علی خامنه‌ای
رهبر جمهوری اسلامی ایران
افتضاح کرونایی در آمریکا نشانه بی‌اثر بودن واکسن فایزر است.
نادرست
آیا وضعیت کرونا در آمریکا نشانه بی‌اثر بودن واکسن فایزر است؟
سخنرانی آیت‌الله خامنه‌ای درباره ممنوعیت ورود واکسن از سه کشور آمریکا، انگلیس و فرانسه، توجه رسانه‌ها و کاربران شبکه‌های اجتماعی را به همراه داشت. آیت‌الله خامنه‌ای در این سخنرانی ادعاهایی را درباره فعالیت‌های CIA در کنترل افکار عمومی مردم جهان و همچنین «فلج‌شدن اقتصاد آمریکا» مطرح کرد اما جنجالی‌ترین ادعا، غیرقابل اعتماد بودن واکسن‌های ساخت آمریکا، انگلیس و فرانسه بود. او اعلام کرد به دلیل بی‌اعتمادی به این واکسن‌ها، ورود آنها به کشور ممنوع است.
توییتر، دسترسی او به حساب انگلیسی‌اش را مسدود کرد و بازگرداندن آن را مشروط به این دانست که اکانت آیت‌الله خامنه‌ای، توییت خود را در این باره، حذف کند.
در این مطلب، ادعای او را بیشتر بررسی می‌کنیم.
سخنرانی آیت‌الله خامنه‌ای دقیقا چه بود؟
آیت‌الله خامنه‌ای در سخنرانی روز ۱۹ دی سال ۹۹، در بخشی از سخنان خود، به موضوع واکسن‌های ساخت آمریکا، انگلیس و فرانسه پرداخت.
او ابتدا، اعلام کرد واردات واکسن آمریکایی و انگلیسی به کشور ممنوع است و سپس گفت:
«اگر آمریکایی‌ها توانسته بودند واکسن تولید کنند، این افتضاح کرونایی در کشور خودشان پیش نمی‌آمد. چند روز پیش در ظرف ۲۴ ساعت، اینها چهار هزار نفر تلفات داشتند. اینها اگر بلدند واکسن درست کنند، اگر کارخانه فایزرشان می‌تواند واکسن درست کند، چرا می‌خواهند به ما بدهند؟ خب خودشان مصرف کنند که این قدر مرده و کشته زیاد نداشته باشند. انگلیس هم همین جور. بنابراین، به اینها اعتماد نیست؛ من واقعاً اعتماد هم ندارم، نمی‌دانم.»
رهبر جمهوری اسلامی ایران در سخنرانی خود گفت: «اگر آمریکایی‌ها توانسته بودند واکسن تولید کنند، این افتضاح کرونایی در کشور خودشان پیش نمی‌آمد.» و سپس در ادامه نتیجه گرفت که «بنابراین به اینها اعتمادی نیست.»
سوالی که پس از شنیدن این جملات به وجود می‌آید این است که آیا توان تولید واکسن مطمئن و کارآمد، ارتباطی با وضعیت شیوع کرونا در یک کشور دارد؟
در پاسخ به این سوال باید گفت خیر. واکسن کرونا در حال حاضر تنها «یکی» از ابزارهای کنترل همه‌گیری ویروس کروناست.
با نگاهی به گزارش‌های سازمان بهداشت جهانی، می‌توان دریافت اصولا فرایند پژوهش، آزمایش، تولید و حتی توزیع و تزریق یک واکسن، ارتباطی با وضعیت شیوع کرونا در آن کشور ندارد. اگر به اظهارنظرهای کارشناسان و همچنین مسئولان شرکت‌های داروسازی توجه کنیم، نه تنها چنین ادعایی را نمی‌بینیم که برعکس، بسیاری از آنها تاکید می‌کنند با شروع واکسیناسیون، قرار نیست تغییری ناگهانی به وجود آید.
به غیر از نظر کارشناسان سازمان بهداشت جهانی، اگر به سراغ کشور آمریکا برویم (کشوری که آیت‌الله خامنه‌ای ادعا می‌کند به واکسن آن بی‌اعتماد است) مرکز کنترل و پیشگیری بیماری آمریکا CDC نیز در بخش پرسش و پاسخ خود می‌گوید دریافت واکسن به معنای پایان کار نیست و افراد باید به زدن ماسک ادامه دهند.
آنها توضیح می‌دهند که واکسیناسیون در حال حاضر تنها «یکی» از ابزارهای کنترل همه‌گیری ویروس کروناست و باید در کنار آن، فاصله اجتماعی و شستن دست‌ها را نیز ادامه داد.
در واقع آمارهای مربوط به ابتلا و گسترش کرونا پس از آغاز واکسیناسیون، خلاف انتظار کارشناسان نیست و ارتباط دادن وضعیت کرونا در یک کشور به قابل اعتماد بودن یک واکسن، نادرست است.
اولویت دریافت واکسن در آمریکا چگونه است؟
بر اساس اعلام «مرکز کنترل و پیشگیری بیماری» در آمریکا، در حال حاضر اولویت واکسیناسیون در این کشور به این ترتیب است:
۱- کادر درمان
۲- ساکنان خانه‌های سالمندان
۳- کارکنان خط مقدم مشاغل ضروری
۴- افراد ۷۵ سال به بالا
۵- افراد بین ۶۵ تا ۷۴ سال
۴- افراد بین ۱۶ تا ۶۴ سال که در شرایط خاص پزشکی قرار دارند
۵- دیگر کارکنان مشاغل ضروری
بنابراین اساسا هنوز برنامه‌ای برای واکسیناسیون گروه زیادی از افراد جامعه آغاز نشده است. ضمن اینکه حتی همین افراد در اولویت نیز، قرار نیست بلافاصله پس از دریافت نخستین دوز واکسن، در مقابل ویروس ایمن شوند. بنا بر اعلام CDC افراد بسته به شرایط، باید بین سه تا چهار هفته پس از دریافت اولین واکسن، سری دوم را نیز تزریق کنند.
این تصور که آغاز واکسیناسیون در آمریکا باید بلافاصله پایان وضعیت همه‌گیری را در پی می‌داشته و حالا که این‌گونه نشده، پس واکسن غیرقابل اعتماد است، تصوری نادرست است. چنین تصوری از ابتدا نیز وجود نداشته است و وضعیت ابتلا و گسترش کرونا در این کشور، ارتباطی با کیفیت یا اطمینان به واکسن کرونای فایزر ندارد.
جمع‌بندی
سید علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی ایران در سخنرانی خود اعلام کرد به واکسن فایزر ساخت آمریکا اعتماد ندارد. او با اشاره به وضعیت بیماری کرونا در آمریکا، آن را افتضاح خواند و ادعا کرد اگر این واکسن اثر داشت، وضعیت آمریکا این‌گونه نبود. نگاهی به وضعیت پژوهش، آزمایش و تولید واکسن کرونای فایزر نشان می‌دهد این فرایند ارتباطی با وضعیت بیماری در جامعه ندارد.
از سویی دیگر استفاده از واکسن نیز به تازگی در آمریکا و برای بخشی از جامعه آغاز شده است. بنابراین ارتباط دادن وضعیت کرونا با تاثیر واکسن کرونا، نادرست است.
فکت‌نامه به این ادعای رهبر جمهوری اسلامی ایران که واکسن کرونای فایزر به دلیل وضعیت کرونا در آمریکا، واکسنی بی‌اثر است، نشان نادرست می‌دهد.