شبکه‌های اجتماعی
تلگرام، توییتر، اینستاگرام، فیسبوک،...
وزارت آموزش آمریکا در کتابهای درسی یک بخش را به معرفی مریم میرزاخانی اختصاص داده است.
نادرست
شایعه انتشار تصویر مریم میرزاخانی در کتابهای درسی دانش‌آموزان آمریکا
اگر وقت ندارید …
- در شبکه‌های اجتماعی تصویری منتشر و شایعه شده وزارت آموزش آمریکا در کتابهای درسی یک بخش را به معرفی مریم میرزاخانی اختصاص داده است.
- تصویر منتشر شده، ربطی به وزارت آموزش و پرورش ندارد و جزو برنامه‌های درسی مدرسه‌های آمریکا نیست.
- این تصویر صفحاتی از کتاب «داستان‌های شب برای دختران شورشی» است که توسط یک انتشارات مستقل در ایالات متحده منتشر شده.
- این کتاب دو جلدی در رده کتابهای داستانی کودکان جای می‌گیرد و روایتگر داستان زندگی ۱۰۰ زن از سراسر دنیا است. مریم میرزاخانی یکی از این زنان است.
اخیرا در شبکه‌های اجتماعی از جمله در اینستاگرام پست‌هایی درباره مریم میرزاخانی، زن ریاضی‌دان ایرانی به همراه عکس صفحه‌ای از یک کتابی منتشر شده و در متن پست ادعا شده که «وزارت آموزش آمریکا در راستای فرهنگ‌سازی برای دانش آموزان خود، در کتابهای درسی یک بخش را به معرفی زنده یاد مریم میرزاخانی ، نابغه ایرانی اختصاص داده است.»
https://www.instagram.com/p/Chp1bKqrpz2/?igshid=MDJmNzVkMjY%3D
این ادعا تازه نیست و در سال‌های پیش هم در توییتر مطرح شده است. اما از این فراتر این خبر در رسانه‌های رسمی هم بازتاب داشته است. به عنوان نمونه می‌توان به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان در تاریخ ۲۵ خرداد ۱۳۸۸ اشاره کرد.
در پایان گزارش باشگاه خبرنگاران جوان نوشته شده:
«البته باید گفت زمزمه‌هایی مبنی بر جعلی بودن این خبر نیز از برخی منابع به گوش می‌رسد، حالا باید منتظر بود و دید که تا چه حد صحت و سقم این مطلب آشکار می‌گردد.»
احتمالا این پاراگراف بعد از انتشار گزارش اولیه به متن اضافه شده، اما بعد از گذشت سه سال، متن این خبر هنوز هم در سایت این رسانه رسمی در دسترس است.
چند نفر مخاطبان فکت‌نامه، از ما خواستند تا صحت و سقم این ادعا را بررسی کنیم و ببینیم آیا چنین کتابی وجود دارد و اگر هست آیا وارد برنامه درسی دانش‌آموزان آمریکایی شده؟
ماجرای کتاب چیست؟
تصویر همراه این پست دو صفحه یک کتاب را نشان می‌دهد. در طرف چپ توضیحاتی به زبان انگلیسی درباره خانم میرزاخانی نوشته شده و در صفحه سمت راست طرحی از این ریاضی‌دان ایرانی ایستاده در مقابل تخته‌سیاه کشیده شده است.
با جستجوی معکوس این تصویر در گوگل به کتابی به نام «Good Night Stories for Rebel Girls» (داستان‌های شب برای دختران شورشی) می‌رسیم.
این کتاب در واقع یک مجموعه دو جلدی از یک کتاب کودک، مخصوص کودکان بالای ۶ سال است. جلد اول این کتاب که توسط النا فاویلی (Elena Favilli) و فرانچسکا کاوالو (Francesca Cavallo) نوشته شده در سال ۲۰۱۶ منتشر شد.
بودجه مالی هر دو جلد کتاب از طریق Crowdfunding و یا به عبارتی جمع‌آوری پول از مردم برای انجام پروژه تامین شده است. موسسه Kickstarter، انتشار این کتاب را برعهده داشته که یک موسسه آمریکایی عام‌المنفعه است و از طریق Crowdfunding برای اجرای طرح‌های خلاقانه در زمینه‌های مختلف از ادبیات گرفته تا موسیقی و … تامین اعتبار می‌کند.
