شبکههای اجتماعی
تلگرام، توییتر، اینستاگرام، فیسبوک،...
«تصویر قطاری که مواد بیولوژیکی را برای بکارگیری ویروس کرونا با خود حمل میکند»
شاخدار
بازار جعلیات و خبرهای نادرست و ساختگی درباره ویروس جدید کرونا (COVID-19) حسابی داغ است.
یکی از محبوبترین تئوریها توطئه که شبکههای اجتماعی ایران را درنوردیده، ادعای جنگ بیولوژیک است. در این نظریه گفته میشود ویروس کرونا سلاح بیولوژیکی است که توسط آمریکا ساخته و برای ضربه زدن به ملتها خاصی پخش شده است. این نظریه با اطمینان از سوی مراجع علمی و مراجع معتبر رسانهای و فکتچکرها رد شده، اما همچنان این داستان بیاساس در سطوح رسمی حتی از زبان رهبر جمهوری اسلامی و برخی شخصیتهای مثل محمود احمدینژاد و رسانهها رسمی از جمله صدا و سیما ایران بازگو میشود.
نمونهای از این محتواهای ساختگی که مخاطبان برایمان فرستادند، تصویری از یک قطار حامل سوخت است که روی یکی از تانکرهایش نوشته است COVID-19. این پست مدعی است که این تصویر «فضاحت آمریکا» است و قطار مورد نظر «مواد بیولوژیکی را برای بکارگیری ویروس کرونا با خود حمل میکند».
این تصویر، مثل بسیاری از جعلیات دیگر وارداتی است. یعنی بازیافت محتواهای ساختگی خارجی است که در اینترنت پخش شدهاند.
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=10222169642019648&set=a.10203284286897573&type=3&theater
سایت درستیسنجی اسنوپس (Snopes) در آمریکا این تصویر و ادعای مشابهی را در بررسی کرده و به نکته مهمی اشاره کرده است:
در آمریکا، واگنهای راهآهن کدهایی بروی خود دارند که توسط اتحادیه راهآهن آمریکا صادر میشود. این کد شامل ۲ تا ۴ حرف الفبا و به دنبال آن یک عدد (تا ۶رقمی) که مالکیت واگن را مشخص میکند. مانند مثال زیر:
پس میبینیم که عبارت COVID-19 قطعا در این قالب نمیگنجد.
اسنوپس در ادامه، این نکته را یادآوری میکند که
COVID-19 نام یک ویروس یا حتی مادهای نیست که بتوان آن را در تانکر قطار جابجا کرد. کووید۱۹ نام بیماری ویروس کرونا است. علامتگذاری و اعلام اینکه تانکری در حال حمل «کووید۱۹» است معادل این است که روی بستهای بنویسند که حامل «دیابت» است!
با جستوجوی بیشتر، به نسخههای کاملتری از این عکس ساختگی رسیدیم که در سمت چپ تانکر میتوان کد مخصوص واگن را دید که GATX208630 است. این نشان میدهد که واگن متعلق است به شرکت GATX که اجارهدهنده لوازم و قطعات راهآهن است.
در تصاویر دیگر از تانکرهای این شرکت، میتوان دید که هیچ کدی در محلی که COVID-19 نوشته شده وجود ندارد و که میتواند ساختگی بودن تصویر پخش شده را تایید کند.
از همه اینها گذشته، هر فرد صاحب تفکر بعد از مشاهده چنین تصویری باید از خود بپرسد که اگر واقعا توطئهای درکار بود و ویروس یا «مواد بیولوژیکی» را برای چنین برنامهای در تانکرهای قطار میبردند، چرا باید اینطور واضح چنین محتوای محرمانهای را با حروف بزرگ فاش کنند؟ هر چند احتمالا طرفداران تئوری توطئه برای این سوال هم جوابی دست و پا میکنند ولی ما با اطمینان به این عکس و توضیحات همراهش مبنی بر «قطاری که مواد بیولوژیکی را برای بکارگیری ویروس کرونا با خود حمل میکند» نشان «شاخدار» میدهیم.
شاخدار
گفته یا آمار، به قدری نادرست و مضحک است که حتی مرغ پخته هم به خنده میافتد!
درباره نشانهای میرزاروش کار ما