ماجرای عکس بایدن و زلنسکی در اوکراین

روز چهارشنبه ۳ اسفند ۱۴۰۱، حساب توییتری نور نیوز که بر اساس گفته برخی از رسانه‌ها، نزدیک به دبیرخانه شورای عالی امنیت است، تصویری از حضور جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا، در کاخ ریاست جمهوری اوکراین منتشر کرد. این تصویر، با متن زیر همراه شد:

«این عکس #بایدن و #زلنسکی در کاخ ریاست جمهوری #اوکراین باید مانند سندی مصور در حافظه تاریخی ملت‌ها ثبت شود تا از یاد نبرند که هزینه‌ برای استقلال، سرمایه‌گذاری برای زندگی عزتمندانه و انسداد مسیر نفوذ سلطه‌گرانی است که هیچ فرصتی را برای تاراج هویت و سرمایه‌های آنان از دست نمی‌دهند.»

کاربر دیگری تصویر حضور جو بایدن در کاخ ریاست جمهوری اوکراین را با تصویر معروف حضور فرانک‌لین روزولت، وینستون چرچیل، ژوزف استالین، رهبران قوای متفقین در کنفرانس تهران در سفارت که در سال ۱۳۲۲ در سفارت شوروی پس از اشغال ایران توسط نیروهای متفقین برگزار شد، مقایسه کرده است.

«وقتی سگِ دست آموزِ آمریکا باشی، نتیجه ای جز حقارت و بدبختی برای مردم کشورت نداری!»

تصاویر یا meme های مشابهی از حضور بایدن در کاخ ریاست جمهوری اوکراین در فضای مجازی غیر فارسی‌زبان نیز منتشر شده است. (لینک‌های آرشیوشده ۱ - ۲ - ۳ - ۴)

بازتاب در سایت‌های خبری و روزنامه‌ها

مشرق‌نیوز در خبری با عنوان «مستعمره شدن این شکلیه دوستان» با انتشار این عکس، بخشی از واکنش‌های توییتری را منتشر کرد.

سایت جهان نیوز هم واکنش کاربران موسوم به ارزشی را در مطلبی با عنوان «آقا اجازه، برم دستشویی؟» بازنشر کرده است.

مسعود اکبری در یادداشت روز روزنامه کیهان نیز، به این عکس اشاره کرد و خطاب به گروهی که آنها را «اصلاح‌طلبان» نامیده است نوشت: «یک پیشنهاد به بخشی از این جریان سیاسی این است که عکس عبرت‌آموز بایدن و زلنسکی را قاب گرفته و هر روز به آن نگاه کنند.»

اما واقعیت ماجرا چیست؟ آیا بحث تحقیر زلنسکی مطرح است؟ آیا در این تصاویر بایدن را در حال نوشتن چک کمک‌هزینه به اوکراین است؟

عکس‌های «دفتر مهمان» کاخ ریاست‌جمهوری

این عکس‌ها در زمان برگزاری مراسم رسمی امضای دفتر مهمان گرفته شده است؛ مراسمی دیپلماتیک که به همین صورت در اوکراین و در برخی از کشورهای جهان مثل آلمان برگزار می‌شود.

تصاویر زیر که به ترتیب توسط خبرگزاری آسوشیتدپرس و سی‌ان‌ان منتشر شده‌اند، لحظه‌ای را نشان می‌دهند که بایدن مشغول نوشتن یک یادداشت یادگاری در «دفتر مهمان» یا guest book کاخ ریاست جمهوری اوکراین است.

متن یادداشت بایدن که توسط هندوستان تایمز منتشر شده است به شرح زیر است:

"مفتخرم که دوباره در کیف مورد استقبال قرار گرفتم. من در همبستگی و دوستی با مردم آزادیخواه اوکراین ایستاده ام. آقای رئیس جمهور، لطفاً احترام عمیق مرا برای شجاعت و رهبری خود بپذیرید. اسلاوا اوکراینی!"

