برو به محتوای اصلی
  • فکت‌نامه چیست؟
  • روش کار ما
English
پادکست
جستجو
خانهفکت‌خانهدرستی‌سنجی
شبکه‌های اجتماعی

شبکه‌های اجتماعی

تلگرام، توییتر، اینستاگرام، فیسبوک،...

ویدیو زیر گرفتن یک شهروند توسط خودرو ضد شورش در بومهن در روز ۱۶ آذر

درستی‌سنجی

زمان خواندن: ۳ دقیقه

درست

ویدیو زیرگرفتن معترضان با ماشین انتظامی در بومهن

اگر وقت ندارید …

  • در ۱۷ آذر ۱۴۰۱، صحنه مشهوری در همه شبکه‌های اجتماعی با این متن منتشر شد: «این ویدیو از زیر گرفتن یکی از مردم با ماشینِ نیروهای جمهوری‌اسلامی، با شرح «امروز ۱۶ آذر بومهن» فرستاده شده‌است.»
  • در ویدیو دیده می‌شود که راننده خودرو پلیس، عمدا به‌دنبال زیرگرفتن شهروند معترض است و به او ضربه‌ای هم می‌زند که در ادامه شهروند بلند شده و به راهش ادامه می‌دهد.
  • مکان ویدیو بومهن، بلوار امام خمینی، دوربرگردان، روبه‌روی آتش‌نشانی بومهن، جنب کوچه صنایع (عرض: 35.728303 شمالی، طول: 51.886001 شرقی) است.
  • ویدیوهای مشابه در همان زمان از زاویه‌های دیگر هم وضعیت آن مکان را تایید می‌کند هم حضور همان خودرو حمله‌کننده را از زاویه دیگری نشان می‌دهد.

در ۱۷ آذر ۱۴۰۱، ویدئویی در شبکه‌های اجتماعی با متن زیر منتشر شد:

این ویدیو از زیر گرفتن یکی از مردم با ماشینِ نیروهای جمهوری‌اسلامی، با شرح «امروز ۱۶ آذر بومهن» فرستاده شده‌است.

در ویدیو دیده می‌شود که راننده خودرو پلیس، عمدا به‌دنبال زیرگرفتن شهروند معترض است و به او ضربه‌ای هم می‌زند که در ادامه شهروند بلند شده و به راهش ادامه می‌دهد.

از همان لحظات اولیه انتشار برخی از کاربران این تصویر را برای راستی‌آزمایی به فکت‌نامه پیشنهاد داده‌اند. در اینجا اطلاعاتی که در این تصویر دیده می‌شود را بررسی می‌کنیم. 

مکان ویدیو کجاست؟

در ویدیو ۳ علامت وجود دارد که مکان دقیق آن را مشخص می‌کند:

۱. میله تابلو راهنمای مسیر که از وسط بلوار تا یک ضلع آن کشیده‌ شد‌ه است:

۲. ساختمانی با پنجره‌های بزرگ

۳. سازه شیروانی‌دار زردرنگ روی سقف ساختمان

براین اساس پیدا کردن این مکان چندان مشکل نیست: بومهن، بلوار امام خمینی، دوربرگردان، روبه‌روی آتش‌نشانی بومهن، جنب کوچه صنایع (عرض: 35.728303 شمالی، طول: 51.886001 شرقی).

در تصویر نقشه گوگل، تابلو‌های راهنمایی و سازه زرد رنگ بالای ساختمان دیده می‌شود.

همچنین در تصاویری که کاربران از محل روی گوگل ارث آپلود کرده‌اند نیز ساختمان با پنجره بزرگ، بعد از تابلوهای راهنمای مسیر، دیده می‌شود (تصویر زیر متعلق به سال ۱۳۹۱ است).

جهت سایه‌ها در تصویر گوگل ارث نشان می‌دهد که این نقطه در ضلع جنوبی بلوار امام خمینی قرار دارد. همچنین موقعیت این نقطه از مسیر نشان می‌هد که با یک محوطه باز به‌خاطر دوربرگردان وسط بلوار مواجه هستیم. از قضا کامیونی هم در ابتدای ویدیو درحال دوربرگردان از مسیر به سمت تهران، به مسیر جهت عکس به سمت دماوند است.

