ادعای نادرست ورود نیروهای مسلح کومله به کردستان پس از کشته‌شدن مهسا امینی

هم‌زمان با اعتراضات مردمی پس از کشته شدن مهسا امینی، ویدیوهایی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده و انتشاردهندگان مدعی هستند:

گروهک تجزیه‌طلب دموکرات و کومله وارد کردستان شد!
خدا از اونایی نگذره که مطالبه‌گری خون بی‌گناه مهسا امینی رو به سمت تجزیه‌طلبی بردند و اجازه ندادن مردم به صورت قانونی بهش بپردازد.
تجزیه‌طلبی خط قرمز تمام ایرانی‌ها است و به فضل الهی بشدت سرکوب خواهند شد وطن‌فروشان بی‌ریشه

در توییت بالا یک ویدیو ۵۵ ثانیه‌ای دیده می‌شود. یکی از مخاطبان فکت‌نامه نیز ویدیو ۲ دقیقه‌ای از این اتفاق برای ما فرستاده‌بود و گفته‌بود این ویدیو در واتس‌اپ با زیرنویس «در یکی از شهرهای سنندج حزب کومله کردستان ورود مسلحانه» منتشر شده‌است: 

اما واقعیت این ویدیو چیست و آیا ربطی به اعتراضات اخیر دارد؟ مکان و زمان آن کجاست؟ این افراد چه کسانی هستند؟ در ادامه به این سوالات پاسخ می‌دهیم.

چطور مکان و زمان ویدیو را پیدا کردیم؟

فکت‌نامه این ویدیو را بررسی کرده و نسخه کامل‌تر ۳ دقیقه‌ای آن را در یوتیوب حساب کاربری Peshmergekan پیدا کرد (لینک ویدیوی اصلی):

همان‌طور که دیده می‌شود این ویدیو در تاریخ دوشنبه، ۲ فروردین ۱۴۰۰ در یوتیوب بارگذاری شده‌است. بنابراین قطعا ربطی به اعتراضات اخیر ندارد چون ۱۸ ماه است در یوتیوب است.

در شرح این ویدیو نوشته شده:

پیشمرگان حدکا (حزب دمکرات کردستان ایران) در میراوا، شنو

«شنو» نگارش و تلفظ کردی اشنویه در آذربایجان غربی است. با نام میراوه یا میرآوا یا میرآباد هم چندین روستا در نواحی کردنشین کشور وجود دارد. اما یکی از این روستا‌ها میرآوا از توابع بخش «نالوس» شهرستان اشنویه در ۱۳/۱ کیلومتری جنوب غربی این شهر است. تقریبا همین اندازه هم فاصله بین این روستا تا مرز کردستان عراق است. این روستا در این قسمت از ایران نزدیک‌ترین منطقه مسکونی به عراق است.

یک کاربر ارزشی هم در توییتر  و در پاسخی به توییت بالا نوشته بود که مکان این ویدیو، بخش «نالوس» است. البته این کاربر اطلاعات دیگری هم داده‌بود که هیچ‌کدام قابل تایید نیستند.

همه پلاک‌های قابل مشاهده از خودروها در ویدیو، متعلق به شهر اشنویه (ایران۲۷ - ؟؟؟ ی ؟؟) است که این وابستگی را تایید می‌کند.

تصاویر در زمان گرگ‌ومیش گرفته شده و با توجه به حضور جمعیت در خیابان و جریان‌داشتن زندگی، می‌توان گفت این تصاویر مربوط به پیش از طلوع آفتاب نیست و مربوط به پس از غروب آفتاب است. براین اساس می‌توان گفت که جهتی که نور بیشتری در آسمان دیده می‌شود، جهت غرب است که تازه خورشید از آن سمت غروب کرده‌است.

