شبکههای اجتماعی
تلگرام، توییتر، اینستاگرام، فیسبوک،...
براساس یک مطالعه جدید، ویروس کرونا ممکن است ساعتها در هوا و روزها روی برخی سطوح باقی بماند.
نیمهدرست
این روزها ممکن است در شبکههای اجتماعی و سایتهای خبری، مطالبی را درباره میزان ماندگاری ویروس کرونا بر روی سطوح مختلف خوانده باشید؛ اینکه ویروس کرونای جدید ممکن است تا سه ساعت در هوا باقی بماند و اینکه ماندگاری COVID-19 روی پلاستیک تا سه روز خواهد بود. اما آیا این ادعا درست است؟
بر اساس مطالعهای پژوهشگران موسسه ملی آلرژی و بیماریهای عفونی آمریکا (NIAID) انجام دادهاند، ویروس کرونای جدید روی این پنج سطح مختلف، مدت ماندگاری مختلفی دارد:
اما باید به سه نکته درباره این پژوهش توجه کرد؛ مطالعهای که ۲۷ اسفند در ژورنال پزشکی New England منتشر شده است:
۱- مطالعه هنوز داوری همتا یا peer reviewed نشده است.
هنوز سایر متخصصان این رشته، این مطالعه را بررسی دوباره (داوری همتا یا peer reviewed) نکردهاند. بنابراین ممکن است در بازبینیهای آینده، نظرات دیگری درباره نحوه آزمایش و نتایج آن منتشر شود. بنابراین میتوان گفت که نتایج آزمایش تا حدی قابل اطمینان است اما این اطمینان، کامل نیست.
۲- آزمایشها در محیط ایزوله آزمایشگاهی انجام شده است.
یکی دیگر از مسائلی که باید به آن توجه کنیم شرایط آزمایشگاهی این پژوهش است. این آزمایش بر روی پنج سطح و در شرایطی که محیط و مواد ایزوله بودهاند انجام شده است و ممکن است نتایج در محیط طبیعی زندگی افراد، متفاوت باشد.
۳- ماندگاری هوا در شرایط aerosol یا هواپخش بررسی شده است.
وضعیت aerosol یا (هوا پخش) به شرایطی گفته میشود که ذرات بسیار ریز جامد در گاز معلق باشند. هواپخش میتواند به دلایل مختلف طبیعی مثل عطسه و سرفه و آزمایشگاهی تشکیل شود. به گزارش رویترز، پژوهشگران این مطالعه، برای شبیهسازی عطسه و سرفه، ذرات ویروس کرونا را به وسیله اسپری مخصوصی به این پنج سطح اسپری کردهاند. از سویی دیگر، کادر درمان گاهی به دلایل پزشکی مانند گذاشتن لوله تنفسی برای بیماران از دستگاههایی برای ایجاد این وضعیت استفاده میکنند. بنابراین توجه به این نکته که شرایط aerosol ممکن است با شرایط هوای عادی (مثل هوای خیابان یا خانه) متفاوت باشد، بخش دیگر از مسالهای است که باید درباره این مطالعه به آن توجه کرد.
بنابراین با توجه به این سه نکته میتوان گفت که این ادعاهای ماندگاری بر روی سطوح تا حد زیادی درست به نظر میرسد. سایت درستیسنجی پولیتیفکت (Politifact) نیز در بررسی خود، توضیحات بیشتری درباره این ادعا داده و در نهایت آن را «کموبیش درست» درجهبندی کرده است. ما هم آن را «نیمه درست» ارزیابی میکنیم.
نیمهدرست
گفته یا آمار، واقعیت دارد اما توضیح یا اطلاعات بیشتری نیاز است و در برخی موارد ممکن است جزئیاتی مهم، ذکر نشده باشد.
درباره نشانهای میرزاروش کار ما