ادعای نادرست درباره قفل قبرهای دختران متوفی در پاکستان

در روز‌های اخیر، توییتی از حارث سلطان، نویسنده کتاب «نفرین خدا؛ چرا من از اسلام خارج شدم» به اشتراک گذاشته شده که تصویری از یک قبر است که در یک حفاظ آهنی سبز رنگ قرار دارد. (لینک۱ و لینک۲).

همراه با این تصویر، در متن توییت اصلی آمده:

«پاکستان چنان جامعه‌ای شیدا و ناامید از نظر جنسی ایجاد کرده که مردم روی قبر دختران خود قفل می گذارند تا از تجاوز جنسی به آنها جلوگیری کنند. وقتی برقع را با تجاوز به عنف ربط می‌دهید، شما را تا قبر دنبال می‌کند.»

این ادعا صحیح نیست.

اول اینکه تصویر مربوط به پاکستان نیست و یک مقبره در مسجد «سالار ملک» در شهر حیدرآباد هند است. (لینک تصویر در سرویس استریت‌ویو گوگل)

دوم اینکه این قفل و نرده به دو دلیل دیگر روی این قبر قرار گرفته:

1. جلوگیری از دفن بی اجازه جسد در قبرهای قدیمی در این منطقه رایج است و با نصب درب فلزی و قفل روی مقبره، برای جلوگیری از این اتفاق اقدام شده‌است.
2. دلیل دوم این اقدام نیز این است که مقبره مورد نظر دقیقا در مقابل ورودی مسجد قرار دارد و با نصب درب فلزی و قفل روی آن، از پا گذاشتن افراد بر روی مقبره جلوگیری شده است.

سوم اینکه این قبر متعلق به خانمی بوده که حدود ۲ سال پیش، در دهه هشتم زندگی خود از دنیا رفته و پسرش، ۴۰ روز بعد از وفاتش، به دلایل بالا، این نرده و قفل را روی قبر مادرش قرار داده‌است.

پس از اعلام این موضوع، حارث سلطان ضمن عذرخواهی، توییتش را پاک کرد، اما در ادامه ذکر کرد که تصویر را از اکانت طرفداران «صنم بلوچ» سلبریتی کانادایی-پاکستانی (با بیش از ۱/۴ میلیون دنبال‌کننده در توییتر) برداشته‌است. او همچنین در ادامه نوشت:

«این یک ادعای خیالی نبود. توییت اصلی من حتی به اسلام هم حمله نکرد. توییت من بر ماهیت جامعه‌ای که سیاست‌های تفرقه‌طلبانه پاکستانی ایجاد کرده‌است تاکید می‌کرد.»

آیا در پاکستان نکروفیلیا وجود دارد؟ 

درباره افزایش نرخ نکروفیلیا (تمایل جنسی به جسد)‌ در پاکستان، اخبار مختلف وجود دارد که اکثراً توسط رسانه‌های هندی منتشر شده‌اند و بدون ذکر منابع مورد اعتماد ارائه شده‌اند. با این حال، منابع آماری جامع و قابل اطمینان در این زمینه وجود ندارد.

در گذشته، مواردی از نکروفیلیا به صورت رسمی گزارش شده‌اند. به عنوان مثال، در یک تحقیق که پیشتر درباره «دسترسی زنان به عدالت در پاکستان» توسط دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل انجام شده، به دو مورد نکروفیلیا در پاکستان اشاره شده است. در یکی از این موارد، متهم ۴۸ فقره تجاوز به اجساد در یک بازه زمانی هشت ساله انجام داده است.

همچنین، در این تحقیق ذکر شده است که در پاکستان قانونی جدی برای مقابله با نکروفیلیا وجود ندارد. در سال ۲۰۲۲، یک وکیل پاکستانی کارزاری برای تصویب قوانین سخت‌تر در مورد نکروفیلیا آغاز کرده است. به گفته این وکیل، به دلیل عدم وجود یک قانون جدی در برابر پدیده نکروفیلیا، در مواردی بسیاری مظنونین بازداشت می‌شوند اما به دلیل نبود قانون پس از مدتی آزاد می‌شوند.