طرح کتاب با چنان استقبالی روبرو شد که جلد اول آن به لحاظ تامین بودجه در رده اول کتابهای کودک این موسسه قرار گرفت و بیش از ۶۷۵هزار دلار برای آن جمع شد. جلد دوم هم سریع‌ترین پروژه انتشاراتی این موسسه به لحاظ تامین مالی آن شد.
کتاب شامل ۱۰۰ داستان شب برای کودکان درباره زندگی زنان خارق‌العاده‌ای است که می‌توانند الگوی آنان باشند و توسط ۶۰ هنرمند زن از سراسر جهان تصویرسازی شده است. مریم میرزاخانی یکی از این زنان است که صفحاتی از این کتاب را به خود اختصاص داده است.
ملاله یوسف‌زی، فعال حق تحصیل کودکان و حقوق زنان پاکستانی، آلیسیا آلونسو رقصنده کوبایی، منال الشریف، فعال حقوق زنان عربستانی و للا لومباردی راننده ماشین‌های مسابقه ایتالیایی هم از دیگر زنانی هستند که در این کتاب به آنها پرداخته شده. البته وجود شخصیت‌هایی مانند آنگ سان سوچی، سیاستمدار برمه‌ای در این کتاب هم برای آن انتقاداتی را در پی داشت. سوچی پیش از این به دلیل محکوم نکردن آزار و شکنجه روهینگیا در میانمار مورد انتقاد جامعه جهانی قرار گرفته بود.
آیا این کتاب توسط وزارت آموزش آمریکا منتشر شده و در مدارس تدریس می‌شود؟
کتاب موفقیت چشمگیری داشت، میلیون‌ها جلد از آن منتشر شده و به سرعت به ۴۷ زبان ترجمه شد.
بنابر آنچه که گفته شد مشخص است که چاپ و انتشار این کتاب که زندگینامه مریم میرزاخانی هم بخشی از آن است، ارتباطی با «وزارت آموزش آمریکا» ندارد. تا آنجایی که ما جست‌وجو کرده‌ایم این کتاب وارد برنامه درسی کودکان آمریکایی هم نشده، بلکه پروژه‌ای کاملا مستقل است و در رده کتابهای داستانی کودکانه جای می‌گیرد.
جمع‌بندی
در شبکه‌های اجتماعی ایران عکس دو صفحه از یک کتاب با طرحی از مریم میرزاخانی و توضیحاتی در مورد زندگی او منتشر شده که ادعا می‌شود کتاب درسی کودکان آمریکایی است و «وزارت آموزش آمریکا در راستای فرهنگ‌سازی برای دانش آموزان خود» زندگینامه خانم میرزاخانی را وارد کتابهای درسی کرده.
این ادعا درست نیست.
تصویر منتشر شده، ربطی به وزارت آموزش و پرورش ندارد. این عکس صفحاتی از کتاب «داستان‌های شب برای دختران شورشی» است که توسط یک انتشارات مستقل در ایالات متحده منتشر شده است.
این کتاب دو جلدی در رده کتابهای داستانی کودکان جای می‌گیرد و روایتگر داستان زندگی ۱۰۰ زن از سراسر دنیا است. مریم میرزاخانی هم که یکی از این ۱۰۰ زن در کنار زنانی مانند ملاله یوسف‌زی، فعال حق کودکان و زنان پاکستانی، آلیسیا آلونسو رقصنده کوبایی، منال الشریف، فعال حقوق زنان عربستانی، للا لومباردی راننده ماشین‌های مسابقه ایتالیایی و آنگ سان سوچی، سیاستمدار برمه‌ای، است.
داستان‌های شب برای دختران شورشی، موفقیت‌های زیادی به دست آورده و به ۴۷ زبان ترجمه شده است، اما ارتباطی با وزارت آموزش آمریکا ندارد و جزو برنامه‌های درسی مدرسه‌های آمریکا نیست. از این رو فکت‌نامه به این شایعه که «وزارت آموزش آمریکا در کتابهای درسی یک بخش را به معرفی مریم میرزاخانی اختصاص داده» نشان «نادرست» می‌دهد.