چراغ‌های وسط اتوبان در ویدیو نشان می‌دهد که در دوردست، پیچ جاده با نقشه در این موقعیت هم‌خوانی دارد. سازه شیروانی‌دار زردرنگ روی سقف ساختمان از پاییز ۱۳۹۱، روی ساختمان با پنجره‌های بزرگ اضافه شده‌است؛ یعنی کمتر از ۶ ماه بعد از ثبت تصویر بالا.

تابلوهای ساختمان‌ها به راحتی قابل خواندن نیست. اما از روی نوشته‌ها پیداست که یک فروشگاه مصالح ساختمانی و دو تعمیرگاه خودرو در دو طرف آن دیده می‌شوند. در نقشه بلد، در این مکان چنین کسب‌وکارهایی ثبت شده‌اند. اما چون تابلوها واضح نیست، نمی‌توانیم به آنها استناد کنیم.

زمان ویدیو کی است؟

در مورد زمان ویدیو نمی‌توان مستقیما چیزی گفت. براساس گزارش نزدیک‌ترین ایستگاه هواشناسی، می‌دانیم که در آن روز و روز‌ قبل بارندگی در بومهن اتفاق نیفتاده که با وضعیت کف خیابان، آن‌طور که در ویدیو دیده می‌شود، هم‌خوانی دارد.

چنین ویدیویی یا ویدیوهای مشابه از چنین مکانی و در چنین وضعی، در هیچ پلت‌فرمی، پیش از ۱۶ آذر دیده نمی‌شود.

ویدیو دیگری از این مکان منتشر شده‌است. این ویدیو احتمالا از بالای یکی از ساختمان‌های ضلع جنوبی بلوار گرفته شده‌است.

در این ویدیو ایستگاه آتش‌نشانی دیده می‌شود.

نقشه بلد هم وجود ایستگاه آتش‌نشانی شهرداری بومهن را در این نقطه تایید می‌کند.

همچنین در ویدیو دوم، خودروی ضدشورش شبیه همان خودروی حمله‌کننده به سمت شهروند معترض در ویدیوی اول دیده می‌شود. موقعیت شعله‌های آتش در کف بولوار در هر دو ویدیو هم منطبق است.

ویدیو سومی هم از آن محل وجود دارد که همان خودرو در آن مشاهده می‌شود.

زمان این دو ویدیو هم در همه کانال‌های که منتشر شده، ۱۶ آذر ذکر شده‌است. براین اساس و به‌طور غیرمستقیم می‌توان زمان ویدیو را هم ثابت کرد.

بنابراین فکت‌نامه به ویدیو زیرگرفتن یک شهروند معترض با خودرو ضدشورش در ۱۶ آذر در بومهن نشان «درست» می‌دهد.

درست

گفته یا آمار واقعیت دارد، فکت‌های قابل دسترس، درستی آن را تایید می‌کنند و نکته مهمی از قلم نیفتاده است.

درباره نشان‌های میرزاروش کار ما
پرش به فهرست

گزارش‌های مرتبط

فکت‌نامه اولین سایت درستی‌سنجی (فکت‌چکینگ) سیاسی درباره ایران است.پیشنهاد سوژه
فکت‌نامه اولین سایت درستی‌سنجی (فکت‌چکینگ) سیاسی درباره ایران است.پیشنهاد سوژه

فکت‌نامه

فکت‌نامه اولین سایت درستی‌سنجی (فکت‌چکینگ) سیاسی درباره ایران است.

درباره ما

  • فکت‌نامه چیست؟
  • روش کار ما
  • نشان‌های میرزا
  • تیم ما

پروژه‌ای از

حریم خصوصی

این وبسایت تحت پروانه کریتیو کامنز اختیار-غیرتجاری اشتراک همانند 4.0 بین المللی است.