بر این اساس ما مسیر فیلم‌بردار موبایل را رصد کردیم تا نقشه محل را به‌دست بیاوریم:

بر اساس نقشه فوق، ما تمام روستای امیرآباد اشنویه را وجب به وجب گشتیم اما هیچ اثری از مکانی با شکل و کیفیت زندگی و تراکم شهری مانند آنچه در ویدیو دیده می‌شود، پیدا نکردیم.

به‌خصوص ۲ نکته در ویدیو در این جستجو برای ما مهم بود که انتظار داشتیم با توجه به کیفیت تصاویر ماهواره‌ای Maxtar و CNES و Landsat و Copernicus در تصاویر گوگل مپ هم دیده شود:

۱. جوی آب در حاشیه سمت راست خیابان اصلی

۲. جریان فاضلاب شهری در وسط آخرین کوچه

حتی حدس زدیم که شاید چون در سال ۱۴۰۰، زمان سال تحویل بامداد بوده، شاید این شلوغی مربوط به صبح زود باشد و ما در تشخیص جهت اشتباه کرده‌ایم و جهت عکس را هم بررسی کردیم. اما باز هم این نقشه فوق با هیچ مسیری از داخل روستای امیر آباد منطبق نبود.

همچنین نقشه همه روستاهای اطراف امیرآباد اشنویه مانند «هق»، «مامدان»، «پی‌قلعه»، «درود»، «بیمضراته»، «خورشت»، «سنگان» و … را هم بررسی کردیم و منطقه‌ای با مشابهت مسیر فوق و به شلوغی و تراکم ساختمان‌های آن پیدا نکردیم.

همچنین در شهر «نالوس» و شهر «امیرآباد» از توابع شهرستان نقده که ۳۰ کیلومتری جنوب شرق اشنویه است نیز چنین بافت شهری یافت نشد.

تا اینکه به این خبر در بولتن نیوز رسیدیم که در ۳ فروردین ۱۴۰۰ منتشر شده‌بود: «حضور تروریست‌های حزب منحله دمکرات کردستان ایران در روز روشن در اشنویه و تیراندازی و فضای رعب و وحشت در بین مردم+ فیلم». در این خبر هم همین ویدیو ۳ دقیقه‌ای حدکا درج شده و نوشته شده‌بود:

در چند روز گذشته سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی حزب منحله دمکرات کردستان ایران (شاخه مصطفی هجری) اقدام به انتشار فیلمی از حضور تروریست‌های سرتاپا مسلح حزب منحله دمکرات کردستان ایران در شهر اشنویه آذربایجان غربی کرده‌اند.
…در این فیلم دیده می‌شود یک تیم تروریستی مسلح حزب منحله دمکرات کردستان در اشنویه وارد یکی از میادین حاشیه شهر شده و اقدام به تیراندازی و فضای رعب و وحشت در بین مردم می‌کنند.

این خبر مدعی بود که این اتفاق در خود شهر اشنویه و در حاشیه شهر اتفاق افتاده‌است. بنابراین به جستجو در داخل شهر اشنویه پرداختیم. به این ترتیب در محله‌ای در جنوب غربی شهر اشنویه خیابانی به نام «امیر آباد» پیدا کردیم.

این خیابان و این محدوده نه‌تنها کاملا با آنچه ما تصور کرده‌بودیم هم‌خوانی داشت، بلکه حتی هر دو نکته حاشیه‌ای که دنبال آن بودیم به‌خوبی در تصویر مشهود بود یعنی:

1. جوی آب در حاشیه سمت راست خیابان اصلی
2. جریان فاضلاب شهری در وسط آخرین کوچه

سوپرمارکت هم در گوگل مپ در همان مکان پین شده‌است.

نمای دور خیابان‌ها و انحنای آنها در ویدیو با آنچه در تصویر دیده می‌شود کاملا هم‌خوانی دارد. بنابراین با قطعیت می‌توان گفت که این نیروهای مسلح کرد در خیابان امیرآباد شهر اشنویه هستند و در آن مکان تیراندازی هوایی کرده‌اند.

