آیا پتروشیمی کاوه بزرگ‌ترین تولیدکننده متانول در جهان است؟

حسن روحانی رئیس جمهور روز پنج شنبه ۱۶ مرداد ۱۳۹۹ مجتمع پتروشیمی کاوه را افتتاح کرد. رسانه‌های ایران از مجتمع پتروشیمی کاوه که در استان بوشهر واقع شده، به عنوان بزرگ‌ترین تولید کننده متانول جهان یاد کردند. به نوشته رسانه‌هایی از جمله نفت‌انلاین، تسنیم و… مجتمع پتروشیمی کاوه با تولید روزانه ۷ هزار تن متانول، در جهان بزرگ‌ترین است.

حدود ۴۰ درصد متانول تولیدی دنیا در صنعت حمل و نقل استفاده می‌شود. متانول در ادبیات عمومی معروف به الکل صنعتی است. در صنعت به‌عنوان ضدیخ، حلال و سوخت کاربرد دارد.

ظرفیت تولید پتروشیمی کاوه چقدر است؟

براساس ادعای رسانه‌های داخلی، مجتمع پتروشیمی کاوه، قادر است  روزانه ۷ هزار تن متانول و سالانه ۲/۳ (دو ممیز سه دهم) میلیون تن متانول با گرید AA تولید کند. در سایت رسمی این شرکت هم ظرفیت تولید واحد متانول پتروشیمی کاوه ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار تن ذکر شده است. 

آیا پتروشیمی کاوه بیشترین ظرفیت تولید اتانول در ایران است؟

خیر. ظرفیت تولید متانول کاوه از شرکت پتروشیمی زاگرس کمتر است. ظرفیت شرکت پتروشیمی زاگرس سالانه ۳ میلیون ۳۰۰ هزار تن متانول تولید می‌کند. 

بزرگ‌ترین تولیدکنندگان متانول در جهان کدام شرکت‌ها هستند؟

براساس گزارش «متانول انستیتو»، در جهان بیش از ۹۰ نیروگاه تولید متانول با ظرفیت ۱۱۰ میلیون تن معادل ۳۶ میلیارد گالن یا ۱۳۸ تریلون لیتر وجود دارد. تقاضای جهانی برای متانول در سال ۲۰۱۵ معادل ۷۵ میلیون تن بوده است.

نمودار زیر نسبت عرضه و تقاضا در بازار متانول را نشان می‌دهد:

بزرگ‌ترین کمپانی تولید کننده متانول در جهان، شرکتی است کانادایی به نام متانکس (Methanex)  که در سال ۱۹۸۲ تاسیس شد.  براساس گزارش ۲۰۱۹، ظرفیت تولید این شرکت به عنوان بزرگ‌ترین تولید کننده متانول جهان سالانه بالغ بر ۹/۲ میلیون تن است. از این جهت متانکس با رقبا فاصله زیاد دارد.

 

گزارش ۲۰۲۰ Research and Markets تعدادی از  بزرگ‌ترین تولید کنندگان متانول دنیا را فهرست کرده و در میان آنها نام پتروشیمی زاگرس دیده می‌شود. سایت Reportlinker نیز در گزارش سال ۲۰۲۰ از صنعت متانول جهان، رقابت در این صنعت را میان ۱۴ کمپانی می‌داند که در میان آنها نام صنایع پتروشیمی عربستان و قطر دیده می‌شود، اما نامی از شرکت‌های ایرانی نیست. 

پروژه پتروشیمی کاوه از چه زمانی آغاز شده؟

پتروشیمی متانول کاوه که روز ۱۶ مرداد ۱۳۹۹ توسط رئیس جمهور افتتاح شد، سال‌ها است که در دست ساخت است. پایگاه خبری جم‌آینه، تاریخ کلنگ‌زنی پتروشیمی متانول کاوه را سال‌های اولیه دهه ۱۳۸۰ عنوان کرده و نوشته : «شرکت شیمیایی متانول کاوه اولین شرکتی بود که در سال‌های ابتدایی دهه ۱۳۸۰ کلنگ آن در فاصله پنج کیلومتری شهر دیر و دو کیلومتری روستای اُلی شمالی به زمین زده شد.»

ابراهیم عسگریان مدیرعامل پتروشیمی کاوه سال ۱۳۹۵ در گفت‌وگویی اعلام کرده بود که ۹۸ درصد پروژه ساخت پتروشیمی کاوه به اتمام رسیده است. او آن زمان گفته بود: «بزرگ‌ترین طرح متانول جهان در پتروشیمی کاوه در دیر با سرمایه‌گذاری ۸۰۰ میلیون یورو در دیر نیمه نخست امسال وارد مدار تولید می‌شود.» اما این شرکت نه در سال ۱۳۹۵ بلکه در سال ۱۳۹۹ افتتاح شد یعنی تکمیل ۲ درصد باقی مانده ۴ سال طول کشیده و حجم سرمایه‌گذاری صورت گرفته در آن بالغ بر ۹۵۰ میلیون دلار عنوان شده است.

به نوشته سایت نفت‌آنلاین، مجتمع پتروشیمی متانول کاوه در زمینی به مساحت ۲۲۰ هکتار در سواحل غربی شهرستان دیر استان بوشهر واقع در پارس شمالی احداث شده و ۶۶ درصد از کل سرمایه‌گذاری این طرح از مهندسی و ساخت تا تأمین تجهیزات از توانمندی و ساخت داخل استفاده شده است.

جمع‌بندی

برخی رسانه‌های ایران مدعی‌اند بزرگ‌ترین تولیدکننده متانول جهان، مجتمع پتروشیمی کاوه است که هفته گذشته رسما افتتاح شد. 

اما این طور نیست. نه‌تنها پتروشیمی کاوه بزرگ‌ترین تولید کننده متانول جهان نیست، بلکه در داخل ایران هم بزرگ‌ترین نیست. ظرفیت تولید کاوه حدود یک میلیون تن در سال کمتر از پتروشیمی زاگرس است. 

بزرگ‌ترین شرکت تولیدکننده متانول در جهان شرکت متانکس کانادا است که ظرفیت تولید آن تقریبا ۴ برابر بیشتر از پتروشیمی کاوه است. 

با این حساب «فکت نامه» این ادعا را که «بزرگ‌‌ترین مجتمع تولید متانول جهان، پتروشیمی کاوه در بوشهر است» واهی می‌داند و به آن نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.