مطبوعات و رسانهها
نشریات چاپی و آنلاین
رضا پهلوی گرانترین زمین جهان را فروخت.
نادرست
این گزارش به پیشنهاد یکی از مخاطبان فکتنامه نوشته شده که از ما خواسته بود صحت و سقم مطلبی را که در تاریخ ۲۶ خرداد ۱۳۹۹ در سایت روزنامه «اقتصاد برتر» منتشر شده بررسی کنیم.
عنوان این گزارش این است: «رضا پهلوی گرانترین زمین جهان را فروخت».
رضا پهلوی گرانترین زمین جهان را فروخت https://t.co/w23AsycFGR
— اقتصاد برتر | EB (@EghtesadBartar) June 15, 2020
این مطلب در برخی دیگر از پایگاههای خبری داخل ایران مانند قطره، تینیور و…نیز منتشر شده است.
در این گزارش به جز یک تصویر اطلاعاتی درباره این زمین ارائه نشده و صرفا ادعاهایی درباره ثروت خانواده پهلوی مطرح شده که نویسنده مدعی است منبع آنها نشریه «فورچون» است. ما نمیدانیم نویسنده این گزارش دقیقا به چه مطلبی در این سایت استناد کرده، اما اگر منظور گزارشی است که در تاریخ ۲۸ ژوئیه ۲۰۱۸ (۶ مرداد ۱۳۹۷) درباره فروش گرانترین ملک در لسآنجلس منتشر شده، در آن هیچ اشارهای به ثروت آخرین شاه ایران و خانوادهاش نشده است.
اما ماجرای این زمین چیست؟
از طریق جستوجوی عکس اطلاعات موثقی در سایتهای معتبر، مانند بلومبرگ، فوربز و فورچون باره این ملک پیدا کردیم. این ملک در غرب لسآنجلس و در ارتفاعات مشرف به بورلیهیلز واقع شده است. آدرس دقیق آن را میتوانید از طریق این لینک در نقشه گوگل پیدا کنید.
این زمین که معروف به «کوهستان بورلیهیلز» است، تابستان ۱۳۹۷ به قیمت پایه یک میلیارد دلار برای فروش عرضه شد. در آن زمان گفته شد که این گرانترین ملک در سراسر دنیا است. البته مشتری با این قیمت برای آن پیدا نشد. یک سال بعد به تاریخ ۳۰ مرداد ۱۳۹۸، سرانجام به قیمت ۱۰۰ هزار دلار به فروش رفت. این قیمت یک ده هزارم قیمت پایه یک میلیارد دلاری است که یک سال پیشتر تعیین شده بود.
اما اطلاعات دیگری وجود دارد که نشان میدهد این ملک اصلا به فروش نرفته است. سایت Realtor که در زمینه خرید و فروش ملک فعال است نوشته این ملک در ۲۰ سال گذشته فروخته نشده است. همچنین در اسناد ثبتی در مورد این زمین نام مالک هنوز «چارلز شانون دیکنز» است که ملک را در سال ۲۰۰۰ خریداری کرده است.
آیا این زمین گرانترین ملک در سراسر دنیا است؟
خیر. شاید این ملک در مقطعی گرانترین ملک قیمتگذاری شده باشد، اما گرانترین ملک فروخته شده در جهان نیست. سایت بیزینساینسایدر فهرست ۱۶ معامله بزرگ را بعد از سال ۲۰۱۰ در آمریکا منتشر کرده که در آن املاک به قیمت بیش از ۱۰۰ میلیون دلار به فروش رفتهاند. از جمله یک ملک بزرگ در بورلیهیلز که زمستان پارسال به قیمت ۱۶۵ میلیون دلار به فروش رفته است.
مالک این زمین کیست؟
آن طور که در گزارشهای بلومبرگ و لسآنجلس تایمز آمده شمس پهلوی، خواهر آخرین شاه ایران، حدود ۱۰ سال پیش از انقلاب در اواخر دهه ۱۹۷۰ خریداری میکند که در آن ساختمان بسازد. اما بعد از انقلاب، این زمین بیاستفاده میماند تا اینکه در سال ۱۹۸۷ (۱۳۶۶) آن را به «مِرو گریفین» شومن تلویزیونی و مالک رسانه واگذار میشود. قیمت واگذاری در گزارشها ذکر نشده، اما گریفین ۱۰ سال بعد (۱۹۹۷) این ملک را به قیمت ۸ میلیون دلار به یک آمریکایی ثروتمند دیگر به نام مارک آر.هیوز میفروشد. هیوز در سال ۲۰۰۰ میمیرد و ملک او به فردی به نام «چارلز شانون دیکنز» فروخته میشود. این فرد هنوز در رکوردهای رسمی مالک این زمین است.
جمعبندی
با این حساب تردیدی نیست که ادعای مطرح شده در روزنامه «اقتصاد برتر» یک ادعای خلاف واقع است. اولا این ملک متعلق به رضا پهلوی نبوده و نیست. ۴۰ سال پیش و در زمان انقلاب شمس پهلوی، خواهر آخرین شاه ایران و عمه رضا پهلوی این ملک را خریداری کرده و ۳۳ سال پیش آن را فروخته است.
ما اطلاعات دقیقی از قیمت خرید و فروش این ملک توسط شمس پهلوی نداریم، اما میدانیم که از ۳۳ سال پیش به این طرف این ملک، مالکان دیگری داشته که ربطی به خانواده پهلوی نداشتهاند.
از سوی دیگر بر خلاف آنچه در گزارش ادعا شده این ملک گرانترین زمین فروخته شده نبوده است، بلکه در مقطعی گرانترین زمین قیمتگذاری شده بود.
فکتنامه این ادعای مطرح شده در روزنامه اقتصاد برتر را که «رضا پهلوی گرانترین زمین جهان را فروخت» نادرست میداند.