ادعای گمراه‌کننده سخنگوی دولت درباره زندانیان زن در آمریکا

علی بهادری جهرمی، سخنگوی دولت، می‌گوید: «یک‌سوم زندانیان زن جهان، در آمریکا زندانی هستند.»

زمینه این ادعا انتقاد از طرح آمریکا برای اخراج ایران از کمیسیون مقام زن سازمان ملل متحد در روز ۲۳ آذر ۱۴۰۱ است. این اقدام به درخواست نهادهای حقوق بشری در واکنش به نقض حقوق زنان در جمهوری اسلامی و سرکوب اعتراضات پس از کشته شدن مهسا امینی انجام شد. 

آیا یک سوم زندانیان زن جهان در آمریکا زندانی‌اند؟ 

بله. بر اساس آمار موجود در دیتابیس World Prison Brief ، بیش از ۷۴۰ هزار زندانی زن در سراسر دنیا وجود دارد که از این تعداد بیش از ۲۱۱ هزار نفر آنها ساکن آمریکا هستند. به عبارتی یک سوم زندانیان زن دنیا در آمریکا حضور دارند. در این لیست، پس از آمریکا، چین با بیش از ۱۵۰ هزار زندانی زن در جایگاه دوم قرار داد. 

چند درصد از زندانیان آمریکا زن هستند؟

تقریبا ۱۰ درصد. برخی کاربران در واکنش به توییت سخنگوی دولت، به تحقیقات دانشگاه بیرکبک لندن اشاره کردند که در آن گفته شده هنگ‌کنگ بیشترین نسبت زندانیان زن را دارد.

به عنوان نمونه می‌توان به توییت داریوش رجبیان خبرنگار بی بی سی اشاره کرد که در پاسخ به توییت علی بهادری نوشته: 

«صحیح نیست، بنا به پژوهش دانشگاه بیربک که ماه اکتبر ۲۰۲۲ منتشر شد، بیشترین تعداد زندانیان زن با توجه به تناسب جمعیت در هنگ‌کنگ چین (۱۹/۷ درصد)، قطر (۱۴/۷)، ماکائو (۱۴/۱)، لائوس (۱۳/۷)، میانمار (۱۲/۳)، ویتنام (۱۲/۱)، برونئی (۱۱/۹) و امارات متحده عربی (۱۱/۷ درصد) هستند.»

باید توجه داشت در تحقیق دانشگاه بیرکبک، نسبت جمعیت زنان زندانی هر کشور به کل زندانیان همان کشور محاسبه شده، نه کل زندانیان زن در سراسر جهان. این تحقیق نیز بر اساس داده‌های موجود در دیتابیس World Prison Brief تهیه شده است. 

این آمار ادعای آقای بهادری جهرمی را رد نمی‌کند. چرا که نسبت ۲۱۱ هزار زندانی زن در آمریکا به کل زندانیان آمریکایی که بیش از ۲ میلیون نفر هستند تقریبا ۱۰ درصد خواهد بود. (این آمار آخرین بار در سال ۲۰۱۹ به روز رسانی شده‌اند.) اما در هنگ کنگ تعداد کل زندانیان حدود ۷۸۶۷ نفر و تعداد زندانیان زن ۱۵۰۱ نفر است. در نتیجه نسبت زندانیان زن به کل زندانیان در این کشور برابر می‌شود با ۱۹/۷ درصد. 

آیا آمار بالای زندانیان زن در آمریکا قابل مقایسه با نقض حقوق زنان در ایران است؟ 

خیر. مساله زنان در ایران نقض حقوق اولیه انسانی، مانند آزادی پوشش، آزادی بیان و آزادی عقیده است، اما آمار بالای زندانیان زن در آمریکا، مساله حقوقی - اجتماعی است که در زمینه خود قابل بحث است. 

به طور مشخص زنان یا مردان در آمریکا به دلیل نحوه پوشش، آزادی بیان یا فعالیت سیاسی و مدنی زندانی نمی‌شوند، در حالی که مساله ایران که منجر به اخراج جمهوری اسلامی از کمیسیون زنان سازمان ملل شده، نقض حقوق اساسی و انسانی زنان و سرکوب اعتراضاتی است که در سه ماه گذشته در ایران جریان دارد. 

با این اوصاف فکت‌نامه به این گفته سخنگوی دولت را که «یک‌سوم زندانیان زن جهان، در آمریکا زندانی‌اند» نشان گمراه‌کننده می‌دهد.