانه‌های نزدیک به حاکمیت می‌گویند آرمیتا در آن دچار حادثه شد مشاهده می‌شود.

جستجو‌های فکت‌نامه و انطباق تصاویر موجود از قطار شماره ۱۳۴ که آرمیتا در آن بوده با مدل‌های گوناگوم قطارهای مترو در تهران نشان می‌دهد این قطار مطمئنا متعلق به مدل ۱۲۰۰ یا همان TWM-EM 1200 است. در ادامه می‌توانید تصاویر ۶ سری از این مدل را ببینید:

کدام قطارهای مترو دوربین دارند؟

بر اساس آنچه در توضیحات شرکت واگن‌سازی تهران آمده تمامی قطارها از سری‌های ۱۲۰۰ به بعد مجهز به دوربین مدار بسته تولید شده‌اند. از طرفی می‌دانیم که در سال ۱۳۹۰ مدیر عامل شرکت بهره برداری مترو در مصاحبه‌ای اعلام کرده بود که هر قطار مترو تهران به ۱۴ دوربین مجهز شده است:

«تمام واگن های قطارهای جدید مترو و همچنین واگن‌های بانوان به دوربین مداربسته مجهز است و تصاویر مسافران از طریق کابین راننده (راهبر) مشاهده می‌شود… هر قطار مترو مجهز به ۱۴ دوربین مداربسته بوده و در هر واگن دو دوربین نصب شده است به طوری که این دوربین ها برای همگان قابل مشاهده است. این دوربین ها دارای قابلیت بالایی هستند و علاوه بر نشان دادن تصاویر مسافران، قابلیت ثبت و مستندسازی بالایی را نیز دارند.»

پیش از این بهنام قلی‌پور، روزنامه‌نگار، نیز به این ادعای نادرست صدا و سیما به نقل از راهبر مترو اشاره کرده بود.

اهمیت فیلم‌‌های داخل واگن

از روز ۹ مهر تا کنون مقامات جمهوری اسلامی در چند نوبت تصاویری منتسب به حضور آرمیتا گراوند در ایستگاه متروی میدان شهدای تهران را منتشر کرده‌اند. اما این تصاویر برش خورده‌اند و تمامی لحظاتی که آرمیتا در درون شبکه مترو در حال حرکت بوده را نشان نمی‌دهند.

این درحالی است که رسانه‌های گاردین و ایران وایر به نقل از شاهدان عینی مدعی شده‌اند که آرمیتا در واگن مترو به دست یک زن مورد ضرب و شتم قرار گرفته است. در چنین شرایطی تصاویر دوربین‌های مدار بسته در قطار شماره ۱۳۴ مترو از سوی مسئولین جمهوری اسلامی برای روشن شدن ابعاد ماجرا نقشی حیاتی ایفا می‌کنند. دوربین‌هایی که حالا مقامات جمهوری اسلامی به کل منکر وجود آنها شده‌اند.

چند روز پس از وقوع حادثه‌ برای آرمیتا گراوند، دانش‌آموز ۱۶ ساله در متروی شهدای تهران، صدا و سیما گزارشی منتشر کرده و به نقل از راهبر قطار ۱۳۴ مترو تهران گفت که این قطار از سری ۱۰۰ بوده و دوربین مداربسته نداشته است.

واگن‌های مترو در ایران عموما تولید شرکت واگن‌سازی تهران هستند. این شرکت از سال ۱۳۷۵ تاکنون حداقل ۸ سری متفاوت واگن مترو تولید کرده است. از سری ۱۱۰۰ تا ۱۸۰۰. به سری ۱۱۰۰ به اختصار سری ۱۰۰ گفته می‌شود.

در این بین تنها واگن‌های سری ۱۰۰ مجهز به دوربین مدار بسته نبوده است و بقیه سری‌ها همگی دارای حداقل ۱۴ دوربین مداربسته هستند. همچنین ۱۲ سال پیش مدیر عامل شرکت مترو از تجهیز کلیه واگن‌های مترو تهران به دوربین مدار بسته خبر داده بود. به عبارتی از ۱۲ سال پیش باقی‌مانده واگن‌های سری ۱۰۰ هم به دوربین مداربسته مجهز شده‌اند.

این در حالی است که جستجو‌های ما نشان می‌دهد بر خلاف ادعاهای مطرح شده، قطار ۱۳۴ متروی تهران، برخلاف ادعای صدا و سیما از سری ۱۰۰ نیست بلکه از سری ۱۲۰۰ است. این سری به گفته تولید کننده آن دارای ۱۴ دوربین مدار بسته است. پیش از این بهنام قلی‌پور، روزنامه‌نگار نیز به این ادعای نادرست صدا و سیما اشاره کرده و آن را رد کرده بود.

بنابراین فکت‌نامه به این ادعا که قطاری که آرمیتا گراوند در آن دچار حادثه شد فاقد دوربین است، نشان نادرست می‌دهد.