آیا فایزر در اسرائیل عامل مرگ و میر افراد است؟

مشرق نیوز در تاریخ ۱۷ تیر ۱۴۰۰ مقاله‌ای با این عنوان در سایت خود منتشر کرده است: 

«واکسن‌های قاتل اسرائیل: ابتلای هزاران نفر به کرونا پس از تزریق واکسن‌های فایزر و آسترازنکا»

این مطلب با اشاره به گزارشی از سایت «گلوبال ریسرچ»‌ ادعا می‌کند واکسن فایزر در اسرائیل هم موجب افزایش مرگ و میر بر اثر کرونا شده و هم میزان ابتلا به کرونا را افزایش داده است.

در این مطلب بررسی می‌کنیم که این گزارش بر چه اساسی تهیه شده است و نگاهی می‌کنیم به آمارهای مربوط به عملکرد و تاثیر واکسن فایزر.

این گزارش از کجا آمده است؟

گلوبال ریسرچ در تاریخ ۴ تیر ۱۴۰۰ به گزارش یک رسانه اسرائیلی آروتز شوا (شبکه هفتم) استناد می‌کند که در آن گفته شده: «نیمی از مبتلایان جدید کرونا در اسرائیل، به طور کامل واکسینه شده‌اند.» گلوبال ریسرچ از این گزارش نتیجه گرفته که «واکسن کرونا کشنده بوده و میزان ابتلا به ویروس کرونا را در میان مردم این کشور بالا برده است.» این ادعا عینا در سایت مشرق‌نیوز ترجمه شده است.

توضیح مهم درباره سایت گلوبال ریسرچ

پیش از آنکه ادعاهای مطرح‌شده را بررسی کنیم، توضیح این موضوع لازم است به تاریخچه و پیشینه سایت گلوبال ریسرچ اشاره کنیم؛ سایتی که در گذشته نیز ادعاهای آن را درباره ویروس کرونا بررسی کرده بودیم و به طور مفصل آن را در فکت‌نامه معرفی کرده بودیم.

به طور خلاصه باید گفت این سایت یکی از سایت‌های بدنام تولید و پخش اخبار جعلی است. پایگاه Rationalwiki که به دنبال معرفی منابع شبه‌علم و ضد علم است، درباره‌اش می‌نویسد:‌ 

«گلوبال‌ریسرچ یک وب‌سایت «ضدغرب» است که نمی‌تواند تحلیل‌های جدی و مزخرفات بی‌اعتبار را از هم تشخیص دهد؛ بنابراین هر دو را منتشر می‌کند.»

برخی وب‌سایت‌های ایرانی برای انتشار خبرهایی که معمولا عنوان‌های جنجالی دارند، به سراغ مقالات این وبسایت می‌روند و آن را عینا ترجمه می‌کنند. این مطالب را می‌توانید با جستجوی عبارت «گلوبال ریسرچ در گزارشی نوشت» در سایت‌های خبری فارسی پیدا کنید؛ از بی‌اثر بودن واکسن و روش‌های علمی درمان سرطان تا توطئه بودن اشغال سفارت آمریکا و مجموعه‌ای نفیس از جنجالی‌ترین تئوری‌های توطئه در زمینه‌های سیاسی و اجتماعی و علمی.

آمارها در اسرائیل چگونه است؟

اما جدا از بی‌اعتباری سایت گلوبال ریسرچ، ابتدا باید به این سوال پاسخ دهیم که اوضاع کرونا در اسرائیل چگونه است. در زمانی که گزارش گلوبال ریسرچ منتشر شده، گزارش‌های رسمی وزارت بهداشت اسرائیل نشان می‌دهد تعداد افرادی که تست آنها در روز ۴ تیر ۱۴۰۰ مثبت شده، ۲۱۹ نفر است. این عدد در روز ۲۸ دی ماه ۱۳۹۹ یعنی در زمانی که خبری از واکسن نبوده، ۱۱۹۳۴ نفر در یک روز بوده است. نگاهی به نمودار مبتلایان به کرونا و مقایسه آن با برنامه سراسری واکسیناسیون در اسرائیل نشان می‌دهد که این واکسن چگونه توانسته نرخ ابتلا را در این کشور کاهش دهد.

بر خلاف ادعای گلوبال ریسرچ و مطلبی که مشرق‌نیوز منتشر کرده است، واکسیناسیون کرونا در کشور اسرائیل باعث کاهش قابل توجه آمار ابتلا و مرگ و میر بر اثر کرونا شده است. اسرائیل تا زمان نوشته‌شدن این گزارش توانسته به بیش از ۶۶ درصد از کل جمعیت خود حداقل یک دوز واکسن کرونا بزند. البته از سویی دیگر گزارش‌های رسمی نشان می‌دهد که با وجود این واکسیناسیون سراسری، در روزهای گذشته روند رو به رشدی در میان مبتلایان دیده می‌شود. ورود تعداد زیاد مسافران به فرودگاه‌های بین‌المللی در اسرائیل به عنوان یکی از عوامل افزایش آمار مبتلایان مطرح شده است.

مشخص نیست در آینده چه اتفاقی می‌افتد اما آنچه از آمارها می‌دانیم، تاثیر قابل توجه واکسن فایزر بر کاهش مرگ و میر بر اثر کرونا در اسرائیل است.

 

جمع‌بندی

مشرق‌نیوز در مطلبی به نقل از سایت گلوبال ریسرچ ادعا کرده که گزارش‌ها نشان می‌دهد واکسن کرونا باعث مرگ و میر و ابتلای بیشتر اسرائیلی‌ها به کرونا شده است. سایت گلوبال ریسرچ یکی از منابع بی‌اعتبار دنیاست و در گزارش خود تلاش کرده نشان دهد واکسن کرونا باعث افزایش کرونا در این کشور شده است. این در حالی است که پیش از آنکه بخش زیادی از مردم این کشور واکسینه شوند در یک روز در حدود ۱۲ هزار نفر در اسرائیل به کرونا مبتلا شده بودند و این عدد در تاریخ انتشار گزارش گلوبال ریسرچ یعنی در زمانی که اسرائیل حدود ۶۶ درصد از کل جمعیت خود را واکسن زده بود به ۲۱۹ نفر رسیده است. یکی از دلایل افزایش تعداد مبتلایان نیز ورود مسافران متعدد به این کشور عنوان شده است و این مساله ارتباطی با واکسن کرونا ندارد.

بنابراین فکت‌نامه به ادعای مشرق‌نیوز مبنی بر اینکه واکسن کرونای فایزر باعث افزایش کرونا و مرگ و میر در اسرائیل شده است، نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.