آیا تعداد پرستاران متقاضی مهاجرت معادل خروجی ۳۰ دانشگاه پرستاری در سال ۱۳۹۹ است؟

عباس عبادی، معاون پرستاری وزارت بهداشت ۱۹ آذر ۱۴۰۰ در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری مدعی شد: «۱۲۵۰ پرستار معادل خروجی ۳۰ دانشگاه پرستاری در سال ۱۳۹۹ تقاضای مهاجرت کرده‌اند». او در این‌باره توضیح داد: «در سال ۱۳۹۹ حداقل ۱۲۵۰ نفر از سازمان نظام پرستاری برای مهاجرت درخواست (گوداستندینگ) کرده‌اند، البته تخمین زده می‌شود این عدد بیشتر باشد و اگر تخمین ۱/۵ تا ۲ برابری را داشته باشیم و اگر میانه را ۱۵۰۰ نفر در نظر بگیریم، می‌توان این‌طور گفت که معادل ۳۰ دانشکده پرستاری که نیروی انسانی را تربیت می‌کنند، مهاجرت داریم و این زنگ خطری برای نظام سلامت است.»

گود استندینگ یعنی چه؟

گواهینامه صلاحیت حرفه‌ای یا گود استندینگ (Certificate of Good Standing) یک گواهینامه حرفه‌ای است که توسط سازمان‌های حرفه‌ای برای اعضاء صادر می‌کنند، که تایید می‌کند فرد مورد نظر صلاحیت آن حرفه را دارد و در کشور مبدا تعلیق و یا از آن حرفه منع نشده است. این گواهینامه برای همه حرفه‌ها لازم نیست ولی برای رشته‌های پزشکی بسیار معمول است. پزشکان و پرستاران برای مهاجرت به این گواهینامه نیاز دارند و پیش از مهاجرت از سازمان نظام پزشکی و یا سازمان نظام پرستاری تقاضا می‌کنند تا این گواهینامه برای آنها صادر شود.

اگر به وب سایت سازمان نظام پرستاری مراجعه کنید گوشه صفحه اول (پایین سمت چپ تصویر)، محل تقاضای گواهی صلاحیت حرفه‌ای یا گود استندینگ را مشاهده می‌کنید:

تعداد و ظرفیت دانشکده‌های پرستاری کل ایران

سازمان سنجش و آموزش کشور در دفترچه شماره ۲ با عنوان «راهنمای عملی انتخاب رشته آزمون سراسری سال ۱۴۰۰ گروه آزمایشی علوم تجربی» اسامی دانشگاه‌های کل کشور که در رشته پرستاری دانشجو می‌پذیرد را با ظرفیت آن دانشگاه به تفکیک پذیرش دختر و پسر منتشر کرده است. نگاهی به این دفترچه نشان می‌دهد که در کل ایران ۹۹ دانشکده پرستاری با ظرفیتی معادل ۴۸۴۰ دانشجو داریم.

نمودار زیر نیز ظرفیت پذیرش را به تفکیک استان نشان می‌دهد:

نگاهی به فهرست کامل دانشکده‌های پرستاری در ایران نشان می‌دهد که کمترین ظرفیت پذیرش با ۶ دانشجو به دانشگاه علوم پزشکی ایرانشهر، واحد چابهار و بیشترین ظرفیت پذیرش به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران، با ظرفیت پذیرش ۲۰۰ دانشجو تعلق دارد. بنابراین می‌توان گفت: مهاجرت سالانه ۱۲۵۰ تا ۱۵۰۰ پرستار از ایران به منزله خروج یک سوم ظرفیت پذیرش دانشجوی پرستاری توسط کل دانشکده‌های پرستاری ایران است و می‌تواند در برگیرنده خروجی ۳۰ دانشکده پزشکی ایران در طول یک سال باشد.

جمع‌بندی

عباس عبادی، معاون پرستاری وزارت بهداشت مدعی است: «۱۲۵۰ پرستار معادل خروجی ۳۰ دانشگاه پرستاری در سال ۱۳۹۹ تقاضای مهاجرت کرده‌اند» و برآورد کرده رقم مهاجرت پرستاران از ایران در سال ۹۹ حدود ۱۵۰۰ بوده است. بررسی‌های «فکت‌نامه» نشان می‌دهد که این ادعا به لحاظ آماری با واقعیت تطابق دارد. بررسی‌های ما نشان می‌دهد در سال ۱۴۰۰ در مجموع ظرفیت پذیرش دانشجوی پرستاری توسط همه ۹۹ دانشکده پرستاری کشور، معادل ۴۸۴۰ دانشجو بوده است. کمترین ظرفیت با ۶ دانشجو به دانشکده پرستاری چابهار وابسته به دانشگاه علوم پزشکی ایرانشهر و بیشترین ظرفیت با ۲۰۰ دانشجو به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران تعلق دارد. خروج ۱۲۵۰ تا ۱۵۰۰ پرستار از کشور در طول یک سال یعنی خروجی یک سوم دانشکده‌های پرستاری ایران.

به‌این ترتیب «فکت‌نامه» نمی‌تواند مستقلا عدد ۱۲۵۰ تقاضا برای گواهینامه گود استندینگ را تایید کند اما اگر به ادعای عباس عبادی، این عدد درست باشد، این تعداد معادل خروجی ۳۰ دانشکده پرستاری است. بنابراین گفته معاون پرستاری وزارت بهداشت مبنی بر اینکه «در سال ۱۳۹۹ معادل خروجی ۳۰ دانشگاه پرستاری تقاضای مهاجرت کرده‌اند» نشان «نیمه‌درست» می‌گیرد.