منبع: Hindustan Times
سابقه این مراسم در کاخ ریاست‌جمهوری اوکراین

چنین مراسمی در استقبال از مهمان‌های رسمی Mariinsky Palace بی‌سابقه نیست. بررسی تصاویر پیشین نشان می‌دهد که به جز بایدن، سران دیگر کشورها چه در زمان ریاست جمهوری زلنسکی و چه در زمان پترو پروشنکو رییس‌جمهور سابق اوکراین این مراسم را انجام داده‌اند.

آیا این سفر مربوط به منابع و سرمایه‌های اوکراین است؟

بر اساس گزارش‌هایی که تا کنون منتشر شده، سفر بایدن به اوکراین، سفری با اهداف امنیتی بوده و ارتباطی با منابع و ثروت‌های اوکراین ندارد.

به گزارش سی‌ان‌ان، روز دوشنبه ۱ اسفند ۱۴۰۱، بایدن در یک تصمیم از پیش اعلام نشده برای اعلام همبستگی آمریکا با اوکراین در سالروز تجاوز نظامی روسیه به خاک این کشور به اوکراین سفر کرد.

طبق گفته‌ جِیک سالیوان، مشاور امنیت ملی بایدن، آمریکا تنها چند ساعت پیش از این سفر روسیه را از آن مطلع ساخت.

به گفته‌ جان فاینر، معاون مشاور امنیت ملی، حلقه‌ کوچکی از اطرافیان رییس‌جمهور آمریکا برنامه‌ریزی این سفر را انجام دادند.

در این سفر بایدن اعلام کرد که آمریکا یک بسته ۵۰۰ میلیون دلاری جدید از کمک‌های نظامی به اوکراین اختصاص خواهد داد.

سابقه ایستادن در زمان امضای دفتر مهمان

به جز اوکراین، عکس‌ها و تصاویر زیادی وجود دارد که در آن میزبانان یک کاخ یا مسئولان یک کشور، برای امضای دفتر مهمان، چنین مراسمی را برگزار می‌کنند. آنها به نشانه احترام، کنار میز می‌ایستند و میهمان، پشت میز می‌نشیند و این دفتر را امضا می‌کند و در آن به یادبود، مطلبی را می‌نویسد.

تعداد زیادی از این عکس‌ها را می‌توانید در آرشیو سایت‌هایی چون Alamy ببینید.

ضمن اینکه در عکس‌های دیگری از جمله عکس سفر زلنسکی به برلین و دیدار از کاخ Bellevue در سال ۲۰۲۱، او در حال امضای دفتر مهمان است و رئیس‌جمهور فدرال آلمان در کنار او ایستاده است.

حساب توییتری نور نیوز که نزدیک به دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی است، عکسی از دیدار زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین را با جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا منتشر کرده است.

در این عکس بایدن پشت یک میز نشسته و در حال نوشتن در دفتری است و زلنسکی در کنار او با احترام ایستاده است.

حساب نور نیوز و برخی از کاربران ارزشی،‌ این عکس را نشانه‌ای از وضعیت تحقیرآمیز زلنسکی دانسته‌اند.

این عکس از مراسم تشریفاتی امضای دفتر مهمان کاخ ریاست جمهوری اوکراین گرفته شده است.

این آیین دیپلماتیک، هم در اوکراین و هم در سایر کشورها وجود دارد که میزبان، به نشانه احترام در کنار میز می‌ایستد و میهمان، پشت میز، دفتر را امضا می‌کند و در آن یادداشتی می‌نویسد.

نمونه‌های زیادی از این مراسم در سال‌های قبل اوکراین و همچنین در سایر کشورها مثل آلمان دیده می‌شود.

به عنوان مثال رئیس‌جمهور فدرال آلمان نیز سال ۲۰۰۱ در مراسم مشابهی در کنار میز زلنسکی ایستاده است.

بنابراین این ادعا که عکس موجود نشانه وضعیت تحقیرآمیز بودن زلنسکی در برابر بایدن است، ادعای درستی نیست و فکت‌نامه نیز به آن نشان «نادرست» می‌دهد.