در تصاویر ویدیویی، در کوه‌های اطراف شهر برف دیده می‌شود در حالی که تصاویر ماهواره‌ای گوگل مپ که متعلق به تیرماه ۱۴۰۰ هستند، هیچ برفی دیده نمی‌شود. طبعا انتظار اینکه در شهریور ماه روی این کوه‌ها برف باشد هم بیجاست. بنابراین به‌نظر می‌رسد ادعای اکانت یوتیوب Peshmergekan در مورد اینکه این ویدیو در اول فروردین ماه برداشته شده‌است، صحیح است.

با توجه به وضعیت هوا و برف روی کوه‌ها، زمان ماه‌های آخر زمستان یا ابتدای بهار کاملا منطقی است. همچنین با توجه به زمان انتشار ویدیو توسط حدکا و ادعای بولتن نیوز، سال ۱۴۰۰ یا آن‌طور که اکانت حدکا نوشته (2721ی کوردی) احتمالا صحیح است.

نیروهای مسلح کرد به چه سازمانی وابسته هستند؟

با توجه به اینکه این ویدیو را اکانت‌های وابسته به حزب دموکرات کردستان ایران (حدکا) منتشر کرده‌اند، ادعای کاربران ارزشی که از آنها بانام «کومله» یاد کرده‌اند هم زیر سوال می‌رود. برای این موضوع یک نشانه مهم هم در ویدیو وجود دارد. یکی از این نیروها پرچم گروه را در کوله‌پشتی خود حمل می‌کند.

در تصویر زیر می‌بینیم که عبارت «پیشمرگه کردستان» به وضوح دیده می‌شود.

همچنین در نماهای دیگر ویدیو هم از زوایای دیگری پرچم دیده می‌شود که از روی آن می‌توان لوگوی گروهی که نظامیان به آن تعلق دارند را پیدا کرد.

این لوگو متعلق به ستاد فرماندهی نیروی پیشمرگه کردستان است. در حالی که پرچم و لوگو کومله قرمز رنگ با ستاره‌ای با حاشیه سفید است.

نوشته روی ویدیو منتشر شده در توییتر توسط کاربر مهدی همت‌نژاد، عبارت vikee_1786، عنوان یک گروه طنز در اینستاگرام است که از زمان کشته شدن مهسا امینی چندین ویدیو از اعتراضات مردم نقاط مختلف ایران منتشر کرده‌است و در لابه‌لای آن این ویدیو را هم استوری کرده‌است. این اکانت ۶ ماه پیش با انتشار تصاویر جنسی تقریبا برهنه کارش را در اینستاگرام آغاز کرده‌بود.

ویدیویی در شبکه‌های اجتماعی (واتس‌اپ، توییتر و تلگرام) منتشر شده‌است که مدعیست «پس از اعتراضات به کشته شدن مهسا امینی، در یکی از شهرهای سنندج نیروهای مسلح حزب کومله کردستان وارد شده‌اند.»

افراد مشاهده‌شده در این ویدیو، کومله نیستند بلکه پیشمرگه‌های حزب دموکرات کردستان ایران (حدکا) هستند.

این ویدیو مربوط به کردستان نیست و این افراد در خیابان امیرآباد در جنوب غربی شهر اشنویه تیراندازی هوایی می‌کنند.

زمان ویدیو هم متعلق به وقایع اخیر نیست. واضح است که این تصاویر در فصل سرد سال که هنوز برف کوه‌ها آب‌نشده گرفته شده و براساس ادعای گروه‌های کرد و همین‌طور خبری که بولتن نیوز منتشر کرده، احتمالا زمان آن ۲ فروردین ۱۴۰۰ یعنی حدود ۱۸ماه قبل از کشته شدن مهسا امینی است.

بنابراین فکت‌نامه به «ویدیو ورود کومله به ایران پس از اعتراضات به کشته شدن مهسا امینی در کردستان» نشان نادرست می‌دهد.