ریشه خبر افزایش نکروفیلیا در پاکستان از کجا می‌آید؟

روز شنبه ۸ اردیبهشت ۱۴۰۲ در روزنامه‌ای پاکستانی گزارشی منتشر شد که مدعی بود به دلیل بالا رفتن نرخ نکروفیلیا در پاکستان، مردم برای حفاظت از قبرها از قفل آهنی استفاده می‌کنند. 

«در کشوری که به ارزش‌های خانواده‌محور خود افتخار می‌کند، هر دو ساعت یک زن تحت تجاوز قرار می‌گیرد. این امر تا حدی تکرار شده که در ضمیر جمعی ما جای خود را گرفته است. با این حال، منظره قفل‌های روی قبرهای زنان به اندازه کافی شوم است تا تمام جامعه سرش را پایین بگیرد و دیگر نتواند به این «به اصطلاح نماد‌های عزت» نگاه‌ کند. استفاده از قفل به عنوان یک تلاش برای حفظ شرافت جسمانی زنان در برابر هیولاهایی است که آنها را برای برآورده کردن نیازهای جنسی خود دست‌چین می‌کنند، است. با توجه به افزایش رو به رشد نکروفیلی، می‌توان درک کرد که جامعه به دنبال حفاظت از عزیزان خود است.»

این گزارش تصویر نداشت. اما یک روز بعد حساب توییتری AIN یک تصویر از قبری که با حفاظ آهنی سبز رنگ محصور شده بود را به همراه این متن به اشتراک گذاشت:

«برای جلوگیری از تجاوز جنسی، والدین پاکستانی قبر دخترانشان را محصور می‌کنند. مقاله AIN را بخوانید. #پاکستان، #نکروفیلیا، #تجاوز جنسی، #جنایت.»

این رسانه بعدا تصویر گزارش را تغییر داد اما نسخه آرشیو شده مقاله اولیه همچنان در دسترس است. 

در روز‌های اخیر، برخی از کاربران ایرانی توییتی از حارث سلطان، نویسنده کتاب «نفرین خدا؛ چرا من از اسلام خارج شدم» را به اشتراک که تصویری از یک قبر است که در یک حفاظ آهنی سبز رنگ قرار دارد. در متن توییت اصلی آمده: «پاکستان چنان جامعه‌ای شیدا و ناامید از نظر جنسی ایجاد کرده که مردم روی قبر دختران خود قفل می گذارند تا از تجاوز جنسی به آنها جلوگیری کنند.»

اول اینکه مکان این قبر مشخص شده و تصویر مربوط به پاکستان نیست و یک مقبره در  مسجد «سالار ملک» در شهر حیدرآباد هند است.

دوم اینکه این قفل و نرده به دو دلیل دیگر روی این قبر قرار گرفته:

1. جلوگیری از دفن بی اجازه جسد در قبرهای قدیمی در این منطقه رایج است و با نصب درب فلزی و قفل روی مقبره، برای جلوگیری از این اتفاق اقدام شده‌است.
2. دلیل دوم این اقدام نیز این است که مقبره مورد نظر دقیقا در مقابل ورودی مسجد قرار دارد و با نصب درب فلزی و قفل روی آن، از پا گذاشتن افراد بر روی مقبره جلوگیری شده است.

سوم اینکه این قبر متعلق به خانمی بوده که حدود ۲ سال پیش، در دهه هشتم زندگی خود از دنیا رفته و پسرش، ۴۰ روز بعد از وفاتش، به دلایل بالا، این نرده و قفل را روی قبر مادرش قرار داده‌است.

درباره افزایش نرخ نکروفیلیا (تمایل جنسی به جسد)‌ در پاکستان، اخبار مختلف وجود دارد. انتشار گزارشی در این مورد و استفاده از این تصویر در یک رسانه پاکستانی باعث این اشتباه شده.

منتشرکننده گزارش، تصویر را عوض کرده‌است و نویسنده توییت هم ضمن عذرخواهی به‌خاطر استفاده از این عکس، همچنان بر اصل قضیه (افزایش نرخ نکروفیلیا در پاکستان) تاکید کرده‌است.

بنابراین با توجه به واقعیت‌ها موجود، فکتنامه به این ادعا که در پاکستان برای جلوگیری از تجاوز جنسی به جسد دختران جوان روی قبرها قفل و نرده نصب می‌شود، نشان نادرست می‌دهد.